ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Χρέη από εργοδοτικές εισφορές στις 120 δόσεις

Στο τραπέζι η ένταξη στην επικείμενη ρύθμιση έως και 500.000 οφειλετών με «άνοιγμα» 18 δισ. στο πρώην ΙΚΑ

Τη δυνατότητα υπαγωγής οφειλών από εργοδοτικές εισφορές προς το πρώην ΙΚΑ στην ιδιαίτερα ευνοϊκή ρύθμιση των 120 δόσεων που έρχεται για τα χρέη στα ασφαλιστικά ταμεία επεξεργάζεται το υπουργείο Εργασίας. Η πολυαναμενόμενη ρύθμιση προς τα Ταμεία θα συμπεριληφθεί σε νομοσχέδιο-σκούπα που θα προωθηθεί προς ψήφιση στη Βουλή τον Μάρτιο. Σύμφωνα με πληροφορίες, εκτός από τα χρέη για τις ατομικές εισφορές των μη μισθωτών, δηλαδή των ασφαλισμένων σε πρώην ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ και ΟΓΑ, εξετάζεται το ενδεχόμενο να υπαχθούν στην επικείμενη ρύθμιση και οφειλές εργοδοτών, οι οποίες αγγίζουν σωρευτικά τα 18 δισ. ευρώ.

Το σύνολο των εργοδοτών που οφείλουν και που δυνητικά θα μπορούσαν να ωφεληθούν αγγίζει τους 500.000. Στο σχήμα που βρίσκεται στο τραπέζι κατ’ αρχάς εξετάζεται το ενδεχόμενο ρύθμισης οφειλών από απλήρωτες εργοδοτικές εισφορές. Φυσικά στην προκειμένη περίπτωση δεν τίθεται θέμα επανυπολογισμού, αλλά εξετάζεται να προβλεφθεί «κούρεμα» προστίμων και προσαυξήσεων σε συγκεκριμένο ύψος (π.χ. 50% ή 85%), όπως επίσης και δυνατότητα εξόφλησης της οφειλής σε έως 120 δόσεις με ελάχιστη μηνιαία δόση τα 50 ευρώ.

Η πλέον πρόσφατη έκθεση του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών δείχνει πως στα τέλη του περασμένου Σεπτεμβρίου το πλήθος οφειλετών εργοδοτών του πρ. ΙΚΑ ήταν 490.785, οι οποίοι οφείλουν συνολικά 18,18 δισ. ευρώ. Το σχέδιο ένταξης εργοδοτικών οφειλών στη ρύθμιση των 120 δόσεων βρίσκεται στο τραπέζι, χωρίς ωστόσο να έχει ακόμη πλήρως «κλειδώσει», ενώ δεν είναι βέβαιο αν θα συμπεριληφθούν στο σχήμα το σύνολο των οφειλών των εργοδοτών προς το πρ. ΙΚΑ. Για παράδειγμα, ζητούμενο παραμένει αν θα συμπεριληφθεί το σύνολο της οφειλής ή μόνο το τμήμα που αφορά στο μέρος της εργοδοτικής εισφοράς.

Ογκώδες χαρτοφυλάκιο

Η διαφαινόμενη ένταξη στο νέο σχήμα και των οφειλών των εργοδοτών τουλάχιστον ως προς το σκέλος που αφορά στις εργοδοτικές εισφορές ολοκληρώνει τη «βεντάλια» των ρυθμίσεων για τα χρέη προς τα ασφαλιστικά ταμεία. Ρυθμίζεται έτσι συνολικά ένα ογκώδες χαρτοφυλάκιο που το… διακρατούν 1,4 εκατ. οφειλέτες και φτάνει συνολικά στα 34 δισ.

Ειδικά για τις ατομικές εισφορές ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων, η ένταξη στη ρύθμιση θα συνεπάγεται και επανυπολογισμό των παλαιών οφειλών με την εξίσωση του νόμου Κατρούγκαλου, δηλαδή με βάση το πραγματικό εισόδημα που είχαν την περίοδο δημιουργίας της οφειλής. Ο μηχανισμός αυτός θα οδηγεί εθελοντικά σε σημαντικό «κούρεμα» της βασικής οφειλής, το οποίο θα «κουμπώνει» με το «κούρεμα» των προσαυξήσεων κατά 85% και θα οδηγεί σε συνολική απομείωση της οφειλής ακόμη και κατά 70%.

Εξετάζεται το ενδεχόμενο το «κούρεμα» των προσαυξήσεων να φτάνει στο 100% σε περίπτωση ολοσχερούς εξόφλησης της βασικής οφειλής. Η νέα έξυπνη και ιδιαίτερα ευνοϊκή ρύθμιση θα απευθύνεται σε ενεργούς και μη ενεργούς ασφαλισμένους, εκτός από όσους έχουν ενταχθεί στον εξωδικαστικό συμβιβασμό.

