Καίνε τα εθνικά θέματα, παγώνουν οι επενδύσεις

Ενδείξεις κάμψης της δραστηριότητας και επιδείνωσης του κλίματος καταγράφονται στην ελληνική οικονομία και αποτυπώνονται προεξοφλητικά στο Χρηματιστήριο καθώς η ταυτόχρονη ανάδειξη βεντάλιας εθνικών θεμάτων, των επιπλοκών του μετασχηματισμού και της έκρηξης της τουρκικής προκλητικότηας σε χερσαία και θαλάσσια σύνορα καθώς και στον εναέριο χώρο δημιουργούν εικόνα μετωπικής σύγκρουσης, με απρόβλεπτες συνέπειες.

Στην κυβέρνηση έχουν ήδη λάβει μηνύματα από μεγάλους εν δυνάμει επενδυτές και από τις τράπεζες ότι αν και υπάρχουν κεφάλαια δεσμευμένα για επενδύσεις και συγκεκριμένα projects έχουν ήδη εγκριθεί, εν τούτοις παραμένουν σε κατάσταση αναμονής, υποσκάπτοντας την αναπτυξιακή δυναμική και πλήττοντας την αξιοπιστία των κυβερνητικών προβλέψεων. Διεθνώς, το πρόβλημα αναγνωρίζεται στην απουσία του country risk από τις τελευταίες αξιολογήσεις και εκθέσεις, καθώς αυτό υπολογιζόταν κατά κύριο λόγο με μοντέλα που εστιάζουν τις οικονομικές αποδόσεις και αποδίδουν χαμηλή σπουδαιότητα στον γεωπολιτικό κίνδυνο.

Αν και πολλοί εντοπίζουν οικονομικής δυσπραγίας στον κατώτερο των προβλέψεων ρυθμό ανάπτυξης του 2017, τοφοδοτώντας εξ αυτού φόβους για επιδόσεις που δεν θα επιτρέψουν την καθαρή έξοδο της χώρας από το Μνημόνιο, στην πραγματικότητα αυτή είναι η μόνη θετική ένδειξη που επιστρέπει στην κυβέρνηση να ελπίζει με αξιώσεις για ένα νέο πακέτο ελάφρυνσης του χρέους, καθώς στα μοντέλα που επεξεργάζονται τα τεχνικά κλιμάκια, μελετάται και η αναδρομική επίδραση της μείωσης ώστε να εξαχθούν όσο το δυνατόν ασφαλέστερες προβλέψεις.

Στην πραγματικότητα, τα προβλήματα υποαπόδοσης της οικονομίας και υποβάθμισης των προοπτικών καταγράφονται στη δραστηριότητα των ξένων, το χρήμα των οποίων προσδοκούν κυβέρνηση και τράπεζες για να αναπνεύσει η οικονομία και να δημιουργηθεί η απαιτούμενη δυναμική που θα συμβάλλει στην εμπέδωση της ανάπτυξης και στην κοινωνία. Η επικεφαλής του SSM, Ντανιέλ Νουί, ήταν σαφής όταν ζήτησε από τους τραπεζίτες επιτάχυνση των πωλήσεων κόκκινων δανείων και δανειακών χαρτοφυλακίων. Τα έως τώρα στοιχεία, που έχουν αποσταλεί στην Τράπεζα της Ελλάδος και τις εποπτικές αρχές για τα stress tests εμφανίζουν σημαντική υστέρηση έναντι των business plans και των capital action plans, γεγονός που θα αναγκάσει την EBA να επιβάλλει haircut επί των προβλέψεων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών.

Η Ντανιέλ Νουί, προβλέποντας ότι όσο και να επιταχυνθούν οι πωλήσεις δανείων τα έσοδα δεν θα φτάσουν στο επιθυμητό ύψος, λόγω της αναβάθμισης του παράγοντα γεωπολιτικού ρίσκου, ζήτησε από τους τραπεζίτες να χρησιμοποιήσουν την πολύ υψηλή κεφαλαιακή επάρκεια ως buffer για να καθαρίσουν τους ισολογισμούς τους και να βελτιώσουν την εικόνα της ρευστότητάς τους.

Η επενδυτική δυστοκία όμως δεν έχει μονόπλευρο αλλά πολύπλευρο αντίκτυπο καθώς το πάγωμα των επενδύσεων καταγράφεται τόσο στην αγορά real estate, την οποία ξένοι όμιλοι και funds έχουν βολιδοσκοπήσει και είναι έτοιμη να αρχίσουν να αγοράζουν τουριστικά ακίνητα, ακόμα και σε πόλεις και επαγγελματικούς χώρους. Παράλληλα, εν αναμονή είναι και μεγάλα projects όπως το Ελληνικό και άλλες επενδύσεις σε κλάδους υποδομών καθώς οι εταιρίες δεν θέλουν να εκτεθούν σε ενδεχόμενες εντάσεις που θα πλήξουν την τιμή της μετοχής τους, όταν αποτιμηθούν από οίκους ή απευθείας από τις αγορές σε περίπτωση κλιμάκωσης της αντιπαράθεσης με την Τουρκία, για παράδειγμα.

Αρνητικά βαρύνει το κλίμα και η ακατάσχετη σκανδαλολογία, καθώς μπορεί η συσπείρωση του πολιτικού συστήματος να λειτουργεί θετικά μεσομακροπρόθεσμα, έχει όμως αρνητικές βραχυπορόθεσμες συνέπειες που ανεβάζουν το ρίσκο και θέτουν την αγορά σε περιδίνηση.

Αυτό το κλίμα αντικατοπτρίζεται και προεξοφλείται στο Χρηματιστήριο, όπου οι δείκτες βρίσκονται σε σημείο καμπής, ενώ δείχνουν ήδη -τεχνικά- να έρχονται της συσσώρευσης με διάθεση πτωτικής εκτόνωσης, δοκιμάζοντας και αμφισβητώντας σημεία μακροχρόνιας στήριξης. Αν και σε ένα βαθμό η πτώση της αγοράς μπορεί να χαρακτηριστεί διόρθωση, η μεγάλη εικόνα όμως δείχνει αδυναμία και ανησυχία που δρουν ανασταλτικά στην εισροή φρέσκου χρήματος.

Η συντήρηση του κλίματος έντασης στις διμερείς σχέσεις με την Τουρκία, έστω και μερικές παραπάνω ημέρες, σε αυτή τη φάση, θεωρείται βέβαιο ότι θα έχει αντίκτυπο στην τουριστική κίνηση του 2018, καθώς συμπίπτει με την περίοδο προγραμματισμού των διακοπών τω Αμερικανών και βορειοευρωπαίων, οι οποίοι κατατάσσουν υψηλά στη λίστα ανησυχιών τους τις γεωπολιτικές εντάσεις.