«Follow the money» – μια φράση που έγινε θρυλική μέσα από την κινηματογραφική αναπαράσταση του σκανδάλου Watergate, αλλά και μια διαχρονική συμβουλή για όσους θέλουν να κατανοήσουν τι πραγματικά κρύβεται πίσω από μεγάλες κρίσεις, συγκρούσεις ή και πολέμους. Και στη σύγκρουση Ισραήλ – Ιράν, το χρήμα (και ειδικά η ενέργεια) φαίνεται πως γράφει ξανά το σενάριο.

Ποιοι επωφελούνται;

1. Το δολάριο ανεβαίνει, μαζί και η γεωπολιτική επιρροή των ΗΠΑ
Η αβεβαιότητα ενισχύει το δολάριο, το οποίο παραμένει το παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα. Καθώς οι επενδυτές αναζητούν ασφάλεια, το δολάριο κερδίζει έδαφος, αυξάνοντας και την αμερικανική γεωοικονομική ισχύ.

2. Η τιμή του πετρελαίου ανεβαίνει – και μαζί της, οι ενεργειακοί κολοσσοί
Το Brent εκτοξεύτηκε στα 78 δολάρια, με την αγορά να αναμένει περαιτέρω αύξηση αν η σύγκρουση ενταθεί. Οποιαδήποτε απειλή για τα στενά του Ορμούζ – απ’ όπου διέρχεται περίπου το 20% του παγκόσμιου πετρελαίου – φέρνει τρόμο στις διεθνείς αγορές. Η ExxonMobil και άλλες πετρελαϊκές βλέπουν τις μετοχές τους να ενισχύονται.

3. Άνοδος για τον χρυσό και τις εταιρείες άμυνας
Όπως πάντα σε περιόδους κρίσης, ο χρυσός λειτουργεί ως «ασφαλές καταφύγιο». Ενισχύονται επίσης οι μετοχές εταιρειών όπως η Lockheed Martin και η Raytheon, που βλέπουν τις παραγγελίες για εξοπλιστικά να αυξάνονται.

Ποιοι ζημιώνονται;

1. Οι καταναλωτές και οι οικονομίες εξάρτησης από ενέργεια
Η Ευρώπη, ιδιαίτερα το Ηνωμένο Βασίλειο, και μεγάλες ασιατικές οικονομίες που εξαρτώνται από εισαγόμενο πετρέλαιο και LNG, αντιμετωπίζουν νέο ενεργειακό πονοκέφαλο. Οι τιμές ενέργειας πιέζουν ήδη τις κοινωνίες που δεν έχουν συνέλθει από τον προηγούμενο πληθωριστικό γύρο.

2. Οι αερομεταφορές και ο τουρισμός
Οι μετοχές αεροπορικών εταιρειών πέφτουν, καθώς η κρίση ανεβάζει το κόστος καυσίμων και αναζωπυρώνει φόβους για ασφάλεια. Ολόκληροι κλάδοι, όπως ο τουρισμός και οι μεταφορές, μπαίνουν σε τροχιά αβεβαιότητας.

3. Τα νοικοκυριά και οι μικρές επιχειρήσεις
Για ακόμη μια φορά, οι πολίτες είναι οι πρώτοι που «αιμορραγούν» οικονομικά. Αυξήσεις σε βενζίνη, ρεύμα, μεταφορικά, πρώτες ύλες. Η πιθανή αναζωπύρωση του πληθωρισμού θα πλήξει εκείνους που ήδη αγωνίζονται να επιβιώσουν οικονομικά.

Ο ρόλος της Κίνας και το γεωπολιτικό ντόμινο

Το Ιράν εξάγει σχεδόν όλο το πετρέλαιό του στην Κίνα. Αν η κρίση ενταθεί και περιοριστεί η ιρανική παραγωγή, η Κίνα θα αναγκαστεί να αγοράσει από αλλού, πιθανότατα σε υψηλότερες τιμές. Αυτό προκαλεί παγκόσμια αναστάτωση στις αγορές, με αλυσιδωτές συνέπειες για την παγκόσμια ανάπτυξη.

Η ψυχολογία της αγοράς: πανικός, ευκαιρίες και υπερβολές

Ο φόβος στην αγορά γεννά σπασμωδικές αντιδράσεις. Ο δείκτης VIX – ο γνωστός και ως «δείκτης φόβου» – εκτοξεύεται, καθώς οι επενδυτές αναζητούν σταθερότητα. Όμως, η ιστορία δείχνει ότι τέτοιες κρίσεις, αν και προκαλούν ισχυρές αναταράξεις βραχυπρόθεσμα, σταθεροποιούνται μεσοπρόθεσμα.