Εν όψει της θεσμοθέτησης της νέας ρύθμισης, η οποία αντιμετωπίζεται στο υπουργείο Εργασίας ως μοχλός οικονομικής ανάπτυξης, ο υφυπουργός Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Τάσος Πετρόπουλος, έχει καλέσει τους κοινωνικούς φορείς να υπερασπιστούν τον ΕΦΚΑ και τη δημόσια κοινωνική ασφάλιση, ξεκαθαρίζοντας πως δεν θα μπορεί να υπάρξει τέτοιου τύπου ρύθμιση αν επανέλθουν οι ασφαλιστικές κλάσεις των πρώην Ταμείων και ο υπολογισμός των εισφορών επί τεκμαρτών εισοδημάτων

«Η ρύθμιση σε έως 120 δόσεις είναι μέτρο αναπτυξιακό, καθώς θα δώσει ώθηση στην αγορά και θα ελαφρύνει πολύ τη θέση των μικρομεσαίων. Οι ωφέλειες θα είναι τεράστιες. Πρέπει όμως να τονίσουμε πως η ρύθμιση θα προχωρήσει επειδή υπάρχει ο ΕΦΚΑ. Ο επανυπολογισμός των υψηλών εισφορών που επιβαλλόταν στο παρελθόν μπορεί να γίνει επειδή υπάρχουν ο ΕΦΚΑ και ο νέος τρόπος υπολογισμού των εισφορών.

Αυτό οδηγεί σε ένα άλλο ύψος εισφοράς, πολύ χαμηλότερης. Και θα βοηθήσει πολλούς» τόνισε πρόσφατα, μιλώντας στην ΕΡΤ1, ο κ. Πετρόπουλος, προσθέτοντας με νόημα πως «δεν μπορεί να γίνει τέτοια ρύθμιση αν επανέλθουν οι ασφαλιστικές κλίμακες των πρώην Ταμείων». Ατομικές εισφορές Ως προς τις ατομικές εισφορές τους, δυνητικά θα ωφεληθούν πάνω από 960.000 μη μισθωτοί.

Στόχος είναι να ενταχθούν όσο περισσότεροι οφειλέτες γίνεται για να εισρεύσει ζεστό χρήμα στα Ταμεία και να καταστούν βιώσιμα μια σειρά από χρέη. Σύμφωνα με το σχέδιο, όλοι, ανεξαρτήτως του ύψους της οφειλής τους, θα μπορούν να αποπληρώνουν σε έως 120 μηνιαίες δόσεις, δηλαδή σε έως 10 χρόνια με 85% έκπτωση στα πρόστιμα.

Το πλαφόν της ελάχιστης δόσης μπαίνει στα 50 ευρώ για τους προερχόμενους από πρ. ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ και στα 30 ευρώ για τους αγρότες του πρ. ΟΓΑ. Συνεπώς το πλήρες πακέτο των 120 δόσεων θα παίρνουν ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι με νέα επανυπολογισμένη οφειλή άνω των 6.000 ευρώ, όπως και αγρότες με νέα οφειλή άνω των 3.600 ευρώ.

Στη νέα ρύθμιση θα επανυπολογίζονται για τους μη μισθωτούς τα χρέη της περιόδου 2002-2016 για τα οποία υπάρχουν ψηφιακά δεδομένα των δηλούμενων ετήσιων εισοδημάτων στο σύστημα Taxis της ΑΑΔΕ. Η βασική οφειλή θα επανυπολογίζεται με βάση το καθαρό φορολογητέο εισόδημα που δήλωνε ο οφειλέτης την επίμαχη περίοδο δημιουργίας της οφειλής (με ποσοστιαίες εισφορές για σύνταξη ΕΦΚΑ και υγεία ΕΟΠΥΥ). Ως αποτέλεσμα του επανυπολογισμού, η βασική οφειλή θα «κουρεύεται» ακόμη και πάνω από 50%.

Επί της νέας οφειλής θα επανυπολογίζονται και οι προσαυξήσεις, οι οποίες ακολούθως θα «κουρεύονται» κατά 85%. Ο μηχανισμός αυτός θα οδηγεί σε συνολική απομείωση της οφειλής από 50% έως 71%. Οι αγρότες δεν θα επανυπολογίζουν την οφειλή τους, καθώς στο παλαιό καθεστώς υπήρχε συχνή διακύμανση των εισφορών και ασφαλιστικές κλάσεις με χαμηλότερες εισφορές από τις ελάχιστες του 2017.

