ΚΟΣΜΟΣ
ΕΕ και Βρετανία σε νέα σύνοδο συνεργασίας

Πέντε χρόνια μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Λονδίνο φιλοξενεί σήμερα πρωτοφανή σύνοδο υψηλού επιπέδου, με στόχο τη θεμελίωση μιας νέας σχέσης εμπιστοσύνης και συνεργασίας μεταξύ των δύο πλευρών – κυρίως στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ, που ανέλαβε καθήκοντα τον Ιούλιο, υποδέχεται την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα, επιδιώκοντας να σηματοδοτήσει τη στροφή από τη ρήξη του Brexit προς τη συνεργασία.
Στο τραπέζι η άμυνα και η κοινή στρατηγική
Η σύνοδος επικεντρώνεται στη διαμόρφωση συμφωνίας συνεργασίας στον τομέα της άμυνας, η οποία θα επιτρέψει στη Βρετανία να συμμετέχει:
-
σε ευρωπαϊκές υπουργικές συναντήσεις,
-
σε στρατιωτικές αποστολές της ΕΕ,
-
και στο ευρωπαϊκό αμυντικό ταμείο ύψους 150 δισ. ευρώ, που αφορά την τεχνολογική και βιομηχανική αναβάθμιση της ΕΕ στον τομέα της άμυνας.
Στόχος, η αντιμετώπιση κοινών γεωπολιτικών απειλών, όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία και η ενδεχόμενη υποχώρηση της στήριξης των ΗΠΑ στην Ευρώπη.
Πολιτικά και τεχνικά εμπόδια
Παρά την καλή διάθεση, οι συνομιλίες δεν είναι εύκολες. Θέματα όπως:
-
η κινητικότητα των νέων (18-30 ετών) για εργασία και σπουδές,
-
η πρόσβαση Ευρωπαίων αλιέων στα βρετανικά ύδατα,
-
και οι γεωργικοδιατροφικές ρυθμίσεις,
παραμένουν ευαίσθητα ζητήματα, με τον Στάρμερ να κρατά «κόκκινες γραμμές».
Ο Βρετανός πρωθυπουργός αποκλείει την επιστροφή στη κοινή αγορά, την τελωνειακή ένωση, ή την ελεύθερη μετακίνηση των πολιτών της ΕΕ στη Βρετανία — επιδιώκοντας να αποφύγει πολιτικό κόστος από την άνοδο του ευρωσκεπτικιστικού κόμματος Reform UK του Νάιτζελ Φάρατζ.
«Οδεύουμε προς τη σωστή κατεύθυνση»
Παρά τις διαφορές, το κλίμα είναι θετικό. Ο υπουργός αρμόδιος για τις σχέσεις με την ΕΕ, Νικ Τόμας-Σίμοντς, δήλωσε ότι οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται «στις τελευταίες ώρες» και «εξελίσσονται εξαιρετικά σκληρά, για το εθνικό συμφέρον». Από τις Βρυξέλλες, Ευρωπαίος διπλωμάτης εκτίμησε ότι «απομένουν λεπτομέρειες» και «τα πράγματα είναι μάλλον θετικά».
Ο Κιρ Στάρμερ τόνισε:
«Μια ενισχυμένη σύμπραξη με την ΕΕ θα είναι καλή για τις δουλειές μας, τους λογαριασμούς μας και τα σύνορά μας.»
Νέα αρχή ή συμβιβασμός;
Αναμένεται να υπογραφούν δύο έγγραφα:
-
Ένα που περιγράφει το κοινό όραμα για τις παγκόσμιες προκλήσεις
-
Κι ένα δεύτερο που ορίζει τους τομείς συνεργασίας τους επόμενους μήνες
Η σύνοδος του Λονδίνου ίσως αποτελέσει σημείο καμπής στις σχέσεις ΕΕ–Ηνωμένου Βασιλείου, σηματοδοτώντας το τέλος της ψυχρότητας της μετα-Brexit περιόδου και το ξεκίνημα ενός νέου κεφαλαίου συνεργασίας.
ΚΟΣΜΟΣ
ΗΠΑ: Πλεόνασμα 27 δισ. δολαρίων τον Ιούνιο από δασμούς

Νέα στοιχεία από το αμερικανικό Υπουργείο Οικονομικών αποκαλύπτουν ότι η αύξηση των δασμολογικών εσόδων τον Ιούνιο οδήγησε σε απροσδόκητο πλεόνασμα προϋπολογισμού ύψους 27 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τις ΗΠΑ. Πρόκειται για ένα σπάνιο δημοσιονομικό «φωτεινό σημείο», καθώς παράλληλα παραμένουν υψηλά τα ομοσπονδιακά ελλείμματα.
