ΥΓΕΙΑ

Κορωνοϊός: Πώς θα αντιδράσουμε μόλις αρθούν τα μέτρα -Τι λέει Ελληνας καθηγητής Ψυχολογίας

«Μετά τον κορωνοϊό ο κόσμος δεν θα είναι ποτέ ίδιος». Έχει ακουστεί από πολλά χείλη και τόσο πολύ που έχει γίνει κοινός τόπος. Ο κόσμος δεν θα είναι ίδιος.

Πώς όμως θα είναι; Ποιες θα είναι οι επιδράσεις στον άνθρωπο και την κοινωνία -πέρα από την οικονομία και την πολιτική- αυτού του αόρατου εχθρού; Αυτό είναι ακόμη άγνωστο και ως τέτοιο προκαλεί ανάμεικτα συναισθήματα.

Το ΑΠΕ-ΜΠΕ απευθύνθηκε στον αναπληρωτή καθηγητή του Τμήματος Ψυχολογίας του ΕΚΠΑ Βασίλη Παυλόπουλο, για να φωτίσει -στο μέτρο του δυνατού- τη θολή μετα-κορωνοϊκή εικόνα του κόσμου στο επίπεδο των κοινωνικών σχέσεων.

«Θα ήταν ουτοπικό να περιμένουμε ότι οι κοινωνικές συμπεριφορές των ανθρώπων δεν θα αλλάξουν, έπειτα από ένα παγκόσμιας εμβέλειας τραυματικό γεγονός», τονίζει. «Θεμελιώδεις κανόνες υγιεινής, όπως το πλύσιμο των χεριών, καθιερώθηκαν σε συνθήκες υγειονομικής κρίσης. Δημοφιλή κοινωνικά σενάρια, όπως η χειραψία και το φιλί, δηλώνουν υψηλό βαθμό εμπιστοσύνης ότι οι άνθρωποι μπορούν να μοιραστούν τα μικρόβιά τους, γι’ αυτό υποχώρησαν σε προηγούμενες επιδημίες. Ίσως αυτό συμβεί ξανά. Επειδή όμως πρόκειται για ισχυρούς οικουμενικούς συμβολισμούς συναισθημάτων (π.χ. αγάπη) και ιδανικών (π.χ. ειρήνη), είναι θέμα χρόνου να κυριαρχήσουν ξανά…».

Το αίσθημα απειλής ωθεί τις κοινωνίες στην εσωστρέφεια
Για το αν η παγκόσμια κοινότητα θα προετοιμαστεί να έχει κοινές δράσεις και απαντήσεις σε ανάλογα φαινόμενα που ίσως την πλήξουν ξανά στο μέλλον, o κ. Παυλόπουλος, τονίζει ότι «τα κοινά προβλήματα δεν συνεπάγονται απαραίτητα κοινή διαχείριση. Η μέχρι τώρα εμπειρία δείχνει ότι το αίσθημα απειλής ωθεί τις κοινωνίες στην εσωστρέφεια. Διαπιστώνουμε ότι στην πανδημία του COVID-19 οι ηγέτες των ισχυρών κρατών έχουν δείξει ελάχιστο ενδιαφέρον για συνεργασία, ενώ ο ρόλος των διεθνών οργανισμών είναι περίπου συμβολικός. Εξάλλου, το κοινωνικο-δημογραφικό προφίλ των θυμάτων δείχνει εμφατικά ότι η απειλή της ασθένειας μπορεί να είναι παγκόσμια, αλλά η θεραπεία της έχει “ταξικό” πρόσημο. Εκτός από τους ηλικιωμένους και τους ανοσοκατεσταλμένους, οι ευάλωτες ομάδες περιλαμβάνουν φτωχούς, μειονότητες και άτομα με περιορισμένη πρόσβαση σε πόρους και φτωχές συνθήκες υγιεινής».

Η πανδημία δεν θα μας κάνει απαραίτητα καλύτερους ανθρώπους
Ο κ. Παυλόπουλος εκτιμά ότι «η πανδημία δεν θα μας κάνει απαραίτητα καλύτερους ανθρώπους. Η ιστορία διδάσκει ότι δεν υπάρχει τέτοιου είδους συλλογική μάθηση. Με άλλα λόγια, η αντίληψη περί γραμμικής εξέλιξης του πολιτισμού είναι μία πλάνη. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι θα γίνουμε οπωσδήποτε χειρότεροι!».

