Quantcast
Connect with us

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Παράλληλο νόμισμα, παράλληλες πληρωμές και παράλληλες πραγματικότητες

Το σχέδιο των “παράλληλων πληρωμών”, από όσα τουλάχιστον μας έχουν γίνει γνωστά, δεν ήταν παρά μια εκδοχή “παράλληλου νομίσματος”, αλλά χωρίς απολύτως καμία πιθανότητα εφαρμογής. Ήταν μια ευφάνταστη άσκηση επί χάρτου με προφανή πολιτική σκοπιμότητα να κρατηθεί η Ελλάδα στην ΟΝΕ, πράγμα που βόλευε εξαιρετικά την ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ.

 του Κώστα Λαπαβίτσα 
Το «παράλληλο νόμισμα» είναι συνηθισμένο φαινόμενο στην νομισματική ιστορία, με πολλές μορφές. Οι επιπτώσεις του εξαρτώνται από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε περίπτωσης. Στη χώρα μας εμφανίστηκαν τρεις κυρίως προτάσεις παράλληλου νομίσματος. 

Η πρόταση Μάγιερ

Η πρώτη και πλέον συνεκτική ήταν του Τόμας Μάγιερ, οικονομολόγου της Ντόιτσε Μπανκ, ο οποίος πρότεινε το «παράλληλο G-euro». Η ελληνική κυβέρνηση θα έκανε ορισμένες πληρωμές συντάξεων, μισθών και άλλων υποχρεώσεων όχι σε «κανονικά ευρώ» της ΕΚΤ, αλλά σε ειδικά χρεόγραφα που θα είχαν ως λογιστική μονάδα το «ελληνικό ευρώ», ή G-euro. Οι επιχειρήσεις θα ήταν επίσης υποχρεωμένες να πληρώσουν ένα μέρος του μισθού των εργαζομένων σε «ελληνικό ευρώ». Η ισοτιμία έκδοσης θα ήταν 1:1, αλλά γρήγορα θα υπήρχε υποτίμηση ως προς το «κανονικό ευρώ».

Η εγχώρια υποτίμηση του G-euro ήταν ανοιχτή επιδίωξη του Μάγιερ, ώστε να μειωθεί κι άλλο η αξία της εργατικής δύναμης. Ένα μέρος του ελληνικού λαού, αλλά και το κομμάτι της εγχώριας οικονομίας που καλύπτει τις κύριες λαϊκές ανάγκες διατροφής, ένδυσης, κλπ., θα λειτουργούσε με το υποτιμημένο «ελληνικό ευρώ». Ένα άλλο κομμάτι της οικονομίας που περιλαμβάνει πράξεις ανάμεσα σε επιχειρήσεις, τράπεζες, κλπ., αλλά και τις διεθνείς συναλλαγές της χώρας, θα συνέχιζε να λειτουργεί με το «κανονικό ευρώ». Δεν θα γινόταν τυπική έξοδος από την ΟΝΕ, αλλά με τα «ελληνικά ευρώ» θα υπήρχε επιπλέον ρευστότητα.

Η πρόταση Μάγιερ δεν θα έλυνε το πρόβλημα της χαμηλής ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας με εξωτερική υποτίμηση, αφού στις διεθνείς συναλλαγές η Ελλάδα θα συνέχιζε να χρησιμοποιεί το «κανονικό ευρώ». Αλλά η ανταγωνιστικότητα θα βελτιωνόταν μέσω της περαιτέρω πτώσης της αξίας της εργατικής δύναμης, δεδομένου ότι οι εργαζόμενοι θα χρησιμοποιούσαν κυρίως το «ελληνικό ευρώ». Στην ουσία επρόκειτο μια πιο «έμμεση» εκδοχή της εσωτερικής υποτίμησης που επέβαλαν τα μνημόνια.

Η πρόταση Λίβι

Η δεύτερη ήταν του Ινστιτούτου Λίβι, εν μέρει δια χειρός Δημήτρη Παπαδημητρίου, νυν Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης, η οποία είχε δύο σκέλη.

