Όλο το σχέδιο απεγκλωβισμού της οικονομίας

Απόλυτα συντονισμένα και εντελώς αθόρυβα προετοιμάζεται η κυβέρνηση για το δύσκολο εγχείρημα της επιστροφής στη μετά κορωνοϊό εποχή. Με οδηγίες από το Μέγαρο Μαξίμου, μια πλειάδα κυβερνητικών στελεχών έχει ξεκινήσει να σκιαγραφεί τον οδικό χάρτη που θα χρησιμοποιηθεί για την εκκίνηση της διαδικασίας επιστροφής, η οποία θα γίνει βήμα-βήμα.

Από τις προσομοιώσεις που γίνονται σε κυβερνητικό και υπηρεσιακό επίπεδο, αλλά και την -περιορισμένη, όπως είναι φυσικό- διεθνή εμπειρία, η μόνη βεβαιότητα που προκύπτει είναι ότι η διαδικασία της επιστροφής δεν μπορεί παρά να είναι αργή και μακρόσυρτη. Και τούτο διότι έπειτα από κάθε βήμα που θα γίνεται προς την κατεύθυνση της σταδιακής άρσης των περιορισμών που έχουν τεθεί στην κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα, θα απαιτείται ενδελεχής μελέτη των επιδημιολογικών επιπτώσεων προτού προχωρήσουμε στο επόμενο βήμα.

Σε αυτό το πλαίσιο, αρμόδιοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι, «δεν υπάρχει ακόμη ένα σαφώς προσδιορισμένο χρονοδιάγραμμα». Με βάση, ωστόσο, τις εκτιμήσεις, τους υπολογισμούς και τις πιθανολογήσεις που κάνουν οι ειδικοί, το χρονικό ορόσημο που προβάλλει στον ορίζοντα είναι εκείνο της 26ης Μαΐου, το οποίο συμπίπτει με την ημερομηνία που έχει οριστεί για τον φετινό εορτασμό της Ανάστασης.

Υπό την καθοδήγηση του ίδιου του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, στο κυβερνητικό επιτελείο εξετάστηκαν τις προηγούμενες ημέρες διάφορα μοντέλα που έχουν αρχίσει να εφαρμόζονται σε χώρες της Ασίας, όπως η Κίνα, η Σιγκαπούρη και η Νότια Κορέα, στις οποίες η επέλαση του ιού έγινε σε προγενέστερο χρόνο.

Εγιναν επίσης εκτενείς συζητήσεις πάνω σε μελέτες που έχουν συνταχθεί σε ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες σε γενικές γραμμές βρίσκονται σε αντίστοιχη χρονική φάση με την Ελλάδα, όπως η Δανία που προετοιμάζει επίσης τη σταδιακή άρση των περιοριστικών μέτρων.

Η πλέον ολοκληρωμένη και, ως εκ τούτου, πιο σημαντική από τις μελέτες που έχουν στη διάθεσή τους στελέχη του κυβερνητικού επιτελείου προέρχεται από τη Γερμανία και υπογράφεται από 14 πανεπιστημιακούς καθηγητές που εκπροσωπούν πολλά διαφορετικά επιστημονικά πεδία. Είναι μια 25σέλιδη έκθεση υπό τον τίτλο «Making the Fight against the Coronavirus Pandemic Sustainable», η οποία στα ελληνικά μπορεί να αποδοθεί ως εξής: «Πώς να κάνουμε αποτελεσματικό τον αγώνα κατά της πανδημίας του κορωνοϊού».

Η καμπύλη

Αν και αναφέρεται κυρίως στα γερμανικά δεδομένα, οι επιστημονικές προσεγγίσεις που γίνονται προσομοιάζουν και με τις εξελίξεις στη χώρα μας. Αλλωστε, το γενικό συμπέρασμα στο οποίο συγκλίνουν όλες οι απόψεις των ειδικών είναι ότι το τι ακριβώς θα γίνει σε κάθε χώρα εξαρτάται από τη φάση όπου βρίσκεται η καμπύλη της εξάπλωσης της πανδημίας.

Γι’ αυτό και στην κυβέρνηση έχουν καταλήξει, όπως εξηγούν αρμόδιες πηγές, ότι η κατεύθυνση της καμπύλης, όπως και οι τυχόν διακυμάνσεις της, αποτελούν τον πιο αξιόπιστο δείκτη για τη γενικότερη τροπή των πραγμάτων και, άρα, για την πορεία επιστροφής που θα ακολουθηθεί. «Μια πορεία η οποία, σε γενικές γραμμές, θα είναι η αντίστροφη εκείνης που οδήγησε στο lockdown», επισημαίνουν στελέχη που μετείχαν στις συσκέψεις που έλαβαν χώρα τις προηγούμενες ημέρες.

Ο γενικός κανόνας δηλαδή που τίθεται ορίζει ότι «οι περιορισμοί που θεσπίστηκαν τελευταίοι θα αρθούν νωρίτερα από εκείνους που καθιερώθηκαν πρώτοι». Στην πράξη αυτό σημαίνει, όπως αναφέρουν όσοι προετοιμάζουν το κρίσιμο και λεπτό αυτό εγχείρημα, ότι η επιστροφή θα ξεκινήσει από τη χαλάρωση των περιορισμών στην κίνηση του γενικού πληθυσμού.

