ΠΟΛΙΤΙΚΑ

Η καμπή των ενδιάμεσων εκλογών στις ΗΠΑ

Στον τετραετή πολιτικό κύκλο που ορίζει η θητεία του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, οι ενδιάμεσες εκλογές οι midterm elections, αποτελούν πάντα έναν ιδιαίτερα κρίσιμο κόμβο.

Σε αυτές εκλέγεται το σύνολο της Βουλής των Αντιπροσώπων (η θητεία εκεί είναι διετής), το ένα τρίτο της Γερουσίας (οι γερουσιαστές εκλέγονται για εξαετή θητεία), ενώ πάντα συμπίπτουν με αρκετές εκλογές για κυβερνήτη Πολιτείας αλλά και με εκλογές για τα Πολιτειακά νομοθετικά σώματα. Είναι, επίσης, μια βολική ημερομηνία και για τη διεξαγωγή διαφόρων δημοψηφισμάτων.

Το βασικό επίδικο των εκλογών για τη Βουλή και τη Γερουσία, που συναποτελούν το Κογκρέσο των ΗΠΑ, είναι ο έλεγχος ουσιαστικά της νομοθετικής διαδικασίας. Θυμίζουμε ότι οι προτάσεις νόμων ξεκινούν πρώτα από τη Βουλή των Αντιπροσώπων και στη συνέχεια συζητιούνται και επικυρώνονται από τη Γερουσία, πριν πάρουν την υπογραφή του προέδρου και γίνουν νόμοι.

Τα δύο σώματα έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά. Η Βουλή των Αντιπροσώπων εκλέγεται από έναν αριθμό στενών μονοεδρικών περιφερειών που κατανέμονται ανάλογα με τον πληθυσμό, αν και συχνά υπάρχει προσπάθεια η διαμόρφωσή των ορίων τους (το ποιες περιοχές περιλαμβάνουν, το εάν περιλαμβάνουν περισσότερους μαύρους ή λευκούς ψηφοφόρους κ.λπ.) επιτρέπει και έναν επηρεασμό του αποτελέσματος. Σε αυτές τις εκλογές εκτιμάται ότι οι Ρεπουμπλικάνοι θα κερδίσουν έως και τρεις έδρες από τη γεωγραφική ανακατανομή των βουλευτικών εδρών.

Από την άλλη, η Γερουσία αποτελείται από δύο γερουσιαστές ανά Πολιτεία, που εκλέγονται για εξαετή θητεία, ανεξαρτήτως του πληθυσμού της. Αυτό εξηγεί και γιατί μπορούμε να δούμε διαφορετικές τάσεις ως τα αποτελέσματα στα δύο σώματα.

Γιατί έχει σημασία για τον εκάστοτε Πρόεδρο ο έλεγχος του Κογκρέσου;

Για τον εκάστοτε Πρόεδρο και την κυβέρνησή του ο έλεγχος των νομοθετικών σωμάτων είναι σημαντικός. Χρειάζεται καταρχάς να έχει την πλειοψηφία της Βουλής, για να μπορεί να έχει νομοθετικές πρωτοβουλίες. Χρειάζεται την πλειοψηφία της Γερουσίας για να μπορεί να προχωράει με ψηφισμένα νομοσχέδια και να μπορεί να «περνάει» τις επιλογές προσώπων που κάνει, π.χ. των δικαστών του ανώτατου δικαστηρίου. Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι στη Γερουσία σχεδόν πάντα γίνεται διαπραγμάτευση και υπάρχει κάποιου είδους διακομματική συναίνεση, καθώς στην πράξη το σώμα δεν λειτουργεί με την αρχή 50%+1, καθώς πάντα μια ισχυρή μειοψηφία μπορεί να κάνει filibustering, μια παρελκυστική διαδικασία που στο τέλος ακυρώνει έναν νόμο και η οποία ξεπερνιέται μόνο με ισχυρή πλειοψηφία. Σε οριακές περιπτώσεις υπάρχει η δυνατότητα να διακοπεί το filibuster με απλή πλειοψηφία. Όμως, σε γενικές γραμμές η πρακτική είναι ότι χρειάζεται πλειοψηφία 60 γερουσιαστών για να σπάσει όταν πρόκειται για νομοθετικά ζητήματα. Αυτό ορίζει κατά βάση και τον επιδιωκόμενο κάθε φορά συσχετισμό, κάτι που εξηγεί και γιατί τελικά στη Γερουσία συχνά περνούν συμβιβαστικές και «κουτσουρεμένες» εκδοχές των νόμων που ψηφίστηκαν από τη Βουλή.

