* Γράφει ο Αντώνης Μουντάκης

Στις εκλογές του 2019 ένας καλός φίλος ήταν υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος στα Χανιά και καθώς τον έβλεπα να απουσιάζει (κυριολεκτικά) από παντού, διερωτήθηκα αν έχει αποσύρει την υποψηφιότητα του ή αν έχει παραδώσει τα όπλα και -απογοητευμένος- εγκατέλειψε τον προεκλογικό αγώνα.

Τον πήρα λοιπόν τηλέφωνο και βγήκαμε για καφέ (να τον δει και… θεού πρόσωπο) και, αφού του κατέθεσα τον προβληματισμό μου, έμεινα κυριολεκτικά άφωνος μ’ αυτά που μου είπε… «Εγώ φίλε, όχι μόνο θα
εκλεγώ σίγουρα, αλλά θα είμαι κι από αυτούς που θα πάρουν τους περισσότερους σταυρούς. Θα το δεις…!» Δεν πίστευα στ’ αυτιά μου, αλλά δεν μπόρεσα να συγκρατηθώ και αποφάσισα να φρενάρω την υπεραισιοδοξία του φίλου μου.

«Καλά ρε συ, είσαι απών από παντού, δεν κυκλοφορείς σχεδόν καθόλου, στο ραδιόφωνο δεν βγαίνεις όπως πολλοί υποψήφιοι, ούτε σε εφημερίδες δημοσιοποιείς την υποψηφιότητα σου, πως θα εκλεγείς;», του απάντησα με ύφος λίγο επιθετικό, όπως μου επιτρέπει η μακροχρόνια φιλία μας.

«Τι να τα κάνω εγώ αυτά που μου τρώνε τσάμπα τον χρόνο και κοστίζουν κιόλας! Εγώ προβάλλομαι από το Facebook που με βλέπουν χιλιάδες άτομα και είναι και τσάμπα! Ξέρεις πόσα likes μαζεύει κάθε ανάρτηση μου;», ήταν η τσεκουράτη απάντηση του φίλου μου. Τόσο τσεκουράτη ήταν που δεν μου επέτρεψε να συνεχίσω την συζήτηση επί του θέματος κι έτσι περιοριστήκαμε στα «περί ανέμων και υδάτων». Το μόνο που του είπα, λίγο πριν αποχαιρετιστούμε, ήταν να ξανασκεφτεί τον τρόπο που προβάλλει την υποψηφιότητα του, όχι γιατί δεν θα το βοηθήσει ΚΑΙ το Facebook, αλλά γιατί ΑΠΟ ΜΟΝΟ ΤΟΥ δεν είναι ικανό να του εξασφαλίσει την εκλογή. Κούνησε το κεφάλι του και μόνο που δεν μου θύμισε την κούνια που με κούναγε…

Πέρασαν οι μέρες και φτάσαμε στη βραδιά των εκλογών. Τον πήρα τηλέφωνο πολλές φορές, αλλά απάντηση δεν πήρα. Κι εκεί που έβλεπα τη σταυροδοσία των υποψήφιων δημοτικών συμβούλων, μια κρυάδα την ένιωσα. Ο φίλος μου μετά βίας είχε ξεπεράσει τους 100 σταυρούς, όσο για την σειρά κατάταξης, ας μην το συζητάμε. Απογοητευτική… Τον ξαναείδα μετά από αρκετό καιρό και από τότε δεν συζητήσαμε ποτέ ξανά για εκείνες τις εκλογές. Δυστυχώς και ο φίλος μου πάτησε την πεπονόφλουδα που λέγεται μέσα κοινωνικής δικτύωσης, την οποία δυστυχώς πάτησαν πολλοί σ’ εκείνες τις εκλογές, όπως -απ’ ότι διαπιστώνω- την πατάνε αρκετοί και κατά την τρέχουσα προεκλογική περίοδο. Κατ’ αρχήν οι υποψήφιοι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι ένα μεγάλο μέρος – κυρίως των νέων 18-30 ετών- έχουν μετακομίσει σχεδόν αποκλειστικά στο Instagram και στο Tik Tok και δεν θυμούνται ούτε τους κωδικούς του Facebook.

