Πέντε διαφορετικές πηγές χρηματοδότησης θα συνδυάζει το νέου τύπου πρόγραμμα Εξοικονομώ κατ’ Οίκον που, σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ, σχεδιάζει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, από το 2021. 

Συγκεκριμένα, το νέο πρόγραμμα θα περιλαμβάνει:

1. Επιδοτήσεις από το ΕΣΠΑ ή άλλες κοινοτικές πηγές
2. Τραπεζικά δάνεια,
3. Ιδιωτική συμμετοχή των ιδιοκτητών των κτιρίων,
4. Φοροαπαλλαγές και
5. Συνεισφορά του λεγόμενου καθεστώτος επιβολής, στο πλαίσιο του οποίου οι προμηθευτές ενέργειας (και στο εξής και οι διαχειριστές των δικτύων διανομής, δηλαδή ο ΔΕΔΔΗΕ και οι Εταιρείες Διανομής Αερίου) θα πρέπει – σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία – να κάνουν επενδύσεις και να επιτυγχάνουν συγκεκριμένους στόχους εξοικονόμησης ενέργειας.

Τα στοιχεία ως προς την χρηματοδότηση, που διαφοροποιούν το νέο πρόγραμμα από το υφιστάμενο είναι:

– Οι φοροαπαλλαγές για τις εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων, οι οποίες θεσπίστηκαν για πρώτη φορά φέτος και δεν αποκλείεται να αναθεωρηθούν. 

– Το καθεστώς επιβολής, βάσει του οποίου οι ενεργειακές επιχειρήσεις καλούνται να υλοποιήσουν επενδύσεις που οδηγούν σε μείωση της κατανάλωσης ενέργειας για τους πελάτες τους. Ως τώρα, οι υποχρεώσεις των επιχειρήσεων περιελάμβαναν κυρίως ενημερωτικές δράσεις εκπαίδευσης των καταναλωτών, οδηγών κλπ. για τα οφέλη και τις τεχνικές της εξοικονόμησης. Με το νέο καθεστώς, θα κληθούν να κάνουν επενδύσεις που μπορεί για παράδειγμα να περιλαμβάνουν αντικατάσταση καυστήρων σε πολυκατοικίες, εγκατάσταση κεντρικής θέρμανσης με φυσικό αέριο, εργασίες μόνωσης, κ.α.

Επιπλέον, το νέο Εξοικονομώ θα απευθύνεται σε πολύ ευρύτερο κοινό σε σχέση με το υφιστάμενο, καθώς σχεδιάζεται με γνώμονα τον στόχο που περιλαμβάνεται στον εθνικό ενεργειακό σχεδιασμό, να αναβαθμιστούν ως το 2030, πάνω από το ένα έκτο (15%) των υφιστάμενων κτιρίων.

Εκτός από την προστασία του περιβάλλοντος και την επίτευξη των στόχων για μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, η εξοικονόμηση ενέργειας συνεπάγεται άμεσο όφελος για τους χρήστες των κτιρίων), καθώς μειώνεται ο λογαριασμός για το ρεύμα, τα κοινόχρηστα κλπ.), αλλά και για τα επαγγέλματα της οικοδομής που συνδέονται με τις εργασίες αναβάθμισης. 

Σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης του κτιριακού́ αποθέματος αναμένεται έως το 2030 να οδηγήσει σε αύξηση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας κατά 8 δισ. ευρώ και στη δημιουργία 22.000 νέων θέσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης.

Το γενικό πλαίσιο του νέου προγράμματος περιέγραψε πρόσφατα ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης, τονίζοντας ότι τα κονδύλια για εξοικονόμηση ενέργειας στην επόμενη προγραμματική περίοδο (2021-2027, νέο ΕΣΠΑ) πρόκειται να αυξηθούν θεαματικά, στα 500 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο, έναντι 1 δισ. ευρώ που ήταν το σύνολο των κονδυλίων που διατέθηκαν στην τρέχουσα προγραμματική περίοδο 2014-2020.

Εξάλλου, όπως ανέφερε, παρουσιάζοντας το ΕΣΕΚ, ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γεράσιμος Θωμάς, στις Επιτροπές Παραγωγής και Εμπορίου και Προστασίας του Περιβάλλοντος της Βουλής, στο δεύτερο τρίμηνο του έτους θα τρέξουν δύο προγράμματα εξοικονόμησης σε κτίρια. 

Πρόκειται για το πρόγραμμα «ΗΛΕΚΤΡΑ», για ενεργειακή αναβάθμιση δημοσίων κτιρίων (το οποίο ανασχεδιάστηκε, ώστε οι παρεμβάσεις να χρηματοδοτούνται από τους ίδιους τους φορείς, αλλά και από Εταιρείες Ενεργειακών Υπηρεσιών, προκειμένου να κινητοποιηθούν και ιδιωτικοί πόροι), καθώς και το αντίστοιχο πρόγραμμα για την βιομηχανία. 

Στον ίδιο χρονικό ορίζοντα, αναμένεται ακόμη μία προκήρυξη και για κατοικίες. Δεν έχει αποφασιστεί ωστόσο αν το πρόγραμμα για τις κατοικίες θα προκηρυχθεί με τις προδιαγραφές που ίσχυαν ως τώρα, ή θα εφαρμοστούν πιλοτικά στοιχεία από το πρόγραμμα που σχεδιάζεται για τη νέα περίοδο 2021-2027.

efsyn