Του Σπύρου Δημητρέλη

Το τελευταίο σενάριο που έχει πέσει στο τραπέζι κυβέρνησης και “θεσμών”  και αποτελεί  τη βάση για τη συμφωνία της Παρασκευής  αναφορικά με τη μείωση του αφορολόγητου ορίου παρουσιάζει το “Κ”.

Πρόκειται για μια πολύ σκληρή, ίσως τη σκληρότερη, για τους φορολογουμένους εκδοχή που συζητήθηκε στις διαπραγματεύσεις και η επιλογή της θα είναι τελικά ένα από αρνητικά αποτελέσματα της μεγάλης καθυστέρησης στο κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης. Η προχθεσινή προ-συμφωνία προβλέπει ότι το αφορολόγητο μειώνεται από το 2020, αλλά με ρήτρα μείωσης από το 2019 αν δεν πιάνονται οι στόχοι ή αν δεν επαρκούν οι παρεμβάσεις μείωσης των συντάξεων (με στόχο έσοδα 1,8-1,9 δισ. ευρώ).

Η μείωση του αφορολόγητου ορίου εξελίσσεται από διαρθρωτικό μέτρο διεύρυνσης της φορολογικής βάση –που ήθελε το ΔΝΤ– σε ένα πρώτης τάξης εισπρακτικού χαρακτήρα μέτρο, αφού η μείωση θα είναι μεγαλύτερη και θα αφαιρέσει πολύ μεγαλύτερο εισόδημα σε σχέση με αυτό που αρχικά διαπραγματευόταν η κυβέρνηση.

Από την εποχή που ο Ευκλείδης Τσακαλώτος δήλωνε δημόσια ότι “δεν είμαι διατεθειμένος να καταθέσω διάταξη με χαμηλότερο αφορολόγητο όριο”, έγινε ήδη μια μείωση του αφορολόγητου και πλέον βρίσκεται προ των πυλών η δεύτερη που θα είναι, όπως όλα δείχνουν, και η μεγαλύτερη.

Πόσο μειώνεται

Σύμφωνα με όσα ισχύουν σήμερα το αφορολόγητο δίνεται μέσω έκπτωσης φόρου που χορηγείται στον φόρο που προκύπτει από την κλίμακα των μισθωτών, συνταξιούχων και κατά κύριο επάγγελμα αγροτών. Η κλίμακα αυτή έχει έως εξής: για εισόδημα έως 20.000 ευρώ ο συντελεστής είναι 22%, για εισόδημα από 20.000 έως 30.000 είναι 29%, από 30.000 έως 40.000 ο συντελεστής είναι 37% και για εισόδημα πάνω από 40.000 ο συντελεστής είναι 45%.

Στον φόρο που προκύπτει από την παραπάνω κλίμακα χορηγείται έκπτωση 1.900 ευρώ για τους μισθωτούς και συνταξιούχους χωρίς προστατευόμενα τέκνα (οδηγεί σε αφορολόγητο όριο 8.636 ευρώ), 1.950 ευρώ για τους μισθωτούς και συνταξιούχους που έχουν ένα προστατευόμενο τέκνο (δίνεται και στους δυο συζύγους και αντιστοιχεί σε αφορολόγητο όριο 8.863 ευρώ), 2.000 ευρώ για όσους έχουν δυο παιδιά (αντιστοιχεί σε αφορολόγητο όριο 9.090 ευρώ) και 2.100 ευρώ για όσους έχουν τρία ή περισσότερα προστατευόμενα μέλη (αντιστοιχεί σε αφορολόγητο όριο 9.545 ευρώ). Το ποσό της έκπτωσης φόρου χορηγείται ολόκληρο για όσους έχουν εισόδημα έως 20.000 ενώ για κάθε 1.000 ευρώ επιπλέον εισοδήματος η έκπτωση μειώνεται κατά 10 ευρώ.

Το νέο αφορολόγητο

Σύμφωνα με το επικρατέστερο σενάριο για τη μείωση του αφορολόγητου δεν προβλέπεται αλλαγή στην κλίμακα υπολογισμού του φόρου εισοδήματος. Μειώνεται όμως δραστικά η έκπτωση φόρου που χορηγείται. Έτσι για τους μισθωτούς και συνταξιούχους χωρίς προστατευόμενα τέκνα, η έκπτωση φόρου μειώνεται από 1.900 σε 1.200 ευρώ που οδηγεί σε μείωση του αφορολόγητου ορίου από 8.636 σε 5.554 ευρώ, για όσους έχουν ένα παιδί μειώνεται από τα 1.950 σε 1.250 που αντιστοιχεί σε αφορολόγητο όριο 5.681 ευρώ, για όσους έχουν δυο παιδιά η έκπτωση φόρου μειώνεται από 2.000 σε 1.300 ευρώ που αντιστοιχεί σε αφορολόγητο όριο 5.909 ευρώ και σε όσους έχουν τρία ή περισσότερα παιδιά η έκπτωση φόρου μειώνεται από 2.100 ευρώ σε 1.400 που αντιστοιχεί σε αφορολόγητο όριο 6.363 ευρώ.

