Στην κατασκευή των κλειστών ελεγχόμενων δομών για πρόσφυγες και μετανάστες στα νησιά του Βορείου Αιγαίου διαμηνύει ότι θα προχωρήσει σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα η κυβέρνηση, ξεκαθαρίζοντας ότι τα έργα δεν «παγώνουν», αλλά εάν οι άρχοντες της τοπικής αυτοδιοίκησης δεν προτείνουν συγκεκριμένες εναλλακτικές, από Δευτέρα θα πιάσουν δουλειά οι μπουλντόζες.

Γράφει η Βίκυ Σαμαρά

Ουσιαστικά βρίσκεται σε εξέλιξη ένα blame game, με την πλευρά της κυβέρνησης να δηλώνει αποφασισμένη να εφαρμόσει το σχεδιασμό της χωρίς καμία καθυστέρηση, με στόχο τα κλειστά κέντρα να έχουν τεθεί οπωσδήποτε σε λειτουργία το καλοκαίρι, και να πετάει το μπαλάκι στους αντιδρώντες, δηλαδή στον εξής ένα:

Ο περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου Κώστας Μουτζούρης επέμεινε χθες ότι κατά τον προχθεσινό τους διάλογο στην ΕΡΤ με τον υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής Νότη Μηταράκη συμφωνήθηκε διάλογος από μηδενική βάση, παίρνοντας ως αφορμή την (ατυχή κατά το Μαξίμου) έκφραση «πάγωμα».

Όμως καθώς ο κ.Μηταράκης ξεκαθάρισε πως ο σχεδιασμός θα προχωρήσει κανονικά και πως δεν υπάρχει πάγωμα, αλλά προθεσμία (τα έργα δεν επρόκειτο ούτως ή άλλως για πρακτικούς λόγους να ξεκινούσαν αυτή την εβδομάδα) για υποβολή συγκεκριμένων χώρων, άλλων από αυτούς που έχει επιτάξει η κυβέρνηση για τη δημιουργία κλειστών ελεγχόμενων δομών.

Ο κ.Μουτζούρης στη συνέχεια απείλησε ότι ο ίδιος και οι δήμαρχοι του Βορείου Αιγαίου δε θα συναντηθούν με τον υπουργό (αν και δεν είχε κανονιστεί κάποια συνάντηση), αλλά κυβερνητικά στελέχη ξεκαθάριζαν ότι η θέση της κυβέρνησης δεν αλλάζει.

Πάντως ένα «δώρο» έκανε στην κυβέρνηση ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Λίνος Σισιλιάνος, ενημερώνοντας τα μέλη, της Υποεπιτροπής για την καταπολέμηση της εμπορίας και της εκμετάλλευσης ανθρώπων και της Επιτροπής Ισότητας, Νεολαίας και Δικαιωμάτων του Ανθρώπου της Βουλής.

Ο κ. Σισιλιάνος απαντώντας σε ερώτηση των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ Ραλλίας Χρηστίδου και Χρήστου Γιαννούλη δήλωσε ότι οι κλειστές δομές κράτησης δεν απαγορεύονται από το ΕΔΑΔ, εφόσον τηρούνται οι εγγυήσεις του άρθρου 5 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και το δικαίωμα στην προσωπική ελευθερία και ασφάλεια.

«Σε ένα κλειστό κέντρο κράτησης που θα μείνει για ένα μήνα και μπορεί να βγει και να μπει ο κρατούμενος, δεν τίθεται ζήτημα περιορισμού της ατομικής ελευθερίας. Δεν απαγορεύεται η λειτουργία του» είπε μεταξύ άλλων.

Η υπόθεση Μελίγια και γιατί δεν έχει εφαρμογή στην Ελλάδα
Εν τω μεταξύ όμως, η απόφαση του ΕΔΑΔ μετά από καταγγελία για απομάκρυνση παρανόμως εισελθόντων στην Ισπανία, άνοιξε την όρεξη σε στελέχη της ΝΔ, που επιμένουν να ρωτούν γιατί να μην ισχύσει το ίδιο και στην Ελλάδα, παρότι ήδη κατά την κομματική σύσκεψη της Κυριακής ξεκαθαρίστηκε ότι πρόκειται για ζήτημα που δεν έχει εφαρμογή στη χώρα μας.

Η συγκεκριμένη υπόθεση αφορούσε την παραβίαση της περίφραξης γύρω από τον ισπανικό θύλακα Μελίγια, που περικλείεται από μαροκινό έδαφος, τον Αύγουστο του 2014.

