ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Ποιοι δικαιούνται έως 120 δόσεις στην εφορία – Πότε διαγράφει χρέη η ΑΑΔΕ

Αίρονται κυρώσεις, σταματάνε μέτρα αναγκαστικής είσπραξης από το δημόσιο, νέες οδηγίες προς φορολογουμένους ενόψει εξωδικαστικού συμβιβασμού.

«Πάγωμα» από 70 μέρες ή έως και για πάνω από 6 μήνες, αλλά ακόμα και ακύρωση μέτρων είσπραξης και πλειστηριασμών σε βάρος οφειλετών που θα ενταχθούν στον εξωδικαστικό συμβιβασμό προβλέπουν οδηγίες που εξέδωσε η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, σχετικά με τη συμμετοχή του Δημοσίου ως πιστωτή στη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών του ν. 4469/2017, ενόψει της ενάρξεώς της από την Πέμπτη 3 Αυγούστου.

Η εγκύκλιος της ΑΑΔΕ περιγράφει περιπτώσεις όπου κάποιος οφειλέτης χρωστά όχι μόνο στο δημόσιο αλλά και σε τρίτους (τράπεζες, προμηθευτές, εργαζομένους κλπ), οι οποίοι διαπραγματεύονται συναποφασίζουν για την τύχη των χρεών του οφειλέτη.

Ωστόσο προβλέπεται και δυνατότητα λήψης μέτρων, σε περίπτωση που ο οφειλέτης κρίνεται «ύποπτος» για δόλια προσπάθεια μεταφοράς περιουσιακών στοιχείων του σε τρίτους κλπ.

Σε κάθε περίπτωση, η ρύθμιση χάνεται, αν δεν πληρωθούν τρεις δόσεις ή παραλείψει να υποβάλει τρεις δηλώσεις ΦΠΑ.

36 δόσεις για χρέη έως 3.000 ευρώ

Εφόσον το συνολικό ύψος της βασικής βεβαιωμένης έως τις 31.12.2016 οφειλής προς το Δημόσιο είναι έως 3.000 ευρώ (στο οποίο δεν προσμετρώνται τυχόν οφειλές που έχουν ήδη υπαχθεί σε ρύθμιση σύμφωνα με τους ν. 4152/2013, 4174/2013,4305/2014 και 4321/2015 των οποίων οι όροι τηρούνται), προβλέπεται ότι:

i) η αποπληρωμή τους (και των προσαυξήσεων ή τόκων εκπρόθεσμης καταβολής) γίνεται τμηματικά σε τριάντα έξι (36) μηνιαίες δόσεις κατ’ ανώτατο όριο,
ii) ελάχιστη μηνιαία δόση ορίζεται πενήντα (50) ευρώ,
iii) δεν υφίσταται δυνατότητα διαγραφής κανενός ποσού.

Έως 120 δόσεις για οφειλές έως 20.000 ευρώ

Για βασικές οφειλές άνω των τριών χιλιάδων (3.000) και έως είκοσι χιλιάδες (20.000) ευρώ:
i) η αποπληρωμή αυτών και των επ’ αυτών προσαυξήσεων ή τόκων εκπρόθεσμης καταβολής γίνεται τμηματικά σε εκατόν είκοσι (120) μηνιαίες δόσεις κατ’ ανώτατο όριο,
ii) ελάχιστη μηνιαία δόση πενήντα (50) ευρώ,
iii) δεν υφίσταται δυνατότητα διαγραφής βασικής οφειλής.

Διαγράφονται χρέη

Αν στη σύμβαση αναδιάρθρωσης προβλέπεται διαγραφή οφειλών προς το Δημόσιο, αυτή γίνεται κατά σειρά παλαιότητας, από την παλαιότερη οφειλή προς τη νεότερη, με κριτήριο το πότε δημιουργήθηκαν και βεβαιώθηκαν, και όχι με βάση το χρόνο λήξης της νόμιμης προθεσμίας καταβολής αυτής, είτε η καταβολή γίνεται εφάπαξ είτε σε δόσεις.

Η διαγραφή των οφειλών του προηγούμενου εδαφίου τελεί υπό τον όρο της ολοσχερούς αποπληρωμής των ρυθμιζόμενων οφειλών προς κάθε πιστωτή και της μη απώλειας, ακύρωσης ή ανατροπής της σύμβασης αναδιάρθρωσης.

Πώς κρίνεται τι μπορεί να δίνει ο οφειλέτης

Ως έσοδα για την ικανότητα αποπληρωμής, προκειμένου για φυσικά πρόσωπα, λαμβάνονται υπόψη μόνο πραγματικά εισοδήματα φορολογητέα ή μη, όπως κέρδη από άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας, της πιο κερδοφόρας χρήσης της τελευταίας τριετίας πριν από την υποβολή της αίτησης του οφειλέτη, μισθοί, ενοίκια, τόκοι και άλλα.

Δεν λαμβάνονται δηλαδή τα τεκμαρτά εισοδήματα, όπως εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση ακινήτων, τεκμήρια διαβίωσης και άλλα.

Πώς καθορίζονται οι δόσεις

Στις περιπτώσεις συμμετοχής του Δημοσίου, ως πιστωτή, στη διαδικασία του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών κατά τις διατάξεις του ν. 4469/2017, ο εκπρόσωπος του Δημοσίου υπερψηφίζει ορισμένη πρόταση οφειλέτη ή αντιπρόταση πιστωτή για αναδιάρθρωση οφειλών που τίθεται σε ψηφοφορία.

Η σύμβαση αναδιάρθρωσης του χρέους θα μπορεί να προβλέπει:

α) αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο σε μέχρι και 120 δόσεις το πολύ,
β) αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο ανά ένα μήνα (όχι ανά δίμηνο ή εξάμηνο κλπ)
γ) καταβολή μηνιαίας δόσης 50 ευρώ κατ’ελάχιστον.

