ΚΟΙΝΩΝΙΑ

28η Οκτωβρίου | Οι Έλληνες έγραψαν το έπος της Αλβανίας γιατί ήταν μία «γροθιά»

Ξημερώματα 28ης Οκτωβρίου. Ανατριχίλα. Την Αθήνα και τις άλλες μεγάλες πόλεις της χώρας ξυπνούν οι σειρήνες του πολέμου. Η μικρή στο δέμα Ελλάδα καλούνταν να υπερασπιστεί την ακεραιότητά της απέναντι σε μία υπερδύναμη της εποχής, την Ιταλία.

Το πρώτο ανακοινωθέν ήταν ξεκάθαρο. «Αι ιταλικαί στρατιωτικαί δυνάμεις προσβάλουν από της 5:30 πρωινής σήμερον τα ημέτερα τμήματα προκαλύψεως της ελληνοαλβανικής μεθορίου. Αι ημέτεραι δυνάμεις αμύνονται του πατρίου εδάφους», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Σε έναν πόλεμο όμως, που κερδήθηκε από την πρώτη στιγμή που ο Μουσολίνι αποφάσισε να κάνει το… απονενοημένο διάβημα και να επιτεθεί ύπουλα – πριν καν εκπνεύσει το τελεσίγραφο που είχε επιδώσει η χώρα του – στον τόπο που γέννησε τη δημοκρατία. Ακούγεται ρομαντικό, ίσως υπερβολικό, αλλά εκείνες τις ημέρες ίσως και να γράφτηκαν οι ωραιότερες σελίδες του γένους μας.

Οχι γιατί πετύχαμε στο πεδίο της μάχης κάτι που έμοιαζε ακατόρθωτο, αλλά επειδή για πρώτη φορά ήμασταν ενωμένοι. Πάντα οι έριδες ήταν εκείνες που μας χαρακτήριζαν ως έθνος, αλλά εκείνο το φθινόπωρο άπαντες ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα για την εποποιία. Βασιλόφρονες, αντιβασιλόφρονες, δεξιοί, κεντρώοι, αριστεροί, βενιζελικοί, αντιβενιζελικοί, άρχουσα, μεσαία και κατώτερη τάξη…όλοι εκείνο το πρωινό ήταν μία γροθιά. Την ιστορία έγραψαν ο Ελληνας μικροαστός, εργάτης, αγρότης, δημόσιος υπάλληλος και ελεύθερος επαγγελματίας.

Ο Τερζάκης έχει γράψει χαρακτηριστικά ότι «η φτώχεια όταν πηγαίνει να σκοτωθεί για μια ιδέα, για το φιλότιμο, τραγουδάει». Τον βαθμό της συσπείρωσης που υπήρξε, κυρίως μετά τον άνανδρο τορπιλισμό της Ελλης, περιέγραψε και ο Εμανουέλε Γκράτσι, πρεσβευτής της Ιταλίας στην Αθήνα τα ταραγμένα εκείνα χρόνια. «Το έγκλημα της Τήνου είχε ως αποτέλεσμα, για να μην πω ότι έκανε το θαύμα, να δημιουργηθεί σε όλη την Ελλάδα μια απόλυτη ενότητα. Μοναρχικοί και βενιζελικοί, οπαδοί και αντίπαλοι της 4ης Αυγούστου, ήταν πλέον σίγουροι πως η πατρίδα τους είχε μόνο έναν εχθρό, την Ιταλία. Και πως θα ήταν προτιμότερο να τον αντιμετωπίσουν με ανδρισμό, παρά να υποχωρήσουν μπροστά σε έναν εχθρό που μεταχειρίζονταν τέτοια μέσα».

Ανεξάρτητα πεποιθήσεων ή πολιτικών αποχρώσεων, τα στρατολογικά γραφεία κατακλύστηκαν από κόσμο. Οι στολές δεν έφταναν για όλους και τα τρένα αναχωρούσαν κατάμεστα για το μέτωπο. Ολοι έκρυβαν μέσα τους έναν Αναστάσιο Χαραλαμπόπουλου. Η ιστορία του συγκλονίζει. Κρύφθηκε στις αποσκευές της αμαξοστοιχίας που μετέφερε τον πατέρα του στην πρώτη γραμμή και ανακαλύφθηκε μόλις εκείνη έφτασε στον προορισμό της. Ηταν μόλις 13 ετών. Τον κράτησαν στον λόχο και τον ακολούθησε μέχρι την Κορυτσά! Εκεί αρρώστησε και φιλοξενούνταν μέχρι να αναρρώσει σε κάποιο σπίτι της πόλης, όπου και ανακάλυψε έναν Αλβανό κατάσκοπο. Τότε του απονεμήθηκε ο βαθμός του δεκανέα!

Την ίδια στιγμή οι γυναίκες της Ηπείρου έγραφαν τα δικά τους χρυσά γράμματα στην ιστορία του πολέμου. Εκεί όπου οι συνεργάτες του Μουσολίνι πίστευαν ανόητα πως ο τοπικός πληθυσμός θα υποδέχονταν τα ιταλικά στρατεύματα ως απελευθερωτές, εκείνα βρέθηκαν αντιμέτωπα με την καλύτερη διοικητικά μέριμνα που μπορεί να υπάρξει για κάποιον μάχιμο. Τους ντόπιους.

Τα «όνειρα» των φασιστών πήγαζαν από την ουτοπία της Τσαμουριάς, αλλά οι Ηπειρώτες τους έδωσαν την απάντηση που άρμοζε. Μάλιστα οι εισβολείς ήταν τόσο σίγουροι για την παραπάνω θεωρία, που αποφάσισαν να επιτεθούν χειμώνα, ώστε να συμπέσει η έναρξη των εχθροπραξιών με την «Πορεία προς τη Ρώμη», η οποία είχε διαρκέσει από τις 22 ως τις 28 Οκτωβρίου του 1922 και έφερε τον Ντούτσε στην εξουσία. Οι κάτοικοι ανέλαβαν σε μεγάλο βαθμό τη σίτιση των στρατιωτών, την περίθαλψή τους και παραχώρησαν τους ημιόνους και άλογα που βρίσκονταν στην κατοχή τους.

