Τις νέες κλίμακες εισφορών για την εφάπαξ παροχή και για την επικουρική σύνταξη που θα ισχύσει από την 1-1-2020 για 1,5 εκατομμύριο ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολουμένους και αγρότες περιλαμβάνει το τελικό πόρισμα του υπουργείου Εργασίας. Πρόκειται για τα ποσά που θα πρέπει να καταβάλλουν σε μηνιαία βάση οι δικαιούχοι για να κτίσουν το ποσό του εφάπαξ που θα εισπράξουν κατά τη συνταξιοδότησή τους, καθώς και για τα αντίστοιχα ποσά που αφορούν τις επικουρικές συντάξεις.

Σύμφωνα με την εφημερίδα «Τα Νέα», οι νέες κλίμακες εισφορών για το εφάπαξ, που θα είναι σταθερές για τα επόμενα χρόνια, είναι οι εξής: 1ο επίπεδο (κατώτατο): 26 ευρώ τον μήνα. 2ο επίπεδο: 31 ευρώ τον μήνα. 3ο επίπεδο: 37 ευρώ τον μήνα

Σε ό,τι αφορά στις επικουρικές συντάξεις, λόγω της ήδη νομοθετημένης μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών από 1-6-2022, το ύψος των μηνιαίων εισφορών προβλέπεται να κλιμακωθεί ως εξής: από 1-1-2020 έως 31-5-2022: 1ο επίπεδο (κατώτατο): 42 ευρώ. 2ο επίπεδο: 51 ευρώ. 3ο επίπεδο: 61 ευρώ.

Από 1-6-2022: 1ο επίπεδο (κατώτατο): 39 ευρώ. 2ο επίπεδο: 47 ευρώ. 3ο επίπεδο: 56 ευρώ.

Στο ίδιο πόρισμα αποκαλύπτεται και το ύψος των εισφορών για την υγεία, αφού θεσμοθετείται ενιαίο ποσό από τη δεύτερη ασφαλιστική κατηγορία και πάνω, στα 60 ευρώ τον μήνα για τους ελεύθερους επαγγελματίες – αυτοαπασχολουμένους και στα 35 ευρώ για τους αγρότες, από το νέο έτος.

Το νέο σύστημα εισφορών για τους μη μισθωτούς είναι απλό, καθώς αποσυνδέει τις εισφορές από τα χρόνια εργασίας αλλά και το εισόδημα ώστε πλέον το Ασφαλιστικό να μην είναι Φορολογικό.

Παράλληλα την εισφορά υπέρ ανεργίας – που διαμορφώνεται στα 10 ευρώ τον μήνα – είναι υποχρεωμένοι να την καταβάλλουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι. Τα χρήματα πηγαίνουν σε ειδικό λογαριασμό που χορηγεί βοηθήματα στους αυτοτελώς και ανεξάρτητα απασχολουμένους, δηλαδή τους άμεσα ασφαλισμένους του ΟΑΕΕ, του ΕΤΑΑ και του ΕΤΑΠ – ΜΜΕ, που αποδεδειγμένα διακόπτουν το επάγγελμά τους για χρονικό διάστημα τουλάχιστον τριών μηνών.

Με το νέο σύστημα ο κάθε ασφαλισμένος θα επιλέγει ελεύθερα το επίπεδο εισφορών που θα πληρώνει και αντίστοιχα τη μελλοντική σύνταξή του.

Έτσι από την 1η Ιανουαρίου του νέου έτους οι 949.507 ασφαλισμένοι από τα πρώην Ταμεία ΕΤΑΑ, ΟΑΕΕ, ΕΤΑΠ – ΜΜΕ θα έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν τη μηνιαία εισφορά τους ανάμεσα σε επτά κλίμακες εισφορών, ενώ οι 495.283 ασφαλισμένοι από τον πρώην ΟΓΑ θα πρέπει να επιλέξουν ανάμεσα σε έξι κλίμακες εισφορών.

Τα βασικά σημεία του πορίσματος για τους αγρότες είναι τα εξής:

-Θεσπίζονται έξι επίπεδα εισφορών. Το κατώτατο επίπεδο εισφορών κύριας σύνταξης καθορίζεται σε ύψος ώστε η συνολική παροχή κύριας σύνταξης για 30 έτη ασφάλισης να διασφαλίζει επίπεδο αξιοπρεπούς διαβίωσης και επαρκούς ανταποδοτικότητας.

-Οι εισφορές κύριας σύνταξης προσαυξάνονται έως και το έκτο επίπεδο. Το ύψος εισφοράς κύριας σύνταξης στο έκτο επίπεδο (500,25 ευρώ) αντιστοιχεί στο ύψος της μέγιστης εισφοράς που θα καταβάλλει ο εργαζόμενος μισθωτός όταν ο κατώτατος μισθός ανέλθει στα 750 ευρώ (750 x 10 x 6,67% = 500,25 ευρώ).