Το πρώτο σκέλος επαναλάμβανε την πρόταση του Μάγιερ για G-euro, με μικρές τεχνικές διαφορές. Το δεύτερο, συμπληρωματικό, σκέλος στηρίχτηκε σε μια ήδη υπάρχουσα ιταλική πρόταση για δημιουργία «Πιστοποιητικών Δημοσιονομικής Πίστωσης». Πρόκειται για χρεόγραφα που θα εξέδιδε το κράτος τα οποία θα επέτρεπαν στον κάτοχο να πληρώσει φόρους και άλλες υποχρεώσεις προς το Δημόσιο με ευνοϊκούς όρους, μετά από ένα διάστημα δύο ετών. Εάν ο κάτοχος ήθελε να αποκτήσει τη ρευστότητα πριν την πάροδο της διετίας, θα μπορούσε να τα ανταλλάξει με G-euro, φυσικά με χειρότερη ισοτιμία από το 1:1 της αρχικής έκδοσης.

Στην ουσία θα κυριαρχούσε και πάλι το πλαίσιο του Μάγιερ. Οι οικονομολόγοι του Λίβι, γνωρίζοντας ότι το σχέδιό τους υπόρρητα στόχευε στην πτώση της αξίας της εργατικής δύναμης, το συνόδευσαν με προτάσεις επεκτατικής δημοσιονομικής πολιτικής για τη μείωση της ανεργίας, κυρίως μέσω δημοσίων επενδύσεων. 

Η πρόταση Βαρουφάκη

Η τρίτη ήταν αυτή που φέρεται να διατύπωσε ο πρώην Υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης, το περιεχόμενο της οποίας παραμένει ασαφές διότι, σε αντίθεση με τις άλλες δύο, δεν έχει υπάρξει δημοσίευση μελέτης, ή έστω δομημένου κειμένου. Αυτά που γνωρίζουμε είναι από τις αποκαλύψεις του πρώην υπουργού στο πρόσφατο βιβλίο του, από συνεντεύξεις του, καθώς και από τις πρόσφατες ακριτομυθίες του κ. Γκλεν Κιμ.

Η απουσία δημόσια κατατεθειμένης μελέτης έχει σημασία. Μερικοί τη δικαιολογούν λόγω της απαραίτητης «μυστικότητας» με την οποία η Ελλάδα θα έπρεπε να περιβάλλει τις πιο δύσκολες διαπραγματεύσεις της με τους δανειστές. Αντιστρέφοντας το σκεπτικό, η σημερινή αντιπολίτευση τη χρησιμοποιεί για να καταγγείλει τις καταχθόνιες προθέσεις του τότε ΣΥΡΙΖΑ, τις οποίες η ίδια φαίνεται να έχει διαγνώσει δια μέσου των μαντικών της ικανοτήτων.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι κάποιες πλευρές των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές θα έπρεπε να κρατηθούν μακριά από τη δημοσιότητα. Αλλά εδώ έχουμε να κάνουμε με σχέδιο που, κατά την ομολογία του εμπνευστή του, υπάρχει τουλάχιστον από το 2012. Δεν θα έπρεπε να βρίσκονται κατατεθειμένα στο δημόσιο διάλογο τουλάχιστον τα βασικά βήματα, ώστε να τεθούν στην κρίση και άλλων; Πέραν τούτου, μια κυβέρνηση υποτίθεται της Αριστεράς είναι υποχρεωμένη να κάνει κτήμα του ελληνικού λαού τουλάχιστον το βασικό περίγραμμα του σχεδίου. Είναι ζήτημα δημοκρατίας και λαϊκής συμμετοχής στα κοινά.

Στην πραγματικότητα η απουσία δείχνει προχειρότητα, πράγμα που είναι ορατό και από όσα έχουν μέχρι τώρα αποκαλυφθεί. Το σχέδιο θα ήταν η απάντηση στην απειλή του κ. Ντράγκι να κλείσει τις ελληνικές τράπεζες σταματώντας την παροχή «κανονικού ευρώ». Θα ήταν όμως ένα σύστημα «παράλληλων πληρωμών» και όχι «παράλληλου νομίσματος». Εν ολίγοις, το κράτος θα δημιουργούσε ηλεκτρονικές πιστώσεις τις οποίες θα ενέγραφε στο ΑΦΜ των εταιρειών. Όλα τα ΑΦΜ θα αποκτούσαν τον δικό τους κωδικό (PIN) κι έτσι εταιρείες και ιδιώτες θα μπορούσαν να κάνουν πληρωμές από ΑΦΜ σε ΑΦΜ με ηλεκτρονικό τρόπο. Παράλληλα, θα γίνονταν και δημόσιες πληρωμές μισθών και συντάξεων με ηλεκτρονικές πιστώσεις σε λογαριασμούς TAXISnet από όπου ποσά θα μεταφέρονταν ηλεκτρονικά για περαιτέρω ιδιωτικές πληρωμές. Με τις ίδιες μεθόδους θα δινόταν επίσης η δυνατότητα για πληρωμές φόρων με ευνοϊκούς όρους, ώστε οι ιδιώτες να έχουν κίνητρο να μεταφέρουν «κανονικά ευρώ» από τους τραπεζικούς τους λογαριασμούς στους λογαριασμούς TAXISnet. Η συνολική αυτή ρευστότητα θα αναπλήρωνε τις ελλείψεις που θα δημιουργούσε ο Ντράγκι, επιτρέποντας την αποτελεσματική διαπραγμάτευση.