Ορισμένοι παλιοί έχουν να λένε μία ιστορία, για το πώς έγινε η ζεύξη με γέφυρα στον ποταμό Βογιούσα ή Αώος. Οι άνδρες του μηχανικού ήταν λίγοι και δεν μπορούσαν να την σταθεροποιήσουν, λόγω των καιρικών συνθηκών που επικρατούσαν. Τότε κάτοικοι των γύρω χωριών – κυρίως γυναίκες και έφηβοι – αψήφησαν τις χαμηλές θερμοκρασίες και τους δυνατούς ανέμους.

Βούτηξαν στα παγωμένα νερά και δημιούργησαν μία ανθρώπινη αλυσίδα, ώστε να ανακόψουν την ορμή τους, μέχρι οι στρατιωτικοί να ολοκληρώσουν το έργο τους. Λίγο καιρό αργότερα, στο χωριό Λίμνη έχει καταγραφεί ότι γυναίκες που πιάστηκαν αιχμάλωτες από Ιταλούς, εξεγέρθηκαν στη θέα Ελλήνων στρατιωτών που έρχονταν προς βοήθειά τους. Το αποτέλεσμα ήταν ότι έτρεξαν σε φυγή τους προς στιγμήν δεσμώτες τους, χρησιμοποιώντας ξύλα και πέτρες!

Οσο για το χωριό Βουχωρίνα, ίσως να μην θυμίζει κάτι στους περισσότερους. Είναι ένας οικισμός στην ανατολική Πίνδο και ανήκει στο Νομό Κοζάνης. Στο ναό του Αγίου Γεωργίου ήταν το βασικό κέντρο ανεφοδιασμού του ελληνικού στρατού, τις πρώτες κρίσιμες εβδομάδες του πολέμου. Εννοείται πως λειτουργούσε σε πλήρη συνεργασία με τους ντόπιους.

Εκεί κατέφθαναν πολεμοφόδια, ιατροφαρμακευτικά υλικά και φυσικά τρόφιμα, τα οποία φορτώνονταν σε ημιόνους και οι ντόπιοι, κυρίως γυναίκες που ήξεραν τα μονοπάτια, τα μετέφεραν στην πρώτη γραμμή. Πάρα πολλές φορές έπρατταν κάτι ανάλογο με τα κιβώτια στην πλάτη, αφού υπήρχαν δύσβατα περάσματα που έπρεπε να διέλθουν πεζές! Τα μικρά παιδιά και ηλικιωμένοι βοηθούσαν στην διένεξη δρόμων και όλοι συνέβαλαν στο μέτρο των δυνατοτήτων τους.

Στις πόλεις ήταν εκπληκτική η ανταπόκριση στην επίταξη των οχημάτων. Εκείνο το διάστημα ο ελληνικός στρατός διέθετε περίπου 600 όλων των ειδών, όμως σε μερικές εβδομάδες ξεπέρασαν τις 4.000. Ο Ερυθρός Σταυρός κατακλύστηκε από εθελόντριες νοσοκόμες, ενώ στις μεγάλες πόλεις μετά από κάθε βομβαρδισμό (η Πάτρα ήταν η πρώτη που δοκιμάστηκε), ολοι άνοιγαν τα σπίτια τους για τους πληγέντες. Παράλληλα συγκεντρώνονταν υλικά, τόσο φαρμακευτικά, όσο και ιματισμού, που στέλνονταν προς ενίσχυση των στρατιωτών. Η Σοφία Βέμπο συνήθως συνόδευε μουσικά κάθε σχετική ενέργεια…

Τα παραπάνω αποτυπώνουν ανάγλυφα πως οι Ιταλοί δεν καλούνταν απλά να υπερκεράσουν έναν στρατό που αμύνονταν για τα πάτρια εδάφη του. Αλλά να καταβάλουν την μαχητικότητα ενός ολόκληρου έθνους. Ο Ουίνστον Τσώρτσιλ μάλλον δεν είπε ποτέ τη φράση που του αποδίδεται ότι «πλέον δεν θα λέμε ότι οι Ελληνες πολεμούν σαν ήρωες, αλλά ότι οι ήρωες πολεμούν σαν Ελληνες». Ομως τα γεγονότα εκείνων των ημερών, ουσιαστικά το επιβεβαιώνουν.

Στη Ρώμη ήταν τόσο σίγουροι για την επιτυχία τους, όπου εκτός της λανθασμένης πεποίθησης ότι η Ηπειρος θα τους υποδεχθεί σαν ελευθερωτές και της απόφασής τους να επιτεθούν χειμώνα για προπαγανδιστικούς λόγους, δεν είχαν άποψη για την ψυχολογία του Ελληνα στρατιώτη.

Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’30, η συντριπτική πλειοψηφία των πολεμικών δαπανών της πατρίδας μας αναλώνονταν στα σύνορα με την Βουλγαρία. Ούτε καν σε εκείνα με την Τουρκία, λόγω του σύμφωνου φιλίας που ήταν σε ισχύ. Αντίθετα απέναντι από την Αλβανία υπήρχαν μόνο οι βασικές αμυντικές εγκαταστάσεις. Μόλις όμως η γειτονική χώρα καταλήφθηκε από τους Ιταλούς, έγινε αντιληπτό ότι ο κίνδυνος ήταν άμεσος.