Μετά το έλλειμμα των 316 δισ. δολαρίων τον Μάιο, η κυβέρνηση κατέγραψε πλεόνασμα λίγο πάνω από 27 δισ. δολάρια τον Ιούνιο, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στις 11 Ιουλίου. Η αύξηση αυτή βοήθησε στη μείωση του ελλείμματος από την αρχή του οικονομικού έτους στα 1,34 τρισ. δολάρια, σημειώνοντας βελτίωση 1% σε σύγκριση με πέρυσι, ενώ πέρυσι τον Ιούνιο το έλλειμμα είχε φτάσει τα 71 δισ. δολάρια.
Ο βασικός παράγοντας αυτής της βελτίωσης ήταν η πρωτοφανής αύξηση των τελωνειακών δασμών. Τον Ιούνιο οι εισπράξεις από δασμούς ανήλθαν στα 27 δισ. δολάρια, αυξάνοντας τα συνολικά έσοδα από τον Οκτώβριο στα 108 δισ. δολάρια — το υψηλότερο ρεκόρ για τους πρώτους εννέα μήνες ενός οικονομικού έτους. Η είσπραξη αυτή του Ιουνίου ξεπέρασε το προηγούμενο ρεκόρ των 22 δισ. δολαρίων του Μαΐου και ήταν 93% υψηλότερη από τα 56 δισ. δολάρια που είχαν εισπραχθεί την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι.
Τον Ιούλιο έχουν ήδη συγκεντρωθεί άλλα 2,4 δισ. δολάρια από δασμούς, σύμφωνα με τα ημερήσια στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών. Ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, εκτίμησε ότι τα έσοδα από δασμούς θα συνεχίσουν να αυξάνονται, προβλέποντας ότι η χώρα θα εισπράξει περίπου 300 δισ. δολάρια μέχρι το τέλος του 2025, επισημαίνοντας πως οι δασμοί που επιβλήθηκαν στην περίοδο της κυβέρνησης Τραμπ άρχισαν να αποδίδουν ουσιαστικά από το δεύτερο τρίμηνο του έτους.
ΚΟΣΜΟΣ
Ινδία: 9 Νεκροί από Κατάρρευση Γέφυρας στο Γκουτζαράτ

Τουλάχιστον εννέα άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και πέντε τραυματίστηκαν, όταν κατέρρευσε τμήμα της γέφυρας Γκαμπίρα στο κρατίδιο Γκουτζαράτ, στη δυτική Ινδία, το πρωί της Τετάρτης 9 Ιουλίου 2025.
Σύμφωνα με το ινδικό δίκτυο NDTV, το δυστύχημα σημειώθηκε όταν μέρος της γέφυρας υποχώρησε, με αποτέλεσμα πολλά οχήματα να πέσουν στον ποταμό Μαχισαγκάρ. Η γέφυρα είχε κατασκευαστεί το 1985 και εξυπηρετούσε καθημερινά σημαντικό όγκο κυκλοφορίας.
Ο υπουργός Υγείας του κρατιδίου, Ρουσικές Πατέλ, δήλωσε πως «πρόκειται για τραγωδία με ανθρώπινες απώλειες, καθώς αρκετά οχήματα παρασύρθηκαν στο ποτάμι». Την ίδια ώρα, ο υψηλόβαθμος τοπικός αξιωματούχος Ανίλ Νταμελίγια επιβεβαίωσε ότι έχουν ανασυρθεί εννέα σοροί και πως συνεχίζονται εντατικά οι επιχειρήσεις διάσωσης, καθώς εκφράζονται φόβοι για περισσότερους αγνοούμενους.
Στο σημείο βρίσκονται ομάδες της Πυροσβεστικής, της Αστυνομίας και της Εθνικής Δύναμης Αντιμετώπισης Καταστροφών (NDRF), που επιχειρούν υπό δύσκολες συνθήκες, λόγω των ισχυρών ρευμάτων του ποταμού.
Η αιτία της κατάρρευσης δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί, ωστόσο τοπικά μέσα κάνουν λόγο για παλαιότητα και έλλειψη συντήρησης της υποδομής. Οι αρχές διεξάγουν ήδη έρευνα για το περιστατικό, ενώ αναμένονται δηλώσεις από την πολιτειακή κυβέρνηση.
Η τραγωδία επαναφέρει στη δημόσια συζήτηση την ασφάλεια των υποδομών στην Ινδία, όπου παλαιές και κακοσυντηρημένες κατασκευές προκαλούν συχνά πολύνεκρα δυστυχήματα.