Για χρέη 0,1-20.000 ευρώ, το Δημόσιο δεν μπαίνει στην διαδικασία διαπραγμάτευσης, ούτε υποβάλλει πρόταση αναδιάρθρωσης οφειλών. Θεωρείται ότι η ψήφος του για τις οφειλές είναι θετικές υπέρ της πρότασης που έχει τεθεί από άλλους πιστωτές.

Δεν επιτρέπονται:

– παροχή περιόδου χάριτος για την αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο και
– ικανοποίηση απαιτήσεων του δημοσίου με άλλα ανταλλάγματα (πχ σπίτια), αντί για χρήματα.

Αν ο οφειλέτης έχει ήδη ρύθμιση χρεών στην εφορία, ο εκπρόσωπος του Δημοσίου αποδέχεται τροποποίηση της ρύθμισης, εφόσον αυτή περιορίζεται μόνο στην επαύξηση του αριθμού των δόσεων της υφιστάμενης ρύθμισης, έως το μέγιστο όριο των 120 δόσεων.

«Στα κρύα του λουτρού»

Επισημαίνεται όμως ότι αν και η δικαστική επικύρωση δεν είναι προϋπόθεση για την έναρξη ισχύος της σύμβασης έναντι του Δημοσίου, η μη επικύρωσή της, σε περίπτωση που κατατεθεί αίτηση επικύρωσης, οδηγεί στην ανατροπή της σύμβασης. Δηλαδή, σε περίπτωση που κατατεθεί αίτηση για τη δικαστική επικύρωση της υπογραφείσας σύμβασης αναδιάρθρωσης και η αίτηση αυτή απορριφθεί από το δικαστήριο τελεσίδικα, η υπογραφείσα σύμβαση παύει να ισχύει έναντι όλων των συμβαλλόμενων πιστωτών, επομένως και του Δημοσίου, και επέρχεται η ανατροπή αυτής, όπως και σε περίπτωση δικαστικής ακύρωσης.

Ωστόσο σε περίπτωση που το Δημόσιο δεν συμμετείχε στη διαδικασία διαπραγμάτευσης ή καταψήφισε την πρόταση αναδιάρθρωσης που εγκρίθηκε από την πλειοψηφία των συμμετεχόντων πιστωτών, η υπογραφείσα σύμβαση καθίσταται δεσμευτική για το Δημόσιο από τη δικαστική επικύρωσή της, δηλαδή την έκδοση της απόφασης επικύρωσης.

Επισημαίνεται ότι η ισχύς της σύμβασης αναδιάρθρωσης καταλαμβάνει μόνο τον οφειλέτη (επιχείρηση) που υπέβαλε την αίτηση και τυχόν αλληλεγγύως ευθυνόμενα με αυτόν πρόσωπα (συνοφειλέτες) που υπέβαλαν την αίτηση από κοινού με τον οφειλέτη.

Δεν ευνοεί όμως τυχόν άλλους συνοφειλέτες που δεν συνέπραξαν στην αίτηση! Διευκρινίζεται όμως πως η ανωτέρω προϋπόθεση (συνυπογραφή της αίτησης από συνοφειλέτες) δεν ισχύει για τυχόν πρόσωπα που έχουν παράσχει εγγύηση για ορισμένη οφειλή της επιχείρησης προς το Δημόσιο που ρυθμίζεται με τη σύμβαση αναδιάρθρωσης (εγγυητές), τα οποία καταλαμβάνονται από τη σύμβαση σε κάθε περίπτωση.

Αναστέλλονται τα μέτρα είσπραξης

Η εγκύκλιος Πιτσιλή προβλέπει αναστολή μέτρων είσπραξης σε βάρος οφειλετών, στις εξής περιπτώσεις:

1. Λόγω υποβολής αίτησης στον εξωδικαστικό:

Από την ημερομηνία που ο συντονιστής της διαδικασίας (που ορίζεται από το Κράτος) ενημερώσει την αρμόδια εφορία ή τελωνείο ότι ο οφειλέτης έχει καταθέσει αίτηση υπαγωγής στη ρύθμιση, αναστέλλονται αυτοδικαίως όλα τα μέτρα είσπραξης, εκκρεμή ή μη, ατομικής και συλλογικής αναγκαστικής εκτέλεσης, κατά του αιτούντα οφειλέτη και μόνο για τις οφειλές που υπάγονται σε εξωδικαστική ρύθμιση. Απαγορεύεται επίσης και η λήψη οποιουδήποτε άλλου ασφαλιστικού μέτρου.

Η αναστολή ισχύει κατ’ αρχήν για χρονικό διάστημα έως εβδομήντα ( 70) ημερών και δύναται να παραταθεί για χρονικό διάστημα έως τεσσάρων (4) επιπλέον μηνών, κατόπιν έκδοσης σχετικής δικαστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου της έδρας του οφειλέτη και κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στην παράγραφο 3 του ιδίου άρθρου. Πρόωρη παύση της αναστολής επέρχεται :

α. αυτοδικαίως, εφόσον η διαδικασία περαιωθεί ως άκαρπη είτε λόγω έλλειψης απαρτίας, είτε για οποιονδήποτε άλλο λόγο
β. αυτοδικαίως, εφόσον ληφθεί σχετική απόφαση της απόλυτης πλειοψηφίας των συμμετεχόντων πιστωτών και
γ. κατόπιν έκδοσης δικαστικής του Μονομελούς Πρωτοδικείου της περιφέρειας εντός της οποίας έχει έδρα ο οφειλέτης, μετά από αίτηση οποιουδήποτε πιστωτή (και ως εκ τούτου και της Φορολογικής Διοίκησης), εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις της παραγράφου 4 του ιδίου άρθρου ( σχετ. παρ. 4 του άρθρου 13).