Χρόνος όμως δεν υπήρχε, όπως άλλωστε και χρήματα, για την ανέγερση οχυρών σαν και αυτά της Ανατολικής Μακεδονίας. Ετσι αποφασίστηκε να εκμεταλλευτούμε αμυντικά το «φρούριο Πίνδος». Οι μονάδες της περιοχής επανδρώθηκαν με άνδρες που κατάγονταν και ζούσαν εκεί. Ηξεραν την μορφολογία του εδάφους και το κυριότερο, ήταν συνηθισμένοι στις ακραίες καιρικές συνθήκες που επικρατούσαν. Ετσι μπόρεσαν και διαχειρίστηκαν το κρύο και το χιόνι, αν και τα ποσοστά εγκαυμάτων και γάγγραινας ήταν πάρα πολύ υψηλά.

Οι Ιταλοί πάντως δεν υστέρησαν σε ανδρεία ή θάρρος. Η ιστορία μπορεί να κατέγραψε πως ηττήθηκαν σχεδόν σε όλα τα μέτωπα του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου (Ελλάδα, Γαλλία, Μέση Ανατολή), αλλά και πριν (Ισπανία), όταν όμως πολέμησαν υπό τις διαταγές των Γερμανών (π.χ. του Ρόμελ), κατέδειξαν την αξία τους. Το μεγάλο τους πρόβλημα αφορούσε την ηγεσία. Οι στρατηγοί τους εκείνα τα χρόνια ήταν κατώτεροι των περιστάσεων και βρίσκονταν στην σκιά του… Ντούτσε τους.

Πίστευαν πως θα έκαναν.. περίπατο και δεν είχαν την παραμικρή αντίληψη για τις αμυντικές προεργασίες των Ελλήνων. Ο στρατηγός Γκρατσιάνι έγραψε χαρακτηριστικά στις 20 Οκτωβρίου πως «οι επιχειρήσεις θα αρχίσουν χωρίς την άφιξη των προβλεπόμενων ενισχύσεων». Τόσο σίγουροι ήταν για την τελική επικράτηση. Οταν μάλιστα ο ελληνικός στρατός συμπτύχθηκε την πρώτη ημέρα της εισβολής, έπεσαν στην παγίδα.

«Τα στρατεύματά μας προελαύνουν γρήγορα μολονότι δεν υποστηρίζονται από την αεροπορία. Ο Ντούτσε είναι ευδιάθετος. Είναι απλώς θέμα ταχύτητας», έγραψε ο Τσιάνο στις 29 Οκτωβρίου. Οι διοικητές των μεραρχιών τους μετέδιδαν πως σε 2 εβδομάδες θα έχει καταληφθεί η Ηπειρος και πρότειναν μετά από μόλις 48 ώρες εχθροπραξιών, να σταλεί στον Πράσκα (διοικητής των ιταλικών δυνάμεων Ηπείρου), συγχαρητήρια επιστολή. Ο τελευταίος ήταν τόσο αλαζόνας που στις 2 Νοεμβρίου τηλεγράφησε στη Ρώμη ότι «μπορείτε να μεταφέρετε στον Ντούτσε πως μπορεί να είναι ήσυχος. Σε 3 μέρες θα βρίσκομαι στα Ιωάννινα. Οι Ελληνες προβάλουν ψεύτικη αντίσταση και υποχωρούν σε όλο το μέτωπο».

Μόλις στις 9 Νοεμβρίου άρχισαν να αντιλαμβάνονται την κατάσταση. Τότε ο Σοντού αντικατέστησε τον Πράσκα, ενώ οι διοικητές των μεραρχιών κατηγορούσαν τους στρατιώτες τους για έλλειψη θάρρους! O Τσιάνο στα απομνημονεύματά του ανέφερε πως στα τέλη εκείνου του μήνα ο Σοντού ζήτησε από τον Μουσολίνι να επέλθει, μέσω του Χίτλερ, ανακωχή, καθώς ο πόλεμος έχει ουσιαστικά χαθεί. Ο πτέραρχος Πρίκολο έγραψε χαρακτηριστικά. «Η καταστροφή εκδηλώθηκε τόσο απροσδόκητα, τόσο παράλογα και τόσο σοβαρά. Είμαστε χαμένοι»!

Ας δούμε όμως και την προπαρασκευή που είχε υπάρξει για τον πόλεμο που ερχόταν, αλλά και το πώς ελίσσονταν η πατρίδα μας εκείνο το διάστημα.

Ο Ιωάννης Μεταξάς ήταν ένας δικτάτορας και εκ των πρωταγωνιστών του «Εθνικού Διχασμού». Αυτό δεν μπορεί να αναιρεθεί. Επί διακυβέρνησής του, οι δημοκρατικές ελευθερίες ήταν περιορισμένες και το αυταρχικό του καθεστώς βάδιζε στα πρότυπα της Γερμανίας και της Ιταλίας. Δεν χωρούν αμφιβολίες και το τονίζουμε για να μην υπάρχουν παρεξηγήσεις. Ομως πιστώνεται, στον βαθμό που του αναλογεί, την εποποιία του ’40.

Με δικές του πρωτοβουλίες εξοπλίστηκε ο στρατός, κατασκευάστηκαν τα οχυρά στην Μακεδονία και εκπονήθηκαν τα κατάλληλα σχέδια. Παράλληλα ελίχθηκε σωστά στην σκακιέρα της εξωτερικής πολιτικής. Αν και ιδεολογικά βρίσκονταν κοντά στον Χίτλερ και τον Μουσολίνι και γενικότερα ήταν θαυμαστής του Εθνικοσοσιαλισμού, άλλωστε είχε σπουδάσει στην ακαδημία πολέμου του Βερολίνου, κινήθηκε πολύ καλά σε δύο ταμπλό.

Επί ημερών του ανέβηκαν κατακόρυφα οι εξαγωγές στη Γερμανία, χωρίς να διαταραχθούν οι σχέσεις με την Μεγάλη Βρετανία. Ούτε όταν ο Γιόζεφ Γκέμπελς επισκέφθηκε επίσημα την Αθήνα και ο εκπρόσωπος της προπαγάνδας των Ναζί, έβγαλε πύρινους λόγους περί συνεργασίας των δύο χωρών.