Aντίστροφη πορεία

Στους σχεδιασμούς που καταρτίζονται προβλέπεται ότι, εν συνεχεία, θα ακολουθήσει η άδεια για να επαναλειτουργήσουν βαθμηδόν χώροι μαζικής συνάθροισης, όπως πάρκα και παιδικές χαρές, καταστήματα λιανικής, εστιατόρια και καφετέριες, κομμωτήρια, θέατρα και κινηματογράφοι, χώροι θρησκευτικής λατρείας, αθλητικές εγκαταστάσεις, σχολεία και λοιπά.

Μια σημαντική διαφορά, πάντως, είναι ότι, σε αντίθεση με το lockdown, το οποίο ήταν σε μεγάλο βαθμό οριζόντιο, καθώς οι αποφάσεις για τους περιορισμούς που ελήφθησαν, υπό την πίεση της πανδημίας, αφορούσαν ολόκληρη την ελληνική επικράτεια και περιλάμβαναν ολόκληρους κλάδους, η επιστροφή δεν θα γίνει με τον ίδιο τρόπο.

Οπως προτείνεται και στη γερμανική μελέτη που έχει στη διάθεσή του το «ΘΕΜΑ», τα μέτρα που θα ληφθούν πρέπει να εξειδικεύονται ανάλογα με τις περιφέρειες της χώρας, τις ομάδες ανθρώπων που αφορούν, τα πεδία της κοινωνικής ζωής, καθώς και τους οικονομικούς τομείς.

Για παράδειγμα, στα εργοστάσια που λειτουργούν με αυτοματισμούς ή στα γραφεία όπου υπάρχει απόσταση μεταξύ των εργαζομένων μπορεί πολύ πιο εύκολα να επιστρέψει το προσωπικό τους. Οπου αυτό δεν είναι εφικτό θα μπορεί να προβλέπεται η εργασία σε βάρδιες, ώστε να αποφεύγεται ο μεγάλος συγχρωτισμός.

Το ψυχολογικό στρες

«Πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στη χαλάρωση των περιορισμών που συνεπάγονται υψηλό κοινωνικό ή ψυχολογικό στρες», επισημαίνεται χαρακτηριστικά στη γερμανική έκθεση, οι συντάκτες της οποίας δίνουν πολύ μεγάλη σημασία στην πειθώ των πολιτών. «Οι περιφέρειες με χαμηλότερα ποσοστά μόλυνσης και λιγότερες δυνατότητες διάδοσης μπορούν να ανοίξουν ευκολότερα», προστίθεται. Σημειώνεται επίσης ότι «οι περιφέρειες με υψηλότερες δυνατότητες στην υγειονομική περίθαλψη μπορούν να ανοίξουν ευκολότερα». Το ίδιο ισχύει και για τις περιοχές όπου θα θεωρηθεί ότι έχει επιτευχθεί «υψηλή ανοσία» και ως εκ τούτου μπορούν να ανοίξουν γρηγορότερα.

Υπό αυτό το πρίσμα είναι δυνατόν, για παράδειγμα, η άρση των περιορισμών στην κυκλοφορία να ξεκινήσει από τους νομούς ή τις ευρύτερες περιοχές της χώρας όπου δεν εμφανίζονταν κρούσματα ή νόσησαν πολύ λίγοι και απομονώθηκαν γρήγορα. Από την άλλη, όμως, ειδικοί υποστηρίζουν ότι ανάμεσα στα πολλά κριτήρια που πρέπει να ληφθούν υπόψη είναι η ηλικιακή διάρθρωση του πληθυσμού, ιδίως στη χώρα μας που έχει έναν από τους πλέον γηρασμένους πληθυσμούς σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς και το εύρος της ανοσίας που ενδεχομένως επιτευχθεί σε κάποιες περιοχές.

Υπό αυτή την έννοια, η -σε κάθε περίπτωση- σταδιακή άρση των περιορισμών της κοινωνικής και οικονομικής δραστηριότητας είναι, σύμφωνα με τους ειδικούς, «μια δύσκολη και πολυπαραγοντική εξίσωση, η επίλυση της οποίας θέλει πολλή μελέτη και αποφυγή βεβιασμένων ενεργειών, οι οποίες μπορεί να ανατρέψουν την καθοδική πορεία της καμπύλης, από την οποία εξαρτώνται τα μέτρα επανόδου στην κανονικότητα».

Πότε θα ανοίξουν σχολεία, μαγαζιά. συνεχές cocooning για τους 65άρηδες

H αργή και επίπονη επιστροφή των πολιτών στην κανονικότητα, όπως ορίζεται τώρα η προ της πανδημίας ζωή και καθημερινότητα, αποτελεί το κρίσιμο ζήτημα που διαχειρίζεται πλέον η κυβέρνηση σε συνεργασία με τους επιστήμονες. Στο επίκεντρο των νέων αποφάσεων που θα ληφθούν τον Μάιο για τη μερική επιστροφή στην κανονικότητα βρίσκονται τρεις μεγάλες κατηγορίες πληθυσμού: τα παιδιά, οι άνθρωποι παραγωγικής ηλικίας και οι ηλικιωμένοι.