Δεύτερον, το Facebook, το τελευταίο δεκάμηνο έχει «φρενάρει» την ευρεία προβολή των αναρτήσεων κι ενώ εσύ πιστεύεις ότι σε βλέπουν οι πάντες, το κοινό σου έχει περιοριστεί δραματικά. Επίσης, όσοι μετράνε τα likes, καλό θα ήταν κατ’ αρχήν να διαπιστώσουν αν εκείνοι που τα κάνουν ψηφίζουν στον ίδιο Δήμο, ενώ υπάρχουν και πάρα πολλοί που κάνουν like και εύχονται «καλή επιτυχία» στους πάντες! Και φυσικά, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ένα μεγάλο ποσοστό πολιτών -και μάλιστα αυτών που είναι πολιτικοποιημένοι και πάνε σίγουρα στις κάλπες- είτε δεν διαθέτει προφίλ στο Facebook είτε -αν διαθέτει- μπαίνει ελάχιστα έως καθόλου.

Αναμφισβήτητα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτελούν το νέο πεδίο, πέραν των παραδοσιακών μέσων, όπου η πολιτική βρήκε εδώ και μερικά χρόνια πρόσφορο έδαφος για τη διεξαγωγή του δημόσιου διαλόγου. Ειδικά τα τελευταία 15 χρόνια έχουν γίνει τεράστια βήματα για τη μετατόπιση του πολιτικού διαλόγου από τους παραδοσιακούς τρόπους, προς τα social media. Μπορούν όμως τα social media να «εκλέξουν» βουλευτή, δήμαρχο ή δημοτικό σύμβουλο; Στο ερώτημα αυτό απαντούν άνθρωποι που έχουν ασχοληθεί πολύ με την επικοινωνία.   «Δεν μπορούν από μόνα τους»

Όπως η δρ. Χριστιάνα Καραγιάννη, Λέκτορας με ειδικότητα «Μέσα Επικοινωνίας και Πολιτισμικές Μελέτες» στο Τμήμα Δημοσιογραφίας, Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Πανεπιστημίου Frederick, η οποία τονίζει:

«Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να παίξουν όντως ρόλο σε μια εκλογική αναμέτρηση αλλά ίσως όχι με τον τρόπο που οι περισσότεροι νομίζουν. Αδιαμφισβήτητα μπορούν να αποτελέσουν ένα εργαλείο προώθησης (προβολής) για τους υποψηφίους σε περίοδο εκλογών που μπορεί να τους βοηθήσει να κερδίσουν ψήφους. Θεωρώ πως δεν μπορούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, από μόνα τους, να παίξουν τόσο καθοριστικό ρόλο σε οποιεσδήποτε εκλογές, τουλάχιστον όχι ακόμη, ώστε να υπερισχύσουν αυτής της κουλτούρας και να καθορίσουν απόλυτα την εκλογή κάποιου υποψηφίου».

«Ιδανικός ο συνδυασμός»

«Tα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι ένα σημαντικό εργαλείο για τον υποψήφιο δήμαρχο, ακόμη και για κάποιον που είναι υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος, που θέλει να απευθυνθεί σε εν δυνάμει ψηφοφόρους», σημειώνει ο βραβευμένος σε θέματα πολιτικής επικοινωνίας και εκλογών Γεράσιμος Ζαγορίτης, προσθέτοντας όμως πως «οποιοσδήποτε σας πει ότι μπορεί κάποιος να εκλεγεί μόνο μέσα από το διαδίκτυο σας λέει ψέματα. Ο υποψήφιος, όμως, που εκμεταλλεύεται τις δυνατότητες της τεχνολογίας και τις συνδυάζει σωστά με άλλες παραδοσιακές μορφές εκστρατείας (εφημερίδες, ραδιόφωνα, προσωπικές επαφές) είναι σίγουρο ότι έχει σημαντικό πλεονέκτημα».

Το «like» δεν σημαίνει ψήφο

«Εγώ αυτό που λέω πάντα είναι ότι το ‘like’ δεν είναι ψήφος» λέει ο ιδρυτής της Ierax Analytix Χάρης Λαλάτσης. Και εξηγεί «γιατί μπορεί εγώ ως πολιτικός να εμφανίζομαι πάρα πολύ συχνά στα social media.

