ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Ποιοι φοιτητές και πώς θα πάρουν φέτος το επίδομα των 1.000 ευρώ

Σημαντικές αλλαγές σημειώθηκαν για τη χορήγηση του φοιτητικού στεγαστικού επιδόματος των 1.000 ευρώ.

Οι φοιτητές που πληρούν τα κριτήρια θα πρέπει να υποβάλουν ηλεκτρονικά αίτηση, ενώ τα στοιχεία που θα δηλώσουν θα ελεγχθούν και θα διασταυρωθούν με τα στοιχεία των Ιδρυμάτων της Ανώτατης Εκπαίδευσης και της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων. Μετά τον έλεγχο θα ξεκινήσει η χορήγηση του επιδόματος στους φοιτητές που πληρούν τις προϋποθέσεις.

Οι όροι, οι προϋποθέσεις και η διαδικασία για τη χορήγηση του ετήσιου στεγαστικού επιδόματος των 1.000 ευρώ στους προπτυχιακούς φοιτητές των Ιδρυμάτων της Ανώτατης Εκπαίδευσης καθορίζονται με κοινή απόφαση του υπουργού Παιδείας Κων. Γαβρόγλου και του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Γιώργου Χουλιαράκη.

Σύμφωνα με την απόφαση οι αιτήσεις θα πρέπει να υποβάλλονται τον Ιούνιο κάθε έτους αλλά ειδικά για το τρέχον έτος, η προθεσμία υποβολής των αιτήσεων θα καθοριστεί με νεότερη απόφαση του υπουργού Παιδείας.

Πιο συγκεκριμένα με την υπουργική απόφαση ορίζονται τα εξής:

1) Δικαιούχος του επιδόματος είναι όποιος από τους δύο γονείς θεωρείται ότι βαρύνει ο φοιτητής, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 11 του ν. 4172/2013 (Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος). Σε περίπτωση διαζευγμένων ή εν διαστάσει συζύγων, δικαιούχος του επιδόματος είναι ο γονέας τον οποίο βαρύνει ο φοιτητής.

Κατ’ εξαίρεση, δικαιούχος θα είναι ο ίδιος ο φοιτητής εφόσον:

α) είναι ορφανός από τους δύο γονείς ή

β) οι γονείς του είναι κάτοικοι εξωτερικού ή

γ) είναι πάνω από είκοσι πέντε (25) ετών, ή

δ) είναι υπόχρεος σε υποβολή φορολογικής δήλωσης και δεν θεωρείται εξαρτώμενο μέλος, σύμφωνα με το άρθρο 11 του ν. 4172/2013.

Οι προϋποθέσεις

2) Οι όροι και οι προϋποθέσεις για την χορήγηση του επιδόματος έχουν ως εξής:

α) Το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα του προηγούμενου έτους να μην υπερβαίνει τα 30.000 ευρώ προσαυξανόμενο κατά 3.000 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο τέκνο, πέραν του ενός. Ως ετήσιο οικογενειακό εισόδημα θεωρείται το συνολικό ετήσιο φορολογούμενο πραγματικό ή τεκμαρτό, καθώς και το απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο εισόδημα του φορολογούμενου, της συζύγου του και των τέκνων που τον βαρύνουν, από κάθε πηγή.

β) Ο φοιτητής πρέπει να διαμένει σε μισθωμένη οικία λόγω των σπουδών του σε πόλη άλλη της κύριας κατοικίας του, στην οποία ο ίδιος ή οι γονείς του δεν έχουν πλήρη κυριότητα ή επικαρπία άλλης κατοικίας. Η μίσθωση θα πρέπει να είναι σε ισχύ για τουλάχιστον έξι (6) μήνες εντός του ακαδημαϊκού έτους για το οποίο αιτείται το επίδομα. Ως μίσθωση θεωρείται και η διαμονή σε πανσιόν ή ξενοδοχείο, εξάμηνης τουλάχιστον διάρκειας.

