Εντείνονται σε πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο οι διεργασίες για το Κυπραικό, ενόψει της πολυμερούς διάσκεψης της Γενεύης στις 12 Ιανουαρίου, η οποία εκτιμάται ότι θα είναι κρίσιμη για τις περαιτέρω εξελίξεις στο θέμα της Μεγαλονήσου, αλλά και για τι διαμόρφωση κλίματος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Επιδιώκοντας την επίτευξη συναινέσεων και τη διαμόρφωση ενιαίας εθνικής γραμμής, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ξεκινά σήμερα διαδοχικές συναντήσεις με τους πολιτικούς αρχηγούς.

Πρώτος θα διαβεί την πόρτα του Μεγάρου Μαξίμου ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Κυρ. Μητσοτάκης, ο οποίος δήλωσε: «Πάμε για να ακούσουμε, να ενημερωθούμε και εν συνεχεία θα πούμε τη δική μας άποψη». Οι ενημερώσεις θα ολοκληρωθούν την Τρίτη με τη συνάντηση πρωθυπουργού- προέδρου της Δημοκρατίας.

Ο πρωθυπουργός θα παρουσιάσει αναλυτικά στους πολιτικούς τις επίσημες ελληνικές θέσεις, επισημαίνοντας ότι στόχος μας είναι η εξεύρεση δίκαιης και βιώσιμης λύσης, η οποία θα περιλαμβάνει κατάργηση των εγγυήσεων και αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων κατοχής.

Εντονο ενδιαφέρον από ΕΕ

Πάνω σ’ αυτούς τους άξονες θα κινηθεί κατά τις συνομιλίες στο πλαίσιο της πολυμερούς διάσκεψης της Γενεύης. Η σύνθεση της ελληνικής αντιπροσωπεία θα εξαρτηθεί από τη σύνθεση της τουρκικής – αν θα συμμετάσχει ο πρόεδρος Ερντογάν ή όχι.

Απόντος του  Ταγίπ Ερντογάν δεν έχει να παραστεί ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας. Ενδιαφέρουσα και βαρύνουσας σημασίας θα είναι η συμμετοχή της Κομισιόν, η οποία θα εκπροσωπηθεί από τον πρόεδρο της Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και την ύπατη εκπρόσωπο για θέματα εξωτερικής πολιτικής Φεντερίκα Μογκερίνι. Η υψηλού επιπέδου εκπροσώπηση είναι δηλωτική της σημασίας που αποδίδει η ΕΕ στο  Κυπριακό και στην παγίωση κλίματος συνεργασίας στην ανατολική Μεσόγειο.

Ο πρόεδρος της Κύπρου Ν. Αναστασιάδης βρίσκεται ήδη στη Γενεύη συνοδευόμενος από αρχηγούς των κυπριακών π κομμάτων, δύο πρώην προέδρους της Δημοκρατίας (Γ. Βασιλείου και Δ. Χριστόφια), εμπειρογνώμονες και διαπραγματευτές. Για τη Γενεύη αναχώρησε ήδη και ο κατοχικός ηγέτης κ. Ακινζί.

Τουρκία: Εγγυήτρια, με στρατιωτική παρουσία

Ένα από τα μεγάλα «αγκάθια» στις συνομιλίες θα είναι το θέμα των εγγυήσεων, στη διατήρηση των οποίων επιμένει η τουρκική πλευρά, αν και έχει διαφοροποιήσει τις απόψεις της για επιμέρους πτυχές του ζητήματος.

Ο βασικός άξονας επιδιώξεων της Αγκυρας και της τουρκοκυπριακής ηγεσίας είναι η παρουσία τουρκικών δυνάμεων στη Μεγαλόνησο  και μετά τη συμφωνία. Η Άγκυρα, όπως και ο κατοχικός ηγέτης Ακιντζί. συνδέουν το θέμα των εγγυήσεων με την εφαρμογή κάποιων προνοιών της συμφωνίας, όπως η λειτουργία του κράτους και το τέλος της πρώτης θητείας τουρκοκύπριου προέδρου. 

Η Τουρκία θέτει το θέμα αυτό με την υποσημείωση ότι θα υπάρξει στο τέλος της μεταβατικής περιόδου (10-15 χρόνια) επαναξιολόγηση. Παραπέμπει, δηλαδή, σε εσαεί διατήρηση των εγγυήσεων. 

Στην αντίπερα όχθη, ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης υποστηρίζει ότι στη συμφωνία πρέπει να υπάρχει ρήτρα για αποχώρηση όλων των Τούρκων στρατιωτών. Προτείνει επίσης να υπάρχει μια ομάδα χωρών που θα εγγυώνται την εφαρμογή της συμφωνίας. 

Περαιτέρω, φαίνεται να αποδέχεται μεταβατικές περιόδους. Στο έγγραφο που έχει καταθέσει για το θέμα της ασφάλειας κάνει λόγο για αποχώρηση από την πρώτη ημέρα του 75% των στρατευμάτων κατοχής, ενώ για το υπόλοιπο 25% (10.000 περίπου) δεν υπάρχει ημερομηνία αποχώρησης