ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Στη Βουλή η τροπολογία για τον ΕΝΦΙΑ

Για τα αγροτεμάχια η τροπολογία προβλέπει αναστολή και όχι κατάργηση.

Την εξαίρεση των αγροτεμαχίων απο τον συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ του 2016 προβλέπει τροπολογία που κατατέθηκε στη Βουλή με την οποία ρυθμίζονται νομοθετικά οι χθεσινές ανακοινώσεις του υπουργείου Οικονομικών για τον υπολογισμό του φόρου.

Επίσης, με άλλη διάταξη που περιλαμβάνεται στην τροπολογία, ορίζεται οτι ο ΕΝΦΙΑ θα καταβληθεί σε πέντε μηνιαίες δόσεις, με την πρώτη να ξεκινά απο το τέλος Σεπτεμβρίου. ‘Ετσι η καταβολή του ΕΝΦΙΑ θα ολοκληρωθεί στο τέλος Ιανουαρίου 2017, αντί για το Δεκέμβριο του 2016, που προέβλεπε ο αρχικός νόμος.

Σύμφωνα με την τροπολογία, το κόστος της διάταξης εξαίρεσης των αγροτεμαχίων από τον συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ ανέρχεται σε 230 εκατομμύρια ευρώ.

Ειδικά για τον ΕΝΦΙΑ και τα αγροτεμάχια η τροπολογία προβλέπει αναστολή και όχι κατάργηση. Η αναστολή ισχύει για ένα έτος.

Στην τροπολογία προβλέπονται ακόμη:

– Η απαλλαγή των ελεγκτών της Φορολογικής Διοίκησης από πειθαρχικές, αστικές ή ποινικές ευθύνες κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.

– Η προαιρετική (από υποχρεωτική, που είναι σήμερα) έκδοση ετήσιου φορολογικού πιστοποιητικού για τις Ανώνυμες Εταιρίες, τις ΕΠΕ και τα υποκαταστήματα αλλοδαπών επιχειρήσεων, ενώ καταργείται το πρόστιμο που προβλεπόταν σε περίπτωση μη εκδοσής του. Η συγκεκριμένη διάταξη ισχύει για φορολογικά πιστοποιητικά που εκδίδονται από 1.1.2016.

– Η παράταση για τρία χρόνια της παραγραφής του δικαιώματος του δημοσίου για έκδοση των οριζόμενων πράξεων προσδιορισμού φόρου καθώς και κάθε άλλης πράξης επιβολής φόρων, τελών, προστίμων ή εισφορών για υποθέσεις του ΣΔΟΕ οι οποίες μεταφέρονται ή έχουν μεταφερθεί στη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων.

Αναλυτικά οι αλλαγές σύμφωνα με την έκθεση του γενικού λογιστηρίου του κράτους είναι οι εξής:

Ορίζεται, σε σχέση με την προβλεπόμενη παρακράτηση τρία τοις εκατό (3%) για αμοιβές που εισπράττονται από εργολήπτες κατασκευής κάθε είδους τεχνικών έργων, ότι σε περίπτωση εισφοράς όλου ή μέρους δημόσιου τεχνικού έργου από τον αρχικό ανάδοχο σε κοινοπραξία ή εταιρεία στην οποία συμμετέχει και ο ίδιος, η εν λόγω παρακράτηση ενεργείται μόνο από τον εργοδότη κατά την καταβολή του εργολαβικού ανταλλάγματος στον αρχικό ανάδοχο. Ο φόρος αυτός που βαρύνει τον ανάδοχο συμψηφίζεται από τον αναλογούντα φόρο της κατασκευάστριας εταιρείας ή κοινοπραξίας με βάση βεβαίωση που χορηγεί ο ανάδοχος. Περιγράφονται επίσης ειδικότερες περιπτώσεις εφαρμογής των ανωτέρω και προβλέπεται η αναδρομική ισχύς αυτών σε σχέση με αποκτηθέντα εισοδήματα, κατά τα ειδικώς οριζόμενα.
Διευρύνονται οι κατηγορίες απαλλαγής από το τέλος ταξινόμησης για τις αναφερόμενες περιπτώσεις οχημάτων που παραχωρούνται κατά κυριότητα με δωρεά στο Δημόσιο και στους ΟΤ Α για την εξυπηρέτηση των αναγκών τους. (Σήμερα, η απαλλαγή αυτή ισχύει μόνο για τα δωρούμενα οχήματα στην Ελληνική Αστυνομία, το Πυροσβεστικό και Λιμενικό Σώμα, στα δημόσια νοσηλευτικά ιδρύματα, στις Δ ΥΠΕ του ΠΕΔ Υ και στο ΕΚΑΒ.).
Προβλέπεται ως προαιρετική, από υποχρεωτική που ισχύει σήμερα, η έκδοση του ετήσιου φορολογικού πιστοποιητικού για τις ανώνυμες εταιρείες, τις εταιρείες περιορισμένης ευθύνης και τα υποκαταστήματα αλλοδαπών επιχειρήσεων, ενώ καταργείται το προβλεπόμενο πρόστιμο που επιβάλλεται σε περίπτωση μη έκδοσής του. Οι ανωτέρω διατάξεις ισχύουν για φορολογικά πιστοποιητικά που εκδίδονται για φορολογικά έτη που αρχίζουν από την 1.1.2016.
Προβλέπεται ότι τα όργανα της Φορολογικής Διοίκησης, που είναι αρμόδια για τη στόχευση και επιλογή υποθέσεων προς έλεγχο, καθώς και για την επιλογή των υποθέσεων που προτεραιοποιούνται προς έλεγχο, σύμφωνα με τις αναφερόμενες διατάξεις, δεν υπέχουν πειθαρχική, αστική και ποινική ευθύνη κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, για την παραγραφή των λοιπών υποθέσεων που δεν επιλέγονται και δεν προτεραιοποιούνται προς έλεγχο, πλην της περίπτωσης που ενήργησαν με δόλο ή βαρεία αμέλεια κ.λπ.
Προστίθεται η Ειδική Γραμματεία του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (ΣΔΟΕ), στις υπηρεσίες που είναι αρμόδιες για τον έλεγχο εφαρμογής των διατάξεων του ν. 4177/2013, σχετικά με τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που διακινούνται, διατίθενται και παρέχονται στη ελληνική αγορά από εμπόρους που δραστηριοποιούνται στο στεγασμένο και υπαίθριο εμπόριο.
Ορίζεται, ειδικά για την καταβολή του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων με καταληκτική ημερομηνία υποβολής της δήλωσης την 31 η Δεκεμβρίου εκάστου φορολογικού έτους, ότι γίνεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του πρώτου μήνα του επόμενου έτους, ενώ για τις δηλώσεις αυτής της περίπτωσης που υποβάλλονται στη ΔΟΥ εμπρόθεσμα και η πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου εκδίδεται μετά την 31 η Δεκεμβρίου, η καταβολή γίνεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από την έκδοση της πράξης διοικητικού προσδιορισμού φόρου.