Κατά την άποψή του, «το διακύβευμα μετά την κρίση δεν είναι στα “μικρά” πράγματα, αλλά στα “μεγάλα”: Θα κάνουμε κάτι για τις απίστευτες ανισότητες που δημιούργησε ο παγκόσμιος καπιταλισμός ή θα αφήσουμε ξανά τις ευάλωτες ομάδες να πληρώσουν το τίμημα; Θα διεκδικήσουμε πίσω τα δικαιώματα που εκχωρήσαμε πρόθυμα στο όνομα της ασφάλειας και της προστασίας ή θα δεχτούμε να εξουσιάζουν τις ζωές μας 2-3 πολυεθνικές;».

Πώς θα αντιδράσουμε μόλις αρθούν τα μέτρα

«Φαντάζομαι ότι την αρχική άρνηση και το επακόλουθο σοκ του εγκλεισμού θα ακολουθήσει η ανακούφιση, η εκδραμάτιση του καταπιεσμένου συναισθήματος, η προσπάθεια για λήθη και επιστροφή σε μια “κανονικότητα” που δεν θα είναι βέβαια ίδια επειδή εμείς δεν θα είμαστε ίδιοι. Σε ατομικό επίπεδο, έχει σημασία αν κανείς υπέστη πλήγματα από την πανδημία, π.χ. αν νόσησε ή αν έχασε κάποιο αγαπημένο πρόσωπο. “Ομολογώ πως υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στο να πεινάω εγώ ο ίδιος και στο να ζω σε τόπο όπου ο κόσμος πεινάει” σημειώνει ο Μπρεχτ. Για να καταλήξει ωστόσο: “…στο κάτω-κάτω για τους άλλους δεν έχει τόση σημασία αν εγώ πεινάω, έχει όμως μεγάλη σημασία ότι είμαι εναντίον της πείνας”. Αυτό το πρότυπο της κοινωνικής αλληλεγγύης θα είναι το στοίχημα των κοινωνιών στη μετα-COVID-19 εποχή. Εξάλλου, όπως διαπιστώνουν οι κοινωνικοί ανθρωπολόγοι, είναι η φροντίδα -όχι η τεχνολογία, η θρησκεία ή οτιδήποτε άλλο- το πιο πρώιμο ίχνος του ανθρώπινου πολιτισμού».

Τι θα μας μείνει

«Το βραχυπρόθεσμο αποτύπωμα θα είναι σίγουρα αυτό του τραύματος. Οι επιπτώσεις από την παρατεταμένη έκθεση στο στρες δεν φαίνονται τόσο στην κρίσιμη περίοδο που ο οργανισμός επιστρατεύει το σύνολο των δυνάμεών του για να αντεπεξέλθει, όσο αφού υποχωρήσει ο πιεστικός παράγοντας. Ψυχοσωματικά συμπτώματα, διαταραχές συναισθήματος, κατάχρηση ουσιών, αλλά και διάφορες μορφές κακοποίησης φοβάμαι ότι θα αυξηθούν. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να υπάρξει σοβαρή ενίσχυση των δομών ψυχοκοινωνικής υποστήριξης. Εξάλλου, αν κάτι θα μπορούσε να μας διδάξει αυτή η πανδημία, είναι η σημασία ενός ανθρωποκεντρικού συστήματος πρόνοιας και η ανάγκη για επιστημονικό κεντρικό σχεδιασμό και ρωμαλέες δημόσιες υποδομές υγείας. Είμαι σίγουρος ότι αρκετοί θα προσπαθήσουν να ξεχάσουν αυτά τα διδάγματα γιατί απλώς κοστίζουν…».