Και ο άνθρωπος;

Η πικρή αλήθεια είναι πως σε κάθε γεωπολιτική κρίση, ο μεγάλος χαμένος είναι ο απλός πολίτης – εκείνος που ζει κοντά στις εστίες πολέμου, εκείνος που βλέπει την τιμή του σούπερ να ανεβαίνει χωρίς να φταίει, εκείνος που ανησυχεί για το αύριο. Η οικονομία έχει κανόνες. Η πολιτική έχει στρατηγική. Οι πόλεμοι, όμως, έχουν θύματα.

Για πέμπτη συνεχόμενη ημέρα συνεχίζονται οι αιματηρές συγκρούσεις ανάμεσα σε Ιράν και Ισραήλ, με εκατέρωθεν επιθέσεις, βομβαρδισμούς και νεκρούς υψηλόβαθμους αξιωματούχους. Το πρωί της Τρίτης (18/6), νέες ισχυρές εκρήξεις σημειώθηκαν στην Ταμπρίζ του δυτικού Ιράν, ενώ παράλληλα εκρήξεις αναφέρθηκαν και στο Τελ Αβίβ, προκαλώντας συναγερμό σε ολόκληρη την περιοχή.

Ισραηλινή επιχείρηση στην καρδιά της Τεχεράνης – Νεκρός ο Αλί Σαντμανί

Η πιο σημαντική εξέλιξη είναι ο θάνατος του Αλί Σαντμανί, επικεφαλής του Πολεμικού Επιτελείου του Ιράν και θεωρούμενου ως το «νούμερο δύο» στη στρατιωτική ιεραρχία μετά τον Ανώτατο Ηγέτη Αλί Χαμενεΐ. Σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων (IDF), ο Σαντμανί σκοτώθηκε σε στοχευμένο αεροπορικό χτύπημα σε επανδρωμένο στρατιωτικό αρχηγείο στην Τεχεράνη.

«Αποτελεί ένα ακόμη κρίσιμο πλήγμα για την ιεραρχία των ιρανικών ενόπλων δυνάμεων», αναφέρουν οι IDF, κάνοντας λόγο για “ξαφνική ευκαιρία” και “ακριβείς πληροφορίες” που οδήγησαν στην επιχείρηση.

Πυραυλικές επιθέσεις από το Ιράν – Εκρήξεις στο Ισραήλ

Το Ιράν απάντησε με εκτόξευση πυραύλων κατά του Ισραήλ, προκαλώντας ισχυρές εκρήξεις σε περιοχές του Τελ Αβίβ και της Ιερουσαλήμ. Οι σειρήνες ήχησαν σε πολλές ισραηλινές πόλεις, ενώ οι ένοπλες δυνάμεις καλούν τους πολίτες να αναζητήσουν καταφύγιο. Η Πολεμική Αεροπορία του Ισραήλ συνεχίζει να επιχειρεί για να αναχαιτίσει τις απειλές.

Νεκροί και τραυματίες στο Ιράν

Στην ιρανική πόλη Κασάν, τουλάχιστον τρεις άνθρωποι σκοτώθηκαν και τέσσερις τραυματίστηκαν σε νέα ισραηλινή επίθεση, σύμφωνα με τις αρχές της επαρχίας Ισφαχάν. Ο αναπληρωτής υπεύθυνος ασφαλείας Ακμπάρ Σαλέχι δήλωσε ότι πλήχθηκε σημείο ελέγχου, χαρακτηρίζοντας την επίθεση «βάρβαρη ενέργεια του σιωνιστικού καθεστώτος».

Σε κατάσταση συναγερμού η πολιτική αεροπορία

Η ιρανική υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας ανακοίνωσε ότι όλες οι πτήσεις εντός και εκτός της χώρας παραμένουν ακυρωμένες έως τις 14:00 (τοπική ώρα), ενδεικτικό της κρίσιμης κατάστασης και της αυξανόμενης έντασης στην περιοχή.

Στα πρόθυρα ευρύτερης σύρραξης;

Η εκτέλεση του Αλί Σαντμανί και οι συνεχιζόμενες επιθέσεις εκατέρωθεν εντείνουν τον φόβο για μια γενικευμένη στρατιωτική σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, με διεθνείς αναλυτές να προειδοποιούν για πιθανές επιπτώσεις στην παγκόσμια ασφάλεια και οικονομία. Οι επόμενες ώρες θεωρούνται κρίσιμες, ενώ η διεθνής κοινότητα καλείται να αναλάβει πρωτοβουλίες αποκλιμάκωσης.