Προβλέπεται ότι: i. Οι, κατά τα ειδικώς οριζόμενα, συντελεστές του τέλους ταξινόμησης για επιβατικά αυτοκίνητα που πληρούν εκ κατασκευής τις προδιαγραφές του αμέσως προηγούμενου από το ισχύον, ως προς την ταξινόμηση, ευρωπαϊκού πρότυπου εκπομπών ρύπων ( euro ), τα οποία θα κομιστούν στη χώρα μας από την ημερομηνία εφαρμογής της υπόψη διάταξης μέχρι και 30.9.2016 και για τα οποία θα έχουν κατατεθεί, μέχρι την παραπάνω ημερομηνία, δηλωτικά εισαγωγής ή δηλώσεις άφιξης οχημάτων ή άλλα αποδεικτικά στοιχεία εισόδου προκειμένου για μετοικούντα πρόσωπα, δεν αυξάνονται κατά 50%, όπως ισχύει σήμερα, υπό την προϋπόθεση ότι μέχρι και 31.12.2016 θα έχουν βεβαιωθεί και εισπραχθεί γι’ αυτά οι οφειλόμενες φορολογικές επιβαρύνσεις. ii. Οι, κατά τα ειδικώς οριζόμενα, συντελεστές του τέλους ταξινόμησης, για επιβατικά αυτοκίνητα που εμπίπτουν στις διατάξεις του άρθρου 64 του ν.4342/2015 (τα οποία έχουν κομιστεί στη χώρα μας μέχρι 31.3.2016) και το τέλος ταξινόμησης για αυτά δεν είχε καταστεί απαιτητό μέχρι 31.5.20 16, εφόσον πληρούν εκ κατασκευής τις προδιαγραφές του αμέσως προηγούμενου από το ισχύον, ως προς την ταξινόμηση, ευρωπαϊκού προτύπου εκπομπών ρύπων ( euro ), δεν αυξάνονται κατά 50%, όπως ισχύει σήμερα, υπό την προϋπόθεση ότι μέχρι και 31.12.2016 θα έχουν βεβαιωθεί και εισπραχθεί γι’ αυτά οι οφειλόμενες φορολογικές επιβαρύνσεις (σήμερα, στο πλαίσιο άλλης ευνοϊκής ρύθμισης για τα εν λόγω αυτοκίνητα, προβλέπεται ως αντίστοιχη καταληκτική ημερομηνία η 31.8.20 16). ιιι. Για τα ανωτέρω (υπό ii περίπτωση) αυτοκίνητα, για τα οποία το τέλος ταξινόμησης δεν είχε καταστεί απαιτητό μέχρι 31.5.2016 και τα οποία δεν πληρούν εκ κατασκευής τις προδιαγραφές του αμέσως προηγούμενου από το ισχύον, ως προς την ταξινόμηση, ευρωπαϊκού προτύπου εκπομπών ρύπων ( euro ), οι, κατά τα ειδικώς οριζόμενα, συντελεστές αυξάνονται κατά 200% και η φορολογητέα αξία για την επιβολή του τέλους ταξινόμησης για τα εν λόγω αυτοκίνητα διαμορφώνεται σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 126 του ν.2960/2001, όπως ισχύει.
Ορίζεται η διαδικασία μεταφοράς των υπολοιπόμενων υποθέσεων που ελέγχονται από την Ειδική Γραμματεία ΣΔΟΕ στη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων (ΓΓ ΔΕ), τα στοιχεία για την καταγραφή τους σε ηλεκτρονικό αρχείο, η διαδικασία προτεραιοποίησής τους προς έλεγχο, το πλαίσιο ευθύνης των οργάνων της φορολογικής διοίκησης για την παραγραφή τους, καθώς και για όσες τυχόν παρέλθει ο χρόνος παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου για έκδοση πράξεων προσδιορισμού φόρου, τέλους κ.λπ. Παρατείνεται για τρία (3) έτη η παραγραφή του δικαιώματος του Δημοσίου για έκδοση των οριζόμενων πράξεων προσδιορισμού του φόρου καθώς και κάθε άλλης πράξης επιβολής φόρων, τελών, προστίμων ή εισφορών, για τις υποθέσεις που μεταφέρονται ή έχουν ήδη μεταφερθεί στη ΓΓ ΔΕ
Προβλέπεται, κατά παρέκκλιση της κείμενης νομοθεσίας, ότι, για τις επιλογές προϊσταμένων οργανικών μονάδων της Γ.Γ.Δ.Ε. που θα γίνουν έως 31.12.2016, ο αναφερόμενος χρόνος απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα λαμβάνεται υπόψη από τα αρμόδια γνωμοδοτικά όργανα, για τη μοριοδότηση της ομάδας κριτηρίων «Εργασιακή εμπειρία και άσκηση καθηκόντων ευθύνης» ανεξαρτήτως συνάφειας αυτού με την προς πλήρωση θέση, υπό τις οριζόμενες προϋποθέσεις.
Προβλέπεται ότι, η απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος της υπεραξίας από τη μεταβίβαση μετοχών των εταιρειών επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία αφορά τις μη εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών εταιρείες. Η ρύθμιση αυτή ισχύει από 1.6.20 16.
Συμπληρώνονται διατάξεις του ν.4223/20 13 σχετικά με τον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ). Συγκεκριμένα και ειδικά για το έτος 2016: Δεν συνυπολογίζεται στη συνολικη αξία των δικαιωμάτων επί ακινήτου για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ, η αξία των δικαιωμάτων επί γηπέδων εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού. Ορίζεται η 30η Σεπτεμβρίου ενεστώτος έτους και η 31 η Ιανουαρίου 2017, ως η καταληκτική ημερομηνία καταβολής της πρώτης και της τελευταίας δόσης αντίστοιχα, του ΕΝΦΙΑ.

ΑπάντησηΑκύρωση απάντησης

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Xάος με τις προσυμπληρωμένες φορολογικές δηλώσεις

Τον κίνδυνο να βρεθούν προ δυσάρεστων εκπλήξεων αντιμετωπίζουν χιλιάδες φορολογούμενοι, λόγω των πολλών προβλημάτων που καταγράφονται στη διαδικασία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων.

Έκτακτα επιδόματα συνταξιούχων δεν έχουν αναρτηθεί ακόμα στο taxisnet, ορισμένα υπουργεία, υγειονομικές περιφέρειες και κάποιοι Δήμοι δεν έχουν αποστείλει βεβαιώσεις αποδοχών, στα προσυμπληρωμένα εισοδήματα συνταξιούχων καταγράφονται λάθη, ενώ το ίδιο ισχύει και σε ορισμένες βεβαιώσεις τόκων καταθέσεων που έχουν αποσταλεί από κάποιες τράπεζες.

Όπως σημειώνουν Οικονομικό Επιμελητήριο και Πανελλήνια Ομοσπονδία Φοροτεχνικών Ελευθέρων Επαγγελματιών (ΠΟΦΕΕ) παρ’ ότι βρισκόμαστε στα μέσα Μαΐου, ακόμα δεν έχουν αναρτηθεί όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για να υποβληθούν οι φορολογικές δηλώσεις. Προσθέτουν ακόμα ότι «οι φορείς του δημοσίου και οι τράπεζες, υπέβαλλαν λανθασμένα ή ελλιπή δεδομένα για τους περισσότερους φορολογούμενους. Επίσης παρατηρούμε πως οι μηχανογραφικές εταιρίες ακόμα δεν έχουν προλάβει να αναβαθμίσουν τα προγράμματα τους με τα νέα έντυπα φορολογίας γεγονός που καθιστά πολύ δύσκολη την εργασία των φοροτεχνικών».

Οι λογιστές καταγράφουν και πολλά παράπονα από υπερήλικες για το γεγονός ότι πρέπει υποχρεωτικά να δηλώσουν φέτος τον IBAN – τον οποίο δεν γνωρίζουν- ως προϋπόθεση για την υποβολή της δήλωσης. Η πρόβλεψη αυτή, παρ’ ότι συνεπάγεται ταλαιπωρία για ορισμένους φορολογούμενους μεγάλης ηλικίας είναι απαραίτητη καθώς η ΑΑΔΕ λόγω έλλειψης IBAN αναζητά μάταια 185.000 φορολογουμένους προκειμένου να τους επιστρέψει φόρους 60 εκατ. ευρώ.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τους λογιστές, τα προβλήματα αφορούν:

*Παραλείψεις στα έκτακτα επιδόματα συνταξιούχων

*Καθυστερήσεις στην αποστολή των βεβαιώσεων αποδοχών από διάφορα υπουργεία όπως το Αγροτικής Ανάπτυξης, υγειονομικές περιφέρειες και δήμους

*Ελλιπή στοιχεία για τόκους καταθέσεων και δανείων

*Λάθη στις παρακρατήσεις ελευθέρων επαγγελματιών

*Μη συμπλήρωση του κωδικού 727 για την επιστρεπτέα προκαταβολή

*Ο κωδικός 781 κατά την εκκαθάριση δεν καλύπτει τεκμήρια και υπάρχει λανθασμένος υπολογισμός εκκαθάρισης

*Λάθη στην μεταφορά ζημίας προηγούμενων ετών για γεωργικές επιχειρήσεις

*Αυτοκίνητα που ήταν σε κυκλοφορία το 2023 δεν εμφανίζονται στο έντυπο Ε1.

Περίπου 1,3 εκατομμύρια μισθωτοί και συνταξιούχοι που έχουν επιλεγεί για την αυτόματη υποβολή των δηλώσεων, θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί με τα στοιχεία που έχουν προ συμπληρωθεί στο έντυπο Ε1 από την φορολογική διοίκηση. Επιβάλλεται να ελέγξουν με σχολαστικότητα τους κωδικούς με τα ποσά των μισθών και των συντάξεων, το ύψος των ηλεκτρονικών αποδείξεων, το εμβαδόν και τη διεύθυνση της κύριας ή της δευτερεύουσας ή της εξοχική κατοικίας, τα αυτοκίνητα, τις τυχόν δαπάνες για αποπληρωμή δανείων καθώς και τα προσωπικά δεδομένα.

Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) έχει ενημερώσει ήδη τους φορολογούμενους για τους οποίους οι δηλώσεις θα συμπληρωθούν αυτόματα, με e-mail στη θυρίδα «Τα Μηνύματά μου» της ψηφιακής πύλης myAADE και στο myAADEapp. Μάλιστα, έχει ήδη εκδώσει και το …προσωρινό εκκαθαριστικό σημείωμα το οποίο θα οριστικοποιηθεί μετά τις όποιες διορθώσεις υπάρξουν από την πλευρά των φορολογουμένων.

Όσοι από τους φορολογούμενους δεν διαπιστώσουν λάθη, κενά ή παραλείψεις στα «προκάτ» στοιχεία δεν χρειάζεται να προβούν σε κάποια ενέργεια για την υποβολή της δήλωσής τους, καθώς αυτή θα οριστικοποιηθεί αυτόματα από την ΑΑΔΕ την Τρίτη 2 Ιουλίου 2024. Σε κάθε περίπτωση, εάν το επιθυμούν, μπορούν να πατήσουν νωρίτερα το «κουμπί». Εφόσον τα στοιχεία δεν είναι ακριβή ή λείπουν δεδομένα οι φορολογούμενοι αυτοί υποχρεούνται να τροποποιήσουν ή και να συμπληρώσουν τα ορθά στοιχεία και να υποβάλουν τη δήλωσή τους, μέχρι την λήξη της προθεσμίας υποβολής της στις 26 Ιουλίου.

Σύμφωνα με το χρονολόγιο της ΑΑΔΕ:

– Μέχρι την Δευτέρα 1 Ιουλίου 2024 μπορούν να υποβάλουν αρχική δήλωση

– Από την Τρίτη 2 Ιουλίου μέχρι την Παρασκευή 26 Ιουλίου 2024 μπορούν να υποβάλουν τροποποιητική δήλωση, χωρίς κυρώσεις (επέχει θέση αρχικής δήλωσης).

Για τη διευκόλυνση των φορολογούμενων στην εφαρμογή των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος έχει δημιουργηθεί ειδικό ψηφιακό αρχείο, που περιλαμβάνει:

– Τα στοιχεία που έχει λάβει υπόψη της η ΑΑΔΕ και:

– Το φορολογικό αποτέλεσμα, χρεωστικό, μηδενικό ή πιστωτικό, που προκύπτει με βάση αυτά.

Επίσης, οι φορολογούμενοι που έχουν επιλεγεί για τη διαδικασία της αυτόματης υποβολής της δήλωσης από την ΑΑΔΕ καθώς και όσοι έχουν υποβάλει δηλώσεις πριν την λήξη της προθεσμίας υποβολής θα ενημερώνονται σε εβδομαδιαία βάση (από το δεύτερο 15νθήμερο Μαΐου) μέσω e-mail και στη θυρίδα τους στο myAADE και το myAADEapp για μεταβολές των στοιχείων που η ΑΑΔΕ έχει λάβει για αυτούς από τρίτους φορείς (πχ εργοδότες, πιστωτικά ιδρύματα), ώστε να μπορούν να ελέγξουν εάν μεταβάλλεται η φορολογική τους υποχρέωση και να προβούν στις αναγκαίες ενέργειες.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Κόλπα πολυεθνικών με τις τιμές στην Ελλάδα

Τέλος στα παιχνίδια των τιμών των πολυεθνικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα φιλοδοξεί να βάλει η κυβέρνηση, ζητώντας βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Ένωση για να ξεκαθαρίσουν οι όροι τιμολόγησης των προϊόντων εντός της κοινότητας.

Ήδη, ο μέσος πληθωρισμός στην Ελλάδα έφτασε τον Απρίλιο στο 3,2%, σχεδόν μια μονάδα πάνω από τον μέσο όρο στην Ευρωζώνη όπου ο μέσος πληθωρισμός υποχώρησε τον ίδιο μήνα στο 2,4% λόγω κυρίως των τιμών των τροφίμων, αποδεικνύοντας ότι ο πληθωρισμός έχει πλέον αμιγώς “ελληνικά” χαρακτηριστικά. Ένα μεγάλο ποσοστό της ακρίβειας στα τρόφιμα (κυρίως τα βιομηχανοποιημένα) και σε έναν μεγάλο αριθμό προϊόντων καθημερινής χρήσης είναι διαπιστωμένο πλέον ότι οφείλεται στον λεγόμενο “πληθωρισμό της απληστίας” από κάποιες πολυεθνικές που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Οι εταιρείες αυτές έχουν επιβάλλει “ελληνικές” τιμές, πολύ υψηλότερες από τις τιμές που πωλούν τα ίδια προϊόντα σε άλλες χώρες της ΕΕ.

Στην κατεύθυνση να βρεθεί μόνιμη λύση στο πρόβλημα, με τον πρωθυπουργό να αναμένεται να αποστείλει τη Δευτέρα επιστολή στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Ούρσουλα Φον Ντερ Λάϊεν για το θέμα. Το βασικό αίτημα της κυβέρνησης είναι να ενεργοποιηθούν οι επιτροπές Ανταγωνισμού και Εσωτερικής Αγοράς, ώστε οι πολυεθνικές να αναγκαστούν να παραδεχθούν την κατά περίπτωση τιμολόγηση των προϊόντων τους και στη συνέχεια να προχωρήσουν σε μια εξομάλυνση των τιμών τους.

Τούτο, ενώ είναι γνωστό εκ των προτέρων ότι τη βάση για τις “ελληνικές” τιμές στα ράφια δίνει το μικρό μέγεθος της ελληνικής αγοράς και τα προβλήματα ανταγωνισμού που οδηγούν σε δεσπόζουσα θέση τις λίγες μεγάλες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα.

Τα κόλπα με τις τιμές

Με δεδομένο ότι για τις εταιρείες αυτές ο βασικός στόχος είναι η μεγιστοποίηση των κερδών τους, έχουν θεσπίσει μια σειρά από τεχνικές στις οποίες συνεργάζονται η μητρική εταιρεία με τις θυγατρικές της σε κάθε χώρα (εν προκειμένω την Ελλάδα) για να αυξήσουν ή να διατηρήσουν ψηλά τις τιμές τους.

Συγκεκριμένα:

Στην περίπτωση που η θυγατρική στην Ελλάδα δεν έχει παραγωγική αλλά μόνο εμπορική δραστηριότητα, μπορεί η μητρική να επιβάλλει υψηλότερο κόστος χρήσης της φίρμας των προϊόντων (Royalties) κρατώντας έτσι τις τιμές ψηλά για μια συγκεκριμένη αγορά.
Στην περίπτωση που έχει και παραγωγική εκτός από εμπορική δραστηριότητα, μπορεί η μητρική να επιβάλλει την αγορά πρώτων υλών με υψηλές τιμές από άλλες θυγατρικές της που έχουν έδρα εκτός Ελλάδας, διατηρώντας ή και αυξάνοντας τις τιμές για τον καταναλωτή στην Ελλάδα.
Επίσης, αν μια εταιρεία κατέχει ένα μεγάλο μερίδιο της αγοράς χωρίς ισχυρό ανταγωνισμό, η θυγατρική εταιρεία που δραστηριοποιείται στην Ελλάδα είναι δυνατό να εμφανίζει ότι δανείζεται από τη μητρική της με -σκόπιμα- υψηλά επιτόκια, μεταφέροντας το υψηλό κόστος δανεισμού στις τελικές τιμές για τον καταναλωτή.

Γενικά, η μεγιστοποίηση του κέρδους οδηγεί τις πολυεθνικές να συγκρατούν το κόστος των προϊόντων τους σε μεγάλες αγορές όπου αντιμετωπίζουν ισχυρό ανταγωνισμό, αυξάνοντας τις τιμές των προϊόντων τους σε μικρότερες αγορές όπου κατέχουν μεγάλο μερίδιο αγοράς, εφαρμόζοντας εναρμονισμένες πρακτικές στις διαμόρφωση των τιμών.

Το παράδειγμα του βρεφικού γάλακτος

Πιο πρόσφατο, αλλά χαρακτηριστικό παράδειγμα, εναρμονισμένης πρακτικής είναι το πρόβλημα που προέκυψε πριν από λίγους μήνες με τιμή στο βρεφικό γάλα. Λόγω και του ανελαστικού της δαπάνης αγοράς του από οικογένειες με βρέφη, εντοπίστηκε ότι οι τιμές στην Ελλάδα ήταν αυξημένες από 32% έως και 130% σε σχέση με τη χαμηλότερη τιμή εντός της ΕΕ, ανάλογα με τη μάρκα και τη συσκευασία του προϊόντος.

Το υπουργείο Ανάπτυξης αναγκάστηκε να επιβάλλει πλαφόν στο κέρδος των εταιρειών. Συγκεκριμένα, στο τέλος Ιανουαρίου το υπουργείο Ανάπτυξης όρισε ότι το μεικτό περιθώριο κέρδους δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από το λειτουργικό κόστος της επιχείρησης, στην οικεία κατηγορία προϊόντων, βάσει των οικονομικών καταστάσεων της αμέσως προηγούμενης διαχειριστικής περιόδου, προσαυξημένο κατά 7% επί των καθαρών πωλήσεων, αφαιρουμένων των εκπτώσεων, των πιστώσεων ή άλλων παροχών. Μάλιστα, θεσπίστηκε και υψηλά πρόστιμα σε όσους παραβιάζουν το ποσοστό κέρδους άπαξ ή κατ’ εξακολούθηση.

capital.gr

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Γιατί επιμένει ο πληθωρισμός στα τρόφιμα | Το ελληνικό πρόβλημα

Κλιματική κρίση, αυξημένο κόστος παραγωγής, πληθωρισμός της απληστίας και αυξημένες εισαγωγές είναι κάποιες οι αιτίες για τις οποίες οι ανατιμήσεις στα τρόφιμα στην Ελλάδα, είναι μεγαλύτερες από το μέσο όρο της Ευρωζώνης.

Αύξηση 5,4% κατέγραψαν οι τιμές των τροφίμων τον Απρίλιο, οριακά αυξημένες σε σχέση με την αύξηση κατά 5,3% που κατέγραψαν σε ετήσια βάση τον περασμένο Μάρτιο. Με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, για τον Απρίλιο, αν τα τρόφιμα παρέμεναν στις περσινές – ήδη υψηλές – τιμές τους, ο πληθωρισμός για τον περασμένο μήνα αντί 3,1%, θα ήταν 2%.

Με άλλα λόγια, οι ανατιμήσεις στα τρόφιμα ευθύνονται για το 1/3 του μέσου πληθωρισμού. Οι λόγοι για τους οποίους οι τιμές των τροφίμων στην Ελλάδα αυξάνονται με ρυθμό τριπλάσιο του μέσου όρου της ευρωζώνης (τον Μάρτιο είχαμε αυξήσεις στην Ελλάδα 5,3% και 1,8% στην Ευρωζώνη) είναι πολλοί.

Ο πρώτος είναι το κόστος παραγωγής. Η έλλειψη εργατικών χεριών για την πρωτογενή παραγωγή αύξησε τα μεροκάματα. Επίσης, η πρωτογενής παραγωγή έχει ακόμη υψηλή εξάρτηση από τα υγρά καύσιμα και ειδικά από το πετρέλαιο. Οι ανατιμήσεις του πετρελαίου από την αρχή του χρόνου, λόγω της κρίσης στη Μέση Ανατολή, αύξησαν περαιτέρω το κόστος παραγωγής, οδηγώντας τους αγρότες σε κινητοποιήσεις στις αρχές του χρόνου.

Δεύτερος λόγος είναι οι φυσικές καταστροφές. Οι περσινές ζημιές της Θεσσαλία, όχι μόνο στην παραγωγή, αλλά και στο ζωικό και φυτικό κεφάλαιο, δεν έχουν ακόμη αποκατασταθεί. Το αποτέλεσμα είναι μειωμένη παραγωγή με υψηλές τιμές και αθρόες εισαγωγές – επίσης σε υψηλές τιμές – για να καλυφθεί η ζήτηση στα μεγάλα αστικά κέντρα.

Ο δείκτης τιμών καταναλωτή, στην ανάλυσή του κατά είδος τροφίμων, είναι ενδεικτικός. Εκτός από την αύξηση ρεκόρ κατά 63,7% στην τιμή του ελαιόλαδου, λόγω της περσινής κακής παραγωγής, καταγράφονται αυξήσεις στις τιμές των νωπών φρούτων κατά 10,6%, των νωπών ψαριών κατά 10,7%, του ρυζιού κατά 8,5% των λαχανικών κατά 6,4%, ενώ και τα λοιπά βιομηχανικά τρόφιμα είχαν αύξηση τιμών κατά 5%.

Την ίδια ώρα, ο πληθωρισμός των δημητριακών, που αυξήθηκε τη διετία 2022 -2023 λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, έχει αρχίσει να υποχωρεί. Στην κατεύθυνση αυτή καταγράφονται μείωση τιμών κατά 16,6% στα υπόλοιπα βρώσιμα έλαια (ηλιέλαια, καλαμποκέλαια), 3,5% στις τιμές των ζυμαρικών και 0,7% στην τιμή του ψωμιού.

Οι τεράστιες διαφορές από το χωράφι στο ράφι

Τρίτος λόγος είναι οι τεράστιες αυξήσεις από το “χωράφι στο ράφι”. Το καθεστώς που διέπει τις τιμές από τον παραγωγό στο καταναλωτή έχει πολλούς μεσάζοντες, οι οποίοι αυξάνουν υπερβολικά τις τελικές τιμές, με έναν μηχανισμό ο οποίος δεν είναι απολύτως διαφανής.

Τέταρτος λόγος είναι ο πληθωρισμός της απληστίας Στα επεξεργασμένα τρόφιμα οι βιομηχανίες του χώρου διατηρούν τα ποσοστά κέρδους τους, παρά τις ανατιμήσεις. Σύμφωνα με έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα “υποφέρει” από το δεύτερο υψηλότερο πληθωρισμό απληστίας εντός της ΕΕ, ο οποίος αυξάνει τον μέσο πληθωρισμό κατά 1%.

Τα μέτρα που έχουν ληφθεί από το 2022 μέχρι σήμερα με τα καλάθια του νοικοκυριού και στη συνέχεια το κυνήγι των προσφορών είναι στη σωστή κατεύθυνση, αλλά αποδεικνύεται ότι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τις ανατιμήσεις.

Πρόβλημα και η χαμηλή αγοραστική δύναμη

Στη μεγάλη εικόνα, οι τιμές των τροφίμων σε επίπεδο γενικού δείκτη, σύμφωνα με την Eurostat, είναι χαμηλότερες κατά 9% σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Ωστόσο, το πρόβλημα της ακρίβειας είναι οξύτερο στην Ελλάδα για τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα αφού, την ίδια ώρα, η αγοραστική δύναμη των ελληνικών νοικοκυριών είναι 33% χαμηλότερη από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διατηρώντας τους Έλληνες καταναλωτές τους δεύτερους φτωχότερους καταναλωτές εντός της Ένωσης των 27 χωρών μετά τους Βούλγαρους.