ΘΕΑΤΡΟ
«Αριστοφανειάδα» για έξι ρολίστες και ένα πιάνο
Πρόλογος
Σάββατο 27 Αυγούστου, ώρα 20.15 έξω από την καγκελόπορτα του αρχαίου θεάτρου των Φιλίππων. Θεατές υπομονετικοί, αρχικά μετρημένοι. Γύρω στις 20.30 το πλήθος μεγάλωσε, έγινε ένας ογκώδης αριθμός ανθρώπων που αδημονούσαν να μπουν στο κοίλο, να βολευτούν στα διαζώματα. Μέσα από τα κάγκελα μερικοί σιωπηλοί εθελοντές. Σε πλήρη άγνοια για το πότε θ’ ανοίξουν οι πόρτες. Καλλιτεχνικός Διευθυντής, άφαντος. Και να ήταν παρών, δε νομίζω ότι θα ενδιαφερόταν για το ρεζιλίκι του φεστιβάλ να διαιωνίζει μια νοσηρή κατάσταση, που κρατάει χρόνια, όσο και ο ίδιος ο θεσμός. Σεβασμός στον θεατή, ανύπαρκτος. Λόγια βαρύγδουπα περί πολιτιστικής αξίας του εκάστοτε προγράμματος στις συνεντεύξεις που προηγούνται της έναρξης, υπερτιμημένες προτάσεις για τον «πλούτο» του περιεχομένου του και επί της ουσίας, μία από τα ίδια. Και στο πρόγραμμα και στη συμπεριφορά.
ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΥΛΟ ΛΕΜΟΝΤΖΗ
Σαν κοπάδι πρόβατα όρμισαν οι αγανακτισμένοι συμπολίτες που ήσαν στοιβαγμένοι στον προαύλιο χώρο, όταν στις 20.45 επιτράπηκε η είσοδος. Γύρω στις 21.20 ( με ώρα έναρξης στο πρόγραμμα την 21.00) ξεκίνησε , επιτέλους ,η παράσταση. Το ότι ο θίασος αποφάσισε να ξεκινήσει πρόβα αργά και τούτο αποτέλεσε το σοβαρό επιχείρημα για την καθυστέρηση, ουδόλως αφορά τους θεατές. Ας την ξεκινούσε νωρίτερα. Καμιά απολύτως δικαιολογία. Είμαι σίγουρος ότι και του χρόνου-γεροί να’ μαστε όλοι- ακριβώς τα ίδια θα συμβούν. Οι «αρμόδιοι» καθίστανται αναρμόδιοι και το πρόβλημα κλειδώνεται για έναν χρόνο στο ντουλαπάκι της λήθης. Η επανάληψη εδώ δεν είναι ούτε μήτηρ ούτε καν μητριά της μαθήσεως. Δυστυχώς!
Το έργο
Η ομάδα «Ιδέα» του Κώστα Γάκη (Κωνσταντίνος Μπιμπής , Αθανασία Μουστάκα) γεννάνε έξοχες ιδέες. Έχουν γόνιμη φαντασία είναι φρέσκα μυαλά, έχουν πνευματώδες χιούμορ, γνωρίζουν και καλή «μαγειρική». Πλέκουν περίτεχνα έργα τέχνης, εν προκειμένω θεάτρου, με υλικά από διαφορετικές σχολές. Και το αποτέλεσμα, νοστιμότατο. Σχετικά πρόσφατα γευτήκαμε και ευχαριστηθήκαμε οι Καβαλιώτες την «Ιουλιέτα για 2» από τη συγκεκριμένη ομάδα και τότε σε σκηνοθεσία και μουσική του Κώστα Γάκη. Εδώ δανείστηκαν την κεντρική ιδέα από τους «Βατράχους» του Αριστοφάνη και στείλανε τον μεγάλο ποιητή στον Άδη. Εκεί, ο σατιρικός συγγραφέας προσπαθεί να πείσει τον Θεό του κάτω κόσμου να του χαρίσει μια εβδομάδα ζωής, ώστε να ανεβάσει το τελευταίο έργο του στα επόμενα Διονύσια. Ο Άδης δέχεται , υπό την προϋπόθεση να μην ειπωθεί στο νέο έργο ούτε μια χυδαία λέξη . Ο Αριστοφάνης αντιπροτείνει να κάνει μια παράσταση για τους κατοίκους του κάτω κόσμου κι αν οι εκείνοι πειστούν και τον κρίνουν άξιο, τότε να κερδίσει την πολυπόθητη εβδομάδα του. Η πρότασή του «περνάει» κι έτσι δημιουργείται ένα θέατρο εν θεάτρω, με μια επιτομή από όλες τις υπέροχες στιγμές των έργων του, μια Αριστοφανειάδα.