Η διαφορετική συμπεριφορά κάποιων απέναντι στον κορωνοϊό
Ακόμα όμως βρισκόμαστε σε καραντίνα και κάποιοι αψηφούν τα περιοριστικά μέτρα. Γιατί συμβαίνει αυτό; «Τα κίνητρα για την εκδήλωση όμοιων συμπεριφορών μπορεί να είναι αρκετά διαφορετικά. Κάποιοι άνθρωποι πιστεύουν ότι επηρεάζονται λιγότερο από τον υποθετικό μέσο όρο της κοινωνίας: “αυτά συμβαίνουν στους άλλους”, λένε. Συχνά μάλιστα οι “άλλοι” επενδύονται με αποκλίνοντα χαρακτηριστικά (π.χ. είναι σωματικά/ψυχικά ασθενείς ή μειονότητες) για να “θωρακιστούμε” από την πιθανότητα να τους μοιάζουμε και, άρα, να μας συμβούν τα ίδια άσχημα πράγματα. Μια άλλη ερμηνεία εστιάζει στην άρνηση ως στρατηγική διαχείρισης αγχογόνων καταστάσεων. Ανάλογες -δυστυχώς, το ίδιο αναποτελεσματικές- στρατηγικές είναι η εκλογίκευση, η “μαγική” σκέψη ή η πίστη σε θεωρίες συνωμοσίας. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις η πηγή του άγχους υποβαθμίζεται ή μετατίθεται σε εξωτερικούς παράγοντες (π.χ. αποδιοπομπαίους τράγους), ώστε να μειώσουμε την εσωτερική δυσφορία».

Η διατήρηση των κοινωνικών σχέσεων μέσω της τεχνολογίας
«Φαντάζεστε πόσο πιο οδυνηρός θα ήταν ο αναγκαστικός εγκλεισμός μας αν δεν διαθέταμε τηλεπικοινωνίες που επιτρέπουν να διατηρήσουμε τις κοινωνικές μας σχέσεις; Η εισαγωγή κάθε νέας τεχνολογίας στην καθημερινότητα δημιουργεί προκλήσεις. Η ικανότητα προσαρμογής είναι κατ’ εξοχήν ένδειξη ευφυΐας και μας χαρακτηρίζει ως είδος. Δεν είναι όμως η ατομική αποξένωση που με ανησυχεί. Θα μου επιτρέψετε να στρέψω το ενδιαφέρον μου ξανά στη “μεγάλη” εικόνα: Θα αξιοποιηθούν τα νέα μέσα προς όφελος των πραγματικών αναγκών των ανθρώπων ή θα χρησιμοποιηθούν ως εργαλεία χειραγώγησης και εντατικοποίησης της εκμετάλλευσης; Οι εξελίξεις δεν θα συντελεστούν ερήμην μας, γι’ αυτό πρέπει να έχουμε ένα καθαρό όραμα για το τι είδους κόσμο διεκδικούμε».

ΑπάντησηΑκύρωση απάντησης

ΚΑΒΑΛΑ

Ιατρικός Σύλλογος Καβάλας | Αποχή αρχίζουν από τις 8 Μαΐου οι ιδιώτες εργαστηριακοί ιατροί

Ο Ιατρικός Σύλλογος Καβάλας με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης της 17/4/2024 στηρίζει την κινητοποίηση των Ιδιωτών Εργαστηριακών Ιατρών με την μορφή ολικής αποχής από τα ιατρικά καθήκοντά τους ξεκινώντας από την Τετάρτη 8 ΜΑΙΟΥ 2024.

Η διάρκεια της αποχής θα επανεξετασθεί βάσει των αποτελεσμάτων των επαφών με το Υπουργείο Υγείας και της πορείας υλοποίησης των σχετικών δεσμεύσεων από τον ΕΟΠΥΥ και την ΗΔΙΚΑ.

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

«Ανησυχητικά» τα ποσοστά κατανάλωσης αλκοόλ και ηλεκτρονικών τσιγάρων στα παιδιά ηλικίας 11-15 ετών στην Ευρώπη

Τα ποσοστά κατανάλωσης αλκοόλ και ηλεκτρονικών τσιγάρων μεταξύ των παιδιών ηλικίας 11 με 15 ετών είναι «ανησυχητικά», σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την Ευρώπη, η οποία προτείνει τη λήψη μέτρων δημόσιας υγείας προκειμένου να περιοριστεί η πρόσβαση σε αλκοολούχα ποτά.

«Η γενικευμένη χρήση βλαπτικών ουσιών από τα παιδιά σε πολλές χώρες στην ευρωπαϊκή περιφέρεια – και πέρα από αυτή – αποτελεί σοβαρή απειλή για τη δημόσια υγεία», τόνισε ο περιφερειακός διευθυντής του ΠΟΥ για την Ευρώπη Χανς Κλούγκε.

