Σήμερα γιορτάζουν ο Σωτήρης και η Σωτηρία.
Στις 6 Αυγούστου εορτάζεται η ανάμνηση της Θείας Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Ιησού Χριστού. Σύμφωνα με την ιερή παράδοση, η Μεταμόρφωση έλαβε χώρα στο Θαβώρ. Κατά τη διήγηση των Ευαγγελιστών, ο Κύριος πήρε από τους μαθητές τον Πέτρο, τον Ιωάννη και τον Ιάκωβο και ανέβηκε στο όρος για να προσευχηθεί.
Όπως σημειώνει ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης: «Eπήρε δε τρεις μόνους Aποστόλους, ως προκρίτους και υπερέχοντας. O μεν γαρ Πέτρος επροκρίθη επειδή ηγάπα πολλά τον Xριστόν. O δε Iωάννης επειδή ηγαπάτο από τον Xριστόν. O δε Iάκωβος, επειδή εδύνετο να πίη το ποτήριον του θανάτου, το οποίον και ο Kύριος έπιεν».
Οι τρεις μαθητές, κουρασμένοι καθώς ήταν από τη δύσκολη ανάβαση στο Θαβώρ και ενώ κάθισαν να ξεκουραστούν, έπεσαν σε βαθύ ύπνο. Όταν ξύπνησαν, αντίκρισαν απροσδόκητο και εξαίσιο θέαμα.
Το πρόσωπο του Κυρίου άστραφτε σαν τον ήλιο, και τα φορέματά Του ήταν λευκά σαν το φως. Τον περιστοίχιζαν δε και συνομιλούσαν μαζί Του δύο άνδρες, ο Μωυσής και ο Ηλίας. Αφού οι μαθητές συνήλθαν κάπως από την έκπληξη, ο πάντα ενθουσιώδης Πέτρος, θέλοντας να διατηρηθεί αυτή η αγία μέθη που προκαλούσε η ακτινοβολία του Κυρίου, ικετευτικά είπε να στήσουν τρεις σκηνές. Μια για τον Κύριο, μια για τον Μωυσή και μια για τον Ηλία.
Πριν προλάβει όμως να τελειώσει τη φράση του, ήλθε σύννεφο που τους σκέπασε και μέσα απ’ αυτό ακούστηκε φωνή που έλεγε: «Ούτος εστίν ο υιός μου ο αγαπητός· αυτού ακούετε» (Λουκά, θ΄ 28-36). Δηλαδή, Αυτός είναι ο Υιός μου ο αγαπητός, που τον έστειλα για να σωθεί ο κόσμος. Αυτόν να ακούτε.
Η Μεταμόρφωση του Σωτήρος, ως σπουδαία δεσποτική εορτή, αποτελεί εξαίρεση εθιμικά καθιερωμένης ιχθυοφαγίας μέσα στην σύντομη αλλά αυστηρή νηστεία του Δεκαπενταύγουστου.
Σε πολλούς τόπους πιστεύουν ότι την παραμονή το βράδυ, κάποια ώρα, ανοίγουν ξαφνικά οι ουρανοί και φαίνεται το «άγιο φως» σε όσους είχαν την υπομονή και την πίστη να ξαγρυπνήσουν. Ανήμερα, δε, προσφέρουν στους ναούς τα πρώτα σταφύλια της χρονιάς, για να ευλογηθούν από τον ιερέα μετά τη Θεία Λειτουργία, και να διανεμηθούν ως ευλογία στους πιστούς.
Σε ορισμένους μάλιστα τόπους προσφέρουν στο ναό το πρώτο λάδι της χρονιάς για να ευλογηθεί, ώστε η ευλογία να επεκταθεί και στην υπόλοιπη παραγωγή.
Πρόκειται για το αρχαίο έθιμο των «απαρχών», της προσφοράς δηλαδή των πρώτων καρπών στον Θεό, μια μορφή αναίμακτης τελετουργικής θυσιαστικής προσφοράς που πέρασε και στο χριστιανισμό. Ήδη στους Αποστολικούς Κανόνες επιτρέπεται η προσαγωγή στον ναό σταφυλιών, όχι όμως και άλλων οπωρικών, ενώ ο Θεόδωρος Βαλσαμών, ερμηνεύοντας τον Δ΄ Κανόνα των Αγίων Αποστόλων, αποδίδει την εξαίρεση αυτή στο ότι το κρασί, που προέρχεται από τα σταφύλια, χρησιμοποιείται για την παρασκευή της Θείας Κοινωνίας.
Τα ευλογημένα σταφύλια μοιράζονται και τρώγονται μαζί με το αντίδωρο στη Λέσβο, ενώ στον Μοσχοπόταμο της Πιερίας αφήνουν το πρώτο τσαμπί του τρύγου σε κάποιο εικόνισμα του ναού, για να πάει καλά η σοδειά.
Στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος είναι αφιερωμένοι οι ναοί των μεγαλύτερων και επιβλητικότερων ελληνικών φρουρίων, γεγονός που δείχνει τη σημασία –θρησκευτική και εθνικά αναγεννητική– που ο λαός μας ανέκαθεν έδινε στη μεγάλη αυτή εορτή. Και φυσικά ως σπουδαία εορτή είναι και εθιμικά καθιερωμένη αργία, η παραβίαση της οποίας, από κάποιους ασεβείς και φιλάργυρους, επέφερε την άμεση θεϊκή τιμωρία σύμφωνα με τις παραδόσεις του ελληνικού λαού, για παραδειγματισμό και των υπολοίπων.