Θα μπορούν όμως να επωφελούνται από το «κούρεμα» 85% στις προσαυξήσεις και τις 120 δόσεις Οι δόσεις αναμένεται να έχουν ετήσια προσαύξηση 5%, ενώ η ρύθμιση θα παραμείνει ανοιχτή για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, για παράδειγμα ένα τρίμηνο. Θα είναι η τελευταία ευκαιρία τακτοποίησης. Οσοι δεν ενταχθούν, θα βρίσκονται στην πρώτη προτεραιότητα του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών για αναγκαστικά μέτρα.

Προσοχή, η αποδοχή του επανυπολογισμού, που θα συνεπάγεται και «κούρεμα» συντάξιμων αποδοχών -των αποδοχών δηλαδή που μπαίνουν στον υπολογισμό για το τελικό ποσό της σύνταξης- θα είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ένταξη στη ρύθμιση.

Απεγκλωβισμός

Μέσω της νέας ρύθμισης εκτιμάται πως θα απεγκλωβιστούν πάνω από 78.000 μη μισθωτοί άνω των 62 ετών, οι οποίοι δεν μπορούν να πάρουν σύνταξη σήμερα λόγω οφειλών. Πρόκειται για ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες οι οποίοι πλήρωναν εισφορές για αρκετά χρόνια, αλλά έχουν παράλληλα συσσωρεύσει αρκετά χρέη. Οι 50.000 από αυτούς είναι πρώην ελεύθεροι επαγγελματίες του ΟΑΕΕ ηλικίας 62 ετών και άνω και οφείλουν σωρευτικά περίπου 3 δισ.

Στην ίδια μοίρα είναι και 30.000 αγρότες με ληξιπρόθεσμες ασφαλιστικές οφειλές ύψους 300 εκατ. ευρώ. Υπενθυμίζεται πως οι ελεύθεροι επαγγελματίες που ασφαλίζονταν σε ΟΑΕΕ και οφείλουν πάνω από 20.000 ευρώ (ΟΑΕΕ) δεν μπορούν να συνταξιοδοτηθούν αν δεν αποπληρώσουν το επιπλέον ποσό μέχρι τις 20.000. Το ίδιο συμβαίνει με τους ασφαλισμένους στο πρώην ΕΤΑΑ αν οφείλουν πάνω από 15.000 ευρώ ή τους αγρότες του πρώην ΟΓΑ αν οφείλουν πάνω από 4.000 ευρώ.

Ο επανυπολογισμός

Ο επανυπολογισμός για τους 560.000 οφειλέτες από τον πρώην ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ θα αλλάξει ριζικά ένα ογκώδες χαρτοφυλάκιο χρεών που υπολογίστηκαν στη βάση τεκμαρτών και όχι πραγματικών εισοδημάτων. Τα παλαιά χρέη που είχαν γεννηθεί έως 31 Δεκεμβρίου 2016 θα υπολογιστούν εκ νέου με το καινούργιο σύστημα, δηλαδή με βάση το πραγματικό φορολογητέο εισόδημα που δήλωνε στην Εφορία ο οφειλέτης τη χρονική περίοδο κατά την οποία δημιουργήθηκαν τα χρέη.

Δεδομένου ότι τα ψηφιακά δεδομένα της ΑΑΔΕ μέσω Taxis φτάνουν έως το 2002, στο επίκεντρο μπαίνουν τα χρέη της 14ετίας 2002-2016. Τα χρέη της εν λόγω περιόδου, άλλωστε, είναι κρίσιμα και για έναν άλλο λόγο: διαμορφώνουν τον συντάξιμο μισθό που είναι η βάση υπολογισμού της σύνταξης. Αν τα στοιχεία του εισοδήματος δεν είναι διαθέσιμα ή μη επαρκή, εξετάζεται το ενδεχόμενο ο επανυπολογισμός να γίνει με βάση την ελάχιστη εισφορά. Κατά τη διαδικασία του επανυπολογισμού θεωρείται σχεδόν βέβαιο πως η μεγάλη πλειοψηφία θα πέσει στην ελάχιστη εισφορά, λόγω χαμηλών δηλωμένων εισοδημάτων.

Οι αγρότες θα ενταχθούν στην ρύθμιση χωρίς επανυπολογισμό των οφειλών τους, θα μπορούν όμως να καρπώνονται το «κούρεμα» 85% των προσαυξήσεων και τις 120 δόσεις με ελάχιστο ποσό τα 30 ευρώ τον μήνα. Ο επανυπολογισμός των οφειλόμενων εισφορών θα έχει επιπτώσεις στον συντάξιμο μισθό που είναι η βάση υπολογισμού της σύνταξης. Εκτός από τη βασική οφειλή θα επανυπολογίζονται και οι προσαυξήσεις επί της νέας βασικής οφειλής.

