Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων σήμερα πλειστηριασμοί και “κόκκινα” δάνεια
Στις 11 σήμερα το πρωί στο ξενοδοχείο Χίλτον θα τεθεί στην ατζέντα των διαπραγματεύσεων ανάμεσα στην ελληνική κυβέρνηση και τους εκπροσώπους των δανειστών οι αλλαγές στον νόμο Κατσέλη και το συνολικότερο ζήτημα της αντιμετώπισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Το πλέον “καυτό” ζήτημα στην παρούσα φάση, καθώς αποτελεί προαπαιτούμενο για την εκταμίευση της υποδόσης των 2 δισ. ευρώ είναι τα κριτήρια βάσει των οποίων θα προστατεύεται η πρώτη κατοικία από τον πλειστηριασμό για τους οφειλέτες που προσφεύγουν στον νόμο Κατσέλη για τη δικαστική ρύθμιση των χρεών τους.
Οι δανειστές επιμένουν στο πνεύμα του νέου μνημονίου, όπως αυτό αποτυπώθηκε στο κείμενο του Αυγούστου, δηλαδή στον περιορισμό της προστασίας αυστηρά των πλέον ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, ενώ η ελληνική κυβέρνηση από την πλευρά της εξακολουθεί να υποστηρίζει μία πιο «γενναιόδωρη» προσέγγιση, τέτοια που κατά δήλωση των καθ’ ύλην αρμόδιων κυβερνητικών παραγόντων θα καλύπτει το 88% των υπερχρεωμένων νοικοκυριών.
Υπενθυμίζεται ότι ο νόμος 3869/2010 για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, γνωστός ως «νόμος Κατσέλη», προβλέπει στο άρθρο 9 ότι σε περίπτωση που το δικαστήριο κρίνει ότι υπάρχει ρευστοποιήσιμη περιουσία, η οποία μπορεί να αξιοποιηθεί στο πλαίσιο της δικαστικής ρύθμισης χρεών, ο οφειλέτης μπορεί να ζητήσει να εξαιρεθεί της ρευστοποίησης η πρώτη κατοικία του. Απαραίτητη και μοναδική προϋπόθεση έως τώρα είναι η αντικειμενική αξία της πρώτης κατοικίας να μην υπερβαίνει το όριο αφορολόγητης απόκτησης πρώτης κατοικίας, προσαυξημένο κατά 50%. Για παράδειγμα το όριο αφορολόγητης απόκτησης πρώτης κατοικίας για τον άγαμο είναι 200.000 ευρώ και προσαυξημένο κατά 50% φτάνει στο ποσό των 300.000 ευρώ. Στην περίπτωση του έγγαμου με δύο παιδιά το αφορολόγητο όριο είναι 300.000 ευρώ και επομένως με την προσαύξηση μπορεί να προστατευθεί από τον πλειστηριασμό κατοικία αντικειμενικής αξίας έως 450.000 ευρώ.
Στο πλαίσιο των αλλαγών που ψηφίστηκαν τον περασμένο Αύγουστο προβλέπεται η αναθεώρηση του παραπάνω κριτηρίου και η προσθήκη δύο ακόμη: πέρα από την αντικειμενική αξία θα λαμβάνεται υπόψη το εισόδημα του οφειλέτη, καθώς και το σύνολο των οφειλών του. Κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι οι δανειστές προτείνουν προστασία της πρώτης κατοικίας με αντικειμενική αξία έως 120.000 ευρώ, ενώ η ελληνική πλευρά προτείνει το όριο αυτό να είναι τα 300.000 ευρώ ανεξαρτήτως οικογενειακής κατάστασης. Βάσει των ίδιων πηγών η αρχική πρόταση των δανειστών ήταν πολύ χαμηλότερη, μόλις 60.000 ευρώ.
Σε ό,τι αφορά το ετήσιο εισόδημα η ελληνική πλευρά προτείνει αυτό να είναι έως 35.000 ευρώ, ποσό σχεδόν τετραπλάσιο από αυτό που προτείνουν οι δανειστές. Οι τελευταίοι ζητούν να προστατεύονται μόνο οι οφειλέτες με ετήσιο εισόδημα κοντά στο όριο της φτώχειας. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ το όριο της φτώχειας είναι 4.608 ευρώ για άγαμο και 9.677 ευρώ για τετραμελή οικογένεια με δύο παιδιά κάτω των 14 ετών. Σε ό,τι αφορά το σύνολο των οφειλών η ελληνική πλευρά προτείνει αυτές να μην ξεπερνούν τα 250.000 ευρώ.
Η έκδοση της εν λόγω ΚΥΑ αποκτά πολύ μεγαλύτερη σημασία σε σύγκριση με το παρελθόν, καθώς, όταν θεσπιστεί το νέο πλαίσιο για την διαχείριση των «κόκκινων» δανείων (κώδικας δεοντολογίας, εξωδικαστικός συμβιβασμός κλπ.) ο «νόμος Κατσέλη» θα αποτελεί τη μοναδική de jure προστασία της πρώτης κατοικίας από τον πλειστηριασμό. Σήμερα και έως το τέλος του έτους υπενθυμίζεται ότι πέραν της δικαστικής ρύθμισης χρεών που αποτελεί την κεντρική ιδέα του «νόμου Κατσέλη», ισχύει το άτυπο μορατόριουμ κατά των πλειστηριασμών το οποίο έχουν αποφασίσει οι τράπεζες ύστερα από συνεννόηση με την κυβέρνηση, εφαρμόζοντας το νόμο 4224/2013 (ρύθμιση Χατζηδάκη), αν και αυτός έχει λήξει από τις 31 Δεκεμβρίου 2014.
Η εν λόγω ρύθμιση προέβλεπε την προστασία της α’ κατοικίας από πλειστηριασμό, χωρίς δικαστική ρύθμιση χρεών, υπό την προϋπόθεση η κατοικία αυτή να έχει αντικειμενική αξία έως 200.000 ευρώ, το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα να είναι έως 35.000 ευρώ και η συνολική αξία κινητής και ακίνητης περιουσίας να είναι 270.000 ευρώ.