Αλλά το θέμα είναι εάν αυτοί που θα πάνε να ψηφίσουν, πρώτον είναι στα social media κι αν επηρεάζονται πραγματικά από αυτά. Δηλαδή η νέα γενιά, οι άνθρωποι κάτω των 30 χρόνων δεν πηγαίνουν να ψηφίσουν όσο οι πολίτες άνω των 50 χρόνων. Άρα πολλές φορές ίσως αξίζει πολύ περισσότερο το κλασσικό να πάω μια επίσκεψη στη λαϊκή αγορά ή σε ένα ΚΑΠΗ και να σφίξω χέρια από το να κάνω ένα post στα social media και να πάρω 400 ‘likeς’. Γιατί μπορεί να πάρω ‘likeς’ αλλά αυτά δεν σημαίνουν ψήφο. Γιατί πολύ πιθανόν αυτό το νεανικό κοινό να μην πάει να ψηφίσει την Κυριακή».

*Ο Αντώνης Μουντάκης είναι δημοσιογράφος – εκδότης της εφημερίδας «Νέοι Ορίζοντες Κρήτης» και Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Ιδιοκτητών Επαρχιακού Τύπου.

Κορυφώνεται η διεθνής ανησυχία για τη μοίρα της Γάζας και ιδιαίτερα του 1,4 εκατ. Παλαιστινίων που συνωστίζονται υπό δραματικές συνθήκες στην πόλη της Ράφας, στα σύνορα με την Αίγυπτο, ύστερα από την εισβολή του ισραηλινού στρατού στην περιοχή, παρά τις επανειλημμένες συστάσεις της κυβέρνησης Μπάιντεν περί του αντιθέτου.

Ισραηλινά τεθωρακισμένα εισέβαλαν χθες το πρωί στο νοτιότερο τμήμα της Γάζας και κατέλαβαν την παλαιστινιακή πλευρά των συνόρων, θέτοντας υπό τον έλεγχό τους το σημείο διέλευσης προς την Αίγυπτο. Επειτα από αυτή την εξέλιξη, ολόκληρη η Λωρίδα της Γάζας είναι απολύτως απομονωμένη από τον έξω κόσμο και κάθε ροή ανθρωπιστικής βοήθειας έχει διακοπεί, ενώ τα 2,3 εκατ. Παλαιστινίων της Λωρίδας αντιμετωπίζουν το φάσμα του λιμού.

Η ισραηλινή εισβολή ήρθε λίγες ώρες αφότου η Χαμάς ανακοίνωσε ότι αποδέχεται την πρόταση των μεσολαβητών (Αίγυπτος και Κατάρ) για κατάπαυση του πυρός, στην τελευταία φάση του ψυχοδράματος των διαπραγματεύσεων που έλαβε χώρα στο Κάιρο, με την προσωπική εμπλοκή και του διευθυντή της CIA, Ουίλιαμ Μπερνς. Ωστόσο, το Ισραήλ δήλωσε ότι δεν αποδέχεται τις αλλαγές που είχε επιφέρει στην αρχική πρόταση η Χαμάς, η οποία κατηγόρησε την κυβέρνηση του Μπέντζαμιν Νετανιάχου ότι υπονομεύει συνειδητά τις προσπάθειες για εκεχειρία.

Το πράσινο φως για την εισβολή δόθηκε το βράδυ της Δευτέρας με ομόφωνη απόφαση του ανώτατου πολεμικού συμβουλίου του Ισραήλ. Αν και ο Νετανιάχου έχει κατηγορηθεί ότι τορπιλίζει τις διαπραγματεύσεις γιατί φοβάται πως αν υπάρξει συμφωνία εκεχειρίας θα τον ανατρέψουν οι ακροδεξιοί κυβερνητικοί του εταίροι, γεγονός είναι ότι ο κεντρώος Μπένι Γκαντς, μέλος του πολεμικού συμβουλίου με δικαίωμα ψήφου, συντάχθηκε αυτή τη φορά με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό. Σε σχετικές δηλώσεις του υποστήριξε ότι η επιχείρηση στη Ράφα αποτελεί «αναπόσπαστο μέρος» των προσπαθειών για απελευθέρωση των ομήρων. Αμέσως μετά ο ισραηλινός στρατός άρχισε να καλεί περί τους 100.000 κατοίκους μιας ορισμένης περιοχής της Ράφας να εγκαταλείψουν τις εστίες τους, κάτι που σήμανε την αντίστροφη μέτρηση για την εισβολή.