Οι λόγοι ήταν αρκετοί. Ο Μεταξάς έλεγε χαρακτηριστικά ότι «η Ελλάς δεν είναι μία χερσόνησος περιβρεχομένην από θάλασσαν, αλλά μία θάλασσα περιβαλλομένη υπό ξηράς…η Ελλάς δεν δύναται λοιπόν να τα βάλη ως εκ της γεωγραφικής της θέσεως με καμμίαν απολύτως ναυτικήν Δύναμιν Μεγάλην». Ετσι από την πρώτη στιγμή τόνιζε πως η θέση της χώρας μας είναι στο πλευρό της μεγαλύτερης ναυτικής αυτοκρατορίας της εποχής, δηλαδή της Μεγάλης Βρετανίας.

Παράλληλα υπήρχε και ο παράγοντας βασιλεία. Μπορεί στην ιστορία το «Καθεστώς της 4ης Αυγούστου» να έχει εκείνον πρωταγωνιστή, αλλά κάποιος το εγκαθίδρυσε και αυτός ήταν ο Γεώργιος ο Β’. Οι δυο τους συνδέονταν με προσωπική φιλία ετών και ο εστεμμένος άρχοντας της χώρας, ήταν ξεκάθαρα φίλος των Αγγλων. Ο Μεταξάς δεν διέθετε έρεισμα στον στρατό, παρότι προέρχονταν από τους κόλπους του, ώστε να τον αμφισβητήσει ανοικτά και σε περίπτωση «τριβής» τους, δεν αποκλείονταν το ενδεχόμενο να απολέσει την εξουσία.

Υπό αυτά τα δεδομένα προσπάθησε να τηρήσει, τα πρώτα χρόνια της έντασης που υπήρξαν στην Ευρώπη ύστερα από την ανάληψη της εξουσίας από τον Χίτλερ, μία στάση που λέγονταν ως «φιλική προς τους Βρετανούς ουδετερότητα». Εκεί που κινήθηκε έξυπνα ήταν την στιγμή που κορυφώθηκαν οι ιταλικές προκλήσεις.

Mπορεί ο πόλεμος να ξέσπασε στις 28 Οκτωβρίου, αλλά πολλούς μήνες πριν οι ελληνικές αρχές γνώριζαν τις προθέσεις του Μουσουλίνι. Ακόμη και όταν ο Ντούτσε θέλησε να ανανεωθεί το σύμφωνο φιλίας των δύο χωρών, με αντάλλαγμα την υποχώρηση των στρατευμάτων του από τα ελληνοαλβανικά σύνορα, σε βάθος δεκάδων χιλιομέτρων (στη μη υπογραφή του πάντως, συνέβαλε και η στάση της Αγγλίας, καθώς «έβλεπε» ότι σύντομα θα ξεκινήσει ο πόλεμος και δεν ήθελε η Αθήνα να έχει τα χέρια της «δεμένα», απέναντι σε μία αντίπαλό της).

Αποκορύφωμα των «τρικ» που χρησιμοποίησε εκείνα τα χρόνια ο Μεταξάς, ήταν τα όσα ακολούθησαν από την βύθιση της Ελλης. Οπου τα ευρήματα αλλά και οι μυστικές υπηρεσίες, έδειχναν πως ήταν ιταλικό «έργο». Εκείνος όμως έδωσε εντολή σε όλους να αναφέρουν για ένα «άγνωστης ταυτότητας υποβρύχιο». Τότε η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία του τόπου κατάλαβε πως ο πόλεμος ήταν ζήτημα ημερών. Για να μην δοθεί όμως αφορμή στην άλλη πλευρά και κυρίως, ώστε να… πιαστεί στον ύπνο, η χώρα μας δεν προχώρησε σε ολική επιστράτευση, όπως συνηθίζονταν εκείνα τα χρόνια μετά από ανάλογες ενέργειες.

Δόθηκε διαταγή όλες οι μονάδες να βρίσκονται σε εγρήγορση, ξεκίνησαν έργα οδοποιός και συντήρησης του σιδηροδρομικού δικτύου με την συνδρομή των κατοίκων και παράλληλα, υιοθετήθηκε το μέτρο της μερικής ή όπως ονομάζεται από πολλούς, «αόρατης» επιστράτευσης. Με πρόσχημα γυμνάσια, δεν απολύθηκε η κλάση που αποστρατεύονταν εκείνο το χρονικό διάστημα και παράλληλα, στάλθηκαν σε χιλιάδες άνδρες ατομικά φύλλα πορείας.

Ετσι οι Ιταλοί δεν γνώριζαν τι ακριβώς θα αντιμετωπίσουν και οι μεραρχίες Ιωαννίνων, Κοζάνης είχαν 100% πληρότητα. Το μόνο που έπρεπε να συμβεί ήταν να κρατήσει το μέτωπο τις πρώτες δύσκολες ώρες, μέχρι να μεταβούν στην πρώτη γραμμή. Οπως και έγινε, αφού εκεί υπήρχαν οι Κατσιμήτρος, ο Δαβάκης και οι άνδρες τους.

Ο πόλεμος της πατρίδας μας με την Ιταλία, δεν ήταν απλά μία σύρραξη δύο χωρών, στο πλαίσιο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Απέδειξε σε όλο τον κόσμο ότι το «Χαλύβδινο Σύμφωνο» δεν είναι τόσο συμπαγές όσο ήθελαν να το παρουσιάζουν οι ηγέτες του και ήταν η πρώτη ήττα των φασιστικών όπλων, στα ταραγμένα εκείνα χρόνια. Αυτό το παράσημο δεν μπορεί να το αφαιρέσει κανείς από τον ελληνισμό.

dramini.gr

ΑπάντησηΑκύρωση απάντησης

ΚΑΒΑΛΑ

Καιρός: Πού αναμένονται σήμερα καταιγίδες

Αραιές νεφώσεις κατά τόπους πιο πυκνές αρχικά στο Ιόνιο και σταδιακά και στις υπόλοιπες περιοχές αναμένονται σήμερα, Τετάρτη.