Όπως εξηγούν ειδικοί, το «κούρεμα» 85% δεν θα αφορά τις προσαυξήσεις που βαραίνουν την παλαιά οφειλή, αλλά τις νέες επανυπολογισμένες. Δηλαδή οι αναδρομικές προσαυξήσεις, όπως προκύπτουν με βάση τη νέα οφειλή, θα «κουρεύονται» 85%, κάτι που θα οδηγεί σε μεγαλύτερη ωφέλεια.

Αλλαγές για αυτοκινητιστές και αναβολή περικοπής

Σε ασφαλιστικό νομοσχέδιο-σκούπα που αναμένεται να έρθει στη Βουλή τον Μάρτιο θα συμπεριλαμβάνεται η πολυαναμενόμενη διάταξη για τη ρύθμιση των χρεών προς τα ασφαλιστικά ταμεία σε έως 120 δόσεις. Το ίδιο νομοσχέδιο θα περιλαμβάνει μια σειρά από άλλες ασφαλιστικές διατάξεις για επιμέρους θέματα όπως:

δέσμη ευνοϊκών ρυθμίσεων για τους επαγγελματίες αυτοκινητιστές, ώστε να μπορούν να συνταξιοδοτούνται χωρίς να απαιτείται να διακόπτουν την εργασία τους και να παραδίδουν το επαγγελματικό τους δίπλωμα στο μοντέλο που ήδη ισχύει για τους ελεύθερους επαγγελματίες. Στο ίδιο νομοσχέδιο αναμένεται να προβλεφθεί και νέα φόρμουλα ώστε να μπορούν να πωλούν ή να μεταβιβάζουν με συγκεκριμένες διαδικασίες το επαγγελματικό τους όχημα όταν οφείλουν. Επίσης το επόμενο διάστημα, στο ίδιο νομοσχέδιο ή με επόμενες διατάξεις αναμένεται να θεσμοθετηθούν:

η αναβολή της περικοπής των συντάξεων χηρείας με ρήτρα ανεργίας,

η τακτοποίηση του περίπλοκου ζητήματος των συνταξιούχων της Εθνικής Τράπεζας (ΛΕΠΕΤΕ)

ΑπάντησηΑκύρωση απάντησης

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Γιατί επιμένει ο πληθωρισμός στα τρόφιμα | Το ελληνικό πρόβλημα

Κλιματική κρίση, αυξημένο κόστος παραγωγής, πληθωρισμός της απληστίας και αυξημένες εισαγωγές είναι κάποιες οι αιτίες για τις οποίες οι ανατιμήσεις στα τρόφιμα στην Ελλάδα, είναι μεγαλύτερες από το μέσο όρο της Ευρωζώνης.

Αύξηση 5,4% κατέγραψαν οι τιμές των τροφίμων τον Απρίλιο, οριακά αυξημένες σε σχέση με την αύξηση κατά 5,3% που κατέγραψαν σε ετήσια βάση τον περασμένο Μάρτιο. Με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, για τον Απρίλιο, αν τα τρόφιμα παρέμεναν στις περσινές – ήδη υψηλές – τιμές τους, ο πληθωρισμός για τον περασμένο μήνα αντί 3,1%, θα ήταν 2%.

Με άλλα λόγια, οι ανατιμήσεις στα τρόφιμα ευθύνονται για το 1/3 του μέσου πληθωρισμού. Οι λόγοι για τους οποίους οι τιμές των τροφίμων στην Ελλάδα αυξάνονται με ρυθμό τριπλάσιο του μέσου όρου της ευρωζώνης (τον Μάρτιο είχαμε αυξήσεις στην Ελλάδα 5,3% και 1,8% στην Ευρωζώνη) είναι πολλοί.

Ο πρώτος είναι το κόστος παραγωγής. Η έλλειψη εργατικών χεριών για την πρωτογενή παραγωγή αύξησε τα μεροκάματα. Επίσης, η πρωτογενής παραγωγή έχει ακόμη υψηλή εξάρτηση από τα υγρά καύσιμα και ειδικά από το πετρέλαιο. Οι ανατιμήσεις του πετρελαίου από την αρχή του χρόνου, λόγω της κρίσης στη Μέση Ανατολή, αύξησαν περαιτέρω το κόστος παραγωγής, οδηγώντας τους αγρότες σε κινητοποιήσεις στις αρχές του χρόνου.

Δεύτερος λόγος είναι οι φυσικές καταστροφές. Οι περσινές ζημιές της Θεσσαλία, όχι μόνο στην παραγωγή, αλλά και στο ζωικό και φυτικό κεφάλαιο, δεν έχουν ακόμη αποκατασταθεί. Το αποτέλεσμα είναι μειωμένη παραγωγή με υψηλές τιμές και αθρόες εισαγωγές – επίσης σε υψηλές τιμές – για να καλυφθεί η ζήτηση στα μεγάλα αστικά κέντρα.