Στο μεταξύ, αρχίζει να ξεκαθαρίζει στα διεθνή Μέσα η εικόνα για το διπλωματικό θρίλερ που ξετυλίχτηκε στο Κάιρο το δεκαήμερο που προηγήθηκε της εισβολής. Στις 27 Απριλίου το Ισραήλ παρέδωσε στους διαπραγματευτές την πρότασή του, που χαρακτηρίστηκε «εξαιρετικά γενναιόδωρη» από τις ΗΠΑ. Η πρόταση προέβλεπε κατάπαυση του πυρός σε τρεις φάσεις, κάθε μία από τις οποίες θα διαρκούσε έξι εβδομάδες, και, χωρίς να δέχεται την αξίωση της Χαμάς για οριστικό τερματισμό των εχθροπραξιών, έκανε λόγο για «αποκατάσταση βιώσιμης ηρεμίας». Στην πρώτη φάση η Χαμάς θα απελευθέρωνε 33 ομήρους, με αντάλλαγμα την απελευθέρωση εκατοντάδων Παλαιστινίων κρατουμένων. Παράλληλα, ο ισραηλινός στρατός θα αποσυρόταν από τα αστικά κέντρα και οι Παλαιστίνιοι θα μπορούσαν να επιστρέψουν στη βόρεια Γάζα.

Ισραηλινός αξιωματούχος που μίλησε σε διεθνή πρακτορεία κρατώντας την ανωνυμία του υποστήριξε ότι στην απάντησή της η Χαμάς έκανε τροποποιήσεις στην ισραηλινή πρόταση, τις οποίες η κυβέρνησή του δεν μπορούσε να αποδεχθεί. Οι υπό απελευθέρωση όμηροι της πρώτης φάσης μειώνονταν από 33 σε 18, ενώ καταργούνταν οι ισραηλινοί περιορισμοί που επιβάλλονται στα επιτρεπόμενα είδη της ανθρωπιστικής βοήθειας. Ωστόσο το πρακτορείο Reuters, που έλαβε αντίγραφο της πρότασης της Χαμάς, βεβαιώνει ότι η ισλαμική οργάνωση δέχθηκε να απελευθερώσει και τους 33 ομήρους που είχε ζητήσει το Ισραήλ στην πρώτη φάση της εκεχειρίας.

Η πιο δύσκολη, ενδεχομένως, αξίωση της Χαμάς από τη σκοπιά του Νετανιάχου ήταν να συμπεριληφθεί στους υπό απελευθέρωση Παλαιστινίους και ο Μαρουάν Μπαργούτι, ιστορικό στέλεχος της Φατάχ, ηγετική μορφή της δεύτερης Ιντιφάντα και κατά γενική ομολογία ο πιο δημοφιλής πολιτικός στην Παλαιστίνη. Πολλοί στα παλαιστινιακά εδάφη αλλά και στη Δύση θεωρούν ότι θα αποτελούσε τον ιδανικό υποψήφιο να αναλάβει τη διοίκηση της Παλαιστινιακής Αρχής ύστερα από ενδεχόμενη κατάπαυση των εχθροπραξιών, καθώς είναι ο μόνος που μπορεί αυτή τη στιγμή να ενώσει τον παλαιστινιακό λαό.

Ο ισραηλινός στρατός κάνει λόγο για περιορισμένη επιχείρηση στη Ράφα και μέχρι στιγμής δεν έχει επιχειρήσει να καταλάβει την πόλη, κάτι που θα μπορούσε να προκαλέσει λουτρό αίματος, κύμα εξόδου προς το Σινά και κρίση στις σχέσεις με την Αίγυπτο. Αναλυτές θεωρούν ότι οι μέχρι τώρα επιχειρήσεις παραπέμπουν περισσότερο σε αντίποινα για το θεαματικό πλήγμα της Χαμάς στο μεθοριακό φυλάκιο του Κερέμ Σαλόμ την Κυριακή, όπου 4 Ισραηλινοί στρατιώτες σκοτώθηκαν και άλλοι 10 τραυματίστηκαν.

Τις ισχνές ελπίδες για επίτευξη εκεχειρίας, έστω και μετά την περιορισμένη εισβολή, κρατούσε στη ζωή η άφιξη αντιπροσωπειών του Ισραήλ και της Χαμάς στο Κάιρο για ένα νέο γύρο διαπραγματεύσεων. Η ισραηλινή αντιπροσωπεία είναι μεσαίας βαθμίδας, δηλαδή δεν περιλαμβάνει τους αρχηγούς των μυστικών υπηρεσιών Μοσάντ και Σιν Μπετ, κάτι που δεν προδιαθέτει για άμεση επίτευξη συμφωνίας.

kathimerini.gr

Αγκυρα αντιμετωπίζει τα ελληνοτουρκικά αντικατοπτρίζουν οι δηλώσεις του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, λίγα 24ωρα πριν από την επίσκεψη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην τουρκική πρωτεύουσα (13 Μαΐου).

