Διευκρινίσεις για τα νέα μέτρα στην εστίαση και την ψυχαγωγία και τον διαχωρισμό των επιχειρήσεων σε αμιγείς και μικτούς χώρους δίνουν κυβερνητικές πηγές με ένα «εγχειρίδιο» 20 ερωταπαντήσεων. Μεταξύ άλλων, απαντώνται ερωτήματα όπως «πώς θα γίνεται ο έλεγχος των εισερχομένων», «εάν μπορεί μια επιχείρηση να έχει μικτή χρήση σε εξωτερικούς χώρους και αμιγή σε εσωτερικούς» αλλά και το «πώς θα γνωρίζει ένας πελάτης εάν μια επιχείρηση είναι Covid-Free ή μικτή».

Αναλυτικά:

1. Χώροι εστίασης, ψυχαγωγίας και άθλησης με μη εμβολιασμένους όλους τους υπαλλήλους, μπορούν να μετατραπούν σε covid-free; Σε αυτή την περίπτωση τι θα γίνει με τους ανεμβολίαστους εργαζόμενους (ιδίως τους νεότερους που δεν έχουν κάνει ακόμη το εμβόλιο); 

Οι εργαζόμενοι στους χώρους εστίασης και ψυχαγωγίας πρέπει να φορούν υποχρεωτικά μάσκα και γάντια και να υποβάλλονται σε τεστ. Ωστόσο, το κριτήριο που διαφοροποιεί τους πελάτες από τους εργαζόμενους είναι ο ουσιώδης χαρακτήρας της δραστηριότητας, ώστε να υποστηρίζεται δικαιοπολιτικά. Για τους πελάτες πρόκειται για ψυχαγωγία, για τους εργαζόμενους συνιστά απολύτως ουσιώδη δραστηριότητα επιβίωσης. Συνεπώς οι επιχειρηματίες σίγουρα έχουν το δικαίωμα να ρυθμίσουν εντός της επιχείρησης αυστηρούς κανόνες υγείας (πχ τακτικό τεστ, μάσκες ενισχυμένης προστασίας κοκ) και να διευθετήσουν τον τρόπο εργασίας των εργαζόμενων τους, ώστε να μην τίθεται σε κίνδυνο η αμιγής χρήση ως χώρου εμβολιασμένων.

2. Πώς θα γίνεται ο έλεγχος των εισερχομένων; 

Ο έλεγχος στην είσοδο θα γίνεται με μια ψηφιακή εφαρμογή η οποία θα επιβεβαιώνει τη γνησιότητα του πιστοποιητικού εμβολιασμού ή νόσησης (σε covid-free χώρους) και των τεστ σε μικτούς χώρους (rapid test ή PCR). Θα είναι έτοιμη το πρώτο δεκαήμερο του Ιουλίου ώστε από τις 15/7 που θα ανοίξουν οι κλειστοί χώροι συνάθροισης να μπορούν να επιλέξουν αν θα αυξήσουν τη χωρητικότητά τους για να καταστούν αμιγείς χώροι. Η εφαρμογή θα είναι δωρεάν και θα κατεβαίνει από το gov.gr.

3. Μπορεί μια επιχείρηση να έχει μικτή χρήση σε εξωτερικούς χώρους και αμιγή σε εσωτερικούς; Κάθε πότε μπορεί να αλλάζει χρήση; 

Ναι, μπορεί να έχει διακριτή χρήση. Ωστόσο η εναλλαγή χρήσης μπορεί να γίνεται άπαξ.

4. Τα μέτρα θα δυσκολέψουν ζευγάρια, οικογένειες και παρέες να βγαίνουν μαζί έξω εφόσον δεν είναι όλοι εμβολιασμένοι.