γ) Οι γονείς του φοιτητή ή ο ίδιος να μην είναι κύριοι ή επικαρπωτές κατοικιών (ιδιοχρησιμοποιουμένων ή εκμισθωμένων) που υπερβαίνουν τα 200 τ.μ. αθροιστικά, με εξαίρεση κατοικίες ή διαμερίσματα που βρίσκονται σε δήμο ή κοινότητα με πληθυσμό λιγότερο των 3.000 κατοίκων, όπως οι οργανισμοί αυτοί τοπικής αυτοδιοίκησης προβλέπονταν πριν την ισχύ του ν. 2539/1997.

δ) Ο φοιτητής να έχει εξεταστεί επιτυχώς στα μισά μαθήματα του προηγούμενου ακαδημαϊκού έτους για το οποίο αιτείται το επίδομα. Συνολικός αριθμός μαθημάτων θεωρείται ο προβλεπόμενος στο ενδεικτικό πρόγραμμα σπουδών. Για την πλήρωση του κριτηρίου αυτού λαμβάνονται υπόψη όλες οι εξεταστικές περίοδοι που πραγματοποιήθηκαν για το συγκεκριμένο ακαδημαϊκό έτος. Το κριτήριο αυτό δεν ισχύει για τους πρωτοετείς φοιτητές.

3) Το επίδομα χορηγείται για τόσα έτη όσα είναι και τα έτη σπουδών της αντίστοιχης Σχολής ή Τμήματος, σύμφωνα με τον Κανονισμό Λειτουργίας τους. Το επίδομα χορηγείται για τόσα έτη όσα είναι και τα έτη σπουδών της αντίστοιχης σχολής ή τμήματος, σύμφωνα με τον κανονισμό λειτουργίας τους, συνυπολογιζόμενου του χρόνου κατά τον οποίο έλαβαν το επίδομα στη διάρκεια σπουδών τους σε άλλο Τμήμα ή Σχολή.

4) Το επίδομα χορηγείται σε όλους τους προπτυχιακούς φοιτητές μιας οικογένειας, εφόσον πληρούνται σωρευτικά οι παραπάνω προϋποθέσεις.

5) Δεν δικαιούνται του στεγαστικού επιδόματος:

α) όσοι φοιτούν για την απόκτηση δεύτερου πτυχίου, ανεξάρτητα από τον τρόπο εισαγωγής τους στην Ανώτατη Εκπαίδευση,

β) όσοι φοιτητές έχουν υπερβεί τη διάρκεια φοίτησης ως προς τα εξάμηνα που απαιτούνται για τη λήψη του πτυχίου τους, σύμφωνα με το ενδεικτικό πρόγραμμα σπουδών,

γ) όσοι διαμένουν σε φοιτητική εστία ή τους παρέχεται στέγαση από τη σχολή τους.

Διαδικασία χορήγησης

6) Οι αιτήσεις για την χορήγηση του στεγαστικού επιδόματος για κάθε ακαδημαϊκό έτος, πρέπει να υποβάλλονται εντός προθεσμίας, από 1 έως 30 Ιουνίου εκάστου έτους. Προϋπόθεση για την υποβολή της αίτησης είναι ο φοιτητής για τον οποίο χορηγείται το επίδομα, να είναι κάτοχος Ακαδημαϊκής Ταυτότητας σε ισχύ και κάτοχος Α.Φ.Μ. Ειδικά για το τρέχον έτος, η προθεσμία υποβολής των αιτήσεων θα καθοριστεί με νεότερη απόφαση του υπουργείου Παιδείας.