Ένα ανεφάρμοστο πολιτικό πυροτέχνημα

Δεν ξέρει κανείς τι να πρωτοπεί για το «σχέδιο» αυτό. Οι πιστώσεις που αρχικά θα ενέγραφε το Ελληνικό Δημόσιο στους λογαριασμούς ΑΦΜ δεν θα ήταν παρά μια μορφή των χρεογράφων του Μάγιερ, δηλαδή ένα είδος χρήματος αναγκαστικής κυκλοφορίας. Θα υπήρχε φυσικά η προσποίηση ότι δεν ήταν «παράλληλο νόμισμα», αλλά στην πράξη το «κανονικό ευρώ» γρήγορα θα αποκτούσε μεγαλύτερη αξία.

Από εκεί και πέρα, η ιδέα ότι θα μπορούσε το TAXISnet και τα ΑΦΜ να λειτουργήσουν ως σύστημα εκκαθάρισης πληρωμών σε καθημερινή βάση και σε «πραγματικό χρόνο» είναι απολύτως εξωπραγματική. Τα συστήματα πληρωμών είναι σύνθετα και έχουν ιδιαίτερες τεχνικές απαιτήσεις γρήγορης και φερέγγυας εκκαθάρισης, που φυσικά δεν πληρούνται από το TAXISnet και τα ΑΦΜ, πράγμα προφανές σε όσους απλώς τα χρησιμοποιούν. Η ιδέα ότι το νέο σύστημα θα μπορούσε να συναρθρωθεί ομαλά με το υπάρχον σύστημα των τραπεζών, πράγμα θα έπρεπε να γίνει δεδομένου ότι οι κάτοχοι νομισματικών ποσών θα έκαναν παράλληλη χρήση και των δύο συστημάτων, είναι εξίσου εξωπραγματική. Η ιδέα, τέλος, ότι το «σχέδιο» θα μπορούσε να εφαρμοστεί ταχύτατα, ώστε να αντιμετωπισθεί ο εκβιασμός του Ντράγκι, δεν είναι απλώς εξωπραγματική, αλλά πέραν περιγραφής.

Από τις αποκαλύψεις του κ. Κιμ σε εκδήλωση στην ιταλική Βουλή διαφαίνεται ότι ίσως υπήρχε και η σκέψη να πληρώνεται ένα μέρος του μισθού των δημοσίων υπαλλήλων σε κουπόνια, με αποκλειστική χρήση για πληρωμή φόρων. Κρίνοντας από τα ελάχιστα που είναι γνωστά, τα κουπόνια αυτά θα ήταν μια μορφή των «Πιστοποιητικών Δημοσιονομικής Πίστωσης» του σχεδίου Λίβι. Στην πράξη, λοιπόν, φαίνεται ότι υπήρχε και κάποια διάσταση «παράλληλου νομίσματος» σε φυσική μορφή.

Καταλήγοντας, το σχέδιο των «παράλληλων πληρωμών», από όσα τουλάχιστον μας έχουν γίνει γνωστά, δεν ήταν παρά μια εκδοχή «παράλληλου νομίσματος», αλλά χωρίς απολύτως καμία πιθανότητα εφαρμογής. Ήταν μια ευφάνταστη άσκηση επί χάρτου με προφανή πολιτική σκοπιμότητα να κρατηθεί η Ελλάδα στην ΟΝΕ, πράγμα που βόλευε εξαιρετικά την ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία ποτέ δεν ήθελε την έξοδο. Ακόμη και ως διαπραγματευτική τακτική ήταν αξιοθρήνητο. Στην πρώτη επαφή με τους δανειστές κατέρρευσε σαν πύργος από τραπουλόχαρτα και ο εμπνευστής του υπέγραψε τη συμφωνία της 20ης Φεβρουαρίου που ουσιαστικά δρομολόγησε την πλήρη παράδοση του ΣΥΡΙΖΑ.

Δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς, διότι η μόνη επιλογή που θα έσπαζε το μονοπώλιο του Ντράγκι στη ρευστότητα και θα επέτρεπε την υλοποίηση του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ ήταν η έξοδος από το ευρώ, πράγμα που απαιτούσε πραγματικό σχέδιο. Αυτή παραμένει και η μόνη επιλογή, ώστε να ανοίξει μια εναλλακτική πορεία για τη χώρα.

Το επόμενο διάστημα είναι πιθανό η μνημονιακή αντιπολίτευση να αξιοποιήσει το «παράλληλο νόμισμα» για να προκαλέσει μικροπολιτική ζημία στην κυβέρνηση, αλλά και για να συνεχίσει να τρομοκρατεί τον ελληνικό λαό. Απαιτείται πολιτική εγρήγορση, από τη μια, για να παραμείνει ζωντανή η προοπτική της πραγματικής αλλαγής και, από την άλλη, για να μην ενδυθούν τον μανδύα του ανατροπέα όσοι δεν τον αξίζουν.

Alexandroupoli Online 

Click to comment

Απάντηση

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Xάος με τις προσυμπληρωμένες φορολογικές δηλώσεις

Τον κίνδυνο να βρεθούν προ δυσάρεστων εκπλήξεων αντιμετωπίζουν χιλιάδες φορολογούμενοι, λόγω των πολλών προβλημάτων που καταγράφονται στη διαδικασία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων.

Έκτακτα επιδόματα συνταξιούχων δεν έχουν αναρτηθεί ακόμα στο taxisnet, ορισμένα υπουργεία, υγειονομικές περιφέρειες και κάποιοι Δήμοι δεν έχουν αποστείλει βεβαιώσεις αποδοχών, στα προσυμπληρωμένα εισοδήματα συνταξιούχων καταγράφονται λάθη, ενώ το ίδιο ισχύει και σε ορισμένες βεβαιώσεις τόκων καταθέσεων που έχουν αποσταλεί από κάποιες τράπεζες.

Όπως σημειώνουν Οικονομικό Επιμελητήριο και Πανελλήνια Ομοσπονδία Φοροτεχνικών Ελευθέρων Επαγγελματιών (ΠΟΦΕΕ) παρ’ ότι βρισκόμαστε στα μέσα Μαΐου, ακόμα δεν έχουν αναρτηθεί όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για να υποβληθούν οι φορολογικές δηλώσεις. Προσθέτουν ακόμα ότι «οι φορείς του δημοσίου και οι τράπεζες, υπέβαλλαν λανθασμένα ή ελλιπή δεδομένα για τους περισσότερους φορολογούμενους. Επίσης παρατηρούμε πως οι μηχανογραφικές εταιρίες ακόμα δεν έχουν προλάβει να αναβαθμίσουν τα προγράμματα τους με τα νέα έντυπα φορολογίας γεγονός που καθιστά πολύ δύσκολη την εργασία των φοροτεχνικών».

Οι λογιστές καταγράφουν και πολλά παράπονα από υπερήλικες για το γεγονός ότι πρέπει υποχρεωτικά να δηλώσουν φέτος τον IBAN – τον οποίο δεν γνωρίζουν- ως προϋπόθεση για την υποβολή της δήλωσης. Η πρόβλεψη αυτή, παρ’ ότι συνεπάγεται ταλαιπωρία για ορισμένους φορολογούμενους μεγάλης ηλικίας είναι απαραίτητη καθώς η ΑΑΔΕ λόγω έλλειψης IBAN αναζητά μάταια 185.000 φορολογουμένους προκειμένου να τους επιστρέψει φόρους 60 εκατ. ευρώ.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τους λογιστές, τα προβλήματα αφορούν:

*Παραλείψεις στα έκτακτα επιδόματα συνταξιούχων

*Καθυστερήσεις στην αποστολή των βεβαιώσεων αποδοχών από διάφορα υπουργεία όπως το Αγροτικής Ανάπτυξης, υγειονομικές περιφέρειες και δήμους

*Ελλιπή στοιχεία για τόκους καταθέσεων και δανείων

*Λάθη στις παρακρατήσεις ελευθέρων επαγγελματιών

*Μη συμπλήρωση του κωδικού 727 για την επιστρεπτέα προκαταβολή

*Ο κωδικός 781 κατά την εκκαθάριση δεν καλύπτει τεκμήρια και υπάρχει λανθασμένος υπολογισμός εκκαθάρισης

*Λάθη στην μεταφορά ζημίας προηγούμενων ετών για γεωργικές επιχειρήσεις

*Αυτοκίνητα που ήταν σε κυκλοφορία το 2023 δεν εμφανίζονται στο έντυπο Ε1.

