«Πρεμιέρα» καύσωνα από σήμερα Πέμπτη σε ολόκληρη την Ελλάδα με θερμοκρασία που αγγίζει τους 40 με 42 βαθμούς Κελσίου, ενώ αύριο Παρασκευή ο υδράργυρος θα χτυπήσει «κόκκινο» με 42 έως 43 βαθμούς, όπως και μεθαύριο Σάββατο, πρώτη μέρα του Ιουλίου μας λέει η κυρία ΜΠΑΚΟΓΕΩΡΓΟΥ ΧΑΡΑ, ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ.

Τα παιδιά και τα βρέφη ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες που χρειάζονται ιδιαίτερη προστασία όταν η χώρα πλήττεται από υψηλές θερμοκρασίες.

Θέλοντας,  λοιπόν, να ενημερώσουμε σωστά τους γονείς για το πώς θα προστατεύσουν αποτελεσματικά τα παιδιά από το κύμα καύσωνα το Infokids.gr επικοινώνησε με την παιδίατρο κα Χαρά Μπακογεώργου, που απάντησε στις κυριότερες απορίες που έχουν οι γονείς αυτό το διάστημα καταρρίπτοντας, μάλιστα και ορισμένους μύθους που λανθασμένα διαδίδονται και πολλές φορές θέτουν σε κίνδυνο την υγεία των παιδιών.

Η θερμοπληξία και η ηλίαση είναι το ίδιο πράγμα αφού έχουν τα ίδια συμπτώματα. Μύθος ή αλήθεια;

Η ηλίαση αποτελεί το σύνολο των συμπτωμάτων που εκδηλώνει κάποιο άτομο, από την υπερβολική έκθεση στον ήλιο και τις υψηλές θερμοκρασίες. Η έκθεση του παιδιού σε υψηλή θερμοκρασία χωρίς να παίρνει τα απαιτούμενα υγρά μπορεί να οδηγήσει σε θερμική εξάντληση. Τα συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν είναι πονοκέφαλος, ναυτία, εμετός, ζάλη, ταχυκαρδία, γρήγορη αναπνοή, μυικές κράμπες και ωχρό δέρμα. Αν διακρίνετε τέτοια συμπτώματα πρέπει άμεσα να επικοινωνήσετε με τον οικογενειακό σας παιδίατρο, γιατί αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα η κατάσταση τότε το παιδί μπορεί να οδηγηθεί σε θερμοπληξία. Η θερμοπληξία αποτελεί απειλητική για τη ζωή κατάσταση. Η θερμοκρασία του σώματος αυξάνεται απότομα, ενώ παράλληλα σταματά να λειτουργεί ο ρυθμιστικός μηχανισμός εφίδρωσης. Η θερμοκρασία του σώματος ανεβαίνει δραματικά ταχύτατα και μπορεί να υπερβεί τους 41ºC σε δέκα με δεκαπέντε λεπτά. Εάν η θερμοπληξία δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, ενδέχεται να προκαλέσει μόνιμη αναπηρία ή να αποβεί μοιραία.

Αφού το παιδί φοράει καπέλο και αντηλιακό, μπορεί να βγει άφοβα στον ήλιο καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Μύθος ή αλήθεια;

Τα μέτρα ηλιοπροστασίας σε συνδυασμό με την επαρκή ενυδάτωση είναι πολύ σημαντικά, αλλά δεν εξασφαλίζουν την αποφυγή της θερμικής εξάντλησης. Τα βρέφη κάτω των έξι μηνών δεν πρέπει να εκτίθενται καθόλου στον ήλιο, ενώ τα μεγαλύτερα  παιδιά δεν πρέπει να εκτίθενται στον ήλιο από τις 11:00 έως τις 16:00. Ειδικά τις μέρες του καύσωνα είναι προτιμότερο τα παιδιά να βγαίνουν έξω τις απογευματινές ώρες και ιδανικά μετά τη δύση του ηλίου.

Τα παιδιά καλό είναι να κάνουν συχνά ντους με κρύο νερό για να νιώσουν καλύτερα. Μύθος ή αλήθεια;

Κατά τις μέρες του καύσωνα τα συχνά ντους με δροσερό νερό ανακουφίζουν μικρούς και μεγάλους. Το πολύ κρύο νερό πρέπει να αποφεύγεται σε μικρά βρέφη και παιδιά, γιατί υπάρχει κίνδυνος πρόκλησης υποθερμίας.