Μία απίστευτη σκηνή που αποτυπώνει με μοναδικό τρόπο την παράλληλη πραγματικότητα του πολέμου και της καθημερινότητας, κυκλοφορεί τις τελευταίες ώρες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Σε βίντεο που έγινε viral, άνθρωποι φαίνονται να διασκεδάζουν σε ταράτσα μπαρ στη Βηρυτό, ενώ πύραυλοι διασχίζουν τον ουρανό της Μέσης Ανατολής, στο φόντο της αυξανόμενης έντασης μεταξύ Ιράν και Ισραήλ.

Μουσική, σαξόφωνο και κινητά… υπό τον ήχο του πολέμου

Στο βίντεο, το οποίο αναρτήθηκε στην πλατφόρμα X (πρώην Twitter), ένας μουσικός παίζει σαξόφωνο ενώ οι θαμώνες σηκώνονται από τα τραπέζια τους, κρατώντας τα κινητά για να απαθανατίσουν την εικόνα των πυραύλων στον νυχτερινό ουρανό. Η μουσική συνεχίζεται κανονικά, ο DJ δεν σταματά και η λεζάντα που συνοδεύει την ανάρτηση γράφει χαρακτηριστικά: «Εν τω μεταξύ στον Λίβανο».

Το θέαμα, σουρεαλιστικό, προκάλεσε πλήθος αντιδράσεων στα κοινωνικά δίκτυα, με πολλούς να σχολιάζουν τη δυσαρμονία ανάμεσα στην κανονικότητα της διασκέδασης και την απειλή του πολέμου. Άλλοι το χαρακτήρισαν “πραγματική απεικόνιση της ζωής στη Μέση Ανατολή”: ένας συνεχής χορός ανάμεσα στον κίνδυνο και τη ρουτίνα.

Δεν έχει επαληθευτεί η τοποθεσία, αλλά όλα δείχνουν Βηρυτό

Παρά τη δημοσιότητα του βίντεο, δεν έχει επιβεβαιωθεί επίσημα η αυθεντικότητά του ή η ακριβής τοποθεσία. Το NDTV ανέφερε ότι δεν κατάφερε να επαληθεύσει ανεξάρτητα τα στοιχεία του, ενώ η τεχνητή νοημοσύνη Grok, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, πρότεινε ότι η σκηνή πιθανόν διαδραματίζεται σε κάποιο από τα γνωστά rooftop μπαρ της Βηρυτού, όπως το SPINE ή το Iris Rooftop, τα οποία προσφέρουν πανοραμική θέα στη θάλασσα και είναι δημοφιλή για live εμφανίσεις.

Ωστόσο, ακόμη και αν ο χώρος δεν έχει επιβεβαιωθεί, η εικόνα και το συμβολικό της φορτίο παραμένουν ανατριχιαστικά αληθινά και αντιφατικά.

Ο πόλεμος δεν σταματά τη ζωή – ή την αφήνει ακίνητη;

Το περιστατικό αυτό έρχεται σε μια περίοδο όπου οι πολεμικές επιχειρήσεις μεταξύ Ιράν και Ισραήλ κλιμακώνονται ραγδαία, με εκατέρωθεν πυραυλικές επιθέσεις, νεκρούς και τραυματίες, και τον κίνδυνο γενίκευσης της σύρραξης να απειλεί όλη την περιοχή της Μέσης Ανατολής.

Το βίντεο δεν απεικονίζει απλώς μια βραδινή έξοδο. Αντιπροσωπεύει μια συλλογική ψυχολογία επιβίωσης, όπου η ανάγκη για ζωή, μουσική, παρέα και χαρά συνυπάρχει με την ανασφάλεια, την απειλή και την αποδοχή του κινδύνου ως μέρος της καθημερινότητας.

Η Βηρυτός, μια πόλη που έχει βιώσει δεκαετίες πολέμου, τραυματισμών και ανασυγκρότησης, γνωρίζει καλά τι σημαίνει να χορεύεις ενώ η φωτιά καίει στον ορίζοντα. Το βίντεο είναι, εν τέλει, ένα σύμβολο αντίστασης — στην απόγνωση, στον φόβο, στην αβεβαιότητα. Και, ίσως, ένα υπενθυμιστικό κάλεσμα στην υπόλοιπη ανθρωπότητα: ο πόλεμος συνεχίζεται, ακόμα κι όταν η μουσική παίζει.