7) Ο δικαιούχος γονέας ή φοιτητής κατά περίπτωση πρέπει να υποβάλει ηλεκτρονικά την αίτηση μέσω ηλεκτρονικής εφαρμογής, χρησιμοποιώντας τους προσωπικούς κωδικούς πρόσβασης στο TAXISnet. Ο αιτών οφείλει να συμπληρώσει υποχρεωτικά στα αντίστοιχα πεδία της αίτησης τα ακόλουθα στοιχεία:

α) τον αριθμό της Ακαδημαϊκής Ταυτότητας του φοιτητή,

β) τον Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.) του ιδίου, του/της συζύγου και του φοιτητή εάν δικαιούχος είναι ο γονέας, ή μόνο το Α.Φ.Μ. του ιδίου καιτου/της συζύγου του στην περίπτωση που δικαιούχος είναι ο φοιτητής,

γ) τον αριθμό του ηλεκτρονικού μισθωτηρίου συμβολαίου,

δ) τον αριθμό του τραπεζικού του λογαριασμού (ΙΒΑΝ).

Τα δηλωθέντα στοιχεία θα ελέγχονται ηλεκτρονικά από τα διαθέσιμα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων. Σε περίπτωση που κάποια από τα δηλωθέντα στοιχεία δεν μπορούν να διασταυρωθούν, ο αιτών υποχρεούται να προσκομίσει αποκλειστικά στην αρμόδια υπηρεσία του Ιδρύματος τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, τα οποία και θα υποδεικνύονται στην ηλεκτρονική εφαρμογή. Οι εξουσιοδοτημένοι υπάλληλοι του Ιδρύματος, θα ελέγχουν τα προσκομιζόμενα δικαιολογητικά και θα βεβαιώνουν την αποδοχή ή μη των δηλωθέντων στοιχείων στην αίτηση, επιλέγοντας το αντίστοιχο πεδίο της ηλεκτρονικής εφαρμογής.

Επεξεργασία της αίτησης

8) Η επεξεργασία της αίτησης και η έγκριση της καταβολής του επιδόματος, θα γίνεται με βάση:

α) τα υπευθύνως από τον αιτούντα δηλωθέντα στοιχεία,

β) τις ηλεκτρονικές διασταυρώσεις ως προς τα δηλωθέντα στοιχεία,

γ) τα προσκομιζόμενα δικαιολογητικά, όπου αυτά απαιτούνται. Εάν, μετά την επεξεργασία της αίτησης, προκύψει ότι πληρούνται τα κριτήρια χορήγησης του επιδόματος, η αίτηση γίνεται δεκτή. Σε περίπτωση που δεν προκύψει η πλήρωση κάποιου κριτηρίου χορήγησης του επιδόματος, η αίτηση απορρίπτεται. Οι λόγοι της απόρριψης αναγράφονται στην ηλεκτρονική εφαρμογή από την οποία και ενημερώνεται ο αιτών. Εφόσον μία αίτηση απορριφθεί υπάρχει η δυνατότητα υποβολής ένστασης αίτησης θεραπείας.

9) Η οριστική υποβολή της αίτησης υπέχει θέση Υπεύθυνης Δήλωσης του δικαιούχου ότι τα δηλωθέντα από αυτόν στοιχεία που υπόκεινται σε επεξεργασία είναι αληθή.

10) Το επίδομα δεν κατάσχεται, χορηγείται ολόκληρο χωρίς καμία κράτηση υπέρ του Δημοσίου ή τρίτου και δεν υπόκειται σε φορολογία.

ΑπάντησηΑκύρωση απάντησης

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Xάος με τις προσυμπληρωμένες φορολογικές δηλώσεις

Τον κίνδυνο να βρεθούν προ δυσάρεστων εκπλήξεων αντιμετωπίζουν χιλιάδες φορολογούμενοι, λόγω των πολλών προβλημάτων που καταγράφονται στη διαδικασία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων.

Έκτακτα επιδόματα συνταξιούχων δεν έχουν αναρτηθεί ακόμα στο taxisnet, ορισμένα υπουργεία, υγειονομικές περιφέρειες και κάποιοι Δήμοι δεν έχουν αποστείλει βεβαιώσεις αποδοχών, στα προσυμπληρωμένα εισοδήματα συνταξιούχων καταγράφονται λάθη, ενώ το ίδιο ισχύει και σε ορισμένες βεβαιώσεις τόκων καταθέσεων που έχουν αποσταλεί από κάποιες τράπεζες.

Όπως σημειώνουν Οικονομικό Επιμελητήριο και Πανελλήνια Ομοσπονδία Φοροτεχνικών Ελευθέρων Επαγγελματιών (ΠΟΦΕΕ) παρ’ ότι βρισκόμαστε στα μέσα Μαΐου, ακόμα δεν έχουν αναρτηθεί όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για να υποβληθούν οι φορολογικές δηλώσεις. Προσθέτουν ακόμα ότι «οι φορείς του δημοσίου και οι τράπεζες, υπέβαλλαν λανθασμένα ή ελλιπή δεδομένα για τους περισσότερους φορολογούμενους. Επίσης παρατηρούμε πως οι μηχανογραφικές εταιρίες ακόμα δεν έχουν προλάβει να αναβαθμίσουν τα προγράμματα τους με τα νέα έντυπα φορολογίας γεγονός που καθιστά πολύ δύσκολη την εργασία των φοροτεχνικών».

Οι λογιστές καταγράφουν και πολλά παράπονα από υπερήλικες για το γεγονός ότι πρέπει υποχρεωτικά να δηλώσουν φέτος τον IBAN – τον οποίο δεν γνωρίζουν- ως προϋπόθεση για την υποβολή της δήλωσης. Η πρόβλεψη αυτή, παρ’ ότι συνεπάγεται ταλαιπωρία για ορισμένους φορολογούμενους μεγάλης ηλικίας είναι απαραίτητη καθώς η ΑΑΔΕ λόγω έλλειψης IBAN αναζητά μάταια 185.000 φορολογουμένους προκειμένου να τους επιστρέψει φόρους 60 εκατ. ευρώ.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τους λογιστές, τα προβλήματα αφορούν:

*Παραλείψεις στα έκτακτα επιδόματα συνταξιούχων

*Καθυστερήσεις στην αποστολή των βεβαιώσεων αποδοχών από διάφορα υπουργεία όπως το Αγροτικής Ανάπτυξης, υγειονομικές περιφέρειες και δήμους

*Ελλιπή στοιχεία για τόκους καταθέσεων και δανείων

*Λάθη στις παρακρατήσεις ελευθέρων επαγγελματιών

*Μη συμπλήρωση του κωδικού 727 για την επιστρεπτέα προκαταβολή

*Ο κωδικός 781 κατά την εκκαθάριση δεν καλύπτει τεκμήρια και υπάρχει λανθασμένος υπολογισμός εκκαθάρισης

*Λάθη στην μεταφορά ζημίας προηγούμενων ετών για γεωργικές επιχειρήσεις

*Αυτοκίνητα που ήταν σε κυκλοφορία το 2023 δεν εμφανίζονται στο έντυπο Ε1.

Περίπου 1,3 εκατομμύρια μισθωτοί και συνταξιούχοι που έχουν επιλεγεί για την αυτόματη υποβολή των δηλώσεων, θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί με τα στοιχεία που έχουν προ συμπληρωθεί στο έντυπο Ε1 από την φορολογική διοίκηση. Επιβάλλεται να ελέγξουν με σχολαστικότητα τους κωδικούς με τα ποσά των μισθών και των συντάξεων, το ύψος των ηλεκτρονικών αποδείξεων, το εμβαδόν και τη διεύθυνση της κύριας ή της δευτερεύουσας ή της εξοχική κατοικίας, τα αυτοκίνητα, τις τυχόν δαπάνες για αποπληρωμή δανείων καθώς και τα προσωπικά δεδομένα.

Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) έχει ενημερώσει ήδη τους φορολογούμενους για τους οποίους οι δηλώσεις θα συμπληρωθούν αυτόματα, με e-mail στη θυρίδα «Τα Μηνύματά μου» της ψηφιακής πύλης myAADE και στο myAADEapp. Μάλιστα, έχει ήδη εκδώσει και το …προσωρινό εκκαθαριστικό σημείωμα το οποίο θα οριστικοποιηθεί μετά τις όποιες διορθώσεις υπάρξουν από την πλευρά των φορολογουμένων.

Όσοι από τους φορολογούμενους δεν διαπιστώσουν λάθη, κενά ή παραλείψεις στα «προκάτ» στοιχεία δεν χρειάζεται να προβούν σε κάποια ενέργεια για την υποβολή της δήλωσής τους, καθώς αυτή θα οριστικοποιηθεί αυτόματα από την ΑΑΔΕ την Τρίτη 2 Ιουλίου 2024. Σε κάθε περίπτωση, εάν το επιθυμούν, μπορούν να πατήσουν νωρίτερα το «κουμπί». Εφόσον τα στοιχεία δεν είναι ακριβή ή λείπουν δεδομένα οι φορολογούμενοι αυτοί υποχρεούνται να τροποποιήσουν ή και να συμπληρώσουν τα ορθά στοιχεία και να υποβάλουν τη δήλωσή τους, μέχρι την λήξη της προθεσμίας υποβολής της στις 26 Ιουλίου.

Σύμφωνα με το χρονολόγιο της ΑΑΔΕ:

– Μέχρι την Δευτέρα 1 Ιουλίου 2024 μπορούν να υποβάλουν αρχική δήλωση

– Από την Τρίτη 2 Ιουλίου μέχρι την Παρασκευή 26 Ιουλίου 2024 μπορούν να υποβάλουν τροποποιητική δήλωση, χωρίς κυρώσεις (επέχει θέση αρχικής δήλωσης).

Για τη διευκόλυνση των φορολογούμενων στην εφαρμογή των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος έχει δημιουργηθεί ειδικό ψηφιακό αρχείο, που περιλαμβάνει:

– Τα στοιχεία που έχει λάβει υπόψη της η ΑΑΔΕ και:

– Το φορολογικό αποτέλεσμα, χρεωστικό, μηδενικό ή πιστωτικό, που προκύπτει με βάση αυτά.

Επίσης, οι φορολογούμενοι που έχουν επιλεγεί για τη διαδικασία της αυτόματης υποβολής της δήλωσης από την ΑΑΔΕ καθώς και όσοι έχουν υποβάλει δηλώσεις πριν την λήξη της προθεσμίας υποβολής θα ενημερώνονται σε εβδομαδιαία βάση (από το δεύτερο 15νθήμερο Μαΐου) μέσω e-mail και στη θυρίδα τους στο myAADE και το myAADEapp για μεταβολές των στοιχείων που η ΑΑΔΕ έχει λάβει για αυτούς από τρίτους φορείς (πχ εργοδότες, πιστωτικά ιδρύματα), ώστε να μπορούν να ελέγξουν εάν μεταβάλλεται η φορολογική τους υποχρέωση και να προβούν στις αναγκαίες ενέργειες.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Κόλπα πολυεθνικών με τις τιμές στην Ελλάδα

Τέλος στα παιχνίδια των τιμών των πολυεθνικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα φιλοδοξεί να βάλει η κυβέρνηση, ζητώντας βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Ένωση για να ξεκαθαρίσουν οι όροι τιμολόγησης των προϊόντων εντός της κοινότητας.