Ο ίδιος ζήτησε να αυξηθούν οι φόροι, να περιοριστούν τα σημεία πώλησης και οι διαφημίσεις και να απαγορευθούν οι αρωματικοί παράγοντες στα ηλεκτρονικά τσιγάρα ώστε να αντικρουστεί αυτή η τάση.

Έπειτα από χρόνια που παρατηρούνταν μείωση της κατανάλωσης ψυχοδραστικών ουσιών, «κάποια δεδομένα δείχνουν ότι η πανδημία covid-19 οδήγησε σε νέα αύξηση της κατανάλωσης», αποκαλύπτει η έκθεση, για την οποία συγκεντρώθηκαν στοιχεία από 280.000 νέους στην Ευρώπη, την κεντρική Ασία και τον Καναδά.

Οι καραντίνες άλλαξαν τις συνήθειες των παιδιών ηλικίας 11 με 15 ετών, τα οποία είχαν μεγαλύτερη έκθεση στο διαδίκτυο και τις διαφημίσεις εκεί.

Επιπτώσεις με μεγάλο κόστος

«Η υιοθέτηση επικίνδυνων συμπεριφορών κατά την εφηβεία μπορεί να επηρεάσει τη συμπεριφορά στην ενήλικη ζωή, καθώς η κατανάλωση ψυχοδραστικών ουσιών σε μικρή ηλικία συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εθισμού», υπογράμμισε ο Κλούγκε.

«Οι επιπτώσεις έχουν μεγάλο κόστος τόσο για εκείνους όσο και για την κοινωνία», εξήγησε.

Η χρήση ηλεκτρονικών τσιγάρων αυξήθηκε σε όλο τον κόσμο, σύμφωνα με την έκθεση, και η τάση αυτή είναι ιδιαίτερα έντονη στους εφήβους.

Τα καλά νέα ωστόσο είναι ότι μειώνεται το κάπνισμα: το 13% των παιδιών 11 με 15 ετών κάπνιζαν το 2022, δύο μονάδες λιγότερες σε σχέση με πριν από τέσσερα χρόνια. Ωστόσο πολλά από αυτά έχουν στραφεί στο ηλεκτρονικό τσιγάρο.

Περίπου το 32% των νέων ηλικίας 15 ετών έχει ήδη καπνίσει ηλεκτρονικό τσιγάρο και το 20% στη διάρκεια των προηγούμενων 30 ημερών.

Η έρευνα αυτή, με την ονομασία Health Behaviour in school-aged children (HBSC), πραγματοποιείται κάθε τέσσερα χρόνια υπό την αιγίδα του ΠΟΥ Ευρώπης, ο οποίος καλύπτει 53 χώρες ως την κεντρική Ασία, και εξετάζει διάφορες πτυχές της υγείας των μαθητών 11, 13 και 15 ετών.

Το αλκοόλ είναι η ουσία που καταναλώνεται πιο συχνά από τους εφήβους, με το 57% των νέων 15 ετών να έχουν πιει τουλάχιστον μία φορά και σχεδόν τέσσερις στους δέκα να έχουν καταναλώσει αλκοόλ τις προηγούμενες 30 ημέρες.

Εξάλλου περίπου ένας έφηβος στους 10 (το 9%) έχει μεθύσει πολύ στη διάρκεια της ζωής του. Περίπου το 5% είχε μεθύσει ήδη από την ηλικία των 13 ετών όπως και το 20% των 15χρονων. «Αυτό καταδεικνύει μια τάση κλιμάκωσης στην υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μεταξύ των νέων», κατήγγειλε ο ΠΟΥ Ευρώπης.

«Τα αποτελέσματα αυτά υπογραμμίζουν σε ποιο βαθμό το αλκοόλ είναι διαθέσιμο και έχει κανονικοποιηθεί και δείχνει ότι είναι επείγον να λάβουμε καλύτερα πολιτικά μέτρα για να προστατεύουμε τα παιδιά και τους νέους», επέμεινε ο οργανισμός.

Άλλη πηγή ανησυχίας είναι ότι τα κορίτσια πίνουν πολύ περισσότερο από πριν. Το 40% των κοριτσιών ηλικίας 15 ετών δήλωσε ότι έχει καταναλώσει αλκοόλ στη διάρκεια των 30 τελευταίων ημερών, έναντι του 38% πριν τέσσερα χρόνια, ενώ στα αγόρια η τάση είναι αντίθετη.