Αυτή η περίπλοκη νομοθετική διαδικασία εξηγεί για παράδειγμα γιατί ήταν πολύ μεγαλύτερα τα πακέτα οικονομικών μέτρων που πρότεινε αρχικά ο Τζο Μπάιντεν από αυτά που ψηφίστηκαν τελικά.

Εάν ένας πρόεδρος έχει ένα εχθρικό Κογκρέσο απέναντί του, τότε έχει τη δυνατότητα το αρνηθεί να υπογράψει έναν νόμο που έχει εγκριθεί. Η προεδρική αρνησικυρία ανατρέπεται μόνο εάν διαμορφωθεί μια πλειοψηφία δύο τρίτων και στη Βουλή και στη Γερουσία (εκτός από την περίπτωση όπου του προεδρικού βέτο ακολουθεί περίοδος με διακοπής εργασιών του Κογκρέσου, οπότε το βέτο δεν ανατρέπεται).

Η σημασία των ενδιάμεσων σε σχέση με τις προεδρικές εκλογές

Οι ενδιάμεσες εκλογές πάντα αποτυπώνουν την απήχηση μιας κυβέρνησης και συχνά δείχνουν τη φθορά της. Είναι επίσης σε αρκετές περιπτώσεις ένας τρόπος για να δείξουν οι ψηφοφόροι τη δυσαρέσκειά τους με την κυβέρνηση. Αυτό εξηγεί γιατί παραδοσιακά ευνοούν την αντιπολίτευση.

Εάν μια κυβέρνηση χάσει το Κογκρέσο είναι προφανές ότι χάνει και τη δυνατότητα να έχει μεγάλες πρωτοβουλίες και άρα θα πάει στις επόμενες εκλογές με ένα πιο δύσβατο πεδίο και χωρίς να παρουσιάσει όλο το νομοθετικό έργο που θα ήθελε. Αυτό σημαίνει ότι είναι και πολύ πιο ευάλωτη στις πιέσεις και τους εκβιασμούς της αντιπολίτευσης, που έχει κάθε λόγο να ζητά μεγάλες παραχωρήσεις σε θέματα της δικής της ατζέντας για να επιτρέψει στην κυβέρνηση να προχωρήσει με το πρόγραμμά της. Γι’ αυτό και όταν η αντιπολίτευση κερδίζει τις ενδιάμεσες αυτό μπορεί να είναι προάγγελος για τις προεδρικές. Αυτό έγινε το 2006 όταν το «Δημοκρατικό κύμα» στις εκλογές έδειξε τη δυναμική που δυο χρόνια αργότερα οδήγησε στην εκλογή του Μπαράκ Ομπάμα.

Φυσικά, υπάρχουν πολλά παραδείγματα όπου πρόεδροι μπόρεσαν να επανεκλεγούν παρότι είχαν ένα εχθρικό Κογκρέσο. Το 1994 οι Ρεπουμπλικάνοι κέρδισαν για πρώτη φορά το Κογκρέσο από το 1952. Ωστόσο, το 1996 ο Μπιλ Κλίντον κατάφερε να επανεκλεγεί πρόεδρος.

Πάντως η ιδιαίτερη σημασία των εκλογών της 8^ης Νοεμβρίου 2022 φαίνεται και από το γεγονός ότι η διαφημιστική δαπάνη για αυτές είναι ιδιαίτερα αυξημένη.