Η αναστολή μέτρων καταλαμβάνει τόσο τα μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης όσο και τα ασφαλιστικά μέτρα. Ως εκ τούτου, δεν επιτρέπεται επί των οφειλών αυτών η εγγραφή υποθήκης προς διασφάλισή τους.

Ωστόσο, κατ’ εξαίρεση, επιτρέπεται η λήψη ασφαλιστικού μέτρου, αν με αυτό επιδιώκεται η αποτροπή της απομάκρυνσης ή αφαίρεσης ή μετακίνησης κινητών πραγμάτων της επιχείρησης ή εν γένει εξοπλισμού, η οποία δεν έχει συμφωνηθεί και ενέχει κίνδυνο απαξίωσης της επιχείρησης του οφειλέτη.

Επίσης, πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης που διενεργούνται μετά την κοινοποίηση, του αντιγράφου της αίτησης υπαγωγής, είναι άκυρες και ως εκ τούτου η Φορολογική Διοίκηση οφείλει να τις ανακαλεί.

Και στην περίπτωση που κατά το χρόνο κατάθεσης της αίτησης υπαγωγής στον εξωδικαστικό μηχανισμό εκκρεμεί εναντίον του οφειλέτη διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης, αυτή αναστέλλεται με την κοινοποίηση εκ μέρους του οφειλέτη της -πιστοποιημένης από την Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους- βεβαίωσης του συντονιστή για την πληρότητα του φακέλου στην αρμόδια ΔΟΥ ή Τελωνείο. Η βεβαίωση όμως πρέπει σε κάθε περίπτωση να έπεται χρονικά της πρόσκλησης του συντονιστή προς τους πιστωτές για τη συμμετοχή τους στη διαδικασία.

2. Λόγω υποβολής αίτησης δικαστικής επικύρωσης της σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών:

Από την κατάθεση της αίτησης για την επικύρωση της σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών στο αρμόδιο δικαστήριο, αναστέλλονται αυτοδίκαια τα μέτρα, εκκρεμή ή μη, ατομικής και συλλογικής αναγκαστικής εκτέλεσης, κατά του αιτούντα οφειλέτη και μόνο για τις οφειλές που ρυθμίζονται από τη σύμβαση, καθώς και η λήψη ασφαλιστικών μέτρων. Ειδικά για την περίπτωση που κατά το χρόνο κατάθεσης της αίτησης για τη δικαστική επικύρωση της σύμβασης, εκκρεμεί εναντίον του οφειλέτη διαδικασία αναγκαστικής ή διοικητικής εκτέλεσης, αυτή αναστέλλεται με την κοινοποίηση εκ μέρους του οφειλέτη της αίτησης για την επικύρωση της σύμβασης στην αρμόδια για την επιδίωξη είσπραξης της οφειλής υπηρεσία της Φορολογικής Διοίκησης.

Η αναστολή ισχύει έως την έκδοση της δικαστικής απόφασης σχετικά με την επικύρωση ή μη της συμφωνίας. Επισημαίνεται πάντως ότι η συζήτηση της αίτησης για την επικύρωση της σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών προσδιορίζεται εντός δύο (2) μηνών από την κατάθεση, ενώ η απόφαση του αρμόδιου δικαστηρίου δημοσιεύεται εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία της συζήτησης.

Κατ’ εξαίρεση, επιτρέπεται: (α) η εγγραφή προσημείωσης υποθήκης ή άλλο ασφαλιστικό μέτρο που έχει συμφωνηθεί με τη σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών και (β) η λήψη ασφαλιστικού μέτρου, αν με αυτό επιδιώκεται η αποτροπή της απομάκρυνσης ή αφαίρεσης ή μετακίνησης κινητών πραγμάτων της επιχείρησης ή εν γένει εξοπλισμού, η οποία δεν έχει συμφωνηθεί και ενέχει κίνδυνο απαξίωσης της επιχείρησης του οφειλέτη.

Για την εφαρμογή των ανωτέρω, ο αιτών οφειλέτης ειδοποιεί τους εμπλεκόμενους πιστωτές (και ως εκ τούτου και την αρμόδια υπηρεσία της Φορολογικής Διοίκησης, εφόσον συντρέχει περίπτωση) εντός πέντε (5) εργασίμων ημερών από την κατάθεση της αίτησης επικύρωσης για την κατάθεση αυτής και την ημερομηνία συζήτησής της. Εξάλλου, σε περίπτωση οφειλών προς το Δημόσιο, διατάσσεται υποχρεωτικά η κλήτευση της Φορολογικής Διοίκησης.

Οφέλη και συνέπειες

Ευεργετήματα υπέρ του οφειλέτη

i) Καταβολή σε έως 120 μηνιαίες δόσεις σύμφωνα με τα οριζόμενα στη σύμβαση αναδιάρθρωσης
ii) Δεν υπολογίζονται πρόστιμα και προσαυξήσεις ή τόκοι εκπρόθεσμης καταβολής από την έναρξη ισχύος της σύμβασης αναδιάρθρωσης και κατά τη διάρκεια ισχύος αυτής
iii) Χορηγείται αποδεικτικό ενημερότητας

Επισημαίνεται ότι :
α) οφειλές που έχουν ρυθμιστεί στο πλαίσιο της σύμβασης αναδιάρθρωσης θεωρούνται ως νόμιμα τακτοποιημένες με ρύθμιση τμηματικής καταβολής.
β) σε περίπτωση που ζητείται αποδεικτικό ενημερότητας από τον οφειλέτη ή από τους συνοφειλέτες που δεσμεύονται από τη σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών, δεν λαμβάνονται υπόψη τυχόν προς διαγραφή οφειλές, όπως αυτές προσδιορίζονται στη σύμβαση αναδιάρθρωσης.

iv. Αναστολή διοικητικής εκτέλεσης λόγω σύμβασης δεσμευτικής για το Δημόσιο

Από την ημερομηνία υπογραφής από το Δημόσιο της εγκριθείσας σύμβασης αναδιάρθρωσης ή, σε περίπτωση δικαστικής επικύρωσης, από την κοινοποίηση στο Δημόσιο της δικαστικής απόφασης με την οποία επικυρώθηκε σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών, και μόνο για τις υπαγόμενες στη σύμβαση οφειλές, αναστέλλεται η λήψη αναγκαστικών μέτρων και η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί απαιτήσεων, κινητών και ακινήτων κατά του οφειλέτη. Επισημαίνεται ότι η αναστολή αυτή δεν ισχύει για τις ληξιπρόθεσμες δόσεις της σύμβασης.

v) Αναστολή ποινικής δίωξης

Αναστέλλεται η ποινική δίωξη για το αδίκημα του άρθρου 25 του ν.1882/1990 (Α’43) και αναβάλλεται η εκτέλεση της ποινής που επιβλήθηκε σύμφωνα με το άρθρο αυτό ή, εφόσον άρχισε, η εκτέλεσή της διακόπτεται.

Κατά το χρονικό διάστημα της αναστολής της ποινικής δίωξης, αναστέλλεται και η παραγραφή του αδικήματος.

Δικαίωμα του Δημοσίου για συμψηφισμό

Το Δημόσιο διατηρεί το δικαίωμα και μετά την έναρξη ισχύος της σύμβασης αναδιάρθρωσης να προβαίνει σε συμψηφισμό των χρηματικών απαιτήσεων του οφειλέτη κατά του – εν στενή εννοία – Δημοσίου. Τυχόν υπόλοιπο ποσό επιστρέφεται στον οφειλέτη, μετά από έλεγχο.

Πότε χάνεται η ρύθμιση

Αυτοδίκαιη ανατροπή της σύμβασης επέρχεται, με συνέπεια την υποχρεωτική άμεση καταβολή του υπολοίπου της οφειλής σύμφωνα με τα στοιχεία βεβαίωσης μαζί με τους αναλογούντες τόκους και προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής, εάν ο οφειλέτης:

α) δεν καταβάλει δόσεις της σύμβασης αναδιάρθρωσης ή καταβάλει μερικώς δόσεις προς τη Φορολογική Διοίκηση, όπως αυτές προσδιορίζονται στη σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών, έως τη συμπλήρωση του ποσού που αντιστοιχεί σε τρεις (3) δόσεις,

β) δεν υποβάλλει τις προβλεπόμενες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και Φ.Π.Α., εφόσον υπέχει σχετική υποχρέωση, καθ’ όλη τη διάρκεια της σύμβασης, το αργότερο εντός τριών (3) μηνών από την πάροδο της προθεσμίας υποβολής τους ή εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία αίτησης για υπαγωγή στη ρύθμιση, εφόσον η προθεσμία υποβολής έχει παρέλθει πριν την έναρξη ισχύος της σύμβασης,

γ) παραλείψει να εξοφλήσει ή να τακτοποιήσει με νόμιμο τρόπο, με αναστολή είσπραξης ή ρύθμιση τμηματικής καταβολής, τις οφειλές του προς το Δημόσιο ή υπέρ τρίτων που εισπράττονται από τη Φορολογική Διοίκηση, οι οποίες βεβαιώθηκαν μετά τις 31 Δεκεμβρίου 2016 εντός ενενήντα (90) ημερών από την ημερομηνία έναρξης ισχύος ή, σε περίπτωση δικαστικής επικύρωσης, από την ημερομηνία επικύρωσης της σύμβασης αναδιάρθρωσης ή, προκειμένου για οφειλές που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες μετά την έναρξη ισχύος ή την επικύρωση της σύμβασης, εντός εξήντα (60) ημερών από τη λήξη της νόμιμης προθεσμίας καταβολής τους.

Επισημαίνεται ότι το Δημόσιο υποχρεούται να γνωστοποιήσει αμελλητί την επέλευση της αυτοδίκαιης ανατροπής της σύμβασης σε όλους τους πιστωτές.

Η σύμβαση αναδιάρθρωσης μπορεί να ακυρωθεί ως προς όλους τους πιστωτές, συμπεριλαμβανομένου του Δημοσίου, με δικαστική απόφαση κατόπιν αίτησης τρίτου πιστωτή.

dramini

ΑπάντησηΑκύρωση απάντησης

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Πώς κλειδώθηκαν 3 στους 4 Έλληνες έξω από την αγορά κατοικίας

Άπιαστο όνειρο για την συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων έχει καταστεί η αγορά κατοικίας, λόγω των συνθηκών που έχουν διαμορφωθεί αναφορικά με τους μισθούς και τις τιμές των ακινήτων. Αντίθετα η ελληνική αγορά κατοικίας συνεχίζει να είναι ελκυστική για τους ξένους καθώς έχει αποκτήσει και επενδυτικό χαρακτήρα.

Την ίδια στιγμή υπάρχει περιορισμένη πραγματική δυνατότητα πρόσβασης σε τραπεζικό δανεισμό για τα ελληνικά νοικοκυριά. Με βάση τις τρέχουσες συνθήκες, πρόσβαση στην αγορά κατοικίας έχει περίπου το 25% των Ελλήνων με βάση το διαθέσιμο εισόδημα, ενώ εάν επικεντρωθούμε στην αγορά των νεόδμητων κατοικιών τα τρέχοντα επίπεδα τιμών απευθύνονται στο 3% με 10%.