Ήδη, ο μέσος πληθωρισμός στην Ελλάδα έφτασε τον Απρίλιο στο 3,2%, σχεδόν μια μονάδα πάνω από τον μέσο όρο στην Ευρωζώνη όπου ο μέσος πληθωρισμός υποχώρησε τον ίδιο μήνα στο 2,4% λόγω κυρίως των τιμών των τροφίμων, αποδεικνύοντας ότι ο πληθωρισμός έχει πλέον αμιγώς “ελληνικά” χαρακτηριστικά. Ένα μεγάλο ποσοστό της ακρίβειας στα τρόφιμα (κυρίως τα βιομηχανοποιημένα) και σε έναν μεγάλο αριθμό προϊόντων καθημερινής χρήσης είναι διαπιστωμένο πλέον ότι οφείλεται στον λεγόμενο “πληθωρισμό της απληστίας” από κάποιες πολυεθνικές που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Οι εταιρείες αυτές έχουν επιβάλλει “ελληνικές” τιμές, πολύ υψηλότερες από τις τιμές που πωλούν τα ίδια προϊόντα σε άλλες χώρες της ΕΕ.

Στην κατεύθυνση να βρεθεί μόνιμη λύση στο πρόβλημα, με τον πρωθυπουργό να αναμένεται να αποστείλει τη Δευτέρα επιστολή στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Ούρσουλα Φον Ντερ Λάϊεν για το θέμα. Το βασικό αίτημα της κυβέρνησης είναι να ενεργοποιηθούν οι επιτροπές Ανταγωνισμού και Εσωτερικής Αγοράς, ώστε οι πολυεθνικές να αναγκαστούν να παραδεχθούν την κατά περίπτωση τιμολόγηση των προϊόντων τους και στη συνέχεια να προχωρήσουν σε μια εξομάλυνση των τιμών τους.

Τούτο, ενώ είναι γνωστό εκ των προτέρων ότι τη βάση για τις “ελληνικές” τιμές στα ράφια δίνει το μικρό μέγεθος της ελληνικής αγοράς και τα προβλήματα ανταγωνισμού που οδηγούν σε δεσπόζουσα θέση τις λίγες μεγάλες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα.

Τα κόλπα με τις τιμές

Με δεδομένο ότι για τις εταιρείες αυτές ο βασικός στόχος είναι η μεγιστοποίηση των κερδών τους, έχουν θεσπίσει μια σειρά από τεχνικές στις οποίες συνεργάζονται η μητρική εταιρεία με τις θυγατρικές της σε κάθε χώρα (εν προκειμένω την Ελλάδα) για να αυξήσουν ή να διατηρήσουν ψηλά τις τιμές τους.

Συγκεκριμένα:

Στην περίπτωση που η θυγατρική στην Ελλάδα δεν έχει παραγωγική αλλά μόνο εμπορική δραστηριότητα, μπορεί η μητρική να επιβάλλει υψηλότερο κόστος χρήσης της φίρμας των προϊόντων (Royalties) κρατώντας έτσι τις τιμές ψηλά για μια συγκεκριμένη αγορά.
Στην περίπτωση που έχει και παραγωγική εκτός από εμπορική δραστηριότητα, μπορεί η μητρική να επιβάλλει την αγορά πρώτων υλών με υψηλές τιμές από άλλες θυγατρικές της που έχουν έδρα εκτός Ελλάδας, διατηρώντας ή και αυξάνοντας τις τιμές για τον καταναλωτή στην Ελλάδα.
Επίσης, αν μια εταιρεία κατέχει ένα μεγάλο μερίδιο της αγοράς χωρίς ισχυρό ανταγωνισμό, η θυγατρική εταιρεία που δραστηριοποιείται στην Ελλάδα είναι δυνατό να εμφανίζει ότι δανείζεται από τη μητρική της με -σκόπιμα- υψηλά επιτόκια, μεταφέροντας το υψηλό κόστος δανεισμού στις τελικές τιμές για τον καταναλωτή.