Επιπλέον, τοπικές βροχές θα εκδηλωθούν από το μεσημέρι στα δυτικά, τα κεντρικά και τα βόρεια ηπειρωτικά και τις βραδινές ώρες στο Ιόνιο, στη νότια Πελοπόννησο και την Κρήτη. Σποραδικές καταιγίδες θα εκδηλωθούν από τις μεσημβρινές ώρες κυρίως στα ορεινά της δυτικής και της βόρειας χώρας.

Οι άνεμοι θα είναι μεταβλητοί 3 με 4 μποφόρ και από το μεσημέρι νοτιοανατολικοί στα νότια τοπικά 5 μποφόρ.

Η θερμοκρασία θα φτάσει τους 25 με 28 και τοπικά στα ανατολικά ηπειρωτικά τούς 29 βαθμούς Κελσίου.

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, ΘΡΑΚΗ

Καιρός: Αραιές νεφώσεις, οι οποίες από το μεσημέρι κατά τόπους θα πυκνώσουν. Τις μεσημβρινές και τις απογευματινές ώρες θα εκδηλωθούν τοπικές βροχές και σποραδικές καταιγίδες κυρίως στα ορεινά. Το βράδυ τα φαινόμενα θα εξασθενήσουν και θα περιοριστούν στη δυτική Μακεδονία.

Ανεμοι: Μεταβλητοί 2 με 4 και από το βράδυ στα ανατολικά βορειοανατολικοί 3 με 5 μποφόρ.

Θερμοκρασία: Από 11 έως 28 βαθμούς Κελσίου. Στη δυτική Μακεδονία θα είναι 2 με 3 βαθμούς χαμηλότερη.

ΝΗΣΙΑ ΙΟΝΙΟΥ, ΗΠΕΙΡΟΣ, ΔΥΤΙΚΗ ΣΤΕΡΕΑ, ΔΥΤΙΚΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ

Καιρός: Aραιές νεφώσεις πιο πυκνές στο Ιόνιο και γρήγορα και στις υπόλοιπες περιοχές. Τοπικές βροχές και σποραδικές καταιγίδες θα σημειωθούν από το μεσημέρι κυρίως στα ορεινά της Ηπείρου και της δυτικής Στερεάς και πρόσκαιρα το βράδυ και στο Ιόνιο και στη νότια Πελοπόννησο.

Ανεμοι: Μεταβλητοί 3 με 4 μποφόρ και από το βράδυ νοτιοανατολικοί με την ίδια ένταση.

Θερμοκρασία: Από 13 έως 26 βαθμούς Κελσίου. Στο εσωτερικό της Ηπείρου 3 με 4 βαθμούς χαμηλότερη.

ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΣΤΕΡΕΑ, ΕΥΒΟΙΑ, ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ

Καιρός: Αραιές νεφώσεις, οι οποίες από το μεσημέρι κατά τόπους θα πυκνώσουν και ενδέχεται να σημειωθούν τοπικοί όμβροι στα ορεινά.

Ανεμοι: Νοτιοανατολικοί 3 με 4 και από το μεσημέρι τοπικά 5 μποφόρ.

Θερμοκρασία: Από 13 έως 28 και τοπικά έως 29 βαθμούς Κελσίου.

ΚΥΚΛΑΔΕΣ, ΚΡΗΤΗ

Καιρός: Αραιές νεφώσεις, οι οποίες από το μεσημέρι κατά τόπους θα πυκνώσουν και από το βράδυ στην Κρήτη θα σημειωθούν τοπικές βροχές και ενδεχομένως μεμονωμένες καταιγίδες.

Ανεμοι: Από δυτικές διευθύνσεις 3 με 4, που από το μεσημέρι θα σταφούν σε νοτιοανατολικούς μέχρι 5 μποφόρ.

Θερμοκρασία: Από 14 έως 26 βαθμούς Κελσίου.

ΝΗΣΙΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ – ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ

Καιρός: Γενικά αίθριος με αραιές νεφώσεις από το μεσημέρι, οι οποίες από το βράδυ στα νότια κατά τόπους θα πυκνώσουν.

Ανεμοι: Μεταβλητοί 3 με 4 μποφόρ και από το βράδυ νοτιοανατολικοί με την ίδια ένταση.

Θερμοκρασία: Από 14 έως 26 βαθμούς Κελσίου.

ΘΕΣΣΑΛΙΑ

Καιρός: Αραιές νεφώσεις, οι οποίες από το μεσημέρι κατά τόπους θα πυκνώσουν και κυρίως στα ορεινά τις μεσημβρινές και απογευματινές ώρες θα σημειωθούν τοπικοί όμβροι και ενδεχομένως μεμονωμένες καταιγίδες.

Ανεμοι: Μεταβλητοί 3 με 4 και από το μεσημέρι στα ανατολικά από ανατολικές διευθύνσεις με την ίδια ένταση.

Θερμοκρασία: Από 13 έως 27 και τοπικά έως 28 βαθμούς Κελσίου.

ΑΤΤΙΚΗ

Καιρός: Αραιές νεφώσεις, οι οποίες από το βράδυ θα πυκνώσουν.

Ανεμοι: Νοτιοανατολικοί 3 με 4 μποφόρ.

Θερμοκρασία: Από 15 έως 26 βαθμούς Κελσίου.