Ο δείκτης τιμών καταναλωτή, στην ανάλυσή του κατά είδος τροφίμων, είναι ενδεικτικός. Εκτός από την αύξηση ρεκόρ κατά 63,7% στην τιμή του ελαιόλαδου, λόγω της περσινής κακής παραγωγής, καταγράφονται αυξήσεις στις τιμές των νωπών φρούτων κατά 10,6%, των νωπών ψαριών κατά 10,7%, του ρυζιού κατά 8,5% των λαχανικών κατά 6,4%, ενώ και τα λοιπά βιομηχανικά τρόφιμα είχαν αύξηση τιμών κατά 5%.

Την ίδια ώρα, ο πληθωρισμός των δημητριακών, που αυξήθηκε τη διετία 2022 -2023 λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, έχει αρχίσει να υποχωρεί. Στην κατεύθυνση αυτή καταγράφονται μείωση τιμών κατά 16,6% στα υπόλοιπα βρώσιμα έλαια (ηλιέλαια, καλαμποκέλαια), 3,5% στις τιμές των ζυμαρικών και 0,7% στην τιμή του ψωμιού.

Οι τεράστιες διαφορές από το χωράφι στο ράφι

Τρίτος λόγος είναι οι τεράστιες αυξήσεις από το “χωράφι στο ράφι”. Το καθεστώς που διέπει τις τιμές από τον παραγωγό στο καταναλωτή έχει πολλούς μεσάζοντες, οι οποίοι αυξάνουν υπερβολικά τις τελικές τιμές, με έναν μηχανισμό ο οποίος δεν είναι απολύτως διαφανής.

Τέταρτος λόγος είναι ο πληθωρισμός της απληστίας Στα επεξεργασμένα τρόφιμα οι βιομηχανίες του χώρου διατηρούν τα ποσοστά κέρδους τους, παρά τις ανατιμήσεις. Σύμφωνα με έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα “υποφέρει” από το δεύτερο υψηλότερο πληθωρισμό απληστίας εντός της ΕΕ, ο οποίος αυξάνει τον μέσο πληθωρισμό κατά 1%.

Τα μέτρα που έχουν ληφθεί από το 2022 μέχρι σήμερα με τα καλάθια του νοικοκυριού και στη συνέχεια το κυνήγι των προσφορών είναι στη σωστή κατεύθυνση, αλλά αποδεικνύεται ότι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τις ανατιμήσεις.

Πρόβλημα και η χαμηλή αγοραστική δύναμη

Στη μεγάλη εικόνα, οι τιμές των τροφίμων σε επίπεδο γενικού δείκτη, σύμφωνα με την Eurostat, είναι χαμηλότερες κατά 9% σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Ωστόσο, το πρόβλημα της ακρίβειας είναι οξύτερο στην Ελλάδα για τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα αφού, την ίδια ώρα, η αγοραστική δύναμη των ελληνικών νοικοκυριών είναι 33% χαμηλότερη από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διατηρώντας τους Έλληνες καταναλωτές τους δεύτερους φτωχότερους καταναλωτές εντός της Ένωσης των 27 χωρών μετά τους Βούλγαρους.

BUSINESS-STORIES

Επαγγελματίες | Ερχονται «καμπάνες» 1.500 ευρώ για όσους δεν συνδεθούν με το IRIS

Αντιμέτωποι με τσουχτερά πρόστιμα θα είναι από 1η Ιουλίου όσοι επαγγελματίες δεν συνδεθούν με το σύστημα άμεσων πληρωμών IRIS. Το πρόστιμο για τους ελεύθερους επαγγελματίες ανέρχεται σε 1.500 ευρώ αλλά όσοι πληρώσουν το πρόστιμο εντός 30 ημερών από την κοινοποίηση του θα καταβάλλουν μειωμένο πρόστιμο κατά 50%. Επιπλέον όσοι επαγγελματίες δεν δηλώσουν επαγγελματικό λογαριασμό θα πληρώσουν πρόστιμο 1.000 ευρώ.

Ο νόμος υποχρεώνει τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αυτοαπασχολούμενους να συνδέσουν τον επαγγελματικό τους λογαριασμό με σύστημα άμεσων πληρωμών προκειμένου να δέχονται άμεση πληρωμή από οποιοδήποτε φυσικό πρόσωπο τους το ζητήσει.

Επίσης, τα φυσικά πρόσωπα που συναλλάσσονται με άλλο φυσικό πρόσωπο που παρέχει υπηρεσίες (ελεύθερο επαγγελματία ή αυτοαπασχολούμενο) δικαιούνται να ζητήσουν να γίνει η πληρωμή μέσω συστήματος άμεσων πληρωμών.

Για τους καταναλωτές η υπηρεσία IRIS είναι δωρεάν και είναι διαθέσιμη είτε στο Internet είτε στο mobile banking και ο αριθμός των εγγεγραμμένων χρηστών υπερβαίνει τα 2 εκατομμύρια.