Η επιστροφή των Ρεπουμπλικάνων

Όλα δείχνουν ότι οι Ρεπουμπλικάνοι ετοιμάζονται να έχουν ένα θετικό αποτέλεσμα ιδίως στη Βουλή των Αντιπροσώπων, όπου τα προγνωστικά δείχνουν ότι θα μπορέσουν να πάρουν την πλειοψηφία. Πιο δύσκολα είναι τα πράγματα στη Γερουσία όπου δεν όλοι συμφωνούν ότι δεν μπορεί να προβλεφθεί με βεβαιότητα το αποτέλεσμα.

Ως προς τις εκλογές κυβερνητών σε αυτές τις εκλογές θα εκλεγούν 36 κυβερνήτες. Σε ορισμένες Πολιτείες αναμένονται αλλαγές: η Μασαχουσέτη και το Μέρυλαντ αναμένεται να επιστρέψουν στους Δημοκρατικούς. Οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν αρκετές πιθανότητες να κερδίσουν τη Νεβάδα, το Γουισκόνσιν και ίσως το Όρεγκον, σε άλλες περιπτώσεις, όπως στο Μίσιγκαν και την Πενσυλβανία οι υποψήφιοί τους ήταν μάλλον αδύναμοι. Ωστόσο, οι Ρεπουμπλικάνοι θα έχουν και θετικά αποτελέσματα: ο κυβερνήτης της Φλόριντα Ρον ΝτεΣάντις αναμένεται να έχει μια άνετη νίκη, την ώρα που θεωρείται και πιθανώς υποψήφιος για την προεδρία. Και μάλλον οι Ρεπουμπλικάνοι θα επανεκλέξουν τους κυβερνήτες στο Τέξας και τη Τζόρτζια.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει ότι πλάι στους 36 κυβερνήτες θα γίνει και εκλογή 27 secretaries of State. Το αξίωμα αυτό, ισοδύναμο ενός Πολιτειακού «υπουργού Εσωτερικών» έχει ιδιαίτερη σημασία, γιατί αυτοί οι αξιωματούχοι έχουν την ευθύνη για την επικύρωση των εκλογών. Εάν εκεί εκλεγούν «αρνητές» (deniers), δηλαδή με απόψεις κοντινές σε αυτές του Ντόναλντ Τραμπ (και των θεωριών συνωμοσίας του), τότε αυτό θα παίξει ρόλο εάν έχουμε μια μάχη Τραμπ – Μπάιντεν το 2024 και ο Τραμπ δοκιμάσει πάλι μια γραμμή αμφισβήτησης των αποτελεσμάτων.

Παράλληλα έχουν σημασία και οι εκλογές που γίνονται για τα Πολιτειακά νομοθετικά σώματα. Για παράδειγμα στο Γουισκόνσιν μια πολιτεία με Δημοκρατικό κυβερνήτη και που έχει ψηφίσει τους Δημοκρατικούς σε προεδρικές εκλογές οι Ρεπουμπλικάνοι είναι αρκετά κοντά στο να αποκτήσουν στην πολιτειακή Βουλή και την Πολιτειακή Γερουσία πλειοψηφίες δύο τρίτων που σημαίνει ότι θα μπορούν να ξεπεράσουν τυχόν βέτο του κυβερνήτη, σε περίπτωση που δεν εκλεγεί ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικάνων Τιμ Μίτσελς. Και βέβαια δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι τα Πολιτειακά νομοθετικά σώματα έχουν αποκτήσει μεγαλύτερη σημασία, καθώς μπορούν να παίρνουν σημαντικές αποφάσεις σε ζητήματα όπως είναι οι αμβλώσεις, η οπλοκατοχή και βεβαίως τα εκλογικά δικαιώματα.

Η σημασία της οικονομίας και η μερική αποδοκιμασία του Μπάιντεν

Οι εκλογές αυτές είναι οι πρώτες «μετα-πανδημικές» εκλογές. Αυτό φαίνεται και από το γεγονός ότι σε αντίθεση με τις εκλογές του 2020 πλέον είναι η πανδημία είναι πολύ χαμηλά στην ιεράρχηση των ψηφοφόρων. Αυτό είναι ένα μειονέκτημα για τον Τζο Μπάιντεν γιατί σημαίνει ότι δεν θα μεταφραστεί εκλογικά η θετική γνώμη που υπάρχει για τον τρόπο που διαχειρίστηκε την πανδημία.