Η παράσταση
Το ευφυές εύρημα που εξέπληξε θετικά το κοινό είναι η σάτιρα στη σάτιρα. Το κείμενο της ομάδας ήταν σε στίχο ομοιοκατάληκτο, αναδιαμορφώνοντας τη δομή των κωμωδιών σ’ έναν ενιαίο κορμό ετερόκλητων δραματικών ειδών. Πέρα από τη συνήθη τακτική του σκηνοθέτη Κώστα Γάκη, να επωμίζεται ένα μικρό σχήμα ικανότατων ηθοποιών όλους τους ρόλους, εντυπωσιάστηκα από τον συνεχή αυτοσαρκασμό των χαρακτήρων, τη διάθεση να σατιρίσει η ομάδα όλους τους ήρωες που γεννήθηκαν από την πένα του Αριστοφάνη, ακριβώς για να σατιρίσουν καυστικότατα την άρχουσα τάξη της εποχής και την κάθε μορφή εξουσίας, να χλευάσουν την καθεστηκυία τάξη πραγμάτων , να διασύρουν την ανδρική υπεροχή στην αρχαιοελληνική κοινωνία και να στηλιτεύσουν όλα τα κακώς κείμενα στην πολιτικοοικονομική κατάσταση της Αθηναϊκής πολιτείας. Έτσι, παρήλαυναν με ευρηματικό τρόπο αποσπάσματα όλων των σωζώμενων αριστοφανικών κωμωδιών, το κάθε ένα σε διαφορετική συνθήκη, μ’ ένθετα στοιχεία από την μετέπειτα κινηματοθεατρική κουλτούρα , όπως Τιτανικός, Τρεις Αδερφές, Φάντασμα της Όπερας, Άρχοντας των Δαχτυλιδιών, Άμλετ, Οιδίποδας, Σαρλό. Η δραματική δομή του έργου έκρυβε κι άλλες ευχάριστες εκπλήξεις, εξαιρετικά μπολιάσματα σημερινών πολιτικών καταστάσεων άξιων δηκτικού σχολιασμού, υπό το άλλοθι της σατιρικής διάθεσης, πολιτικοί στόχοι που σαρκάστηκαν ανελέητα , ενώ όλα μαζί κέρασαν ευφορία στο κοίλο, κυρίως δε, έδεσαν έξυπνα τον πεζό λόγο με τη μουσική και το τραγούδι. Άφθονα γκαγκς, καταιγιστικοί ρυθμοί, απολαυστικές εναλλαγές ρόλων, πετυχημένα και υπερτονισμένα κλισέ, σπονδή ή και επιτηδευμένη χλεύη της επιθεώρησης «άρπα-κόλλα», με εξαιρετικές μιμήσεις ηθοποιών που άφησαν ανεξίτηλο στίγμα στο σανίδι και το σελιλόιντ. Τα «Μάθε παιδί μου γράμματα» του Θόδωρου Μαραγκού καταχειροκροτήθηκε στην απόδοσή του από τον νεαρό Θάνο Τοκάκη , όπως και ο Γεράσιμος Γεννατάς στους «Αχαρνής». Μου έμεινε το απόσπασμα από την «Ειρήνη» με μια παράβαση-κεντρί στην πόλη της σύγχρονης Αθήνας από τον Γιώργο Πυρπασόπουλο, αλλά και το αποσπάσμα-κινηματογραφικό τρέιλερ από στις «Σφήκες» , εκτελεσμένο έξυπνα και ισομετρικά από όλον τον θίασο.