Η κυβέρνηση προτρέπει όλους τους πολίτες να εμβολιαστούν αμέσως, εφόσον δεν υπάρχουν ιατρικοί λόγοι που δεν τους το επιτρέπουν. Ναι, η απάντηση είναι ότι η ψυχαγωγία, που συνδέεται με αυξημένη κινητικότητα, θα είναι πιο εύκολη για τους εμβολιασμένους και πιο δύσκολη για τους ανεμβολίαστους πολίτες. Θα μπορούν πάντως ζευγάρια, οικογένειες και παρέες να μεταβαίνουν μαζί σε μικτούς χώρους εστίασης και ψυχαγωγίας που σημαίνει ότι οι εμβολιασμένοι θα χρειαστεί να επιδεικνύουν το πιστοποιητικό εμβολιασμού ή πιστοποιητικό νόσησης και οι ανεμβολίαστοι το αποτέλεσμα του τεστ (rapid η PCR).

5. Σε χώρους αμιγώς εμβολιασμένων θα μπορούν να μπαίνουν ανεμβολίαστοι ανήλικοι; 

Στους κλειστούς χώρους, δηλαδή σε θέατρα και σινεμά, επιχειρήσεις εστίασης, καφέ και γήπεδα οι ανήλικοι προσέρχονται με δήλωση self test, υπογεγραμμένη από τους γονείς τους.

6. Πώς θα γνωρίζει ο πελάτης εάν ένα συγκεκριμένο κατάστημα είναι COVID free ή μικτό;

Θα υπάρχει ειδική σήμανση στις εισόδους των χώρων εκμετάλλευσης (covid-free ή μικτός χώρος) με ειδική αναφορά για το αν είναι εμβολιασμένο και το προσωπικό της επιχείρησης.

7. Πως θα καλύπτονται οι καταστηματάρχες/ιδιοκτήτες χώρων απέναντι σε πελάτες που ενδεχομένως θα αντιδρούν;

Θα καλούν τις αρχές να επιληφθούν.

8. Γιατί δεν δημιουργούνται χώροι μόνο για εμβολιασμένους και μόνο για ανεμβολίαστους; 

Ο εμβολιασμός, αν και συνιστά -σύμφωνα με τους επιστήμονες- το πιο ισχυρό “όπλο” κατά του κορωνοϊού, δεν είναι υποχρεωτικός. Κατά συνέπεια δεν θα μπορούσε η Πολιτεία να κάνει τέτοιο διαχωρισμό, να επιβάλει αυτή τη διάκριση. Εξαιρουμένων, λοιπόν, των γηπέδων, λόγω της ιδιαιτερότητας τους (κοντινές επαφές , φωνές άρα εύκολη διασπορά του ιού) σε όλους τους υπόλοιπους χώρους θα είναι επιλογή του ίδιου του ιδιοκτήτη/επιχειρηματία αν θα καταστήσει τον χώρο του αμιγή ή μικτό.

9. Σε ποια πλατφόρμα θα δηλώνουν οι επιχειρήσεις τη χρήση επιλογής τους; 

Η δήλωση αυτή των επιχειρηματιών θα γίνεται στην πλατφόρμα της ΕΡΓΑΝΗ.

10. Θα έχει κόστος η χρήση της ψηφιακής εφαρμογής για τους ελέγχους ταυτοπροσωπίας; 

Κανένα κόστος. Είναι μία εφαρμογή την οποία θα κατεβάζουν στα κινητά τους.

11. Γιατί μόνο rapid test ή PCR στους μικτούς χώρους και όχι self testς; Δεν τα εμπιστευόμαστε; 

Δεν υπάρχει ζήτημα εγκυρότητας αλλά βεβαίωσης για το αληθές της δήλωσης από ανεξάρτητο τρίτο καθώς πρόκειται για μη ουσιώδη δραστηριότητα άρα ο κίνδυνος ψευδούς δήλωσης είναι πιο αυξημένος. Ο έλεγχος θα γίνεται μέσω της ψηφιακής εφαρμογής.