Περίπου 1,3 εκατομμύρια μισθωτοί και συνταξιούχοι που έχουν επιλεγεί για την αυτόματη υποβολή των δηλώσεων, θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί με τα στοιχεία που έχουν προ συμπληρωθεί στο έντυπο Ε1 από την φορολογική διοίκηση. Επιβάλλεται να ελέγξουν με σχολαστικότητα τους κωδικούς με τα ποσά των μισθών και των συντάξεων, το ύψος των ηλεκτρονικών αποδείξεων, το εμβαδόν και τη διεύθυνση της κύριας ή της δευτερεύουσας ή της εξοχική κατοικίας, τα αυτοκίνητα, τις τυχόν δαπάνες για αποπληρωμή δανείων καθώς και τα προσωπικά δεδομένα.

Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) έχει ενημερώσει ήδη τους φορολογούμενους για τους οποίους οι δηλώσεις θα συμπληρωθούν αυτόματα, με e-mail στη θυρίδα «Τα Μηνύματά μου» της ψηφιακής πύλης myAADE και στο myAADEapp. Μάλιστα, έχει ήδη εκδώσει και το …προσωρινό εκκαθαριστικό σημείωμα το οποίο θα οριστικοποιηθεί μετά τις όποιες διορθώσεις υπάρξουν από την πλευρά των φορολογουμένων.

Όσοι από τους φορολογούμενους δεν διαπιστώσουν λάθη, κενά ή παραλείψεις στα «προκάτ» στοιχεία δεν χρειάζεται να προβούν σε κάποια ενέργεια για την υποβολή της δήλωσής τους, καθώς αυτή θα οριστικοποιηθεί αυτόματα από την ΑΑΔΕ την Τρίτη 2 Ιουλίου 2024. Σε κάθε περίπτωση, εάν το επιθυμούν, μπορούν να πατήσουν νωρίτερα το «κουμπί». Εφόσον τα στοιχεία δεν είναι ακριβή ή λείπουν δεδομένα οι φορολογούμενοι αυτοί υποχρεούνται να τροποποιήσουν ή και να συμπληρώσουν τα ορθά στοιχεία και να υποβάλουν τη δήλωσή τους, μέχρι την λήξη της προθεσμίας υποβολής της στις 26 Ιουλίου.

Σύμφωνα με το χρονολόγιο της ΑΑΔΕ:

– Μέχρι την Δευτέρα 1 Ιουλίου 2024 μπορούν να υποβάλουν αρχική δήλωση

– Από την Τρίτη 2 Ιουλίου μέχρι την Παρασκευή 26 Ιουλίου 2024 μπορούν να υποβάλουν τροποποιητική δήλωση, χωρίς κυρώσεις (επέχει θέση αρχικής δήλωσης).

Για τη διευκόλυνση των φορολογούμενων στην εφαρμογή των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος έχει δημιουργηθεί ειδικό ψηφιακό αρχείο, που περιλαμβάνει:

– Τα στοιχεία που έχει λάβει υπόψη της η ΑΑΔΕ και:

– Το φορολογικό αποτέλεσμα, χρεωστικό, μηδενικό ή πιστωτικό, που προκύπτει με βάση αυτά.

Επίσης, οι φορολογούμενοι που  έχουν επιλεγεί για τη διαδικασία της αυτόματης υποβολής της δήλωσης από την ΑΑΔΕ καθώς και όσοι έχουν υποβάλει δηλώσεις πριν την λήξη της προθεσμίας υποβολής θα ενημερώνονται σε εβδομαδιαία βάση (από το δεύτερο 15νθήμερο Μαΐου) μέσω e-mail και στη θυρίδα τους στο myAADE και το myAADEapp για μεταβολές των στοιχείων που η ΑΑΔΕ έχει λάβει για αυτούς από τρίτους φορείς (πχ εργοδότες, πιστωτικά ιδρύματα), ώστε να μπορούν να ελέγξουν εάν μεταβάλλεται η φορολογική τους υποχρέωση και να προβούν στις αναγκαίες ενέργειες.