Τα παραπάνω στοιχεία παρουσιάστηκαν χθες από τον Δημήτρη Ανδρίτσο, διευθύνοντα σύμβουλο της Cerved Property Services (CPS) κατά τη διάρκεια του 17ου Red Meeting Point και στο πλαίσιο μελέτης του υπό τον τίτλο «Affordable Housing Special Report» στην οποία, μεταξύ άλλων, επιχειρείται η σύγκριση της αγοράς κατοικίας το 2008 με το 2023:

Το 2008 (όταν η αγορά κατοικίας ήταν στο υψηλότερο επίπεδο της σύγχρονης ιστορίας) το μέγεθος της άγγιζε τα 22 δις., ενώ το 2023 ήταν στα 9 δις. ευρώ με την Μεταβολή Επιπέδου Τιμών σε Εθνικό επίπεδο το 2023 έναντι 2008, -3.4%.
Το 80% των πράξεων για αγορά κατοικίας το 2008 γινόταν με τραπεζικό δανεισμό (13,2 δις. οι ετήσιες εκταμιεύσεις στεγαστικών δανείων). Το 2023 μόνον το 20% των πράξεων έχουν τραπεζικό δανεισμό (1,2 δις. τα στεγαστικά δάνεια).
Και οι διαφορές δεν σταματούν στα παραπάνω.
Το 2008 η συμμετοχή ξένων υπηκόων στο σύνολο των πράξεων αγοράς κατοικίας ήταν 1,5% με 2%, ενώ το 2023 αγγίζει το 25%. Βάσει των στοιχείων της Τράπεζας της Ελλάδος το 2023 οι συνολικές επενδύσεις σε ακίνητα από ξένους ήταν 2,133 δις. ευρώ.

Το επενδυτικό προφίλ των κατοικιών – Ελκυστικές τιμές για τους… ξένους

Πριν 16 χρόνια οι κατοικίες δεν είχαν επενδυτικό προφίλ και σε αυτές δεν επένδυαν οι ΑΕΕΑΠ (Εταιρίες Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας) συνθήκες που έχουν πλέον διαφοροποιηθεί.

Η χρυσή βίζα και η βραχυχρόνια μίσθωση κατοικιών έχει κάνει ακόμα και τους Έλληνες να αγοράζουν κατοικίες για επενδυτικούς λόγους. Στη λογική αυτή έχουν μπει και θεσμικοί επενδυτές όπως είναι οι ΑΕΕΑΠ οι οποίοι επίσης επενδύουν σε κατοικίες, κάτι αδιανόητο στην Ελλάδα το 2008.

Βασικό συμπέρασμα της εν λόγω μελέτης αποτελεί ότι το μέσο ελληνικό εισόδημα σήμερα δεν ανταποκρίνεται στις αυξημένες τιμές των κατοικιών. Αντιθέτως για τους μη εγχώριους αγοραστές οι τιμές εξακολουθούν να είναι ελκυστικές.

Βάσει των στοιχείων που παρατίθενται η τιμή ανά τ.μ. στην Ελλάδα το 2023 είναι υψηλότερη σε σχέση με τις αντίστοιχες στη Λετονία τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία και χαμηλότερη από όλες τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες (π.χ. Πορτογαλία, Ισπανία Πολωνία, Σλοβενία κ.λ.π.).
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Δείκτη ανθεκτικότητας τιμών (Sustainability Index) της CPS το επίπεδο τιμών στις κατοικίες του 2021 ήταν το ανώτερο όριο για τα ελληνικά νοικοκυριά.

Με βάση την αξία ενός ακινήτου, το επίπεδο τιμών του 2021 για μια μέση κατοικία (περίπου 60 τ.μ. και ηλικίας 20-30 ετών) με σκοπό την ιδιοκατοίκηση, απαιτούνται εισοδήματα περίπου 8,5 ετών για την αγορά του, σε εναρμόνιση με τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2019 ο δείκτης τιμών οικιστικών ακινήτων αυξήθηκε 6,43%, ενώ ο μέσος μισθός μειώθηκε 2,33%. Το 2020 είχαμε αύξηση στις τιμές κατοικιών 6,21% και αύξηση του μέσου μισθού 0,38%, με τα αντίστοιχα νούμερα για 2021, 2022 και 2023 να είναι 7,34% με 6,38% (κάπως συγκλίνουν οι ποσοστιαίες διαφορές), 11,08% με 5,28% και 16,52% με 6,38%.

Πώς ορίζεται η βιώσιμη αγορά

Σύμφωνα με τον κ. Ανδρίτσο «βιώσιμη είναι η αγορά όπου το επίπεδο τιμών α) δίνει τη δυνατότητα στους εγχώριους αγοραστές να αποκτήσουν κατοικία και β) δεν αναμένεται να σημειώσει έντονες μεταβολές στο μεσοπρόθεσμο διάστημα».

Όπως τόνισε «οι Περίοδοι Μη-Ανθεκτικότητας τιμών στην κτηματαγορά ορίζονται ως περίοδοι κατά τις οποίες οι τιμές των ακινήτων βιώνουν σημαντική και παρατεταμένη υπερτίμηση, αποκλίνοντας από την πραγματική τους αξία. Ενδείξεις για την ύπαρξη τέτοιων περιόδων αποτελούν συνηθέστερα η αποσύνδεση τιμών και ενοικίων από την διακύμανση των εισοδημάτων και οι διακυμάνσεις στην οικονομία όπως ο εκτεταμένος δανεισμός και η εκτεταμένη κατασκευαστική δραστηριότητα».