Αυτό που ανησυχεί περισσότερο τους Αμερικανούς είναι η οικονομία. Η αύξηση του πληθωρισμού, η προοπτική ακόμη μεγαλύτερων αυξήσεων των επιτοκίων (που επιδρούν αρνητικά στην αγορά ακινήτων), η διάχυτη αίσθηση μιας επερχόμενης οικονομικής ύφεσης στον ορίζοντα, όλα αυτά συντελούν σε αυτή την ανησυχία, παρότι οι ΗΠΑ διατηρούν σχετικά υψηλούς αναπτυξιακούς ρυθμούς και δεν έχουν δει ακόμη αύξηση της ανεργίας (αντιθέτως αυτή παραμένει σε εντυπωσιακά χαμηλά επίπεδα). Επιπλέον, δεν έχουν σταματήσει τα προβλήματα με τις εφοδιαστικές αλυσίδες. Πολύ πρόσφατα η Κίνα ανακοίνωσε λοκντάουν στην πόλη όπου συναρμολογούνται στα εργοστάσια της FoXconn τα iPhones.

Επίσης οι Αμερικανοί ανησυχούν αρκετά για την αύξηση της εγκληματικότητας, στοιχείο που σε γενικές παραδοσιακά ευνοεί τις πιο συντηρητικές απόψεις των Ρεπουμπλικάνων.

ΟΙ Ρεπουμπλικάνοι από τη μεριά τους πέραν του να ασκήσουν μεγάλη κριτική στην οικονομική πολιτική του Τζο Μπάιντεν, έχουν επενδύσει ιδιαίτερα και στα ζητήματα που αφορούν την ασφάλεια και την εγκληματικότητα, αλλά και στο θέμα των αμβλώσεων. Άλλωστε, οι εκλογές γίνονται στη σκιά της απόφασης του Ανώτατου Δικαστηρίου που ανέτρεψε την ιστορική προηγούμενη απόφασή του Roe v. Wade που ουσιαστικά νομιμοποίησε τις αμβλώσεις. Μάλιστα, παρότι σε μια πρώτη φάση οι Δημοκρατικοί θέλησαν να χρησιμοποιήσουν αυτή την απόφαση, που θεωρήθηκε μεγάλο πισωγύρισμα ως προς τα αναπαραγωγικά δικαιώματα, για να κινητοποιήσουν τους ψηφοφόρους τους για την ανάγκη να διατηρηθεί ο έλεγχος του Κογκρέσου, στη συνέχεια ήρθαν και οι Ρεπουμπλικάνοι να κάνουν το ίδιο υποστηρίζοντας ότι εάν ελέγξουν το Κογκρέσο θα προσπαθήσουν να περάσουν ομοσπονδιακή ρύθμιση απαγόρευσης των αμβλώσεων μετά τη 15 εβδομάδα της κύησης. Και τώρα οι Δημοκρατικοί βλέπουν να υποχωρεί η βαρύτητα των αμβλώσεων ως θέματος που συσπειρώνει

Ο Μπάιντεν θέτει θέμα δημοκρατίας

Σε μια προσπάθεια να κινητοποιήσει τους Δημοκρατικούς ψηφοφόρους ο Τζο Μπάιντεν έχει παρουσιάσει τις εκλογές της 8^η Νοεμβρίου ως μια μάχη για τη δημοκρατία. Αφορμή ήταν το πρόσφατο περιστατικό της επίθεσης στην οικία της Πρόεδρου της Βουλής Νάνσι Πελόζι, που οδήγησε στον σοβαρό τραυματισμό του συζύγου της, και η οποία επίθεση αποδόθηκε ακριβώς στο τοξικό κλίμα που διαμόρφωσε η αμφισβήτηση από τον Ντόναλντ Τραμπ του αποτελέσματος των εκλογών του 2020, αμφισβήτηση που οδήγησε και στα πρωτοφανή έκτροπα της 6^ης Ιανουαρίου 2021.