Το σκηνικό-βαγόνι ξύλινο πλανόδιου θιάσου, εξυπηρέτησε τη ροή ως βεστιάριο, ως αυλαία ή θεατρική σκηνή και ως θρόνος του Άδη, τα κοστούμια έφεραν εποχές και στιλ στα μάτια των θεατών, από αρχαία τραγωδία έως μολιερική κωμωδία, ενώ η μουσική και τα ηχητικά εφέ έδωσαν συγχρωτισμένες εναλλαγές στο ύφος τής κάθε συνθήκης. Επρόκειτο σαφώς για μια καινοτόμα πρόταση στο θέατρο ερμηνείας, ένα ιδεολογικό μανιφέστο που έφερε τη διαφορετική ανάγνωση της αττικής κωμωδίας.
Οι ερμηνείες όλων των ηθοποιών ισάξιες και αξιέπαινες. Ταλέντο και πειθαρχία έφεραν αποτέλεσμα που ικανοποίησαν και τον θίασο και το κοινό. Ειδική μνεία στον σπουδαίο μουσικό Στέφανο Τορτόπογλου, τον επί σκηνής έβδομο παίκτη της ομάδας, συνυπεύθυνο της επιτυχίας.
Επίλογος.
Παρά την αρχική ταλαιπωρία και την απογοήτευση από την απαράδεκτη στάση των ιθυνόντων του φεστιβάλ απέναντι στους θεατές , η συγκεκριμένη παράσταση άφησε καλές εντυπώσεις. Μοναδική ένσταση η εντελώς περιττή αναφορά στους τηλεοπτικούς ρόλους που έπαιξαν οι ηθοποιοί κι έγιναν ευρύτερα γνωστοί. Ο τρόπος που σερβιρίστηκε ήταν της ματαιοδοξίας, της ζητιανιάς του χειροκροτήματος και όχι της σάτιρας και του αυτοσαρκασμού. Επρόκειτο για μελανό σημείο. Αλλά, ουδείς τέλειος.
Έπεται η τελευταία παράσταση με το παιδικό θέατρο της Κάρμεν Ρουγγέρη και η αυλαία του 59ου Φεστιβάλ Φιλίππων πέφτει μετρώντας καλές, μέτριες και κακές στιγμές όπως κάθε χρόνο, άλλωστε. Ευχόμαστε του χρόνου καλύτερα σε όλα τα επίπεδα.
Συντελεστές:
Δραματουργική επεξεργασία-σύνθεση κειμένων: Κώστας Γάκης, Κωνσταντίνος Μπιμπής, Αθηνά Μουστάκα, Δημήτρης Ζουγκός. Ο Καβαλιώτης Ζουγκός, επιτέλους δικαιώνεται. Βραβευμένος συγγραφέας, ταλαιπωρήθηκε πολύ μέχρι να βρει τον δρόμο του. Ισχύει και γι’ αυτόν το «ουδείς Προφήτης στον τόπο του» .
Σκηνοθεσία-Μουσική: Κώστας Γάκης
Sound designer-Μουσικός επί Σκηνής: Στέφανος Τορτόπογλου
Σκηνικά: Παναγιώτα Κοκκορού
Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα
Φωτισμοί: Κατερίνα Μαραγκουδάκη
Βοηθός Σκηνοθέτη: Ίρις Κανδρή
Πρωταγωνιστούν: Πρωταγωνιστούν: Αντώνης Καφετζόπουλος, Γεράσιμος Γεννατάς, Γιώργος Πυρπασόπουλος, Ευαγγελία Μουμούρη, Ιωάννης Δρακόπουλος, Θάνος Τοκάκης
Οργάνωση παραγωγής: Λευτέρης Πλασκοβίτης
ΠΑΥΛΟΣ ΛΕΜΟΝΤΖΗΣ
ΑΠΟΨΕΙΣ
«Αριστοφανειάδα» για έξι ρολίστες και ένα πιάνο.