Μόνο το 41% έχει συνδεθεί

Πάντως σύμφωνα με τα στοιχεία υπολείπεται σημαντικά των 680.000 που ανέρχονται οι ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι, ο αριθμός όσων έχουν εγγραφεί μέχρι στιγμής στο σύστημα αποδοχής πληρωμών μέσω του λογαριασμού τους, υπηρεσία που υποστηρίζεται από το ΙRIS της ΔΙΑΣ καθώς δεν ξεπερνούν τις 280.000.

Οι υπηρεσίες του υπουργείου Ανάπτυξης και της ΑΑΔΕ θα λάβουν από τις τράπεζες μέχρι τέλος Ιουνίου τα ακριβή στοιχεία για τον αριθμό όσων έχουν συνδεθεί και στη συνέχεια θα ενεργοποιήσουν τις εντολές προστίμων για όσους δεν συμμορφώθηκαν. Πάντως οι τράπεζες έχουν μειώσει τις προμήθειες κοντά στο 0,5% επί της συναλλαγής προκειμένου η υπηρεσία να είναι ανταγωνιστική σε σχέση με τις κάρτες.

Η απόφαση

Σύμφωνα με την απόφαση που εξέδωσαν τα συναρμόδια υπουργεία ΥΠΕΘΟ και Ανάπτυξης :

Οι δικαιούχοι πληρωμής αποδέχονται μέσα πληρωμής με κάρτα πληρωμών και μέσα πληρωμής με υπηρεσίες άμεσης πληρωμής από λογαριασμό σε λογαριασμό, όπως την υπηρεσία I.R.I.S. online payments, εφόσον:

α) Παρέχουν υπηρεσίες σε καταναλωτές ή

β) λειτουργούν με Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριότητας

Από τους δικαιούχους πληρωμής εξαιρούνται:

α) Τα άτομα με αναπηρία όρασης με ποσοστό αναπηρίας από 80% και άνω

β) τα μηχανήματα αυτόματης πώλησης προϊόντων (αυτόματοι πωλητές) μέχρι και την 31.12.2024.

Αρμόδιες αρχές για τη διενέργεια των ελέγχων, ορίζονται:

α) Η Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου της Αγοράς του Υπουργείου Ανάπτυξης και

β) οι αρμόδιες ελεγκτικές υπηρεσίες των Περιφερειών της χώρας.

Οι υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Φορολογικής Πολιτικής και της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων εφόσον στα πλαίσια των ελέγχων που διενεργούν βάσει των αρμοδιοτήτων τους, διαπιστώσουν παράβαση συμπληρώνουν και διαβιβάζουν σχετική έκθεση ελέγχου προς τις αρμόδιες αρχές για τη βεβαίωση παραβάσεων και επιβολής προστίμων.
Οι αρμόδιες αρχές συγκροτούν κλιμάκια ελέγχου αποτελούμενα τουλάχιστον από δύο υπαλλήλους.
Οι δικαιούχοι πληρωμής δηλώνουν ηλεκτρονικά έναν ή περισσότερους επαγγελματικούς λογαριασμούς στο διαδικτυακό τόπο της Α.Α.Δ.Ε. με τη χρήση των διαπιστευτηρίων που διαθέτουν οι χρήστες για όλες τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε., εντός προθεσμίας ενός μήνα από την έναρξη άσκησης δραστηριότητας
Στον επαγγελματικό λογαριασμό αποδέχονται συναλλαγές που πραγματοποιούνται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής όπως, ενδεικτικά, μέσα πληρωμής με κάρτα, εντολές άμεσης χρέωσης, μεταφορές πίστωσης, πάγιες εντολές, καθώς και συναλλαγές με μετρητά. Οι συναλλαγές που διενεργούνται μέσω του επαγγελματικού λογαριασμού αφορούν αποκλειστικά την εμπορική, επιχειρηματική ή επαγγελματική δραστηριότητα του υπόχρεου.
Δήλωση ίδιου επαγγελματικού λογαριασμού από διαφορετικούς δικαιούχους πληρωμής δεν επιτρέπεται και η Α.Α.Δ.Ε. προβαίνει σε απενεργοποίηση των λογαριασμών.
Σε όποιον δεν προχωρήσει στη σύνδεση με το IRIS επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο ύψους 1.500 ευρώ. Η απόφαση επιβολής διοικητικού προστίμου της παρούσης υπόκειται σε ενδικοφανή προσφυγή εντός 30 ημερών από την κοινοποίησή της. Η απόφαση επί της προσφυγής εκδίδεται μέσα σε προθεσμία τριάντα ημερών από την κατάθεση της προσφυγής.
Το ύψος του επιβληθέντος διοικητικού προστίμου μειώνεται στο ήμισυ αν:

α) Ο υπόχρεος εντός 30 ημερών από την ημερομηνία κοινοποίησης σε αυτόν της σχετικής πράξης και σε κάθε περίπτωση πριν την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής προβεί σε καταβολή του προστίμου. Η καταβολή αυτή συνεπάγεται την αυτοδίκαιη παραίτηση του υπόχρεου από κάθε δικαίωμα προσβολής ή αμφισβήτησης της πράξης επιβολής προστίμου.

β) Ο υπόχρεος εντός 30 ημερών από την ημερομηνία υποβολής καταγγελίας ή διενέργειας ελέγχου, καταθέσει στην αρμόδια ελεγκτική υπηρεσία αποδεικτικό έγγραφο από το οποίο προκύπτει η χρήση τερματικού αποδοχής καρτών πληρωμών, μέσων πληρωμής με κάρτα και μέσων πληρωμής με υπηρεσίες άμεσης πληρωμής από λογαριασμό σε λογαριασμό.

Για μη δήλωση επαγγελματικού λογαριασμού, επιβάλλεται στους υπόχρεους διοικητικό πρόστιμο ύψους 1.000 ευρώ.

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Πώς κλειδώθηκαν 3 στους 4 Έλληνες έξω από την αγορά κατοικίας

Άπιαστο όνειρο για την συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων έχει καταστεί η αγορά κατοικίας, λόγω των συνθηκών που έχουν διαμορφωθεί αναφορικά με τους μισθούς και τις τιμές των ακινήτων. Αντίθετα η ελληνική αγορά κατοικίας συνεχίζει να είναι ελκυστική για τους ξένους καθώς έχει αποκτήσει και επενδυτικό χαρακτήρα.

Την ίδια στιγμή υπάρχει περιορισμένη πραγματική δυνατότητα πρόσβασης σε τραπεζικό δανεισμό για τα ελληνικά νοικοκυριά. Με βάση τις τρέχουσες συνθήκες, πρόσβαση στην αγορά κατοικίας έχει περίπου το 25% των Ελλήνων με βάση το διαθέσιμο εισόδημα, ενώ εάν επικεντρωθούμε στην αγορά των νεόδμητων κατοικιών τα τρέχοντα επίπεδα τιμών απευθύνονται στο 3% με 10%.

Τα παραπάνω στοιχεία παρουσιάστηκαν χθες από τον Δημήτρη Ανδρίτσο, διευθύνοντα σύμβουλο της Cerved Property Services (CPS) κατά τη διάρκεια του 17ου Red Meeting Point και στο πλαίσιο μελέτης του υπό τον τίτλο «Affordable Housing Special Report» στην οποία, μεταξύ άλλων, επιχειρείται η σύγκριση της αγοράς κατοικίας το 2008 με το 2023:

Το 2008 (όταν η αγορά κατοικίας ήταν στο υψηλότερο επίπεδο της σύγχρονης ιστορίας) το μέγεθος της άγγιζε τα 22 δις., ενώ το 2023 ήταν στα 9 δις. ευρώ με την Μεταβολή Επιπέδου Τιμών σε Εθνικό επίπεδο το 2023 έναντι 2008, -3.4%.
Το 80% των πράξεων για αγορά κατοικίας το 2008 γινόταν με τραπεζικό δανεισμό (13,2 δις. οι ετήσιες εκταμιεύσεις στεγαστικών δανείων). Το 2023 μόνον το 20% των πράξεων έχουν τραπεζικό δανεισμό (1,2 δις. τα στεγαστικά δάνεια).
Και οι διαφορές δεν σταματούν στα παραπάνω.
Το 2008 η συμμετοχή ξένων υπηκόων στο σύνολο των πράξεων αγοράς κατοικίας ήταν 1,5% με 2%, ενώ το 2023 αγγίζει το 25%. Βάσει των στοιχείων της Τράπεζας της Ελλάδος το 2023 οι συνολικές επενδύσεις σε ακίνητα από ξένους ήταν 2,133 δις. ευρώ.

Το επενδυτικό προφίλ των κατοικιών – Ελκυστικές τιμές για τους… ξένους

Πριν 16 χρόνια οι κατοικίες δεν είχαν επενδυτικό προφίλ και σε αυτές δεν επένδυαν οι ΑΕΕΑΠ (Εταιρίες Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας) συνθήκες που έχουν πλέον διαφοροποιηθεί.

Η χρυσή βίζα και η βραχυχρόνια μίσθωση κατοικιών έχει κάνει ακόμα και τους Έλληνες να αγοράζουν κατοικίες για επενδυτικούς λόγους. Στη λογική αυτή έχουν μπει και θεσμικοί επενδυτές όπως είναι οι ΑΕΕΑΠ οι οποίοι επίσης επενδύουν σε κατοικίες, κάτι αδιανόητο στην Ελλάδα το 2008.

