Του Προκόπη Χατζηνικολάου

Νέα ελεγκτικά εργαλεία και πρόσθετες υποχρεώσεις στις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες ενεργοποιεί από το νέο έτος η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, κλείνοντας όσο το δυνατόν περισσότερο τα παράθυρα φοροδιαφυγής. Με τις νέες διαδικασίες διευκολύνονται σε σημαντικό βαθμό οι ελεγκτές, ενώ ταυτόχρονα κατοχυρώνονται και οι ελεγχόμενοι από συμπεριφορές ελεγκτών που δεν συμβαδίζουν με το πνεύμα της φορολογικής διοίκησης. Αυτό θα επιτευχθεί με τη χρήση κάμερας κατά τη διενέργεια των ελέγχων.

1. Από το νέο έτος οι φορολογικοί έλεγχοι, εντός ή εκτός των επαγγελματικών εγκαταστάσεων των φορολογουμένων, θα μπορούν να καταγράφονται για λόγους διαφάνειας με κάμερες, ύστερα όμως από προηγούμενη ενημέρωση των φορολογουμένων. Το οπτικοακουστικό υλικό θα φυλάσσεται για έξι μήνες και μετά θα καταστρέφεται. Επίσης, για μεγαλύτερη διαφάνεια, θα μπορούν να καταγράφονται και οι προγραμματισμένες συναντήσεις των ελεγκτών με τους φορολογουμένους στα γραφεία της ΑΑΔΕ, ενώ στην περίπτωση αυτή το υλικό θα διατηρείται για πέντε χρόνια.

2. Εμμεσες τεχνικές ελέγχου. Οι έμμεσες τεχνικές επεκτείνονται, και εκτός από στοιχεία όπως οι τραπεζικές καταθέσεις, οι δαπάνες σε μετρητά και η ρευστότητα του φορολογουμένου, θα λαμβάνονται υπόψη και τρεις ακόμη περιπτώσεις:

– Οταν δηλώνεται ζημία σε τρία τουλάχιστον συνεχόμενα έτη και δεν προκύπτει ο τρόπος χρηματοδότησης της επιχείρησης, με τον οποίο καλύπτονται οι υποχρεώσεις της.

– Οταν υπάρχει σημαντική αναντιστοιχία μεταξύ αγορών, πωλήσεων και αποθεμάτων.

– Οταν ο συντελεστής μεικτού κέρδους που προκύπτει από τα δηλούμενα αποτελέσματα είναι διαφορετικός από αυτόν που προκύπτει βάσει των παραστατικών αγορών και πωλήσεων.

Σημειώνεται ότι με τις έμμεσες τεχνικές ελέγχου προσδιορίζονται τα κέρδη και το εκκαθαριστικό εκδίδεται με κατ’ εκτίμηση φόρο.

3. Υποχρεωτική ηλεκτρονική διαβίβαση εσόδων – εξόδων στην πλατφόρμα MyDATA. Οι εκπτώσεις φόρων και οι δαπάνες προς έκπτωση δεν θα λαμβάνονται υπόψη, αν τα παραστατικά στα οποία στηρίζονται δεν έχουν διαβιβασθεί ηλεκτρονικά στην ΑΑΔΕ. Επίσης, τα έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα δεν μπορεί να είναι μικρότερα από τα έξοδα που έχουν διαβιβαστεί στην πλατφόρμα. Όσοι δεν στέλνουν τα δεδομένα θα βρίσκονται αντιμέτωποι με πρόστιμα τα οποία ανέρχονται σε 250-500 ευρώ την ημέρα.

4. Με απόφαση που εκδόθηκε χθες επεκτείνεται σε 35 κλάδου της οικονομίας η υποχρέωση διάθεσης τερματικών POS. Από το νέο έτος θα πρέπει να διαθέτουν POS, μεταξύ άλλων, οι ταξιτζήδες, οι ασφάλειες ζωής, οι λαϊκές αγορές, οι μεσίτες και οι ασφαλιστικοί πράκτορες στις αγοραπωλησίες ακινήτων κ.λπ. Παράλληλα, από την άνοιξη του 2024 ταμειακές μηχανές και POS θα διασυνδεθούν με πλήρη καταγραφή όλων των δεδομένων σε πραγματικό χρόνο και με δυνατότητα άμεσης διασταύρωσης από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς.

5. Υποχρεωτικά ηλεκτρονικά τιμολόγια. Μέσα στο 2024 θα γίνει υποχρεωτική η ηλεκτρονική τιμολόγηση. Μέχρι τότε, για τις επιχειρήσεις που επιλέγουν την ηλεκτρονική τιμολόγηση μέσω Παρόχου και υπό την προϋπόθεση ότι την εφαρμόζουν αποκλειστικά για την έκδοση των παραστατικών πωλήσεων κατά τη διάρκεια του φορολογικού έτους προβλέπονται κατά περίπτωση τα εξής:

– Η προθεσμία εντός της οποίας η Φορολογική Διοίκηση μπορεί να προβεί σε έκδοση πράξης διοικητικού, εκτιμώμενου ή διορθωτικού προσδιορισμού φόρου, περιορίζεται κατά δύο έτη. Αυτό σημαίνει ότι ο χρόνος παραγραφής ανοιχτών φορολογικών υποθέσεων περιορίζεται στα τρία χρόνια για τον εκδότη του τιμολογίου, ενώ όφελος έχει και ο λήπτης για τον οποίο ο χρόνος παραγραφής μειώνεται στα τέσσερα χρόνια.

– Η δαπάνη για την αρχική προμήθεια τεχνικού εξοπλισμού και λογισμικού που απαιτείται για την εφαρμογή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης, αποσβένεται πλήρως στο έτος πραγματοποίησής της, προσαυξημένη κατά ποσοστό 100%.

– Η δαπάνη για την παραγωγή, διαβίβαση και ηλεκτρονική αρχειοθέτηση ηλεκτρονικών τιμολογίων για το πρώτο έτος έκδοσης των παραστατικών πώλησης μέσω ηλεκτρονικής τιμολόγησης που αναγνωρίζεται προς έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα, προσαυξάνεται κατά ποσοστό 100%.

– Η προθεσμία σχετικά με τα αιτήματα επιστροφής φόρου, τα οποία αφορούν το φορολογικό έτος ή τα φορολογικά έτη, για τα οποία οι εκδότες επιλέγουν και εφαρμόζουν αποκλειστικά την ηλεκτρονική τιμολόγηση, ορίζεται σε 45 ημέρες (από 90 ημέρες).

6. Ψηφιακό πελατολόγιο. Συγκεκριμένες κατηγορίες επαγγελματιών και επιχειρήσεων θα είναι υποχρεωμένες να τηρούν ψηφιακό πελατολόγιο, όπως για παράδειγμα οι γιατροί.