Γενικά, η μεγιστοποίηση του κέρδους οδηγεί τις πολυεθνικές να συγκρατούν το κόστος των προϊόντων τους σε μεγάλες αγορές όπου αντιμετωπίζουν ισχυρό ανταγωνισμό, αυξάνοντας τις τιμές των προϊόντων τους σε μικρότερες αγορές όπου κατέχουν μεγάλο μερίδιο αγοράς, εφαρμόζοντας εναρμονισμένες πρακτικές στις διαμόρφωση των τιμών.

Το παράδειγμα του βρεφικού γάλακτος

Πιο πρόσφατο, αλλά χαρακτηριστικό παράδειγμα, εναρμονισμένης πρακτικής είναι το πρόβλημα που προέκυψε πριν από λίγους μήνες με τιμή στο βρεφικό γάλα. Λόγω και του ανελαστικού της δαπάνης αγοράς του από οικογένειες με βρέφη, εντοπίστηκε ότι οι τιμές στην Ελλάδα ήταν αυξημένες από 32% έως και 130% σε σχέση με τη χαμηλότερη τιμή εντός της ΕΕ, ανάλογα με τη μάρκα και τη συσκευασία του προϊόντος.

Το υπουργείο Ανάπτυξης αναγκάστηκε να επιβάλλει πλαφόν στο κέρδος των εταιρειών. Συγκεκριμένα, στο τέλος Ιανουαρίου το υπουργείο Ανάπτυξης όρισε ότι το μεικτό περιθώριο κέρδους δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από το λειτουργικό κόστος της επιχείρησης, στην οικεία κατηγορία προϊόντων, βάσει των οικονομικών καταστάσεων της αμέσως προηγούμενης διαχειριστικής περιόδου, προσαυξημένο κατά 7% επί των καθαρών πωλήσεων, αφαιρουμένων των εκπτώσεων, των πιστώσεων ή άλλων παροχών. Μάλιστα, θεσπίστηκε και υψηλά πρόστιμα σε όσους παραβιάζουν το ποσοστό κέρδους άπαξ ή κατ’ εξακολούθηση.

capital.gr

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Γιατί επιμένει ο πληθωρισμός στα τρόφιμα | Το ελληνικό πρόβλημα

Κλιματική κρίση, αυξημένο κόστος παραγωγής, πληθωρισμός της απληστίας και αυξημένες εισαγωγές είναι κάποιες οι αιτίες για τις οποίες οι ανατιμήσεις στα τρόφιμα στην Ελλάδα, είναι μεγαλύτερες από το μέσο όρο της Ευρωζώνης.

Αύξηση 5,4% κατέγραψαν οι τιμές των τροφίμων τον Απρίλιο, οριακά αυξημένες σε σχέση με την αύξηση κατά 5,3% που κατέγραψαν σε ετήσια βάση τον περασμένο Μάρτιο. Με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, για τον Απρίλιο, αν τα τρόφιμα παρέμεναν στις περσινές – ήδη υψηλές – τιμές τους, ο πληθωρισμός για τον περασμένο μήνα αντί 3,1%, θα ήταν 2%.

Με άλλα λόγια, οι ανατιμήσεις στα τρόφιμα ευθύνονται για το 1/3 του μέσου πληθωρισμού. Οι λόγοι για τους οποίους οι τιμές των τροφίμων στην Ελλάδα αυξάνονται με ρυθμό τριπλάσιο του μέσου όρου της ευρωζώνης (τον Μάρτιο είχαμε αυξήσεις στην Ελλάδα 5,3% και 1,8% στην Ευρωζώνη) είναι πολλοί.

Ο πρώτος είναι το κόστος παραγωγής. Η έλλειψη εργατικών χεριών για την πρωτογενή παραγωγή αύξησε τα μεροκάματα. Επίσης, η πρωτογενής παραγωγή έχει ακόμη υψηλή εξάρτηση από τα υγρά καύσιμα και ειδικά από το πετρέλαιο. Οι ανατιμήσεις του πετρελαίου από την αρχή του χρόνου, λόγω της κρίσης στη Μέση Ανατολή, αύξησαν περαιτέρω το κόστος παραγωγής, οδηγώντας τους αγρότες σε κινητοποιήσεις στις αρχές του χρόνου.