Όσοι κατόρθωσαν δια της βίας να περάσουν, συνελήφθησαν από τις ισπανικές αρχές και επιστράφηκαν στο Μαρόκο και δύο εξ αυτών προσέφυγαν στο ΕΔΑΔ υποστηρίζοντας ότι η Ισπανία παραβίασε το Πρωτόκολλο 4 της Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, που ορίζει ότι «απαγορεύονται οι συλλογικές απελάσεις».

Το Δικαστήριο όμως έκρινε ότι οι αιτούντες είχαν παρανομήσει όταν προσπάθησαν να εισέλθουν δια της βίας και ότι είχαν επιλέξει να μην χρησιμοποιήσουν τις υπάρχουσες διαδικασίες για να εισέλθουν νόμιμα στην Ισπανία, παρόλο που προσφέρεται δυνατότητα υποβολής αιτήσεως εισόδου σε συνοριακό σημείο, καθώς και δυνατότητα για αίτημα ασύλου ή θεώρησης εισόδου στις πρεσβείες της Ισπανίας. Κατέληξε, έτσι στην απόφαση ότι η συλλήβδην απέλασή τους ήταν συνέπεια της δικής τους συμπεριφοράς.

Όμως αυτό δε σημαίνει ότι μπορεί και η Ελλάδα να απελαύνει συλλήβδην στην Τουρκία τους νέο-εισερχόμενους χωρίς να τους δοθεί η δυνατότητα να υποβάλλουν αίτηση για άσυλο. Και αυτό διότι, όπως εξηγούν κυβερνητικά στελέχη, σε αντίθεση με την Ισπανία, δεν υφίστανται διαδικασίες ούτε στα σύνορά της χώρας μας για να υποβάλλει κάποιος αίτηση εισόδου ούτε τέτοιες διαδικασίες στα προξενεία μας.

Η υπόθεση της Μελίγια αφορούσε εξάλλου σε χερσαίο σύνορο, όπως αυτό του Έβρου και όχι θαλάσσιο. Νομικά είναι αδύνατο να ισχυριστεί κανείς ότι η είσοδος με πλοιάρια στα ελληνικά νησιά συνιστά βία.

Επίσης κανένας από αιτούντες δεν είχε προηγουμένως χρησιμοποιήσει τις νόμιμες εισόδους, που υπήρχαν όμως στη συγκεκριμένη περίπτωση. Αλλά όπως σημείωναν τα ίδια στελέχη, η Ελλάδα δεν προσφέρει εντός τουρκικού εδάφους τη δυνατότητα σε κάποιον να υποβάλλει αίτημα εισόδου στη χώρα λόγω του ότι διώκεται στην πατρίδα του. Και, όπως ανέφερε το δικαστήριο, όταν ένα κράτος έχει σύνορα με χώρες εκτός Σέγκεν, πρέπει να παρέχει πραγματική πρόσβαση με νόμιμη είσοδο, που θα επιτρέπει σε όσους κινδυνεύουν με διώξεις να υποβάλλουν αίτηση για προστασία.

Άλλωστε και ο κ.Σισιλιάνος, ενώ κάλυψε την κυβέρνηση για τις κλειστές ελεγχόμενες δομές, απαντώντας σε ερώτηση του βουλευτή της ΝΔ Μάξιμου Χαρακόπουλου ξεκαθάρισε ότι η συγκεκριμένη υπόθεση της Μελίγια αφορά οικονομικούς μετανάστες και χερσαία σύνορα.

Ειδικότερα, ανέφερε μεταξύ άλλων ότι «η απόφαση αυτή, αφενός μεν κατακρίθηκε από ορισμένους, αφετέρου επαινέθηκε υπερβολικά από άλλους. Θεωρώ ότι και οι κατακρίνοντες και οι θριαμβολογούντες ξεκινάνε από λάθος βάση, διότι το Euronews, από το οποίο ξεκίνησαν όλα, έδωσε μια λάθος πληροφορία, ότι δηλαδή, οι δύο προσφεύγοντες ήταν αιτούντες άσυλο. Λάθος. Κανένας από τους δύο προσφεύγοντες δεν ήταν αιτούντες άσυλο. Ήταν και οι δύο οικονομικοί μετανάστες».

Επιπλέον σημείωσε ότι «δεν είναι μια επαναστατική απόφαση», αλλά «μια απόφαση εναρμονισμένη με το κεκτημένο του ΟΗΕ, εναρμονισμένη με το κεκτημένο του Σένγκεν, η οποία «πατάει» και σε προηγούμενη νομολογία και αφορά ως επί το πλείστον τα χερσαία σύνορα».

Τέλος επισήμανε ότι η απόφαση «σηματοδοτεί μια αυστηροποίηση», προσθέτοντας, όμως, «αυστηροποίηση ναι, αλλά πάντα με σεβασμό των αρχών και των συμβατικών κειμένων, ιδίως της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για το καθεστώς των προσφύγων».