Αν και ο κ. Ερντογάν έκανε άνοιγμα προς την Αθήνα σημειώνοντας ότι δεν υπάρχουν προβλήματα που δεν μπορεί να λυθούν, λίγο νωρίτερα είχε ανακοινώσει τη μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί, με ένα μοντέλο παρόμοιο με εκείνο της Αγίας Σοφίας (δηλαδή με περιορισμένο αριθμό επισκεπτών).

Επί τούτου, πάντως, η ελληνική πλευρά υπενθύμισε τον οικουμενικό χαρακτήρα της Μονής της Χώρας, σημειώνοντας ότι η απόφαση των τουρκικών αρχών «αλλοιώνει και προσβάλλει τον χαρακτήρα της ως μνημείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO», που ανήκει στην ανθρωπότητα.

«Εμείς προσπαθούμε να αυξήσουμε τους φίλους μας. Δεν έχουμε κανένα πρόβλημα που δεν μπορούμε να λύσουμε με τις χώρες της περιοχής μας. Πιστεύουμε ότι δεν υπάρχει πόρτα που δεν μπορεί να ανοίξει ο διάλογος και οι διαπραγματεύσεις. Αρκεί να υπάρξει προσέγγιση με καλή πρόθεση και να δοθεί ευκαιρία στη διπλωματία.

Η συνέχεια σίγουρα θα έρθει με λίγη προσπάθεια και λίγη θυσία», είπε χαρακτηριστικά στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου ο κ. Ερντογάν, αναφερόμενος στις επισκέψεις του εμίρη του Κουβέιτ, αλλά και του κ. Μητσοτάκη. Μάλιστα, με αφορμή αυτές τις επισκέψεις σημείωσε: «Σαν τον δικέφαλο αετό των Σελτζούκων θα αναζητήσουμε τον τρόπο να αναπτύξουμε τις σχέσεις μας και με την Ανατολή και με τη Δύση στη βάση των κοινών συμφερόντων μας».

Οι προετοιμασίες για την επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Αγκυρα έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί και η συνάντηση των δύο ηγετών, που θα ξεκινήσει το μεσημέρι της ερχόμενης Δευτέρας, αναμένεται να πραγματοποιηθεί σε θετικό κλίμα. Στην τουρκική πλευρά θεωρούν πως έχει δημιουργηθεί κλίμα εμπιστοσύνης και συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών και τώρα επιθυμούν την υπογραφή νέων συμφωνιών, όπως πολιτικής προστασίας και επιχειρηματικών πρωτοβουλιών.

Ο πρόεδρος της Τουρκίας και ο κ. Μητσοτάκης αναμένεται να έχουν κι άλλες συναντήσεις το καλοκαίρι στη σύνοδο του ΝΑΤΟ, όπως και τον Σεπτέμβριο στον ΟΗΕ, γεγονός που θεωρείται πως θα βοηθήσει στη συνεργασία των δύο χωρών.

Ως προς τη Μονή της Χώρας, Τούρκοι αναλυτές τονίζουν πως το επόμενο διάστημα θα υπάρχουν πράξεις και δηλώσεις που θα έχουν στόχο τη συσπείρωση των ισλαμιστών, καθώς η μεγάλη άνοδος του ακραίου ισλαμικού κόμματος Νέα Ευημερία, το οποίο στις δημοτικές εκλογές του περασμένου Μαρτίου έλαβε το 6% των ψήφων, προκαλεί προβληματισμό στο κυβερνητικό επιτελείο. Αυτός ίσως είναι και ο λόγος που ο κ. Ερντογάν μίλησε για «στρατηγική τύφλωση» της Ευρώπης.

Η Τουρκία είναι η μόνη διέξοδος από τη διελκυστίνδα στην οποία έχει εγκλωβιστεί η Ευρώπη εξαιτίας του ανταγωνισμού των δυνάμεων στην Ανατολή και τη Δύση της Ευρώπης. Οσο πιο γρήγορα οι Ευρωπαίοι ηγέτες δουν και αποδεχθούν αυτή την πραγματικότητα, τόσο καλύτερα θα είναι γι’ αυτούς».

kathimerini.gr