12. Πως θα αντιμετωπίζεται ένας πελάτης που επιθυμεί να εισέλθει σε αμιγή ή μικτό χώρο, αν και δεν πληροί τις προϋποθέσεις εισόδου σε αυτόν (πιστοποιητικό ή αποτέλεσμα τεστ); 

Η επιχείρηση οφείλει να του υποδείξει ότι βάσει νόμου δεν επιτρέπεται η είσοδός του στο κατάστημα και αν αυτός επιμένει η επιχείρηση οφείλει, αμελλητί, να ειδοποιήσει τις Αρχές (π.χ. ΕΛΑΣ) προκειμένου να επιβληθούν στον παραβάτη οι σχετικές κυρώσεις. Εάν η επιχείρηση δεν το πράξει φέρει ακέραια την ευθύνη.

13. Ποια θα είναι τα πρόστιμα για τις επιχειρήσεις και τους πελάτες που δεν συμμορφώνονται με τους κανόνες;

Θα υπάρξει ειδικό πλαίσιο αυστηρών κυρώσεων που θα ανακοινωθεί την επόμενη εβδομάδα και θα αφορά τόσο τους επιχειρηματίες όσο και τους πελάτες.

14. Πώς θα λειτουργήσουν οι κλειστοί χώροι εστίασης από 15 Ιουλίου αν είναι αμιγείς; (με ή χωρίς μάσκα για τους πελάτες; Θα επιτρέπεται η χρήση των air-condition αν είναι κλειστοί χώροι;)

Στους αμιγείς χώρους εστίασης και καφέ (covid-free) δεν θα υπάρχει η υποχρέωση να φορούν οι πελάτες μάσκες. Η υποχρέωση αυτή θα ισχύει για θεατές σε αίθουσες θεάτρων και κινηματογράφων. Οι εργαζόμενοι στις επιχειρήσεις αυτές θα τις φορούν υποχρεωτικά. Οσο για τα air-condition θα λειτουργούν κανονικά σε όλους τους αμιγείς χώρους.

15. Ποια θα είναι η μέγιστη πληρότητα υπαίθριων χώρων ψυχαγωγίας καθήμενων -πλην γηπέδων-όταν ο χώρος μπορεί να δεχθεί περισσότερους από 15.000 καθήμενους; 

Θα τεθεί ανώτατο πλαφόν πληρότητας στις 15.000.

16. Τα υπαίθρια και τα κλειστά κέντρα διασκέδασης θα εξυπηρετούν και όρθιους πελάτες ή μόνο καθήμενους; Θα μπορούν να χορεύουν; 

Οι επιχειρήσεις που θα λειτουργούν αμιγώς για εμβολιασμένους θα εξυπηρετούν και όρθιους πελάτες και θα επιτρέπεται ο χορός. Άλλωστε, αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο προβλέπεται χαμηλότερη μέγιστη πληρότητα για τους χώρους αυτούς.

17. Τα μέτρα θα ισχύσουν και για τουρίστες, μερικοί εκ των οποίων θα έχουν έρθει στην Ελλάδα για διαμονή αρκετών ημερών με αρνητικό τεστ και χωρίς να είναι απαραίτητα εμβολιασμένοι;

Ασφαλώς, ό,τι ισχύει για τους Έλληνες πολίτες θα ισχύει και για τους τουρίστες. Οι εμβολιασμένοι ξένοι επισκέπτες επίσης θα πρέπει να επιδεικνύουν πιστοποιητικά εμβολιασμοί ή νόσησης και βεβαιώσεις αρνητικών τεστ, αναλόγως σε ποιο χώρο βρίσκονται.