Ο «Δείκτης Ανθεκτικότητας τιμών» της CPS λαμβάνει υπόψιν του μεταξύ άλλων τα ακόλουθα βασικά στοιχεία: Λόγος τιμών ακινήτων και τιμών ενοικίασης, λόγος τιμών ακινήτων και διαθέσιμου εισοδήματος ανά νοικοκυριό, λόγος τιμών ακινήτων «περιοχής δείκτη» σε σχέση με την χώρα, συνολική κατασκευαστική δραστηριότητα ως προς το ΑΕΠ, Δανεισμός ως προς το ΑΕΠ. Ο δείκτης δεν παρέχει δυνατότητες πρόβλεψης σχετικά με το πότε ή εάν θα πραγματοποιηθεί μια διόρθωση.

Επομένως, σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της CPS, όταν αναφέρεται στον «κίνδυνο μη – ανθεκτικότητας τιμών”, υποδεικνύει τον κίνδυνο σημαντικής διόρθωσης τιμής, αλλά δεν μπορεί να προβλέψει πότε μπορεί να συμβεί αυτή η διόρθωση.
Όπως επίσης υπογράμμισε «η διατήρηση χαμηλών όγκων συναλλαγών και η τρέχουσα μείξη ξένων και εγχώριων επενδυτών στην αγορά δημιουργεί συνθήκες ανοδικής πίεσης των τιμών ακινήτων και ως εκ τούτου υπάρχει η ανάγκη διαμόρφωσης κατάλληλων πολιτικών κοινωνικής κατοικίας που θα τονώσουν και τη δυνατότητα προσφοράς κατοικιών».

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Μενίδι | Τρεις φορές είχε καταγγείλει τον σύζυγό της για ενδοοικογενειακή βία η 40χρονη που δολοφονήθηκε

Τις σκιώδεις γωνίες της δολοφονίας της γυναίκας από την Αλβανία που εντοπίστηκε το πρωί της Πέμπτης νεκρή στη μέση του δρόμου στο Μενίδι με ένα μαχαίρι στην κοιλιά προσπαθούν να φωτίσουν οι αστυνομικοί που χειρίζονται την υπόθεση προκειμένου να καταφέρουν να φθάσουν στα ίχνη αυτού ή αυτών που της στέρησαν τη ζωή.

Σύμφωνα με πληροφορίες, από τα πρώτα στοιχεία που έχει συλλέξει η ΕΛ.ΑΣ. προκύπτει πως η 40χρονη, τόσο στο πρόσφατο παρελθόν όσο και προ δεκαετίας, είχε απευθυνθεί στις Αρχές τρεις φορές και είχε καταγγείλει τον εν διαστάσει σύζυγό της για ενδοοικογενεικακή βία.

Ειδικότερα, η πρώτη καταγγελία έγινε στις 3 Απριλίου 2013 με την γυναίκα να υποβάλει έγκληση κατά του πρώην συντρόφου της για παράβαση της νομοθεσίας περί ενδοοικογενειακής βίας. Τότε ο άνδρας συνελήφθη και οδηγήθηκε στον εισαγγελέα.

Η δεύτερη καταγγελία έγινα στις 18 Σεπτεμβρίου 2022 με το θύμα να καταγγέλλει τον εν διαστάσει σύζυγό της για απειλή, σωματική βλάβη και εξύβριση. Ο άνδρας συνελήφθη και πάλι και οδηγήθηκε στον εισαγγελέα. Σε αυτό το σημείο να σημειωθεί ότι υπήρχε δικαστική απόφαση βάσει της οποίας ο άνδρας απαγορευόταν να διαμένει με το θύμα, πλην όμως η ίδια του το είχε επιτρέψει από το 2018.

Η τελευταία καταγγελία έγινε στις 7 Μαΐου 2024 και πάλι για ενδοοικογενειακή βία (απειλή, σωματική βλάβη και εξύβριση). Ο άνδρας συνελήφθη και οδηγήθηκε στον εισαγγελέα, ενώ έλαβε ρητή δικάσιμο για Παρασκευή 17 Μαΐου 2024. Ο διοικητής του τμήματος ενδοοικογενειακής βίας την κάλεσε δύο μέρες μετά το συμβάν και εκείνη του απάντησε ότι είναι εντάξει.

Στη 40χρονη χορηγήθηκε παραγγελία για ιατροδικαστική εξέταση και δόθηκαν πληροφορίες, οδηγίες και έντυπο υλικό, προκειμένου να λάβει εάν επιθυμεί την αναγκαία υλική συνδρομή από τους αρμόδιους φορείς. Επιπλέον ενημερώθηκε για την δυνατότητα εγκατάστασης, στο κινητό της τηλέφωνο, της εφαρμογής «Panic Button» και της χορηγήθηκε κωδικός για πρόσβαση στην εν λόγω εφαρμογή. Παράλληλα ενημερώθηκε για τη δυνατότητα μεταφορά της σε δομή φιλοξενίας και δήλωσε ότι δεν επιθυμεί.

Πλέον οι έρευνες των στελεχών της ΕΛ.ΑΣ. έχουν στραφεί προς αυτόν τον άνδρα ο οποίος αναζητείται χωρίς ακόμα να έχει εντοπιστεί.

«Η κοπέλα φώναζε ‘βοήθεια, βοήθεια’»

Τις τελευταίες, δραματικές στιγμές που έζησε η 40χρονη στο Μενίδι προτού πέσει νεκρή από το μαχαίρι του δολοφόνου της περιγράφει μια κάτοικος της περιοχής η οποία έμαθε τα τραγικά νέα από έναν πελάτη της.

Όπως περιγράφει η επιχειρηματίας, η οποία εκείνη την ώρα βρισκόταν στο μαγαζί της, ο πελάτης άκουσε την κοπέλα να καλεί σε βοήθεια και ειδοποίησε την Αστυνομία.