Πρόλογος
Σάββατο 27 Αυγούστου, ώρα 20.15 έξω από την καγκελόπορτα του αρχαίου θεάτρου των Φιλίππων. Θεατές υπομονετικοί, αρχικά μετρημένοι. Γύρω στις 20.30 το πλήθος μεγάλωσε, έγινε ένας ογκώδης αριθμός ανθρώπων που αδημονούσαν να μπουν στο κοίλο, να βολευτούν στα διαζώματα. Μέσα από τα κάγκελα μερικοί σιωπηλοί εθελοντές. Σε πλήρη άγνοια για το πότε θ’ ανοίξουν οι πόρτες. Καλλιτεχνικός Διευθυντής, άφαντος. Και να ήταν παρών, δε νομίζω ότι θα ενδιαφερόταν για το ρεζιλίκι του φεστιβάλ να διαιωνίζει μια νοσηρή κατάσταση, που κρατάει χρόνια, όσο και ο ίδιος ο θεσμός. Σεβασμός στον θεατή, ανύπαρκτος. Λόγια βαρύγδουπα περί πολιτιστικής αξίας του εκάστοτε προγράμματος στις συνεντεύξεις που προηγούνται της έναρξης, υπερτιμημένες προτάσεις για τον «πλούτο» του περιεχομένου του και επί της ουσίας, μία από τα ίδια. Και στο πρόγραμμα και στη συμπεριφορά.
ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΥΛΟ ΛΕΜΟΝΤΖΗ
Σαν κοπάδι πρόβατα όρμισαν οι αγανακτισμένοι συμπολίτες που ήσαν στοιβαγμένοι στον προαύλιο χώρο, όταν στις 20.45 επιτράπηκε η είσοδος. Γύρω στις 21.20 ( με ώρα έναρξης στο πρόγραμμα την 21.00) ξεκίνησε , επιτέλους ,η παράσταση. Το ότι ο θίασος αποφάσισε να ξεκινήσει πρόβα αργά και τούτο αποτέλεσε το σοβαρό επιχείρημα για την καθυστέρηση, ουδόλως αφορά τους θεατές. Ας την ξεκινούσε νωρίτερα. Καμιά απολύτως δικαιολογία. Είμαι σίγουρος ότι και του χρόνου-γεροί να’ μαστε όλοι- ακριβώς τα ίδια θα συμβούν. Οι «αρμόδιοι» καθίστανται αναρμόδιοι και το πρόβλημα κλειδώνεται για έναν χρόνο στο ντουλαπάκι της λήθης. Η επανάληψη εδώ δεν είναι ούτε μήτηρ ούτε καν μητριά της μαθήσεως. Δυστυχώς!
Το έργο
Η ομάδα «Ιδέα» του Κώστα Γάκη (Κωνσταντίνος Μπιμπής , Αθανασία Μουστάκα) γεννάνε έξοχες ιδέες. Έχουν γόνιμη φαντασία είναι φρέσκα μυαλά, έχουν πνευματώδες χιούμορ, γνωρίζουν και καλή «μαγειρική». Πλέκουν περίτεχνα έργα τέχνης, εν προκειμένω θεάτρου, με υλικά από διαφορετικές σχολές. Και το αποτέλεσμα, νοστιμότατο. Σχετικά πρόσφατα γευτήκαμε και ευχαριστηθήκαμε οι Καβαλιώτες την «Ιουλιέτα για 2» από τη συγκεκριμένη ομάδα και τότε σε σκηνοθεσία και μουσική του Κώστα Γάκη. Εδώ δανείστηκαν την κεντρική ιδέα από τους «Βατράχους» του Αριστοφάνη και στείλανε τον μεγάλο ποιητή στον Άδη. Εκεί, ο σατιρικός συγγραφέας προσπαθεί να πείσει τον Θεό του κάτω κόσμου να του χαρίσει μια εβδομάδα ζωής, ώστε να ανεβάσει το τελευταίο έργο του στα επόμενα Διονύσια. Ο Άδης δέχεται , υπό την προϋπόθεση να μην ειπωθεί στο νέο έργο ούτε μια χυδαία λέξη . Ο Αριστοφάνης αντιπροτείνει να κάνει μια παράσταση για τους κατοίκους του κάτω κόσμου κι αν οι εκείνοι πειστούν και τον κρίνουν άξιο, τότε να κερδίσει την πολυπόθητη εβδομάδα του. Η πρότασή του «περνάει» κι έτσι δημιουργείται ένα θέατρο εν θεάτρω, με μια επιτομή από όλες τις υπέροχες στιγμές των έργων του, μια Αριστοφανειάδα.