Οι επιβαρύνσεις με αριθμούς

Οι μειώσεις του αφορολόγητου οδηγούν σε πολύ μεγάλες επιβαρύνσεις για σχεδόν όλους τους μισθωτούς και συνταξιούχους. Πρώτον, αρχίζει να επιβάλλεται φόρος εισοδήματος ακόμη και σε μισθωτούς ή συνταξιούχους που ζουν με μισθούς πείνας όπως είναι αυτοί που έχουν μηνιαίες αποδοχές (ιδιωτικού τομέα με 14 μισθούς) ακόμη και 396 ευρώ!

Μερικά παραδείγματα θα αποδείξουν του λόγου το αληθές.

-άγαμος μισθωτός του ιδιωτικού τομέα έχει ετήσιο εισόδημα ύψους 6.000 ευρώ. Σήμερα δεν καταβάλλει φόρο εισοδήματος διότι το εισόδημά του είναι χαμηλότερο από το αφορολόγητο όριο. Με τη μείωση του αφορολόγητου θα κληθεί να πληρώσει ετήσιο φόρο εισοδήματος 120 ευρώ, δηλαδή θα του γίνει παρακράτηση φόρου ύψους 8,57 ευρώ μηνιαίως (για 14 μήνες).

–Άγαμος μισθωτός του ιδιωτικού τομέα έχει ετήσιο εισόδημα ύψους 6.000 ευρώ. Σήμερα δεν καταβάλει φόρο εισοδήματος, διότι το εισόδημα του είναι χαμηλότερο από το αφορολόγητο όριο. Με τη μείωση του αφορολόγητου θα κληθεί να πληρώσει ετήσιο φόρο εισοδήματος 120 ευρώ, δηλαδή θα γίνει παρακράτηση φόρου  ύψους 8,57 ευρώ μηνιαίως (για 14 μήνες).

– Άγαμος μισθωτός του ιδιωτικού τομέα έχει ετήσιο εισόδημα σήμερα ύψους 10.000 ευρώ. Με τη  σημερινή φορολογική κλίμακα επιβαρύνεται με ετήσιο φόρο  εισοδήματος ύψους 300 ευρώ.Με τη μείωση του αφορολόγητου ορίου θα κληθεί να πληρώσει φόρο 950 ευρώ, δηλαδή θα επιβαρυνθεί με 650 ευρώ ετησίως ή 46 ευρώ περισσότερα κάθε μήνα

–έγγαμος μισθωτός του δημόσιου τομέα με δυο παιδιά και ετήσιο εισόδημα 25.000 ευρώ πληρώνει σήμερα φόρο εισοδήματος ύψους 3.900 ευρώ. Με τη μείωση του αφορολόγητου ορίου θα κληθεί να πληρώσει φόρο εισοδήματος4.600 ευρώ, δηλαδή 700 ευρώ περισσότερα ή επιβάρυνση 58 ευρώ το μήνα

–έγγαμος μισθωτός, με δυο παιδιά, του ιδιωτικού τομέα με ετήσιο εισόδημα 80.000 ευρώ. Με το σημερινό καθεστώς πληρώνει φόρο εισοδήματος 27.400 ευρώ. Με τη μείωση του αφορολόγητου ορίου θα κληθεί να πληρώσει φόρο ύψους 28.100 ευρώ, δηλαδή 700 ευρώ περισσότερα.

Αντίμετρο

Η κυριότερη παρέμβαση που περιλαμβάνεται στο πακέτο των αντίμετρων και στοχεύσει στο να μετριάσει λίγο τις επιβαρύνσεις από τη μείωση του αφορολόγητου ορίου είναι η μείωση του πρώτου συντελεστή της φορολογικής κλίμακας από το 22% στο 20%. Για να ενεργοποιηθεί το συγκεκριμένο αντίμετρο θα πρέπει να σημειωθεί υπέρβαση σε σχέση με τον στόχο για το πρωτογενές πλεόνασμα. Εφόσον ενεργοποιηθεί το συγκεκριμένο αντίμετρο επέρχεται περιορισμός της επιβάρυνσης για τους μισθωτούς και συνταξιούχους κατά 400 ευρώ. Έτσι, στο πρώτο παράδειγμα, η επιβάρυνση θα μηδενιστεί και ο φορολογούμενος θα είναι αφορολόγητος. Στο δεύτερο παράδειγμα, η επιβάρυνση θα περιοριστεί στα 450 ευρώ, στο τρίτο θα περιοριστεί στα 500 ευρώ και στο τελευταίο παράδειγμα η επιβάρυνση θα περιοριστεί στα 500 ευρώ.

Αναδημοσίευση από το “Κεφάλαιο” που κυκλοφορεί.