Η κατανάλωση κάνναβης επίσης μειώθηκε ελαφρά: το ποσοστό των εφήβων 15 ετών που έχει ήδη δοκιμάσει μειώθηκε κατά τέσσερις μονάδες σε τέσσερα χρόνια, πέφτοντας στο 12%.

Πηγή: ΑΠΕ, newsbeast.gr

ΚΑΒΑΛΑ

Βουλή | Κατατέθηκε και αποσύρθηκε η ρύθμιση για τους ιδιώτες γιατρούς και την είσοδό τους στο ΕΣΥ

Νομοτεχνική βελτίωση κατέθεσε το υπουργείο Υγείας, για την παροχή δυνατότητας σε ιδιώτες γιατρούς να ασκούν έργο στο δημόσιο σύστημα υγείας – Μετά από αντιδράσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης, αποσύρθηκε προσωρινά

Αναβολή παίρνει η ρύθμιση με την οποία ανοίγει ο δρόμος για να ασκούν έργο στο ΕΣΥ και ιδιώτες γιατροί. Ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης απέσυρε προσωρινά τη ρύθμιση για την παροχή έργου από ιδιώτες γιατρούς στο ΕΣΥ, μετά από αντιδράσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης. «Δέχομαι τη Βουλή ως πεδίο διαλόγου και όχι αντιπαράθεσης. Δεν θέλω μια σημαντική μεταρρύθμιση να κρυφτεί πίσω από ένα διαδικαστικό ζήτημα», είπε ο κ. Γεωργιάδης που επισήμανε ωστόσο ότι η ρύθμιση ήταν αίτημα και του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου και άλλων φορέων του ιατρικού κόσμου.

Νωρίτερα, τη σχετική ρύθμιση εισήγαγε στο νομοσχέδιο για τη δημόσια υγεία και το Εθνικό Σύστημα Υγείας, η κυβέρνηση. Η ρύθμιση ανακοινώθηκε, με τη μορφή νομοτεχνικής βελτίωσης, από την αναπληρώτρια υπουργό Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη. Σύμφωνα με την ίδια, στο άρθρο 7 που αφορά τη δυνατότητα παροχής ιδιωτικού έργου στους γιατρούς του ΕΣΥ, προστίθεται ένα ακόμη εδάφιο που θα δίνει τη δυνατότητα στους ιδιώτες ιατρούς να ασκούν έργο στο ΕΣΥ, με συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Οι περαιτέρω προϋποθέσεις και προδιαγραφές θα καθορίζονται με Κοινή Υπουργική Απόφαση.

Στόχος της νέας ρύθμισης είναι να επιτρέπεται σε ιδιώτες ιατρούς όλων των ειδικοτήτων να συνεργάζονται με τα νοσοκομεία του ΕΣΥ, συμμετέχοντας στη λειτουργία εξωτερικών ιατρείων, στη διενέργεια διαγνωστικών, θεραπευτικών και επεμβατικών πράξεων, πέραν του τακτικού ωραρίου, και να διενεργούν χειρουργικές επεμβάσεις ή άλλες επεμβατικές πράξεις που απαιτούν παραμονή στο νοσοκομείο, πέραν της ημερήσιας νοσηλείας. Οι ιδιώτες γιατροί κατά τη συνεργασία τους με τα νοσοκομεία του ΕΣΥ θα πρέπει να καλύπτουν κάθε είδους δαπάνες του νοσοκομείου που θα προκύπτουν από τη συμμετοχή τους σε αυτό, όπως λειτουργικές δαπάνες και δαπάνες αποδοχών και κάθε είδους αποζημιώσεων του πάσης φύσεως προσωπικού.

Επίσης με νομοτεχνική βελτίωση, το ιδιωτικό έργο των γιατρών του ΕΣΥ δεν θα αφορά μόνο τους γιατρούς στα νοσοκομεία αλλά και τους γιατρούς της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Θα διασφαλιστεί, όμως, ότι όσοι είναι προσωπικοί γιατροί το πρωί στις δημόσιες δομές, δεν θα ασκούν ιδιωτικό έργο στα συγκεκριμένα ΑΜΚΑ τα οποία έχουν χρεωθεί ως προσωπικοί γιατροί, για να αποτρέπονται πελατειακές καταστάσεις.

newsbomb.gr (Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ)