Δευτέρα 23 Ιουλίου, ώρα 18:15 περίπου. Η φωτιά που είχε ξεκινήσει στο Νταού Πεντέλης γύρω στις 16:45, φτάνει στο κόκκινο λιμανάκι στο Μάτι. Ένα πύρινο μέτωπο που κράτησε μόλις μιάμιση ώρα – σύμφωνα με τον αρχηγό της Πυροσβεστικής – ήταν όμως αρκετός χρόνος για να κάψει δεκάδες ανθρώπους, σπίτια, αυτοκίνητα και βλάστηση. Οι εγκληματικές παραλείψεις, η τραγική ολιγωρία, οι ισχυροί άνεμοι και σε κάποιο βαθμό οι δομικές στρεβλώσεις της περιοχής, συνετέλεσαν ώστε να ολοκληρωθεί η μεγαλύτερη εθνική τραγωδία από φυσική καταστροφή.

Δύο ώρες μετά, φορείς της Περιφέρειας Αττικής που όφειλαν να έχουν πάρει μέτρα ώστε να αποφευχθούν οι ανθρώπινες απώλειες και η καταστροφή περιουσιών, συμμετείχαν σε μια συνεδρίαση – παρωδία. Όπως αποδεικνύεται από τα πρακτικά του Συντονιστικού Οργάνου της Περιφερειακής Ενότητας Ανατολικής Αττικής, οι συμμετέχοντες δεν γνώριζαν πού βρίσκεται η φωτιά, το κακό που έχει προκαλέσει, ούτε καν από πού ξεκίνησε.
Η συνεδρίαση του Οργάνου άρχισε ήταν 20:30. Η Εντεταλμένη Σύμβουλος Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας Αττικής κ.Ιωάννα Τσούπρα δήλωσε ότι “όπως δε ενημερώθηκε λίγο πριν τη συνεδρίαση η φωτιά πέρασε τη Λεωφόρο Μαραθώνος και έφθασε στο Μάτι”. Το “λίγο πριν” προφανώς και δεν ερμηνεύεται σε δύο ώρες πριν, οπότε και το Μάτι κάηκε, αλλά γύρω στις 20:00. Εξάλλου όπως κατέθεσε την Τετάρτη στην Εισαγγελέα Πρωτοδικών Βαρβάρα Γνεσούλη στην οποία έχει ανατεθεί η προκαταρκτική εξέταση για τη φωτιά, στο Συντονιστικό έμαθε στις 20:00 ότι είχε φτάσει κάτω στο Μάτι. Ίσως έτσι να εξηγείται και η απόφαση να συγκληθεί εκτάκτως εκείνη την ώρα η συνεδρίαση.

Δεν γνώριζαν ποια περιοχή να εκκενώσουν!

Όπως αποδεικνύεται από τα πρακτικά, το σχέδιο εκκένωσης δεν μπορούσε να υλοποιηθεί όχι μόνο λόγω του πληθυσμού της περιοχής, της ταχύτητας της φωτιάς και του ελάχιστου χρόνου όπως επισήμαναν υπουργοί της κυβέρνησης, αλλά διότι δεν γνώριζε το Συντονιστικό Όργανο της Περιφέρειας ποια περιοχή να εκκενώσει, ενώ δεν ήταν παρών εκπρόσωπος της Πυροσβεστικής για να δώσει οδηγίες.

“Η κ.Τσούπρα συμφώνησε και επισήμανε ότι το Συντονιστικό δεν έχει σαφή εικόνα για τα ακριβή όρια τς περιοχής που θα χρειαστεί να υλοποιηθεί δράση οργανωμένης απομάκρυνσης πολιτών που βρίσκονται σε κίνδυνο, ούτε έχει υπάρξει οποιαδήποτε οδηγία από την Πυροσβεστική και λόγω απουσίας εκπροσώπου του ίδιου οργάνου δεν μπορεί να εκτιμήσει την κατάσταση” σημειώνεται στα πρακτικά. Δεν ήξεραν πού κινείται η φωτιά, αν και ο καπνός “κοιτούσε” προς το Μάτι…

Άγνοια για οποιοδήποτε σχέδιο εκκένωσης δήλωσε και η Γενική Γραμματέας του Δήμου Μαραθώνα Πένυ Μικελοπούλου που ήταν στο Συντονιστικό, αφού ο Δήμαρχος Ηλίας Ψινάκης φέρεται από δημοσιεύματα να βρισκόταν στη Μύκονο. Η κ. Μικελοπούλου σημείωσε “ότι λόγω της απουσίας εκπροσώπου της Πυροσβεστικής υπάρχει έλλειψη τεκμηριωμένης εκτίμησης των περιοχών που απειλούνται από την εξελισσόμενη πυρκαγιά και την μη ενημέρωσή της για την ασφαλή μετακίνηση πολιτών και το σημείο που πρέπει να οδηγηθούν”

Κατά την ενημέρωση του Συντονιστικού, η Περιφερειακή Σύμβουλος εμφανίζεται να “δείχνει” ευθύνες του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας Γιάννη Καπάκη. Η συνεδρίαση του Συντονιστικού Οργάνου Πολιτικής Προστασίας Ανατολικής Αττικής ολοκληρώθηκε στις 21:00 και “μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν υπήρξε ενημέρωση από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας για την αξιολόγηση της κατάστασης και τον χαρακτηρισμό της καταστροφής”. Μάλιστα η κ.Τσούπρα δέχθηκε τηλεφώνημα “για τον κίνδυνο που διατρέχουν πολίτες σε παραλία της περιοχής Μάτι κατάστημα Άνεμος”.

Για το λόγο αυτό το Συντονιστικό αποφάσισε να επικοινωνήσει με τον Διοικητή του ΚΕΠΠ προκειμένου να ζητήσει “την επέμβαση του Λιμενικού Σώματος για από θαλάσσης απομάκρυνση των πολιτών σε περίπτωση που αυτή δεν έχει ζητηθεί ήδη”. Απόφαση που πάρθηκε στις 21:00, όταν από τις 19:08 το Λιμενικό είχε στείλει σήμα για σορούς.

Συντονιστικό Όργανο χωρίς… αστυνομία και πυροσβεστική

Πρωτόγνωρο χαρακτηρίζεται το γεγονός να μην συμμετέχουν στο Συντονιστικό Όργανο Πολιτικής Προστασίας (ΣΟΠΠ) εκπρόσωπος της πυροσβεστικής και εκπρόσωπος της αστυνομίας, δηλαδή των σωμάτων ασφαλείας που μπορούν να εκτελέσουν όποια απόφαση παρθεί. “Επιχειρούσαν στα μέτωπα της φωτιάς” σημειώνεται. Επικεφαλής φορέων τοπικής αυτοδιοίκησης απουσιάζουν και αντικαθίστανται από χαμηλότερα στελέχη, που δεν έχουν την εμπειρία να πάρουν κρίσιμες αποφάσεις.

Η Περιφερειάρχης Αττικής Ρένα Δούρου δεν είναι στο Συντονιστικό Όργανο της Πολιτικής Προστασίας Ανατολικής Αττικής, ωστόσο βρίσκεται στο Κεντρικό Συντονιστικό Όργανο Πολιτικής Προστασίας. Απών είναι και ο Αντιπεριφερειάρχης Ανατολικής Αττικής Πέτρος Φιλίππου, που είναι στο εξωτερικό και όπως δήλωσε, επέστρεψε την επόμενη ημέρα. Έτσι καθήκοντα προέδρου εκτελεί η Εντεταλμένη Περιφερειακή Σύμβουλος Πολιτικής Προστασίας Ιωάννα Τσούπρα.
Από τους 13 δημάρχους που σύμφωνα με το πρακτικό έχουν κληθεί, συμμετέχει μόνο ο Δήμαρχος Διονύσου Διονύσης Ζαμάνης μαζί με την Αντιδήμαρχο Καλλιόπη Ταουκσή. Μάλιστα ο κ.Ζαμάνης αποχωρεί πριν ολοκληρωθεί η συνεδρίαση, λέγοντας ότι δεν έχει μέτωπο στο Δήμο του, ωστόσο τα μηχανήματα βρίσκονται σε επιφυλακή λόγω γειτνίασης με πληγέντες Δήμους.

