Το χρέος μας έμπλεξε στα γρανάζια της VW

Κίνδυνος να παγώσει η διαδικασία ελάφρυνσης. Φόβοι για οικονομικο-πολιτικό ντόμινο

Ένα σκληρό power straggle μεταξύ του ΔΝΤ και του Βερολίνου βρίσκεται πάλι σε εξέλιξη πάνω στο ζήτημα του ελληνικού χρέους, ενώ η κυβέρνηση επιταχύνει για την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης και την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Κάθε κίνηση ή ακόμα και η απραξία σε αυτό το μέτωπο μπορούν να οδηγήσουν σε μπαράζ οικονομικο-πολιτικών εξελίξεων που ενδεχομένως να έφταναν και σε νέο κύκλο πολιτικής αστάθειας.

Αυτή τη φορά όμως η κόντρα δεν αφορά καθαρά την Ελλάδα αλλά τον ακήρυχτο πόλεμο ΗΠΑ-Γερμανίας με αναζωπυρώθηκε με αφορμή την υπόθεση της Volkswagen και ο οποίος περιπλέκει την κατάσταση για την ελληνική πλευρά. Ο πόλεμος δηλώσεων Λαγκάρντ, Σόιμπλε-Ντάισελμπλουμ και η πυροσβεστική παρέμβαση από Σαπέν και Μοσκοβισί σκιαγραφούν το νέο τοπίο.

Η εμπλοκή του ελληνικού ζητήματος του χρέους στην αντιπαράθεση Ουάσιγκτον-Βερολίνου αποδεικνύει αφενός την υψηλή διαβάθμισή του αλλά και το μένος της Γερμανίας να απαντήσει στην αμερικανική επίθεση με δυσανάλογα ισχυρότερα αντίποινα.

Ενώ λοιπόν γίνεται προσπάθεια αποκατάστασης του γαλλογερμανικού άξονα με συμφωνίες ακόμη και γεωπολιτικού χαρακτήρα για την Ουκρανία και τη Συρία, στη γραμμή της Γαλλίας και σε διαφορετικό τέμπο από τις ΗΠΑ, το Βερολίνο επαναφέρει το λυμένο ζήτημα του ελληνικού χρέους.

Το Βερολίνο, εχοντας απριόρι δεχθεί τις γαλλικές θέσεις και προτάσεις τόσο στο ζήτημα της Ουκρανίας όσο και της Συρίας και προάγοντας παράλληλα τη θέση της Ρωσίας στην ευρύτερη περιοχή, έναντι των ΗΠΑ, είναι τώρα σε θέση να ζητήσει αντισταθμιστικά οφέλη από το Παρίσι.

Από την άλλη πλευρά η Κριστίν Λαγκάρντ είναι προφανές ότι βρίσκεται εγκλωβισμένη ανάμεσα στο sustainability report του Ιουλίου, που χαρακτήρισε το χρέος μη βιώσιμο, καθιστώντας απαγορευτική την ενεργή χρηματοδοτική συμμετοχή του ΔΝΤ και στις πιέσεις του Ουάσιγκτον για παραμονή στο πρόγραμμα.

Σε αυτό το πλαίσιο δεν αποκλείεται προσωρινά το ΔΝΤ να παραμείνει με το status του παρατηρητή μέχρι να καταλαγιάσει ο κουρνιαχτός και να τεθούν και οι πολιτικές βάσεις για τη διευθέτηση του προβλήματος βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους.

Το ρίσκο σε αυτή τη φάση, για την Ελλάδα, έγκειται στην παγίωση της ψυχροπολεμικής κατάστασης στις σχέσεις ΗΠΑ-Γερμανίας, εξέλιξη που θα βάλει στην κατάψυξη την ολοκλήρωση της διαδικασίας αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους.

Μια τέτοια εξέλιξη όμως θα κρατήσει ζωντανή την απειλή του Grexit, σε υψηλά επίπεδο το πολιτικό ρίσκο στο εσωτερικό της χώρας, θα απομακρύνει εν δυνάμει επενδυτές και θα καταστήσει εφικτή την αμφισβήτηση του Αλέξη Τσίπρα στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ.

Συνεπώς μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να προκαλέσει ένα άνευ προηγουμένου πολιτικο-οικονομικό ντόμινο στην Ελλάδα, το οποίο σε αυτή τη φάση θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει όχι μόνο τη χώρα αλλά και τον Ευρώπη, με δεδομένη την ενίσχυση των αποσχιστικών τάσεων στην Ισπανία, τη δεδηλωμένη πρόθεση του Κάμερον για Brexit και την κλιμάκωση των μεταναστευτικών ροών.

Οι δηλώσεις που μυρίζουν μπαρούτι

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση από την Λίμα του Περού όπου διεξάγεται η ετήσια γενική συνέλευση του ΔΝΤ, η Κριστίν  Λαγκάρντ επανέλαβε ότι το χρέος της Ελλάδας δεν είναι βιώσιμο καθώς η θέση του Ταμείου για την δατηρησιμότητα του χρέους δεν έχει μεταβληθεί από τον περασμένο Ιούλιο οπότε και δημοσίευσε την τελευταία Έκθεση βιωσιμότητας.

Υπογράμμισε ότι το Ταμείο είναι πρόθυμο να συνδράμει την Ελλάδα μετά από το σχετικό αίτημα που έχει υποβάλλει η κυβέρνηση. Επεσήμανε ωστόσο ότι απαραίτητη προϋπόθεση προκειμένου να εγκριθεί βοήθεια του ΔΝΤ προς την Ελλάδα είναι το πρόγραμμα προσαρμογής να στηρίζεται σε δύο σκέλη.

Το πρώτο σκέλος αφορά την υιοθέτηση και ψήφιση σημαντικών μεταρρυθμίσεων. Προσθέτοντας ότι θα πρέπει η χώρα να προχωρήσει σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις στο συνταξιοδοτικό αλλά και στο μέτωπο της τραπεζικής διακυβέρνησης. Το δεύτερο σκέλος αφορά την βιωσιμότητα του χρέους, καθώς πρέπει να αναληφθούν σχετικές πρωτοβουλίες που θα επαναφέρουν το χρέος της χώρας σε τροχιά βιωσιμότητας.

«Έχουμε δηλώσει ότι το ελληνικό πρόγραμμα πρέπει να βασιστεί σε δύο άξονες. Σημαντικές μεταρρυθμίσεις, ενσωματωμένες στη νομοθεσία οι οποίες θα εφαρμόζονται και μέτρα για το χρέους» πρόσθεσε η επικεφαλής του Ταμείου. 

Ο προβοκάτορας

Από την πλευρά του ο Γέρουν Ντάισελμπλουμ σε συνέντευξή του στο Reuters δήλωσε πως οι συζητήσεις για το εάν η ελάφρυνση του χρέους θα πρέπει να έλθει εκ των προτέρων, με την πάροδο του χρόνου καθώς πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις, ή ως μια μίξη και των δύο, θα ξεκινήσουν αργότερα φέτος, αφού η  Ελλάδα περάσει με επιτυχία την πρώτη αξιολόγηση των πιστωτών για τις μεταρρυθμίσεις.

«Υπάρχει μια ευρεία κατανόηση για την μέθοδο που θα πρέπει να επιλέξουμε, και αυτή είναι να κοιτάξουμε τις ετήσιες χρηματοδοτικές ανάγκες για το κρατικό χρέος”, δήλωσε ο ίδιος. “Δεύτερον, φαίνεται να υπάρχει μια ευρεία κατανόηση ότι ένα καλό πρότυπο θα ήταν να έχουμε ένα μέγιστο πλαφόν στο 15% του ΑΕΠ», πρόσθεσε.

Και τρίτον, και εργαζόμαστε πάνω σε αυτό με την Κομισιόν και το ΔΝΤ, θα πρέπει να υπάρχει μια κοινή κατανόηση των σεναρίων: ποιες είναι οι ρεαλιστικές προσδοκίες σε ένα κανονικό σενάριο; Ή σε ένα δυσμενές σενάριο με βάση την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό κλπ;».

Η Αθήνα, και αρχικά και το ΔΝΤ, έχουν πιέσει για κούρεμα στο ελληνικό χρέος, το οποίο αναμένεται να φθάσει στο 180% του ΑΕΠ φέτος, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Κομισιόν. Αλλά οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης υποστηρίζουν πως αυτό που έχει σημασία περισσότερο από την ονομαστική αξία του χρέους, είναι πόσο πολύ επιβαρύνει την οικονομία μέσω του ετήσιου κόστους διαγραφής του χρέους.

Ο επικεφαλής του Eurogroup άφησε να εννοηθεί ότι μια πλήρης εκ των προτέρων συμφωνία για την ελάφρυνση χρέους, ίσως να μην είναι η καλύτερη λύση. «Θα δούμε αν υπάρξουν χρηματοδοτικά εμπόδια στα επόμενα 30 χρόνια», δήλωσε.

«Η ανάλυση του ESM έχει δείξει πως οι πρώτες χρηματοδοτικές δυσκολίες πιθανώς θα έλθουν σε 15 χρόνια. Επομένως, εάν ισχύει αυτό, θα ήταν παράξενο να αρχίσουμε να τις περιορίζουμε από τώρα, είναι πολύ μακριά», δήλωσε.

«Αλλά θα δούμε –εξαρτάται από τα σενάρια πάνω στα οποία εργαζόμαστε με το ΔΝΤ», πρόσθεσε.

…και οι «πυροσβέστες»

Να ολοκληρωθεί πρώτα η αξιολόγηση και μετά θα αντιμετωπίσουμε το ζήτημα του ελληνικού χρέους.

Αυτή ήταν η σύσταση του Επίτροπου για Οικονομικές και Νομισματικές Υποθέσεις, Πιέρ Μοσκοβισί, σε συνέντευξή του στο Bloomberg, όπου εξέφρασε την πεποίθηση ότι το ελληνικό πρόγραμμα στήριξης έχει μπει σε τροχιά και ο διάλογος των δύο πλευρών θα είναι πιο ποιοτικός.

«Θα πρέπει να χειριστούμε το ζήτημα μετά τον Οκτώβριο και το Νοέμβριο, όταν θα έχουμε την πρώτη αξιολόγηση του προγράμματος, όταν θα έχουν εφαρμοστεί οι προαπαιτούμενες δράσεις, όταν θα ψηφιστούν νέες προαπαιτούμενες δράσεις.  Και αν το πρόγραμμα έχει μπει σε τροχιά υλοποίησης, τότε μπορούμε να προχωρήσουμε σε ήπια αναδόμηση του χρέους» ανέφερε ο επίτροπος. 

Ο ίδιος εξέφρασε την πεποίθηση και ελπίδα ότι το ΔΝΤ θα συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα. «Πιστεύω ότι το ΔΝΤ θα είναι εκεί, ελπίζω ότι το ΔΝΤ θα είναι εκεί και είναι αναγκαίο το ΔΝΤ να μην κατέβει από το τρένο» σημείωσε.

Βέβαιος για τη συμμετοχή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στο τρίτο πρόγραμμα βοήθειας για την Ελλάδα εμφανίστηκε ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Μισέλ Σαπέν δηλώνοντας χαρακτηριστικά ότι «δεν έχει καμία αμφιβολία».

Το ΔΝΤ έχει κάνει γνωστό ότι δεν θα συμμετάσχει σε αυτό το τρίτο διεθνές πρόγραμμα, ύψους 86 δισεκατομμυρίων ευρώ, που εγκρίθηκε τον Ιούλιο, εάν οι Ευρωπαίοι δεν δεσμευτούν να απομειώσουν το ελληνικό χρέος.

«Δεν μπορώ να πω ότι είναι κάτι δεδομένο αλλά (…) δεν έχω αμφιβολία ότι το ΔΝΤ, που συμμετέχει σήμερα, θα συμμετέχει και αύριο» είπε ο Γάλλος υπουργός στο περιθώριο της ετήσιας γενικής συνέλευσης του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας που διεξάγεται στη Λίμα του Περού.

«Το ΔΝΤ ήταν εκεί τη στιγμή των διαπραγματεύσεων για τη συμφωνία του Ιουλίου, το ΔΝΤ είναι παρόν στην αξιολόγηση της κατάστασης (…) το ΔΝΤ κάνει προτάσεις σήμερα» συνέχισε ο Σαπέν.

sofokleousin.gr