«Το πρωί έρχομαι 5.10, πίνω τον καφέ μου και μπαίνει ένας πελάτης και μου λέει ‘κλείσε τη πόρτα, μην ανοίγεις την πόρτα γιατί εδώ σκότωσαν μια κοπέλα, εγώ πήρα την Αστυνομία’. Φοβήθηκα και δεν τον ρώτησα αλλά και μετά μου λέει να μην ανοίξω την πόρτα όμως αυτός πήρε στην Αστυνομία. Η κοπέλα φώναζε ‘βοήθεια, βοήθεια’ και αυτός φώναξε την Αστυνομία», αναφέρει.

ΚΑΒΑΛΑ

Στασινός – ΤΕΕ: Ο Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης θα κάνει τη δουλειά όλων πιο εύκολη και γρήγορη

*Συνέντευξη του Προέδρου του ΤΕΕ Γιώργου Στασινού

Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε το ΤΕΕ να έχει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη ψηφιακών εργαλείων και μάλιστα έχετε αναφέρει ότι σύντομα θα έχουμε τον Ενιαίο Ψηφιακό Χάρτη, ένα έργο εμβληματικό για εσάς. Τι θα προσφέρει και πότε θα έχει ολοκληρωθεί;

Θα μου επιτρέψετε να επισημάνω ότι ο Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης είναι ένα εμβληματικό έργο για τη χώρα, το οποίο όντως έχουμε σχεδιάσει, προτείνει, διεκδικήσει και στο τέλος υλοποιήσει. Για να μιλήσω απλά πρόκειται για ένα εργαλείο που θα επιτρέπει με λίγα κλικς να έχουμε όλα τα γεωχωρικά δεδομένα που χρειαζόμαστε από την έκδοση αδειών, έως την υλοποίηση μίας επένδυσης. Θα έχουμε μία, μοναδική και κοινή πηγή από όπου θα αντλούμε με λίγα κλικς, για να το πω σχηματικά, πληροφορίες για το τι ισχύει σε σχέση με όλα τα απαραίτητα στοιχεία μίας αδειοδότησης, ανά περιοχή, με ασφάλεια δικαίου, ταχύτητα και ευκολία.

Αυτό που καταφέρνουμε είναι οποιοσδήποτε πολίτης, επαγγελματίας, επενδυτής να μπορεί από το σπίτι του ή από το γραφείο του σε όποιο σημείο της χώρας και του κόσμου βρίσκεται να λαμβάνει εύκολα και γρήγορα μία έγκυρη και ολοκληρωμένη πληροφορία. Τι επιτρέπεται, τι απαγορεύεται, ποιοι όροι ισχύουν και ποιες προϋποθέσεις, όσα στοιχεία δηλαδή απαιτούνται για να φτιάξει κάποιος κάτι σε ένα οικόπεδο της χώρας θα περιλαμβάνονται σε αυτόν τον χάρτη.

Ήδη το έργο μπαίνει σε δοκιμαστική λειτουργία και σύντομα, σε λίγο χρόνο, θα είμαστε έτοιμοι και η πλατφόρμα θα μπει σε παραγωγική λειτουργία. Όταν λειτουργήσει δεν θα χρειάζεται να παρακαλάς κανέναν Υπουργό, κανέναν στο δασαρχείο, την πολεοδομία ή στις άλλες δημόσιες υπηρεσίες. Θα έχεις όλες τις πληροφορίες μπροστά σου και τις ίδιες πληροφορίες θα έχει μπροστά της και η διοίκηση.

Είναι μια μεγάλη, θεσμική μεταρρύθμιση που σχεδιάστηκε και υλοποιείται από τους Έλληνες Μηχανικούς και το ΤΕΕ για το καλό της οικονομίας και της κοινωνίας, ενώ παράλληλα ενισχύει τον τεχνικό κλάδο.

Και δεν είναι ένα σύστημα που φτιάχνεται και θα μείνει με όσα δεδομένα φτιάχτηκαν στην αρχή. Θα επικαιροποιείται συνέχεια. Θα αποτελέσει τη βάση πάνω στην οποία θα μπορούν να «κλειδώνουν», αν μου επιτρέπεται όλα τα αντίστοιχα συστήματα του δημοσίου που έχουν γεωχωρικά δεδομένα. Θα εμπλουτίζεται συνέχεια. Θα περάσει σε αυτό ολόκληρος ο πολεοδομικός σχεδιασμός της χώρας, μόλις ολοκληρωθεί. Και πολλά άλλα. Και είναι, από όσα γνωρίζω, το πρώτο, χρονικά, μεγάλο έργο ψηφιοποίησης, ψηφιακού μετασχηματισμού, που έχει χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που ολοκληρώνεται. Και αρχίζει σταδιακά να αποδίδει οφέλη στην κοινωνία και στην οικονομία. Πιστεύω ειλικρινά ότι στην πλήρη του ανάπτυξη και λειτουργία θα δημιουργήσει ένα μεγάλο κύμα αλλαγής, θα κάνει τη δουλειά όλων πιο εύκολη και γρήγορη.

Στην πορεία για την ψηφιακή μετάβαση το ΤΕΕ συμμετέχει με διάφορες πρωτοβουλίες, συνδέετε αυτά τα εργαλεία και με την ανθεκτικότητα στην οποία δίνετε έμφαση;

Ξέρετε, η ανθεκτικότητα είναι στο επίκεντρο των δράσεών μας διότι και στα έργα ψηφιοποίησης, πέρα από την εξυπηρέτηση των μηχανικών και των πολιτών, η ανθεκτικότητα είναι κύρια διάσταση. Αυτό είναι κάτι που το έχουμε αντιληφθεί και θέλουμε να το δει και η κοινωνία. Το Εθνικό Μητρώο Υποδομών έχει κύριο στόχο την Ανθεκτικότητα, μέσα από τη συντήρηση των υποδομών, ο Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης επίσης, το ίδιο και ο πολεοδομικός σχεδιασμός σε όλη τη χώρα.