Η παράσταση
Το ευφυές εύρημα που εξέπληξε θετικά το κοινό είναι η σάτιρα στη σάτιρα. Το κείμενο της ομάδας ήταν σε στίχο ομοιοκατάληκτο, αναδιαμορφώνοντας τη δομή των κωμωδιών σ’ έναν ενιαίο κορμό ετερόκλητων δραματικών ειδών. Πέρα από τη συνήθη τακτική του σκηνοθέτη Κώστα Γάκη, να επωμίζεται ένα μικρό σχήμα ικανότατων ηθοποιών όλους τους ρόλους, εντυπωσιάστηκα από τον συνεχή αυτοσαρκασμό των χαρακτήρων, τη διάθεση να σατιρίσει η ομάδα όλους τους ήρωες που γεννήθηκαν από την πένα του Αριστοφάνη, ακριβώς για να σατιρίσουν καυστικότατα την άρχουσα τάξη της εποχής και την κάθε μορφή εξουσίας, να χλευάσουν την καθεστηκυία τάξη πραγμάτων , να διασύρουν την ανδρική υπεροχή στην αρχαιοελληνική κοινωνία και να στηλιτεύσουν όλα τα κακώς κείμενα στην πολιτικοοικονομική κατάσταση της Αθηναϊκής πολιτείας. Έτσι, παρήλαυναν με ευρηματικό τρόπο αποσπάσματα όλων των σωζώμενων αριστοφανικών κωμωδιών, το κάθε ένα σε διαφορετική συνθήκη, μ’ ένθετα στοιχεία από την μετέπειτα κινηματοθεατρική κουλτούρα , όπως Τιτανικός, Τρεις Αδερφές, Φάντασμα της Όπερας, Άρχοντας των Δαχτυλιδιών, Άμλετ, Οιδίποδας, Σαρλό. Η δραματική δομή του έργου έκρυβε κι άλλες ευχάριστες εκπλήξεις, εξαιρετικά μπολιάσματα σημερινών πολιτικών καταστάσεων άξιων δηκτικού σχολιασμού, υπό το άλλοθι της σατιρικής διάθεσης, πολιτικοί στόχοι που σαρκάστηκαν ανελέητα , ενώ όλα μαζί κέρασαν ευφορία στο κοίλο, κυρίως δε, έδεσαν έξυπνα τον πεζό λόγο με τη μουσική και το τραγούδι. Άφθονα γκαγκς, καταιγιστικοί ρυθμοί, απολαυστικές εναλλαγές ρόλων, πετυχημένα και υπερτονισμένα κλισέ, σπονδή ή και επιτηδευμένη χλεύη της επιθεώρησης «άρπα-κόλλα», με εξαιρετικές μιμήσεις ηθοποιών που άφησαν ανεξίτηλο στίγμα στο σανίδι και το σελιλόιντ. Τα «Μάθε παιδί μου γράμματα» του Θόδωρου Μαραγκού καταχειροκροτήθηκε στην απόδοσή του από τον νεαρό Θάνο Τοκάκη , όπως και ο Γεράσιμος Γεννατάς στους «Αχαρνής». Μου έμεινε το απόσπασμα από την «Ειρήνη» με μια παράβαση-κεντρί στην πόλη της σύγχρονης Αθήνας από τον Γιώργο Πυρπασόπουλο, αλλά και το αποσπάσμα-κινηματογραφικό τρέιλερ από στις «Σφήκες» , εκτελεσμένο έξυπνα και ισομετρικά από όλον τον θίασο.