Μωρά και παιδιά μπορούν άφοβα να κοιμούνται με το κλιματιστικό στις ίδιες θερμοκρασίες που επιλέγουν και οι γονείς. Μύθος ή αλήθεια;

Τα μωρά και τα μικρά παιδιά μπορεί να είναι στον ίδιο χώρο όπου λειτουργεί κλιματιστικό, αλλά επιβάλλεται να ακολουθηθούν ορισμένες οδηγίες. Πριν μπει σε λειτουργία το κλιματιστικό χρειάζεται να έχει γίνει συντήρηση από ψυκτικό. Ρυθμίστε τη θερμοκρασία περίπου στους 26-27ºC ώστε να μην ζεσταίνεστε αλλά ούτε να κρυώνετε. Μόλις δροσίσει μέσα στο σπίτι ίσως χρειαστεί να χαμηλώσετε το κλιματιστικό αυξάνοντας τη θερμοκρασία κατά 1ºC. Φροντίζετε ο αέρας από το κλιματιστικό να μην «χτυπά» το μωρό ή το παιδί. Επιπλέον, πρέπει να κλείνετε το κλιματιστικό ανά τακτά χρονικά διαστήματα και να ανοίγετε το παράθυρο, ώστε να γίνεται συχνή ανανέωση του αέρα. Αν θέλετε να αφήσετε το κλιματιστικό όλο το βράδυ αναμμένο στο χώρο που κοιμάται το μωρό ή το παιδί, αφήστε λίγο ανοιχτό το παράθυρο και σκεπάστε το με ένα σεντόνι. Αν πρόκειται για μικρό βρέφος προτιμήστε η συσκευή να μην είναι στο δωμάτιο που έχετε το μωρό, εκτός αν η ζέστη είναι πάρα πολύ έντονη και άρα πιο επικίνδυνη.

Όταν έχει καύσωνα καλό θα είναι να δίνουμε στα παιδιά πολλά υγρά και μάλιστα να μην είναι δροσερά αλλά ζεστά. Μύθος ή αλήθεια;

Η επαρκής ενυδάτωση είναι πολύ σημαντική στις μέρες του καύσωνα. Τα άφθονα υγρά και η κατανάλωση φρούτων βοηθούν στην αποφυγή αφυδάτωσης και φαινομένων θερμικής εξάντλησης. Τα υγρά είναι προτιμότερο να δίνονται δροσερά προκειμένου να ανακουφίζουμε τα παιδιά από τη ζέστη. Σημειώνεται ότι σε νεογνά και μικρά βρέφη δε δίνουμε νερό.

Ο καύσωνας δεν είναι τόσο απειλητικός για τα παιδιά όσο είναι για τους ενήλικες. Μύθος ή αλήθεια;

Ο καύσωνας μπορεί να βλάψει το μωρό ή το παιδί σας, επειδή το σώμα τους δεν μπορεί να προσαρμοστεί ικανοποιητικά στις αλλαγές της θερμοκρασίας με αποτέλεσμα να θερμαίνονται και να αφυδατώνονται εύκολα. Το ίδιο ισχύει και για τους ηλικιωμένους. Οι ευαίσθητες ηλικιακές ομάδες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο υπερθέρμανσης και ανάπτυξης ασθένειας που σχετίζεται με τη θερμότητα. Η μεγάλη θερμότητα μπορεί επίσης να καταστήσει τις υπάρχουσες ασθένειες απειλητικές και γι’ αυτό χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή παιδιά που πάσχουν από χρόνια νοσήματα, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης.

Τα παιδιά ιδρώνουν λιγότερο από τους ενήλικες. Μύθος ή αλήθεια;

Τα μικρά παιδιά έχουν λιγότερη εφίδρωση σε σχέση με τους ενήλικες και η ικανότητα για μείωση της θερμοκρασίας σώματος από την εξάτμιση του ιδρώτα είναι μειωμένη. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την αυξημένη επιφάνεια σώματος σε σχέση με τον όγκο σώματος καθιστά τα παιδιά πιο ευαίσθητα σε εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες. Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή τις ημέρες του καύσωνα.