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Καιρός: Αραιές νεφώσεις οι οποίες από το μεσημέρι κατά τόπους θα πυκνώσουν.Τις μεσημβρινές και τις απογευματινές ώρες θα εκδηλωθούν τοπικές βροχές και μεμονωμένες καταιγίδες στα γύρω ορεινά.

Ανεμοι: Μεταβλητοί ασθενείς και τις μεσημβρινές και τις απογευματινές ώρες νότιοι-νοτιοανατολικοί 3 με 4 μποφόρ.

Θερμοκρασία: Από 13 έως 25 βαθμούς Κελσίου.

ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΜΠΤΗ 09-05-2024

Νεφώσεις κατά διαστήματα αυξημένες, με τοπικές βροχές στα δυτικά και τα νότια και βαθμιαία και στην υπόλοιπη χώρα. Μεμονωμένες καταιγίδες θα εκδηλωθούν από τις προμεσημβρινές ώρες στην Κρήτη και πιθανώς στις Κυκλάδες, από τις μεσημβρινές ώρες στα ανατολικά και τα βόρεια ηπειρωτικά, ενώ το βράδυ τα φαινόμενα θα περιοριστούν στη Θεσσαλία την ανατολική Στερεά, την Εύβοια, τη Μακεδονία, τη Θράκη, την Κρήτη και το Βόρειο Αιγαίο.

Οι άνεμοι θα πνέουν από ανατολικές διευθύνσεις 3 με 5 και στα νότια 6 τοπικά 7 μποφόρ. Το απόγευμα στα δυτικά θα γίνουν βόρειοι 4 με 5 μποφόρ.

Η θερμοκρασία θα σημειώσει πτώση κυρίως στα δυτικά, τα κεντρικά και τα βόρεια και θα φτάσει τους 22 με 24 βαθμούς, ενώ στην Κρήτη τους 24 με 26 βαθμούς Κελσίου.

ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 10-05-2024

Στα δυτικά λίγες νεφώσεις παροδικά αυξημένες, με τοπικές βροχές και μεμονωμένες καταιγίδες στα ηπειρωτικά τις μεσημβρινές και τις απογευματινές ώρες. Στην υπόλοιπη χώρα νεφώσεις με τοπικές βροχές και σποραδικές καταιγίδες κυρίως στα νότια. Το βράδυ τα φαινόμενα θα εξασθενήσουν.

Οι άνεμοι θα πνέουν στα νοτιοανατολικά από νότιες διευθύνσεις 5 με 7 και βαθμιαία βορειοδυτικοί μέχρι 6 μποφόρ. Στις υπόλοιπες περιοχές θα πνέουν από βόρειες διευθύνσεις 4 με 6, στο Αιγαίο 6 με 7 και τοπικά στο Βόρειο Αιγαίο έως 8 μποφόρ.

Η θερμοκρασία θα σημειώσει πτώση στα νότια και μικρή άνοδο στα δυτικά.

ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤO ΣΑΒΒΑΤΟ 11-05-2024

Νεφώσεις παροδικά αυξημένες με τοπικές βροχές κυρίως στο Ιόνιο και στα ηπειρωτικά εκτός της Θράκης. Μεμονωμένες καταιγίδες θα εκδηλωθούν κυρίως στα δυτικά ηπειρωτικά τις μεσημβρινές και τις απογευματινές ώρες.

Οι άνεμοι θα πνέουν στα δυτικά από νότιες διευθύνσεις 3 με 4 και στο Ιόνιο τοπικά 5 μποφόρ, στα ανατολικά από βόρειες διευθύνσεις 3 με 5 και στο Αιγαίο 6 και τοπικά 7 μποφόρ.

Η θερμοκρασία θα σημειώσει μικρή πτώση στα δυτικά.

ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 12-05-2024

Λίγες νεφώσεις πρόσκαιρα αυξημένες στα ηπειρωτικά τις μεσημβρινές και τις απογευματινές ώρες με τοπικές βροχές και πιθανώς μεμονωμένες καταιγίδες στα ορεινά.

Οι άνεμοι στα δυτικά θα είναι μεταβλητοί 3 με 4 μποφόρ και στα ανατολικά θα πνέουν από βόρειες διευθύνσεις 4 με 5 και στο Αιγαίο έως 6 μποφόρ.

Η θερμοκρασία θα σημειώσει μικρή άνοδο.

kathimerini.gr

ΚΑΒΑΛΑ

Ωρες αγωνίας μετά την εισβολή στη Ράφα

Κορυφώνεται η διεθνής ανησυχία για τη μοίρα της Γάζας και ιδιαίτερα του 1,4 εκατ. Παλαιστινίων που συνωστίζονται υπό δραματικές συνθήκες στην πόλη της Ράφας, στα σύνορα με την Αίγυπτο, ύστερα από την εισβολή του ισραηλινού στρατού στην περιοχή, παρά τις επανειλημμένες συστάσεις της κυβέρνησης Μπάιντεν περί του αντιθέτου.

Ισραηλινά τεθωρακισμένα εισέβαλαν χθες το πρωί στο νοτιότερο τμήμα της Γάζας και κατέλαβαν την παλαιστινιακή πλευρά των συνόρων, θέτοντας υπό τον έλεγχό τους το σημείο διέλευσης προς την Αίγυπτο. Επειτα από αυτή την εξέλιξη, ολόκληρη η Λωρίδα της Γάζας είναι απολύτως απομονωμένη από τον έξω κόσμο και κάθε ροή ανθρωπιστικής βοήθειας έχει διακοπεί, ενώ τα 2,3 εκατ. Παλαιστινίων της Λωρίδας αντιμετωπίζουν το φάσμα του λιμού.