Το σκηνικό-βαγόνι ξύλινο πλανόδιου θιάσου, εξυπηρέτησε τη ροή ως βεστιάριο, ως αυλαία ή θεατρική σκηνή και ως θρόνος του Άδη, τα κοστούμια έφεραν εποχές και στιλ στα μάτια των θεατών, από αρχαία τραγωδία έως μολιερική κωμωδία, ενώ η μουσική και τα ηχητικά εφέ έδωσαν συγχρωτισμένες εναλλαγές στο ύφος τής κάθε συνθήκης. Επρόκειτο σαφώς για μια καινοτόμα πρόταση στο θέατρο ερμηνείας, ένα ιδεολογικό μανιφέστο που έφερε τη διαφορετική ανάγνωση της αττικής κωμωδίας.
Οι ερμηνείες όλων των ηθοποιών ισάξιες και αξιέπαινες. Ταλέντο και πειθαρχία έφεραν αποτέλεσμα που ικανοποίησαν και τον θίασο και το κοινό. Ειδική μνεία στον σπουδαίο μουσικό Στέφανο Τορτόπογλου, τον επί σκηνής έβδομο παίκτη της ομάδας, συνυπεύθυνο της επιτυχίας.
Επίλογος.
Παρά την αρχική ταλαιπωρία και την απογοήτευση από την απαράδεκτη στάση των ιθυνόντων του φεστιβάλ απέναντι στους θεατές , η συγκεκριμένη παράσταση άφησε καλές εντυπώσεις. Μοναδική ένσταση η εντελώς περιττή αναφορά στους τηλεοπτικούς ρόλους που έπαιξαν οι ηθοποιοί κι έγιναν ευρύτερα γνωστοί. Ο τρόπος που σερβιρίστηκε ήταν της ματαιοδοξίας, της ζητιανιάς του χειροκροτήματος και όχι της σάτιρας και του αυτοσαρκασμού. Επρόκειτο για μελανό σημείο. Αλλά, ουδείς τέλειος.
Έπεται η τελευταία παράσταση με το παιδικό θέατρο της Κάρμεν Ρουγγέρη και η αυλαία του 59ου Φεστιβάλ Φιλίππων πέφτει μετρώντας καλές, μέτριες και κακές στιγμές όπως κάθε χρόνο, άλλωστε. Ευχόμαστε του χρόνου καλύτερα σε όλα τα επίπεδα.
Συντελεστές:
Δραματουργική επεξεργασία-σύνθεση κειμένων: Κώστας Γάκης, Κωνσταντίνος Μπιμπής, Αθηνά Μουστάκα, Δημήτρης Ζουγκός. Ο Καβαλιώτης Ζουγκός, επιτέλους δικαιώνεται. Βραβευμένος συγγραφέας, ταλαιπωρήθηκε πολύ μέχρι να βρει τον δρόμο του. Ισχύει και γι’ αυτόν το «ουδείς Προφήτης στον τόπο του» .
Σκηνοθεσία-Μουσική: Κώστας Γάκης
Sound designer-Μουσικός επί Σκηνής: Στέφανος Τορτόπογλου
Σκηνικά: Παναγιώτα Κοκκορού
Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα
Φωτισμοί: Κατερίνα Μαραγκουδάκη
Βοηθός Σκηνοθέτη: Ίρις Κανδρή
Πρωταγωνιστούν: Πρωταγωνιστούν: Αντώνης Καφετζόπουλος, Γεράσιμος Γεννατάς, Γιώργος Πυρπασόπουλος, Ευαγγελία Μουμούρη, Ιωάννης Δρακόπουλος, Θάνος Τοκάκης
Οργάνωση παραγωγής: Λευτέρης Πλασκοβίτης
ΠΑΥΛΟΣ ΛΕΜΟΝΤΖΗΣ
ΑπάντησηΑκύρωση απάντησης