Ξέρετε, το Εθνικό Μητρώο Υποδομών, που τρέχει παράλληλα με τον Ενιαίο Ψηφιακό Χάρτη, θα θεραπεύσει αυτό που όλοι ξέρουμε ως τεράστιο πρόβλημα: το ότι η Ελληνική Πολιτεία δεν έχει μέχρι σήμερα συνολική εικόνα για όλες τις υποδομές σε ολόκληρη τη χώρα. Κανείς μέχρι σήμερα δεν ξέρει, δεν μπορεί να απαντήσει πόσα και ποια είναι τα έργα, για παράδειγμα οι γέφυρες. Ούτε πότε έχουν συντηρηθεί ή τί ανάγκες υπάρχουν. Τώρα δίνεται αυτή η ευκαιρία. Σε λίγο θα κληθούν όλοι οι δημόσιοι φορείς να «περάσουν« στο σύστημα όλα τα έργα που έχουν υπό την ευθύνη τους. Και τα στοιχεία τους, όπως πότε κατασκευάστηκαν, πότε συντηρήθηκαν, από ποιον, τις αρμοδιότητες κλπ. Και θα αποκτήσει η Πολιτεία έτσι για πρώτη φορά για τις ανάγκες, πχ συντήρησης, ώστε να μπορεί να προγραμματίσει. Ώστε να μπορέσουμε να προλαμβάνουμε αστοχίες και καταστροφές. Και να έχουμε στοιχεία αν τυχόν συμβούν καταστροφές. Αυτό είναι μια δράση ακριβώς στην καρδιά της Ανθεκτικότητας που μέχρι σήμερα έλειπε από τη χώρα.

Προωθούμε παράλληλα και νέα, σύγχρονα έργα, που βελτιώνουν άμεσα την Ανθεκτικότητα των Υποδομών μας, στηριζόμενα στην ψηφιοποίηση όπως είναι οι Έξυπνες Γέφυρες, όπου το ΤΕΕ ανέλαβε να προχωρήσει ένα κεντρικό σύστημα παρακολούθησης με αισθητήρες σημαντικών οδικών και σιδηροδρομικών γεφυρών.

Ακόμη, οι Έξυπνες Διαβάσεις για την οδική και αστική ασφάλεια, ο οδοφωτισμός μεγάλων οδικών αξόνων…

Και ιδίως πρέπει να αναφέρω τον προσεισμικό έλεγχο σε σχολεία, νοσοκομεία, πανεπιστήμια, πυροσβεστικούς σταθμούς και αστυνομικά τμήματα. Οι έλεγχοι αυτοί, που ξεκινούν μέσα στον Μάιο, σε κρίσιμες υποδομές είναι στην καρδιά της Ανθεκτικότητας, αποτελούν νέο καθήκον και δουλειά για τους Μηχανικούς, κυρίως όμως είναι προσφορά από τους Μηχανικούς στο κοινωνικό σύνολο.

Για το ΤΕΕ είναι μία εκλογική χρονιά και στις 19 Μαΐου έχετε κάλπες σε όλη τη χώρα. Πιστεύετε ότι ο απολογισμός των τελευταίων ετών είναι θετικός;

Ο απολογισμός είναι θετικός για το ΤΕΕ και για το επάγγελμά μας καθώς καταφέραμε να το εξελίξουμε, να δημιουργήσουμε νέα επαγγελματική ύλη, να δώσουμε νέα δυναμική και νέο ενδιαφέρον αξιοποιώντας τις τεχνολογίες και τις ευκαιρίες της περιόδου.

Καθιερώσαμε το ηλεκτρονικό σύστημα e-Άδειες την επέκτασή του σε νέες υπηρεσίες και τομείς. Προχωρήσαμε στην Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου, στο ψηφιακό Κτηματολόγιο, τους Ελεγκτές Δόμησης, τους Εκτιμητές Ακινήτων και Εγκαταστάσεων, τις αλλαγές και τα νέα Προγράμματα Εξοικονομώ, την καταγραφή και έλεγχο των υποδομών προσβασιμότητας σε δημόσια κτίρια, με νέες ηλεκτρονικές υπηρεσίες στο ΤΜΕΔΕ, στο Ταμείο Εγγυοδοσίας των μηχανικών και των εργολάβων που ξεκίνησε, πρώτο στη χώρα, να παρέχει και μικροπιστώσεις εκτός τραπεζικού τομέα.

Υλοποιούμε νέα έργα που θα ενισχύσουν τη δουλειά μας όπως ο προσεισμικός έλεγχος δημοσίων κτιρίων, ο Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης, το Εθνικό Μητρώο Υποδομών, η Ψηφιοποίηση των αρχείων των Πολεοδομιών σε όλη τη χώρα, ο πολεοδομικός σχεδιασμός σε όλη τη χώρα.

Προχωρήσαμε με προτάσεις αλλαγών στο θεσμικό πλαίσιο των δημοσιών συμβάσεων και των δημοσίων έργων, με νέες τεχνικές οδηγίες και κανονισμούς, με την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών όπως το BIM και η Τεχνητή Νοημοσύνη.

Σίγουρα δεν λέμε ότι τα κάναμε όλα τέλεια. Αυτό που λέμε όμως είναι ότι όλα όσα κάνει το ΤΕΕ σήμερα, η μεγάλη τομή που έχει καταφέρει να αναλαμβάνει και να προωθεί έργα που η Πολιτεία δεν μπορούσε να κάνει εδώ και 50 χρόνια, είναι σημαντικά για την μετέπειτα πορεία μας.