Δεύτερος λόγος είναι οι φυσικές καταστροφές. Οι περσινές ζημιές της Θεσσαλία, όχι μόνο στην παραγωγή, αλλά και στο ζωικό και φυτικό κεφάλαιο, δεν έχουν ακόμη αποκατασταθεί. Το αποτέλεσμα είναι μειωμένη παραγωγή με υψηλές τιμές και αθρόες εισαγωγές – επίσης σε υψηλές τιμές – για να καλυφθεί η ζήτηση στα μεγάλα αστικά κέντρα.

Ο δείκτης τιμών καταναλωτή, στην ανάλυσή του κατά είδος τροφίμων, είναι ενδεικτικός. Εκτός από την αύξηση ρεκόρ κατά 63,7% στην τιμή του ελαιόλαδου, λόγω της περσινής κακής παραγωγής, καταγράφονται αυξήσεις στις τιμές των νωπών φρούτων κατά 10,6%, των νωπών ψαριών κατά 10,7%, του ρυζιού κατά 8,5% των λαχανικών κατά 6,4%, ενώ και τα λοιπά βιομηχανικά τρόφιμα είχαν αύξηση τιμών κατά 5%.

Την ίδια ώρα, ο πληθωρισμός των δημητριακών, που αυξήθηκε τη διετία 2022 -2023 λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, έχει αρχίσει να υποχωρεί. Στην κατεύθυνση αυτή καταγράφονται μείωση τιμών κατά 16,6% στα υπόλοιπα βρώσιμα έλαια (ηλιέλαια, καλαμποκέλαια), 3,5% στις τιμές των ζυμαρικών και 0,7% στην τιμή του ψωμιού.

Οι τεράστιες διαφορές από το χωράφι στο ράφι

Τρίτος λόγος είναι οι τεράστιες αυξήσεις από το “χωράφι στο ράφι”. Το καθεστώς που διέπει τις τιμές από τον παραγωγό στο καταναλωτή έχει πολλούς μεσάζοντες, οι οποίοι αυξάνουν υπερβολικά τις τελικές τιμές, με έναν μηχανισμό ο οποίος δεν είναι απολύτως διαφανής.

Τέταρτος λόγος είναι ο πληθωρισμός της απληστίας Στα επεξεργασμένα τρόφιμα οι βιομηχανίες του χώρου διατηρούν τα ποσοστά κέρδους τους, παρά τις ανατιμήσεις. Σύμφωνα με έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα “υποφέρει” από το δεύτερο υψηλότερο πληθωρισμό απληστίας εντός της ΕΕ, ο οποίος αυξάνει τον μέσο πληθωρισμό κατά 1%.

Τα μέτρα που έχουν ληφθεί από το 2022 μέχρι σήμερα με τα καλάθια του νοικοκυριού και στη συνέχεια το κυνήγι των προσφορών είναι στη σωστή κατεύθυνση, αλλά αποδεικνύεται ότι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τις ανατιμήσεις.

Πρόβλημα και η χαμηλή αγοραστική δύναμη

Στη μεγάλη εικόνα, οι τιμές των τροφίμων σε επίπεδο γενικού δείκτη, σύμφωνα με την Eurostat, είναι χαμηλότερες κατά 9% σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Ωστόσο, το πρόβλημα της ακρίβειας είναι οξύτερο στην Ελλάδα για τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα αφού, την ίδια ώρα, η αγοραστική δύναμη των ελληνικών νοικοκυριών είναι 33% χαμηλότερη από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διατηρώντας τους Έλληνες καταναλωτές τους δεύτερους φτωχότερους καταναλωτές εντός της Ένωσης των 27 χωρών μετά τους Βούλγαρους.