18. Τα μέτρα είναι μια πολιτική διχασμού της κοινωνίας; Οδηγούν σε διάκριση σε βάρος των πολιτών (εμβολιασμένοι και μη) και σε άνιση μεταχείρισή τους;

Όχι μόνο δεν διχάζουν την κοινωνία, αλλά αντιθέτως συμβάλλουν στην κοινωνική συνοχή και τη δημόσια υγεία αφού η αντιμετώπιση της πανδημίας αφορά στο σύνολο της κοινωνίας. Είναι χρέος της Πολιτείας να μεριμνά, έτσι ώστε το κοινωνικό αγαθό της υγείας να ισχύει έναντι πάντων. Είναι μια συμπληρωματική στρατηγική που περιλαμβάνει συγκεκριμένα μέτρα ενθάρρυνσης του εμβολιασμού, ώστε να πετύχουμε το συντομότερο δυνατόν το τείχος ανοσίας. Για τη διαμόρφωσή τους, η κυβέρνηση συνεργάστηκε με την Επιτροπή Βιοηθικής και την Επιτροπή των ειδικών λοιμωξιολόγων. Μπορεί η πανδημία να βρίσκεται σε πορεία ύφεσης, αλλά δεν πρέπει να εφησυχάζουμε καθώς η μάχη με τον κορονοϊό δεν έχει τελειώσει. Ασφαλείς είναι μόνο οι εμβολιασμένοι πολίτες. Γίνεται το αυτονόητο τόσο για ένα κράτος δικαίου, όσο και υγειονομικά: οι εμβολιασμένοι πολίτες επανέρχονται στην κανονικότητα, απολαμβάνοντας τα δικαιώματα που έχουν στερηθεί επί 16 μήνες. Διατηρούνται παράλληλα οι κανόνες δημόσιας υγείας για τους ανεμβολίαστους.

19. Τα μέτρα οδηγούν σε παραβίαση των προσωπικών δεδομένων και των ατομικών ελευθεριών, θίγουν την αρχή της αξιοπρέπειας των πολιτών;

Η κυβέρνηση συνεργάζεται στενά και με την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, που είναι Συνταγματική Ανεξάρτητη Αρχή. Η αυθεντικότητα του πιστοποιητικού εμβολιασμού θα ελέγχεται μέσω ψηφιακής εφαρμογής, δεν θα διατηρείται κανένα αρχείο. Απλώς θα διαπιστώνεται η γνησιότητα της προσκομιζόμενης ψηφιακής ή χάρτινης βεβαίωσης εμβολιασμού ή νόσησης και ως εκεί. Η εφαρμογή των μέτρων θα γίνει με πλήρη σεβασμό στη νομοθεσία που αφορά την προστασία προσωπικών δεδομένων και βεβαίως στα δικαιώματα όλων των πολιτών.

20. Μετακυλίεται το βάρος της μέριμνας για τη δημόσια υγεία από την Πολιτεία στις επιχειρήσεις;

Υπάρχει αδήριτη ανάγκη να χτιστεί το προβλεπόμενο τείχος ανοσίας στο απαιτούμενο “ύψος” που -κατά τους επιστήμονες- θα μας προστατεύσει από τις μεταλλάξεις και ένα ενδεχόμενο νέο κύμα της πανδημίας. Θα επιτρέψει δε, την όσο το δυνατόν ομαλότερη επιστροφή στην οικονομική δραστηριότητα και στην κοινωνική δραστηριότητα, όπως την έχουμε ζήσει και τη θέλουμε. Αρα είναι προς όφελος και των επιχειρηματιών να συμβάλλουν σ’ αυτήν την πανεθνική προσπάθεια, ώστε να πειστούν οι διστακτικοί συμπολίτες μας να κάνουν το εμβόλιο. Είναι μια καλή πρακτική η οποία εφαρμόζεται στο εξωτερικό (Ηνωμένες Πολιτείες, Γαλλία, Δανία)  και έχει αποδώσει. Η Πολιτεία Θα κάνει τη δουλειά της αλλά και οι επιχειρήσεις έχουν υποχρέωση να τηρήσουν αυτά τα μέτρα δημόσιας υγείας ώστε να συνεχίσουν να λειτουργούν απρόσκοπτα.