Ο Μπάιντεν κάλεσε τους ψηφοφόρους να εκλέξουν αυτούς που δεν θα αμφισβητήσουν το αποτέλεσμα των εκλογών και θα υπερασπιστούν τη δημοκρατία, υποστηρίζοντας ότι μια ανατροπή του συσχετισμού ουσιαστικά θα ευνοήσει τα σχέδια του Ντόναλντ Τραμπ.

Ωστόσο, παρά την απήχηση που έχουν τόσο τα ζητήματα δημοκρατίας όπως και τα ζητήματα της υπεράσπισης των αναπαραγωγικών δικαιωμάτων, αυτό δεν μπορεί να αντισταθμίσει τη βαρύτητα που έχει η ανησυχία των ψηφοφόρων για τις εκλογές.

Η βαριά σκιά του Ντόναλντ Τραμπ

Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι υποψήφιος σε κάποια εκλογική μάχη σε αυτές τις εκλογές. Δεν έχει καν ανακοινώσει επισήμως ότι θα είναι υποψήφιος το 2024. Ωστόσο, η σκιά του είναι βαριά σε αυτές τις εκλογές. Άλλωστε, παραμένει ιδιαίτερα δημοφιλής μεταξύ των ψηφοφόρων του κόμματός του, που σε ποσοστό 64% ζητούν ο τέως Πρόεδρος να συνεχίσει να έχει σημαντική επιρροή στη διαμόρφωση της κατεύθυνσης του κόμματός του.

Και ένας μεγάλος αριθμός των Ρεπουμπλικάνων που διεκδικούν κάποιου είδους ομοσπονδιακό ή Πολιτειακό αξίωμα σε αυτές τις εκλογές είναι οπαδοί του. Σύμφωνα με μια μέτρηση ανάμεσα στους 552 υποψηφίους των Ρεπουμπλικάνων που διεκδικούν στις 8 Νοεμβρίου να εκλεγούν σε κάποιο αξίωμα, οι 199 αρνούνται τη νομιμοποίηση των εκλογών του 2020 και ασπάζονται το αφήγημα του Τραμπ.

Ωστόσο, αρκετοί στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα ανησυχούν μήπως και ορισμένες επιλογές υποψηφίων που είχαν μεγάλη υποστήριξη από τον Τραμπ στο τέλος κάνουν μεγαλύτερη ζημιά, π.χ. το πρώην αστέρι του ποδοσφαίρου Χέρσελ Γουόκερ στην Πολιτεία της Τζόρτζια που μάλλον δεν θα καταφέρει να πετύχει την ανατροπή.

Ούτως ή άλλως ο Τραμπ στις ομιλίες του έχει ανεβάσει τον τόνο σε σχέση με ενδεχόμενη υποψηφιότητά του και υπάρχουν πληροφορίες ότι ιδίως εάν οι Ρεπουμπλικάνοι τα πάνε καλά στις ενδιάμεσες εκλογές, θα ανακοινώσει μέσα στον Νοέμβριο την υποψηφιότητά του.

Μια χώρα σε σταυροδρόμι

Στην πραγματικότητα οι εκλογές αυτές δείχνουν ότι έχουμε να κάνουμε με μια χώρα που βρίσκεται αντιμέτωπη με ανοιχτά ερωτήματα. Καταρχάς είναι μια χώρα διαιρεμένη, με βαθιές πολιτικές, αξιακές και πολιτισμικές διαφοροποιήσεις, εδώ και καιρό χωρίς κοινό αφήγημα. Σε κρίσιμα ζητήματα όπως ο ρόλος της θρησκείας στη ζωή των ανθρώπων, η οπλοκατοχή, η αντιμετώπιση των μεταναστών και των αιτουμένων ασύλου, οι αμβλώσεις, η θανατική ποινή, παραμένει μια χώρα με μεγάλες αντιπαραθέσεις και συγκρούσεις. Οι οικονομικές ελίτ της έχουν συγκρουόμενες απόψεις για το ζήτημα της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Το δικαστικό της σώμα αρχίζει να πολώνεται ανάμεσα σε όσους υποστηρίζουν μια πιο προοδευτική αντίληψη και την βαθιά συντηρητική ανάγνωση του συντάγματος που κάνει το Ανώτατο Δικαστήριο.