ΚΟΣΜΟΣ
Έκρηξη Μεταναστευτικών Ροών από Λιβύη προς Κρήτη

Ανησυχία προκαλεί η κατακόρυφη αύξηση των μεταναστευτικών ροών από τη Λιβύη προς την Ελλάδα, ιδιαίτερα στη θαλάσσια περιοχή νότια της Κρήτης, τις τελευταίες ημέρες. Την ώρα που οι ροές εντείνονται, με εκατοντάδες ανθρώπους να διασώζονται στα διεθνή ύδατα νότια της Γαύδου, το διπλωματικό φιάσκο στη Βεγγάζη, όπου ο υπουργός Μετανάστευσης Θάνος Πλεύρης και άλλοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι χαρακτηρίστηκαν ως ανεπιθύμητοι, περιπλέκει περαιτέρω την κατάσταση.
Απουσία Εξήγησης – Παρουσία Ροών
Παρά την ορατή αύξηση των αφίξεων, καμία επίσημη εξήγηση δεν έχει δοθεί για τα αίτια της έξαρσης. Την ίδια στιγμή, ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης επέρριψε την ευθύνη στην ΕΕ, με φόντο την αποτυχημένη επίσκεψη στη Βεγγάζη και την απέλαση της ευρωπαϊκής αποστολής από το καθεστώς Χαφτάρ.
Πού οφείλεται η έξαρση;
Ο διεθνολόγος και πολιτικός αναλυτής Θρασύβουλος Ευτυχίδης, εξηγεί:
-
Η Λιβύη παραμένει διαιρεμένη: Δύο κυβερνήσεις, μία στη δυτική Λιβύη (Τρίπολη, υποστηριζόμενη από ΕΕ, ΗΠΑ και Τουρκία) και μία στην ανατολική (Βεγγάζη, υπό τον στρατάρχη Χαφτάρ, με στήριξη Ρωσίας, Γαλλίας, Αιγύπτου και -μερικώς– Ελλάδας).
-
Η Δύση επενέβη το 2011 για την απομάκρυνση Καντάφι, δημιουργώντας πολιτικό χάος, διαφθορά και ανασφάλεια, στοιχεία που καθιστούν τη χώρα “πύλη” μεταναστευτικών ροών.
-
Η Ιταλία περιόρισε τις ροές προς τα δικά της εδάφη με παράνομες συμφωνίες επαναπροώθησης, μετατοπίζοντας τις ροές προς την Ελλάδα.
Νέο Μεταναστευτικό Μονοπάτι: Ανατολική Λιβύη – Κρήτη
Σύμφωνα με τον κ. Ευτυχίδη, η ανατολική Λιβύη (Τομπρούκ) έχει μετατραπεί σε νέο κόμβο αποστολής μεταναστών. Πλοία αποπλέουν με κατεύθυνση τις ελληνικές ακτές, ενώ στα διεθνή ύδατα πραγματοποιείται «μεταφόρτωση» σε μικρά σκάφη, με προορισμό κυρίως την Κρήτη.
Το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο: Στη Σκιά του Χάους
Το 2019, η κυβέρνηση της Τρίπολης υπέγραψε το Τουρκολιβυκό μνημόνιο, το οποίο αγνοεί τα κυριαρχικά δικαιώματα Ελλάδας και Αιγύπτου, παραβιάζοντας κάθε αρχή του Διεθνούς Δικαίου. Αν και μέχρι σήμερα δεν έχει ενεργοποιηθεί πλήρως, τελευταίες κινήσεις δείχνουν πρόθεση εφαρμογής του, με την τουρκική πετρελαϊκή εταιρεία να ετοιμάζεται για έρευνες στη Λιβύη.
Ποιοι είναι οι μετανάστες;
Οι αφίξεις προέρχονται κυρίως από τη Λιβύη, την Αίγυπτο και το Σουδάν, με τους τελευταίους να εγκαταλείπουν μια χώρα που σπαράσσεται από έναν άγριο εμφύλιο πόλεμο. Στην πλειοψηφία τους πρόκειται για:
-
Οικονομικούς μετανάστες από Αίγυπτο και άλλες αφρικανικές χώρες.
-
Πρόσφυγες πολέμου από το Σουδάν.
-
Νέους άνδρες, αλλά και οικογένειες που αναζητούν ασφάλεια και ευκαιρίες στην Ευρώπη.
Ηχηρή απουσία ευρωπαϊκής στήριξης;
Η Ελλάδα μοιάζει να μένει μόνη στη διαχείριση ενός σύνθετου ζητήματος, την ώρα που η Ευρωπαϊκή Ένωση παρακολουθεί παθητικά. Παρά την αναγνώριση του προβλήματος, δεν υπάρχουν ουσιαστικά μέτρα αποτροπής, ούτε πίεση προς τη Λιβύη για περιορισμό των ροών, όπως έγινε στην περίπτωση της Ιταλίας.