Continue Reading

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Κόλπα πολυεθνικών με τις τιμές στην Ελλάδα

Τέλος στα παιχνίδια των τιμών των πολυεθνικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα φιλοδοξεί να βάλει η κυβέρνηση, ζητώντας βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Ένωση για να ξεκαθαρίσουν οι όροι τιμολόγησης των προϊόντων εντός της κοινότητας. 

Ήδη, ο μέσος πληθωρισμός στην Ελλάδα έφτασε τον Απρίλιο στο 3,2%, σχεδόν μια μονάδα πάνω από τον μέσο όρο στην Ευρωζώνη όπου ο μέσος πληθωρισμός υποχώρησε τον ίδιο μήνα στο 2,4% λόγω κυρίως των τιμών των τροφίμων, αποδεικνύοντας ότι ο πληθωρισμός έχει πλέον αμιγώς “ελληνικά” χαρακτηριστικά. Ένα μεγάλο ποσοστό της ακρίβειας στα τρόφιμα (κυρίως τα βιομηχανοποιημένα) και σε έναν μεγάλο αριθμό προϊόντων καθημερινής χρήσης είναι διαπιστωμένο πλέον ότι οφείλεται στον λεγόμενο “πληθωρισμό της απληστίας” από κάποιες πολυεθνικές που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Οι εταιρείες αυτές έχουν επιβάλλει “ελληνικές” τιμές, πολύ υψηλότερες από τις τιμές που πωλούν τα ίδια προϊόντα σε άλλες χώρες της ΕΕ.

Στην κατεύθυνση να βρεθεί μόνιμη λύση στο πρόβλημα, με τον πρωθυπουργό να αναμένεται να αποστείλει τη Δευτέρα επιστολή στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Ούρσουλα Φον Ντερ Λάϊεν για το θέμα. Το βασικό αίτημα της κυβέρνησης είναι να ενεργοποιηθούν οι επιτροπές Ανταγωνισμού και Εσωτερικής Αγοράς, ώστε οι πολυεθνικές να αναγκαστούν να παραδεχθούν την κατά περίπτωση τιμολόγηση των προϊόντων τους και στη συνέχεια να προχωρήσουν σε μια εξομάλυνση των τιμών τους.

Τούτο, ενώ είναι γνωστό εκ των προτέρων ότι τη βάση για τις “ελληνικές” τιμές στα ράφια δίνει το μικρό μέγεθος της ελληνικής αγοράς και τα προβλήματα ανταγωνισμού που οδηγούν σε δεσπόζουσα θέση τις λίγες μεγάλες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα.

Τα κόλπα με τις τιμές 

Με δεδομένο ότι για τις εταιρείες αυτές ο βασικός στόχος είναι η μεγιστοποίηση των κερδών τους, έχουν θεσπίσει μια σειρά από τεχνικές στις οποίες συνεργάζονται η μητρική εταιρεία με τις θυγατρικές της σε κάθε χώρα (εν προκειμένω την Ελλάδα) για να αυξήσουν ή να διατηρήσουν ψηλά τις τιμές τους.

Συγκεκριμένα: 

  • Στην περίπτωση που η θυγατρική στην Ελλάδα δεν έχει παραγωγική αλλά μόνο εμπορική δραστηριότητα, μπορεί η μητρική να επιβάλλει υψηλότερο κόστος χρήσης της φίρμας των προϊόντων (Royalties) κρατώντας έτσι τις τιμές ψηλά για μια συγκεκριμένη αγορά.
  • Στην περίπτωση που έχει και παραγωγική εκτός από εμπορική δραστηριότητα, μπορεί η μητρική να επιβάλλει την αγορά πρώτων υλών με υψηλές τιμές από άλλες θυγατρικές της που έχουν έδρα εκτός Ελλάδας, διατηρώντας ή και αυξάνοντας τις τιμές για τον καταναλωτή στην Ελλάδα.