Βασικό συμπέρασμα της εν λόγω μελέτης αποτελεί ότι το μέσο ελληνικό εισόδημα σήμερα δεν ανταποκρίνεται στις αυξημένες τιμές των κατοικιών. Αντιθέτως για τους μη εγχώριους αγοραστές οι τιμές εξακολουθούν να είναι ελκυστικές.

Βάσει των στοιχείων που παρατίθενται η τιμή ανά τ.μ. στην Ελλάδα το 2023 είναι υψηλότερη σε σχέση με τις αντίστοιχες στη Λετονία τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία και χαμηλότερη από όλες τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες (π.χ. Πορτογαλία, Ισπανία Πολωνία, Σλοβενία κ.λ.π.).
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Δείκτη ανθεκτικότητας τιμών (Sustainability Index) της CPS το επίπεδο τιμών στις κατοικίες του 2021 ήταν το ανώτερο όριο για τα ελληνικά νοικοκυριά.

Με βάση την αξία ενός ακινήτου, το επίπεδο τιμών του 2021 για μια μέση κατοικία (περίπου 60 τ.μ. και ηλικίας 20-30 ετών) με σκοπό την ιδιοκατοίκηση, απαιτούνται εισοδήματα περίπου 8,5 ετών για την αγορά του, σε εναρμόνιση με τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2019 ο δείκτης τιμών οικιστικών ακινήτων αυξήθηκε 6,43%, ενώ ο μέσος μισθός μειώθηκε 2,33%. Το 2020 είχαμε αύξηση στις τιμές κατοικιών 6,21% και αύξηση του μέσου μισθού 0,38%, με τα αντίστοιχα νούμερα για 2021, 2022 και 2023 να είναι 7,34% με 6,38% (κάπως συγκλίνουν οι ποσοστιαίες διαφορές), 11,08% με 5,28% και 16,52% με 6,38%.

Πώς ορίζεται η βιώσιμη αγορά

Σύμφωνα με τον κ. Ανδρίτσο «βιώσιμη είναι η αγορά όπου το επίπεδο τιμών α) δίνει τη δυνατότητα στους εγχώριους αγοραστές να αποκτήσουν κατοικία και β) δεν αναμένεται να σημειώσει έντονες μεταβολές στο μεσοπρόθεσμο διάστημα».

Όπως τόνισε «οι Περίοδοι Μη-Ανθεκτικότητας τιμών στην κτηματαγορά ορίζονται ως περίοδοι κατά τις οποίες οι τιμές των ακινήτων βιώνουν σημαντική και παρατεταμένη υπερτίμηση, αποκλίνοντας από την πραγματική τους αξία. Ενδείξεις για την ύπαρξη τέτοιων περιόδων αποτελούν συνηθέστερα η αποσύνδεση τιμών και ενοικίων από την διακύμανση των εισοδημάτων και οι διακυμάνσεις στην οικονομία όπως ο εκτεταμένος δανεισμός και η εκτεταμένη κατασκευαστική δραστηριότητα».

Ο «Δείκτης Ανθεκτικότητας τιμών» της CPS λαμβάνει υπόψιν του μεταξύ άλλων τα ακόλουθα βασικά στοιχεία: Λόγος τιμών ακινήτων και τιμών ενοικίασης, λόγος τιμών ακινήτων και διαθέσιμου εισοδήματος ανά νοικοκυριό, λόγος τιμών ακινήτων «περιοχής δείκτη» σε σχέση με την χώρα, συνολική κατασκευαστική δραστηριότητα ως προς το ΑΕΠ, Δανεισμός ως προς το ΑΕΠ. Ο δείκτης δεν παρέχει δυνατότητες πρόβλεψης σχετικά με το πότε ή εάν θα πραγματοποιηθεί μια διόρθωση.

Επομένως, σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της CPS, όταν αναφέρεται στον «κίνδυνο μη – ανθεκτικότητας τιμών”, υποδεικνύει τον κίνδυνο σημαντικής διόρθωσης τιμής, αλλά δεν μπορεί να προβλέψει πότε μπορεί να συμβεί αυτή η διόρθωση.
Όπως επίσης υπογράμμισε «η διατήρηση χαμηλών όγκων συναλλαγών και η τρέχουσα μείξη ξένων και εγχώριων επενδυτών στην αγορά δημιουργεί συνθήκες ανοδικής πίεσης των τιμών ακινήτων και ως εκ τούτου υπάρχει η ανάγκη διαμόρφωσης κατάλληλων πολιτικών κοινωνικής κατοικίας που θα τονώσουν και τη δυνατότητα προσφοράς κατοικιών».