Βέλη εκ των έσω και κριτική από τον ΣΥΡΙΖΑ. Η επιβεβαίωση της «αριστερής ταυτότητας» και οι εκλογικές σκοπιμότητες.
Με ανοιχτά τα ζητήματα της αξιολόγησης και του χρέους κι ενώ το οικονομικό και κοινωνικό κλίμα αναμένεται να επιβαρυνθεί τους επόμενους μήνες από τις επιπτώσεις εφαρμογής μνημονιακών μέτρων, η κυβέρνηση έχει να αντιμετωπίσει ένα ακόμη πρόβλημα, που δυσχεραίνει τις κινήσεις της: Την αυξανόμενη πίεση από το εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ και από την εκλογική της βάση.
Οι πιέσεις αυτές θα ενταθούν στη διάρκεια της προσυνεδριακής διαδικασίας του κυβερνώντος κόμματος και θα γίνουν εμφανέστερες στο συνέδριο, όπου ο Αλέξης Τσίπρας, η ηγετική ομάδα του Μαξίμου και ολόκληρη η κυβέρνηση θα βρεθούν στο στόχαστρο σφοδρής κριτικής, με ευθεία αμφισβήτηση των επιλογών και των «πεπραγμένων» τους σε βασικούς τομείς οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής.
Οι φωνές κριτικής αμφισβήτησης έχουν πληθύνει τον τελευταίο καιρό στους κόλπους της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ στην Πολιτική Γραμματεία είναι ακόμη λίγες – οι «διαφωνούντες» μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού. Παράλληλα, μεγαλώνει συνεχώς η «απόσταση» που χωρίζει την οργανωμένη κομματική βάση και τα μεσαία στελέχη από τον στενό ηγετικό πυρήνα του κόμματος και την κυβέρνηση.
«Διαχειριστική» και «εκλογική» λογική
Οι κυβέρνηση και οι επιτελείς του Αλέξη Τσίπρα βρίσκονται ουσιαστικά εν μέσω Συμπληγάδων, καθώς πιέσεις ασκούνται όχι μόνον από την «αριστερή» πτέρυγα του κόμματος – τους «53+» και τις συμπορευόμενες μικροομάδες – αλλά και από τους «ΠΑΣΟΚογενείς» που έχουν βρει αγκυροβόλιο κοντά στο Μαξίμου.
Η κριτική τους, οι επιδιώξεις και η στόχοι τους απέχουν παρασάγγας, γεγονός που καθιστά δύσκολο έως ανέφικτο να ικανοποιηθούν και οι δύο πλευρές – σε όποιους χειρισμούς κι αν καταφύγει ο Αλέξης Τσίπρας.
Τα στελέχη της αριστερής πτέρυγας – συμπεριλαμβανομένων και πολλών βουλευτών – καταλογίζουν στον Αλέξη Τσίπρα και στους στενούς συνεργάτες του ότι κινούνται με «διαχειριστική» και «εκλογική» λογική, αποφεύγοντες βαθιές τομές και αλλαγές που θα άνοιγαν νέα κοινωνικά και πολιτικά μέτωπα.
Η κριτική εστιάζεται σε θέματα θεσμών, διαφάνειας, κοινωνικής πολιτικής και τρόπου διακυβέρνησης. Δεν λείπουν βέβαια και οι διαφωνίες για μνημονιακά μέτρα, ενώ ιδιαίτερη σημασία αποδίδεται στη διαπραγμάτευση για τα εργασιακά.
Χωρίς όραμα
Βασικοί εκφραστές αυτών των απόψεων είναι στελέχη που δεν κατέχουν κυβερνητικές θέσεις ή δημόσια αξιώματα και προσεγγίζουν τα θέματα από «ιδεολογική» σκοπιά. Ζητούν ουσιαστικά από τον Αλέξη Τσίπρα να υιοθετήσει πολιτικές που θα επιβεβαιώνουν την «αριστερή» ιδεολογική ταυτότητα της κυβέρνησης, εναρμονιζόμενες με τις βασικές θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ.
Όπως επισημαίνουν κομματικά στελέχη που ενστερνίζονται αυτές τις απόψεις, η κυβέρνηση δεν έχει πλέον «όραμα», δεν μπορεί να εμπνεύσει και να προσφέρει ελπίδα στα κοινωνικά στρώματα που έχουν επωμισθεί το μεγαλύτερο κόστος της κρίσης, δεν μπορεί να συσπειρώσει την κοινωνία γύρω από ρεαλιστικούς στόχους μεγάλων αλλαγών.
Με γνώμονα την κάλπη
Στην αντίπερα όχθη κινείται η κριτική των «ανθρώπων του μηχανισμού» και των ΠΑΣΟΚογενών του ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίοι θέλουν ακριβώς μια κυβέρνηση «διαχείρισης» χωρίς ιδεολογικές αγκυλώσεις, η οποία θα επιχειρήσει ανοίγματα προς τον κεντρώο-κεντροαριστερό χώρο και θα είναι ικανή να κερδίσει τις επόμενες εκλογές.
Επικαλούμενη τις δημοσκοπήσεις που δείχνουν ότι ανοίγει η ψαλίδα υπέρ της ΝΔ, ενώ συρρικνώνεται η αποδοχή της κυβέρνησης από την κοινωνία, η πλευρά αυτή πιέζει για κινήσεις που θα αντιστρέψουν την τάση: Προτείνει στροφή προς το κέντρο, διεύρυνση του κυβερνητικού σχήματος, έμφαση στην επικοινωνιακή μάχη με τη ΝΔ, διαλλακτικότερη στάση σε ζητήματα που φέρνουν την κυβέρνηση αντιμέτωπη με στερεότυπα και προκαταλήψεις (ζήτημα διδασκαλίας θρησκευτικών, εκπαίδευση προσφυγόπουλων, υπεράσπιση περιθωριακών κοινωνικών ομάδων κλπ).
Οι απόψεις αυτές θα εκφρασθούν και στο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, περιβεβλημένες με τον κατάλληλο ιδεολογικοπολιτικό μανδύα. Θεωρητικά δεν θα βρουν μεγάλη αποδοχή και υποστήριξη, αλλά πρακτικά μπορεί αν αποτελέσουν βασικούς άξονες της στρατηγικής που θα ακολουθήσει το Μαξίμου μέχρι τις εκλογές – τουλάχιστον η στροφή προς κέντρο/κεντροαριστερά…
