Πώς η ψυχολογία επηρεάζει τον εγκέφαλο

Οι άνθρωποι που πάσχουν από κατάθλιψη, κινδυνεύουν περισσότερο να εκδηλώσουν νόσο Πάρκινσον.

Η κατάθλιψη και η νόσος του Πάρκινσον είναι δυο αλληλένδετα στοιχεία, καθώς σύμφωνα με μελέτες το ένα δημιουργεί το άλλο. Οι άνθρωποι που πάσχουν από κατάθλιψη, κινδυνεύουν περισσότερο να εκδηλώσουν νόσο Πάρκινσον, και αντίστοιχα η κατάθλιψη είναι μία από τις σημαντικότερες παρενέργειες όσων έχουν Πάρκινσον.

Σύμφωνα με σουηδική έρευνα που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο Neurology, προκύπτει ότι όσο σοβαρότερη είναι η κατάθλιψη, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος εμφάνισης της νευροεκφυλιστικής πάθησης.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Πέτερ Νόρντστρομ του Πανεπιστημίου Ουμέα, ανέλυσαν στοιχεία για πάνω από 140.000 ανθρώπους, που είχαν διαγνωσθεί με κατάθλιψη μεταξύ 1987-2012, καθώς και για 421.000 άτομα που δεν είχαν κατάθλιψη.

Στη διάρκεια της 26ετούς έρευνας, το 1,1% όσων είχαν κατάθλιψη, εμφάνισαν νόσο Πάρκινσον, έναντι μόνο 0,4% μεταξύ όσων δεν είχαν κατάθλιψη. Οι πάσχοντες από κατάθλιψη είχαν 3,2 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να εκδηλώσουν νόσο Πάρκινσον μέσα στο επόμενο έτος μετά την έναρξη της έρευνας, σε σχέση με όσους δεν είχαν κατάθλιψη. 

Αξίζει να σημειωθεί ότι, 15 έως 20 χρόνια μετά την έναρξη της μελέτης, οι άνθρωποι με κατάθλιψη είχαν 50% μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης Πάρκινσον, σε σχέση με τους μη καταθλιπτικούς.

Η συσχέτιση κατάθλιψης – νόσου Πάρκινσον ήταν πιο έντονη ανάλογα με τη σοβαρότητα της ψυχικής διαταραχής. Ατομα που είχαν νοσηλευθεί τουλάχιστον πέντε φορές για κατάθλιψη, είχαν 40% μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης νόσου Πάρκινσον, σε σχέση με όσους είχαν νοσηλευθεί μόνο μια φορά. 

Η νόσος του Πάρκινσον είναι η δεύτερη πιο συχνή νευροεκφυλιστική ασθένεια παγκοσμίως, μετά τη νόσο Αλτσχάιμερ. Επτά εκατομμύρια άτομα πάσχουν σήμερα από Πάρκινσον. Εμφανίζεται συνήθως στην ηλικία των 60 ετών και άνω, ενώ το 5%-10% των περιπτώσεων εμφανίζεται στην ηλικία των 20-50 ετών και είναι γνωστό ως νεανικό Πάρκινσον. 

Η ασθένεια προκαλείται από διαταραχές σε μια περιοχή του εγκεφάλου, τα βασικά γάγγλια όπου παρατηρείται μια σταδιακή νέκρωση των κυττάρων της μέλαινας ουσίας που παράγουν τον νευροδιαβιβαστή ντοπαμίνη. 

Η έλλειψη της ντοπαμίνης, η οποία συνδέεται με τον έλεγχο της κίνησης, οδηγεί στα συμπτώματα της ασθένειας του Πάρκινσον: δυσκαμψία, ακαμψία, βραδυκινησία, αστάθεια, τρόμος των άκρων, καθώς και γνωστικές εκπτώσεις όπως είναι οι διαταραχές στη μνήμη, τον λόγο, τη γραφή, τον συντονισμό των λεπτών κινήσεων κ.ά.

Η κατάθλιψη εκδηλώνεται με μια έκπτωση του ατόμου στο αίσθημα χαράς και ικανοποίησης, παρατεταμένη θλίψη, ενοχές, σκέψεις αυτομομφής, αίσθημα αναξιότητας, διαταραχές στον ύπνο και στην όρεξη, απαισιοδοξία, αίσθημα αδιεξόδου και απόγνωσης. 

Είναι μία από τις σημαντικότερες παρενέργειες του Πάρκινσον, με κοινούς εκλυτικούς βιολογικούς μηχανισμούς ανάμεσά τους, διότι η Πάρκινσον δημιουργεί υπολειτουργίες στις περιοχές του εγκεφάλου που ελέγχουν τη διάθεση.