Επειδή κάνει ζέστη καλό θα είναι τα παιδιά να τρώνε γερά γεύματα και να μην μένουν νηστικά για πολλές ώρες. Μύθος ή αλήθεια;

Η πέψη βαριών τροφών πλούσιων σε λίπη και πρωτεΐνες απαιτεί από το σώμα να κάνει πολλή δουλειά, η οποία δημιουργεί θερμότητα σε μια διαδικασία γνωστή ως θερμογένεση. Επομένως, είναι προτιμότερο τα παιδιά να τρώνε ελαφρά τις μέρες του καύσωνα και να εξασφαλίσουμε την επαρκή ενυδάτωσή τους προσφέροντας άφθονα υγρά και φρούτα. Η λήψη ελαφράς, άλιπης, αλατισμένης τροφής, κατανεμημένης σε μικρά συχνά γεύματα είναι ιδανική για όλες τις ηλικιακές ομάδες στις ζεστές μέρες που έρχονται, καθώς η πέψη τους απαιτεί λιγότερη ενέργεια και επιπλέον με αυτό τον τρόπο παράγεται πολύ λιγότερη θερμότητα από τη θερμογένεση.

Ακόμα και με καύσωνα δεν πρέπει να έχουμε το μωρό πολύ ελαφρά ντυμένο γιατί υπάρχει φόβος να ιδρώσει και να κρυώσει. Μύθος ή αλήθεια;

Τα μωρά πρέπει να ντύνονται ελαφρά με ανοιχτόχρωμα ρούχα τις μέρες του καύσωνα. Ας μην ξεχνάμε ότι τα πρόωρα νεογνά στις μονάδες εντατικής νοσηλείας φορούν μόνο την πάνα με τη θερμοκοιτίδα ρυθμισμένη στους 33ºC. Οι καλοπροαίρετες γιαγιάδες που φοβούνται μήπως κρυώσει το μωρό ας συγκρατηθούν τις μέρες του καύσωνα και ας αφήσουν στην άκρη τα ζακετάκια! Το παράδειγμα των πρόωρων νεογνών μπορεί να τις πείσει!

Το παιδί δεν πρέπει να αλλάξει το καθημερινό του πρόγραμμα επειδή έξω έχει καύσωνα. Θα πάει κανονικά παιδική χαρά το πρωί και το απόγευμα και όχι όταν πέσει ο ήλιος. Ισχύει ή όχι;

Αυτές τις μέρες που αναμένεται ο μεγαλύτερος καύσωνας των τελευταίων ετών πρέπει μικροί και μεγάλοι τις θερμές ώρες της ημέρας να παραμένουν με κλειστά παράθυρα στο σπίτι τους και να χρησιμοποιούν ανεμιστήρες ή κλιματιστικές συσκευές. Το καθημερινό πρόγραμμα των παιδιών επιβάλλεται να αλλάξει προκειμένου να εξασφαλιστεί η ασφάλειά τους.

Συνοψίζοντας, χρήσιμες οδηγίες για την ασφάλεια των παιδιών τις μέρες του καύσωνα είναι οι ακόλουθες:

Στα βρέφη κάτω των έξι μηνών παρατηρούμε αν μειώνεται η διούρηση μετρώντας πόσες πάνες βρέχουν. Φροντίζουμε να θηλάζουν πιο συχνά, ενώ σε βρέφη που χορηγείται formula μπορούμε να αυξήσουμε την ποσότητα του γάλακτος. Δεν χορηγούμε νερό σε βρέφη κάτω των έξι μηνών. Δεν εκθέτουμε στον ήλιο βρέφη κάτω των έξι μηνών.  

Προσφέρετε σε μεγαλύτερα μωρά και παιδιά συχνά μικρά γεύματα. Η επαρκής ενυδάτωση εξασφαλίζεται με άφθονα υγρά και φρούτα. Το καλύτερο ποτό είναι το νερό.
    Αποφεύγουμε άσκοπες μετακινήσεις και έντονη άσκηση τις μέρες του καύσωνα.
    Φορέστε στα μωρά και τα παιδιά ανοιχτόχρωμα δροσερά ρούχα και προστατέψτε τα από τον ήλιο με καπέλα και αντιηλιακό. Αποφεύγουμε την έκθεση στον ήλιο τις θερμές ώρες.
    Τις θερμές ώρες κάνουμε δροσερά ντους. Χρησιμοποιούμε air-condition και ανεμιστήρες. Φροντίζουμε να μην πλησιάζουν τα παιδιά τους έλικες του ανεμιστήρα.
    Ποτέ μην αφήνετε τα παιδιά μόνα στο αυτοκίνητο, γιατί αναπτύσσονται μεγάλες θερμοκρασίες και υπάρχει κίνδυνος ασφυξίας.
    Αν παρατηρήσουμε συμπτώματα θερμικής εξάντλησης μεταφέρουμε το παιδί σε σκιερό δροσερό μέρος, αφαιρούμε τα ρούχα του, προσφέρουμε δροσερά υγρά και επικοινωνούμε άμεσα με παιδίατρο.