  • Επίσης, αν μια εταιρεία κατέχει ένα μεγάλο μερίδιο της αγοράς χωρίς ισχυρό ανταγωνισμό, η θυγατρική εταιρεία που δραστηριοποιείται στην Ελλάδα είναι δυνατό να εμφανίζει ότι δανείζεται από τη μητρική της με -σκόπιμα- υψηλά επιτόκια, μεταφέροντας το υψηλό κόστος δανεισμού στις τελικές τιμές για τον καταναλωτή.

Γενικά, η μεγιστοποίηση του κέρδους οδηγεί τις πολυεθνικές να συγκρατούν το κόστος των προϊόντων τους σε μεγάλες αγορές όπου αντιμετωπίζουν ισχυρό ανταγωνισμό, αυξάνοντας τις τιμές των προϊόντων τους σε μικρότερες αγορές όπου κατέχουν μεγάλο μερίδιο αγοράς, εφαρμόζοντας εναρμονισμένες πρακτικές στις διαμόρφωση των τιμών.

Το παράδειγμα του βρεφικού γάλακτος 

Πιο πρόσφατο, αλλά χαρακτηριστικό παράδειγμα, εναρμονισμένης πρακτικής είναι το πρόβλημα που προέκυψε πριν από λίγους μήνες με τιμή στο βρεφικό γάλα. Λόγω και του ανελαστικού της δαπάνης αγοράς του από οικογένειες με βρέφη, εντοπίστηκε ότι οι τιμές στην Ελλάδα ήταν αυξημένες από 32% έως και 130% σε σχέση με τη χαμηλότερη τιμή εντός της ΕΕ, ανάλογα με τη μάρκα και τη συσκευασία του προϊόντος.

Το υπουργείο Ανάπτυξης αναγκάστηκε να επιβάλλει πλαφόν στο κέρδος των εταιρειών. Συγκεκριμένα, στο τέλος Ιανουαρίου το υπουργείο Ανάπτυξης όρισε ότι το μεικτό περιθώριο κέρδους δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από το λειτουργικό κόστος της επιχείρησης, στην οικεία κατηγορία προϊόντων, βάσει των οικονομικών καταστάσεων της αμέσως προηγούμενης διαχειριστικής περιόδου, προσαυξημένο κατά 7% επί των καθαρών πωλήσεων, αφαιρουμένων των εκπτώσεων, των πιστώσεων ή άλλων παροχών. Μάλιστα, θεσπίστηκε και υψηλά πρόστιμα σε όσους παραβιάζουν το ποσοστό κέρδους άπαξ ή κατ’ εξακολούθηση.

capital.gr

Continue Reading

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Γιατί επιμένει ο πληθωρισμός στα τρόφιμα | Το ελληνικό πρόβλημα

Κλιματική κρίση, αυξημένο κόστος παραγωγής, πληθωρισμός της απληστίας και αυξημένες εισαγωγές είναι κάποιες οι αιτίες για τις οποίες οι ανατιμήσεις στα τρόφιμα στην Ελλάδα, είναι μεγαλύτερες από το μέσο όρο της Ευρωζώνης.

Αύξηση 5,4% κατέγραψαν οι τιμές των τροφίμων τον Απρίλιο, οριακά αυξημένες σε σχέση με την αύξηση κατά 5,3% που κατέγραψαν σε ετήσια βάση τον περασμένο Μάρτιο. Με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, για τον Απρίλιο, αν τα τρόφιμα παρέμεναν στις περσινές – ήδη υψηλές – τιμές τους, ο πληθωρισμός για τον περασμένο μήνα αντί 3,1%, θα ήταν 2%.

Με άλλα λόγια, οι ανατιμήσεις στα τρόφιμα ευθύνονται για το 1/3 του μέσου πληθωρισμού. Οι λόγοι για τους οποίους οι τιμές των τροφίμων στην Ελλάδα αυξάνονται με ρυθμό τριπλάσιο του μέσου όρου της ευρωζώνης (τον Μάρτιο είχαμε αυξήσεις στην Ελλάδα 5,3% και 1,8% στην Ευρωζώνη) είναι πολλοί.

Ο πρώτος είναι το κόστος παραγωγής. Η έλλειψη εργατικών χεριών για την πρωτογενή παραγωγή αύξησε τα μεροκάματα. Επίσης, η πρωτογενής παραγωγή έχει ακόμη υψηλή εξάρτηση από τα υγρά καύσιμα και ειδικά από το πετρέλαιο. Οι ανατιμήσεις του πετρελαίου από την αρχή του χρόνου, λόγω της κρίσης στη Μέση Ανατολή, αύξησαν περαιτέρω το κόστος παραγωγής, οδηγώντας τους αγρότες σε κινητοποιήσεις στις αρχές του χρόνου.