Ο Δήμαρχος Ραφήνος Βαγγέλης Μπουρνούς βρίσκεται στο μέτωπο της τραγωδίας, ενώ ο Δήμαρχος Μαραθώνα Ηλίας Ψινάκης ήταν στη Μύκονο, με αποτέλεσμα ο Δήμος του να εκπροσωπηθεί από τη Γενική Γραμματέα του Δήμου Πένυ Μικελοπούλου. Από την Διεύθυνση Πολιτικής Προστασίας καθήκοντα Γραμματέα εκτελεί η κ.Σωτηρία Μπαϊμπου, η οποία δεν φαίνεται στα πρακτικά να κάνει κάποια τοποθέτηση. Από την Περιφέρεια Αττικής δίνει το παρών στη συνεδρίαση ένας διοικητικός υπάλληλος. Το Συντονιστικό Όργανο συμπληρώνουν δύο εθελοντές από τη Δημοτική Ομάδα Εθελοντών Βούλας, οι οποίοι μάλιστα ενημερώνουν ότι δεν μπορούν να συνδράμουν, γιατί βρίσκονται σε επιφυλακή για την περιοχή της Δημοτικής τους Ενότητας. Και όλα αυτά συμβαίνουν σε μία ημέρα που όφειλαν από το νόμο να είναι σε διαρκή ετοιμότητα, καθώς ο βαθμός επικινδυνότητας ήταν 4.

Η πλαστογραφία που καταγγέλλει ο Δήμαρχος Ραφήνας

Αίσθηση προκάλεσαν οι καταγγελίες του Δημάρχου Ραφήνας Βαγγέλη Μπουρνού που έκανε λόγω για πλαστογραφία εγγράφου, διευκρινίζοντας ότι αναφέρεται σε πλαστό περιεχόμενο των πρακτικών.

Ειδικότερα σύμφωνα με τη σελίδα 6 των πρακτικών, η κ.Τσούπρα “ενημέρωσε δε ότι παρουσία της και παρουσία στελεχών της Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας Αττικής και στελεχών της Αστυνομίας, ο διοικητής των Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Ανατολικής Αττικής κ.Χαράλαμπος Χιώνης, αναφέρθηκε στις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες που επικρατούσαν στην περιοχή του Νέου Βουτζά, ζητώντας από τον Δήμαρχο Ραφήνας-Πικερμίου κ.Ευάγγελου Μπουρνούς, να φύγουν οι κάτοικοι από τα εξελισσόμενα μέτωπα του Δήμου”.

Ο Δήμαρχος Ραφήνας διαψεύδει κατηγορηματικά ότι έλαβε αυτή την εντολή, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι δεν υπήρξε καν συνάντηση. Πώς η Περιφερειακή Σύμβουλος ήταν ταυτόχρονα αυτόπτης μάρτυρας στη συνάντηση αυτή που ισχυρίζεται ότι έγινε, αλλά και να μην αντιλήφθηκε έγκαιρα το μέγεθος της απειλής, όταν άκουσε για τις “εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες που επικρατούσαν στην περιοχή του Νέου Βουτζά”;

Σύμφωνα με την ενημέρωση της κ.Τσούπρα, η οποία καλύπτει τον πιο πολύ χρόνο από τη μισή ώρα που συνεδρίασε το Συντονιστικό Όργανο, η Περιφέρεια Αττικής έπειτα από αίτημα του Πυροσβεστικού Σώματος διέθεσε 11 υδροφόρα οχήματα και 4 μηχανήματα έργου, χωρίς ωστόσο να αναφέρονται λεπτομέρειες όπως για παράδειγμα ακριβείς ώρες και πού αξιοποιήθηκαν. Το Κέντρο Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας (ΚΕΠΠ) ζητεί τη συνδρομή με λεωφορεία για την άμεση μετακίνηση πελατών και αντιμετωπίζουν πρόβλημα για άλλη περιοχή του Δήμου Μαραθώνα, αλλά και πάλι δεν αναφέρονται αναλυτικά στοιχεία.
Η συνεδρίαση του Συντονιστικού Οργάνου ολοκληρώνεται στις 21:00 χωρίς να ληφθεί κάποια απόφαση. Ήταν πια πολύ αργά.