-Ο κάθε ασφαλισμένος (άνω των πέντε ετών ασφάλισης) επιλέγει ελεύθερα τον Δεκέμβριο του έτους το επίπεδο των εισφορών του. Η επιλογή του επιπέδου των εισφορών καθορίζει και το επίπεδο των συντάξιμων αποδοχών και της μελλοντικής σύνταξης.

-Για τους νέους ασφαλισμένους (έως πέντε έτη ασφάλισης) θεσπίζεται χαμηλότερο επίπεδο εισφορών.

-Το ύψος της παροχής υπολογίζεται με τους ίδιους κανόνες που εφαρμόζονται για τους μισθωτούς. Ως συντάξιμες αποδοχές ορίζεται το ποσό που αντιστοιχεί στο ασφαλιστέο μηνιαίο εισόδημα που προκύπτει εκλαμβάνοντας το ποσό που καταβάλλεται για κάθε μήνα ασφάλισης ως μηνιαία εισφορά ύψους 20%. Για ασφαλισμένους στον πρώην ΟΓΑ ισχύουν μεταβατικές διατάξεις.

– Οι εισφορές προσαυξάνονται ετησίως με βάση συντελεστή που διαμορφώνεται κατά 50% από το ποσοστό μεταβολής του ΑΕΠ και κατά 50% από το ποσοστό μεταβολής του γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του προηγούμενου έτους. Ο υπ’ όψιν συντελεστής δεν δύναται να είναι μικρότερος από την ετήσια μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή ούτε μικρότερος του μηδενός.

– Για τους ασφαλισμένους (αγρότες) στον πρώην ΟΓΑ τα ασφάλιστρα είναι χαμηλότερα από αυτά των ασφαλισμένων στα πρώην ΕΤΑΑ, πρώην ΟΑΕΕ, ενώ προβλέπεται σταδιακή αύξηση του ασφαλίστρου κύριας σύνταξης έως την 1-1-2022.

Οι κατηγορίες των εισφορών για τους μη μισθωτούς είναι επτά, με τη θεσμοθέτηση ξεχωριστής κλίμακας για το σύνολο των ασφαλισμένων που βρίσκονται στην αγορά εργασίας τα πέντε πρώτα χρόνια απασχόλησής τους.

Η υπολογιζόμενη συνολική κύρια σύνταξη (λαμβάνοντας υπόψη τα ποσοστά αναπλήρωσης του Ν. 4387/2016 και συνυπολογίζοντας την εθνική σύνταξη) που αντιστοιχεί στην κατώτατη ασφαλιστέα βάση για χρόνο ασφάλισης 30 ετών ισούται με 588,37 ευρώ. Το συνολικό ποσοστό αναπλήρωσης (εθνική ανταποδοτική σύνταξη) ισούται με 75,92%.

Για την τεκμηρίωση ότι το ανωτέρω επίπεδο σύνταξης εξασφαλίζει «επίπεδο αξιοπρεπούς διαβίωσης», όχι μόνο ως όρος της φυσικής υπόστασης (διατροφή, ένδυση κ.λπ.), αλλά και της συμμετοχής στην κοινωνική ζωή της χώρας, καθώς και για την ανταποδοτικότητα του συστήματος εκπονείται μελέτη από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο.

Σύμφωνα με την έκθεση, το σύστημα νοητής κεφαλαιοποίησης που εισήχθη και ισχύει σήμερα στην επικουρική ασφάλιση διασφαλίζει τη βιωσιμότητα του συστήματος και την οικονομική ισορροπία του Ταμείου. Σύμφωνα με την αναλογιστική μελέτη που ολοκληρώνεται, η βιωσιμότητα του συστήματος εξασφαλίζεται ακόμη και μετά τη συμμόρφωση με τις πρόσφατες αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ, δηλαδή μετά την ακύρωση της μείωσης των επικουρικών συντάξεων που αποφασίστηκε το 2016 (στις περιπτώσεις που το άθροισμα κύριας και επικουρικής υπερέβαινε τα 1.300 ευρώ).

Από τα στοιχεία ειδοποιητηρίων μηνός Σεπτεμβρίου 2019 της ΗΔΙΚΑ, το σύνολο των ελεύθερων επαγγελματιών που είναι ασφαλισμένοι για επικουρική ασφάλιση είναι 144.288 άτομα.

Οι βασικοί άξονες για την προτεινόμενη αναμόρφωση του συστήματος των ασφαλιστικών εισφορών για την επικουρική ασφάλιση των ελεύθερων επαγγελματιών είναι οι εξής:

-Αποσύνδεση του υπολογισμού της εισφοράς από τον κατώτατο βασικό μισθό άγαμου μισθωτού.

-Θέσπιση τριών επιπέδων εισφορών. Το κατώτατο επίπεδο εισφορών επικουρικής σύνταξης αντιστοιχεί στο ύψος των εισφορών που ισχύει με βάση τις διατάξεις του Ν. 4387/2016.

-Παροχή ελευθερίας επιλογής του επιπέδου των εισφορών από τους ίδιους τους ασφαλισμένους με βάση την εισφοροδοτική τους ικανότητα.