Δεύτερος λόγος είναι οι φυσικές καταστροφές. Οι περσινές ζημιές της Θεσσαλία, όχι μόνο στην παραγωγή, αλλά και στο ζωικό και φυτικό κεφάλαιο, δεν έχουν ακόμη αποκατασταθεί. Το αποτέλεσμα είναι μειωμένη παραγωγή με υψηλές τιμές και αθρόες εισαγωγές – επίσης σε υψηλές τιμές – για να καλυφθεί η ζήτηση στα μεγάλα αστικά κέντρα.

Ο δείκτης τιμών καταναλωτή, στην ανάλυσή του κατά είδος τροφίμων, είναι ενδεικτικός. Εκτός από την αύξηση ρεκόρ κατά 63,7% στην τιμή του ελαιόλαδου, λόγω της περσινής κακής παραγωγής, καταγράφονται αυξήσεις στις τιμές των νωπών φρούτων κατά 10,6%, των νωπών ψαριών κατά 10,7%, του ρυζιού κατά 8,5% των λαχανικών κατά 6,4%, ενώ και τα λοιπά βιομηχανικά τρόφιμα είχαν αύξηση τιμών κατά 5%.

Την ίδια ώρα, ο πληθωρισμός των δημητριακών, που αυξήθηκε τη διετία 2022 -2023 λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, έχει αρχίσει να υποχωρεί. Στην κατεύθυνση αυτή καταγράφονται μείωση τιμών κατά 16,6% στα υπόλοιπα βρώσιμα έλαια (ηλιέλαια, καλαμποκέλαια), 3,5% στις τιμές των ζυμαρικών και 0,7% στην τιμή του ψωμιού.

Οι τεράστιες διαφορές από το χωράφι στο ράφι

Τρίτος λόγος είναι οι τεράστιες αυξήσεις από το “χωράφι στο ράφι”. Το καθεστώς που διέπει τις τιμές από τον παραγωγό στο καταναλωτή έχει πολλούς μεσάζοντες, οι οποίοι αυξάνουν υπερβολικά τις τελικές τιμές, με έναν μηχανισμό ο οποίος δεν είναι απολύτως διαφανής.

Τέταρτος λόγος είναι ο πληθωρισμός της απληστίας Στα επεξεργασμένα τρόφιμα οι βιομηχανίες του χώρου διατηρούν τα ποσοστά κέρδους τους, παρά τις ανατιμήσεις. Σύμφωνα με έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα “υποφέρει” από το δεύτερο υψηλότερο πληθωρισμό απληστίας εντός της ΕΕ, ο οποίος αυξάνει τον μέσο πληθωρισμό κατά 1%.

Τα μέτρα που έχουν ληφθεί από το 2022 μέχρι σήμερα με τα καλάθια του νοικοκυριού και στη συνέχεια το κυνήγι των προσφορών είναι στη σωστή κατεύθυνση, αλλά αποδεικνύεται ότι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τις ανατιμήσεις.

Πρόβλημα και η χαμηλή αγοραστική δύναμη

Στη μεγάλη εικόνα, οι τιμές των τροφίμων σε επίπεδο γενικού δείκτη, σύμφωνα με την Eurostat, είναι χαμηλότερες κατά 9% σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Ωστόσο, το πρόβλημα της ακρίβειας είναι οξύτερο στην Ελλάδα για τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα αφού, την ίδια ώρα, η αγοραστική δύναμη των ελληνικών νοικοκυριών είναι 33% χαμηλότερη από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διατηρώντας τους Έλληνες καταναλωτές τους δεύτερους φτωχότερους καταναλωτές εντός της Ένωσης των 27 χωρών μετά τους Βούλγαρους.

Continue Reading
Green logo ENA Club with text ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ

Κατοικία

a house with a green roof and road signs left and right
tractor in the background of the text
white night text
food track
blue circle with steel construction
arrows as a circle symbol of recycling
paint cans
letters AG as logo
gear and tool as logo pavlidis
timetable

newsletter



Καιρος

Πρωτοσέλιδα

Χρήσιμα

Δρομολόγια Πλοίων από και προς Καβάλα

Γιατροί ΕΟΠΥΥ ΚΑΒΑΛΑΣ

espa logo

espa_logo_en