Η ισραηλινή εισβολή ήρθε λίγες ώρες αφότου η Χαμάς ανακοίνωσε ότι αποδέχεται την πρόταση των μεσολαβητών (Αίγυπτος και Κατάρ) για κατάπαυση του πυρός, στην τελευταία φάση του ψυχοδράματος των διαπραγματεύσεων που έλαβε χώρα στο Κάιρο, με την προσωπική εμπλοκή και του διευθυντή της CIA, Ουίλιαμ Μπερνς. Ωστόσο, το Ισραήλ δήλωσε ότι δεν αποδέχεται τις αλλαγές που είχε επιφέρει στην αρχική πρόταση η Χαμάς, η οποία κατηγόρησε την κυβέρνηση του Μπέντζαμιν Νετανιάχου ότι υπονομεύει συνειδητά τις προσπάθειες για εκεχειρία.

Το πράσινο φως για την εισβολή δόθηκε το βράδυ της Δευτέρας με ομόφωνη απόφαση του ανώτατου πολεμικού συμβουλίου του Ισραήλ. Αν και ο Νετανιάχου έχει κατηγορηθεί ότι τορπιλίζει τις διαπραγματεύσεις γιατί φοβάται πως αν υπάρξει συμφωνία εκεχειρίας θα τον ανατρέψουν οι ακροδεξιοί κυβερνητικοί του εταίροι, γεγονός είναι ότι ο κεντρώος Μπένι Γκαντς, μέλος του πολεμικού συμβουλίου με δικαίωμα ψήφου, συντάχθηκε αυτή τη φορά με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό. Σε σχετικές δηλώσεις του υποστήριξε ότι η επιχείρηση στη Ράφα αποτελεί «αναπόσπαστο μέρος» των προσπαθειών για απελευθέρωση των ομήρων. Αμέσως μετά ο ισραηλινός στρατός άρχισε να καλεί περί τους 100.000 κατοίκους μιας ορισμένης περιοχής της Ράφας να εγκαταλείψουν τις εστίες τους, κάτι που σήμανε την αντίστροφη μέτρηση για την εισβολή.

Στο μεταξύ, αρχίζει να ξεκαθαρίζει στα διεθνή Μέσα η εικόνα για το διπλωματικό θρίλερ που ξετυλίχτηκε στο Κάιρο το δεκαήμερο που προηγήθηκε της εισβολής. Στις 27 Απριλίου το Ισραήλ παρέδωσε στους διαπραγματευτές την πρότασή του, που χαρακτηρίστηκε «εξαιρετικά γενναιόδωρη» από τις ΗΠΑ. Η πρόταση προέβλεπε κατάπαυση του πυρός σε τρεις φάσεις, κάθε μία από τις οποίες θα διαρκούσε έξι εβδομάδες, και, χωρίς να δέχεται την αξίωση της Χαμάς για οριστικό τερματισμό των εχθροπραξιών, έκανε λόγο για «αποκατάσταση βιώσιμης ηρεμίας». Στην πρώτη φάση η Χαμάς θα απελευθέρωνε 33 ομήρους, με αντάλλαγμα την απελευθέρωση εκατοντάδων Παλαιστινίων κρατουμένων. Παράλληλα, ο ισραηλινός στρατός θα αποσυρόταν από τα αστικά κέντρα και οι Παλαιστίνιοι θα μπορούσαν να επιστρέψουν στη βόρεια Γάζα.

Ισραηλινός αξιωματούχος που μίλησε σε διεθνή πρακτορεία κρατώντας την ανωνυμία του υποστήριξε ότι στην απάντησή της η Χαμάς έκανε τροποποιήσεις στην ισραηλινή πρόταση, τις οποίες η κυβέρνησή του δεν μπορούσε να αποδεχθεί. Οι υπό απελευθέρωση όμηροι της πρώτης φάσης μειώνονταν από 33 σε 18, ενώ καταργούνταν οι ισραηλινοί περιορισμοί που επιβάλλονται στα επιτρεπόμενα είδη της ανθρωπιστικής βοήθειας. Ωστόσο το πρακτορείο Reuters, που έλαβε αντίγραφο της πρότασης της Χαμάς, βεβαιώνει ότι η ισλαμική οργάνωση δέχθηκε να απελευθερώσει και τους 33 ομήρους που είχε ζητήσει το Ισραήλ στην πρώτη φάση της εκεχειρίας.

Ωρες αγωνίας μετά την εισβολή στη Ράφα-1 — Ισραηλινοί στρατιώτες με στρατιωτικά οχήματα κοντά στα σύνορα με τη Γάζα. Τεθωρακισμένα εισέβαλαν χθες το πρωί στο νοτιότερο τμήμα της Λωρίδας και κατέλαβαν την παλαιστινιακή πλευρά των συνόρων, θέτοντας υπό τον έλεγχό τους το σημείο διέλευσης προς την Αίγυπτο. [REUTERS / Amir Cohen]

Η πιο δύσκολη, ενδεχομένως, αξίωση της Χαμάς από τη σκοπιά του Νετανιάχου ήταν να συμπεριληφθεί στους υπό απελευθέρωση Παλαιστινίους και ο Μαρουάν Μπαργούτι, ιστορικό στέλεχος της Φατάχ, ηγετική μορφή της δεύτερης Ιντιφάντα και κατά γενική ομολογία ο πιο δημοφιλής πολιτικός στην Παλαιστίνη. Πολλοί στα παλαιστινιακά εδάφη αλλά και στη Δύση θεωρούν ότι θα αποτελούσε τον ιδανικό υποψήφιο να αναλάβει τη διοίκηση της Παλαιστινιακής Αρχής ύστερα από ενδεχόμενη κατάπαυση των εχθροπραξιών, καθώς είναι ο μόνος που μπορεί αυτή τη στιγμή να ενώσει τον παλαιστινιακό λαό.

Ο ισραηλινός στρατός κάνει λόγο για περιορισμένη επιχείρηση στη Ράφα και μέχρι στιγμής δεν έχει επιχειρήσει να καταλάβει την πόλη, κάτι που θα μπορούσε να προκαλέσει λουτρό αίματος, κύμα εξόδου προς το Σινά και κρίση στις σχέσεις με την Αίγυπτο. Αναλυτές θεωρούν ότι οι μέχρι τώρα επιχειρήσεις παραπέμπουν περισσότερο σε αντίποινα για το θεαματικό πλήγμα της Χαμάς στο μεθοριακό φυλάκιο του Κερέμ Σαλόμ την Κυριακή, όπου 4 Ισραηλινοί στρατιώτες σκοτώθηκαν και άλλοι 10 τραυματίστηκαν.

Κων. Φίλης στην «Κ»: Το «πόκερ» με την εκεχειρία και οι δύο δρόμοι του Νετανιάχου

Τις ισχνές ελπίδες για επίτευξη εκεχειρίας, έστω και μετά την περιορισμένη εισβολή, κρατούσε στη ζωή η άφιξη αντιπροσωπειών του Ισραήλ και της Χαμάς στο Κάιρο για ένα νέο γύρο διαπραγματεύσεων. Η ισραηλινή αντιπροσωπεία είναι μεσαίας βαθμίδας, δηλαδή δεν περιλαμβάνει τους αρχηγούς των μυστικών υπηρεσιών Μοσάντ και Σιν Μπετ, κάτι που δεν προδιαθέτει για άμεση επίτευξη συμφωνίας.

kathimerini.gr

ΚΑΒΑΛΑ

Ελληνοτουρκικά: Σύννεφα στο ραντεβού της Αγκυρας

Αγκυρα αντιμετωπίζει τα ελληνοτουρκικά αντικατοπτρίζουν οι δηλώσεις του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, λίγα 24ωρα πριν από την επίσκεψη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην τουρκική πρωτεύουσα (13 Μαΐου).

Αν και ο κ. Ερντογάν έκανε άνοιγμα προς την Αθήνα σημειώνοντας ότι δεν υπάρχουν προβλήματα που δεν μπορεί να λυθούν, λίγο νωρίτερα είχε ανακοινώσει τη μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί, με ένα μοντέλο παρόμοιο με εκείνο της Αγίας Σοφίας (δηλαδή με περιορισμένο αριθμό επισκεπτών).

Επί τούτου, πάντως, η ελληνική πλευρά υπενθύμισε τον οικουμενικό χαρακτήρα της Μονής της Χώρας, σημειώνοντας ότι η απόφαση των τουρκικών αρχών «αλλοιώνει και προσβάλλει τον χαρακτήρα της ως μνημείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO», που ανήκει στην ανθρωπότητα.

«Εμείς προσπαθούμε να αυξήσουμε τους φίλους μας. Δεν έχουμε κανένα πρόβλημα που δεν μπορούμε να λύσουμε με τις χώρες της περιοχής μας. Πιστεύουμε ότι δεν υπάρχει πόρτα που δεν μπορεί να ανοίξει ο διάλογος και οι διαπραγματεύσεις. Αρκεί να υπάρξει προσέγγιση με καλή πρόθεση και να δοθεί ευκαιρία στη διπλωματία.

Η συνέχεια σίγουρα θα έρθει με λίγη προσπάθεια και λίγη θυσία», είπε χαρακτηριστικά στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου ο κ. Ερντογάν, αναφερόμενος στις επισκέψεις του εμίρη του Κουβέιτ, αλλά και του κ. Μητσοτάκη. Μάλιστα, με αφορμή αυτές τις επισκέψεις σημείωσε: «Σαν τον δικέφαλο αετό των Σελτζούκων θα αναζητήσουμε τον τρόπο να αναπτύξουμε τις σχέσεις μας και με την Ανατολή και με τη Δύση στη βάση των κοινών συμφερόντων μας».

Οι προετοιμασίες για την επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Αγκυρα έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί και η συνάντηση των δύο ηγετών, που θα ξεκινήσει το μεσημέρι της ερχόμενης Δευτέρας, αναμένεται να πραγματοποιηθεί σε θετικό κλίμα. Στην τουρκική πλευρά θεωρούν πως έχει δημιουργηθεί κλίμα εμπιστοσύνης και συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών και τώρα επιθυμούν την υπογραφή νέων συμφωνιών, όπως πολιτικής προστασίας και επιχειρηματικών πρωτοβουλιών.

Ο πρόεδρος της Τουρκίας και ο κ. Μητσοτάκης αναμένεται να έχουν κι άλλες συναντήσεις το καλοκαίρι στη σύνοδο του ΝΑΤΟ, όπως και τον Σεπτέμβριο στον ΟΗΕ, γεγονός που θεωρείται πως θα βοηθήσει στη συνεργασία των δύο χωρών.

Ως προς τη Μονή της Χώρας, Τούρκοι αναλυτές τονίζουν πως το επόμενο διάστημα θα υπάρχουν πράξεις και δηλώσεις που θα έχουν στόχο τη συσπείρωση των ισλαμιστών, καθώς η μεγάλη άνοδος του ακραίου ισλαμικού κόμματος Νέα Ευημερία, το οποίο στις δημοτικές εκλογές του περασμένου Μαρτίου έλαβε το 6% των ψήφων, προκαλεί προβληματισμό στο κυβερνητικό επιτελείο. Αυτός ίσως είναι και ο λόγος που ο κ. Ερντογάν μίλησε για «στρατηγική τύφλωση» της Ευρώπης.

Η Τουρκία είναι η μόνη διέξοδος από τη διελκυστίνδα στην οποία έχει εγκλωβιστεί η Ευρώπη εξαιτίας του ανταγωνισμού των δυνάμεων στην Ανατολή και τη Δύση της Ευρώπης. Οσο πιο γρήγορα οι Ευρωπαίοι ηγέτες δουν και αποδεχθούν αυτή την πραγματικότητα, τόσο καλύτερα θα είναι γι’ αυτούς».

kathimerini.gr