Δεν είναι τυχαία η απήχηση των θεωριών συνωμοσίας του Ντόναλντ Τραμπ ή το γεγονός ότι για πρώτη φορά μετά τον 19^ο αιώνα, η έννοια του εμφυλίου πολέμου επιστρέφει ως οριακό ενδεχόμενο.

Έπειτα είναι μια χώρα που αναζητά δρόμο για την οικονομία. Οι παρεμβάσεις της FED μπορεί να δίνουν κατεύθυνση για τον πληθωρισμό, όμως υπάρχουν όλα τα ανοιχτά προβλήματα σε σχέση μεν παραγωγικότητα, την κερδοφορία, τη σχέση ανάμεσα στην πραγματική οικονομία και τον υπερδιογκωμένο χρηματοοικονομικό τομέα, την αυξανόμενη αστάθεια σε αγορές όπως αυτή των ομολόγων.

Και βέβαια είναι μια χώρα που ταλαντεύεται ως προς την διεθνή πολιτική. Γιατί μπορεί οι ΗΠΑ να έχουν επιλέξει μια πιο επιθετική γραμμή π.χ. στον πόλεμο στην Ουκρανία, ή να έχουν επιλέξει μια κλιμάκωση της σύγκρουσης με την Κίνα, ή να σκέφτονται νέες κυρώσεις σε βάρος του Ιράν, όμως την ίδια στιγμή η ηγεσία τους αρχίζει να περιορίζεται στα όρια της «Δύσης» και την ίδια ώρα αδυνατούν να αρθρώσουν ένα συνεκτικό αφήγημα για τον κόσμο. Αντίστοιχα, μένει να δούμε ένα μια ενίσχυση της θέσης των Ρεπουμπλικάνων θα συνεπάγεται και στροφή σε πιο «απομονωτικές» πολιτικές κατά τον τρόπο του ίδιου του Ντόναλντ Τραμπ.

in.gr

ΑπάντησηΑκύρωση απάντησης

ΕΠΙΚΑΙΡΑ

Κεραμέως: Χωρίς την επιστολική ψήφο πολλοί συμπατριώτες μας δεν θα μπορούσαν να ψηφίσουν

«Χωρίς την επιστολική ψήφο οι Έλληνες πολίτες, πολλοί συμπατριώτες μας, δεν θα μπορούσαν να ψηφίσουν», ανέφερε η Υπουργός Εσωτερικών Νίκη Κεραμέως μιλώντας σήμερα στο ΕΡΤNews.

Επίσης η κ. Κεραμέως επισήμανε «πάνω από τρεις στους τέσσερις που έχουν γραφτεί έχουν ήδη παραλάβει το εκλογικό υλικό στο σπίτι τους, στο γραφείο τους, σε όποια διεύθυνση έχουν. Πάνω από εκατό χιλιάδες τα έχουν ήδη παραλάβει» και πρόσθεσε «αυτό είναι ένα μεγάλο κέρδος. Ό, τι και να ψηφίζει κανείς, σημασία έχει να ψηφίζει, νa ακούγεται, να μπορεί να ακουστεί ακριβώς η φωνή του».

Οι παραδόσεις προχώρησαν πάρα πολύ γρήγορα σημείωσε η υπουργός Εσωτερικών «Ξεκίνησαν πριν από μόλις λίγες μέρες και ήδη είμαστε σχεδόν πολύ κοντά στην ολοκλήρωση της παράδοσης». Παράλληλα η κ. Κεραμέως έδωσε διευκρινίσεις και για το ποια είναι η τελευταία ημέρα για κατάθεση του φακέλου: «Εάν ζω στο εξωτερικό, η τελευταία μέρα για να έρθει η εταιρεία ταχυμεταφοράς να παραλάβει τον φάκελο είναι η 28η Μαΐου. Στην Ελλάδα, η τελευταία μέρα για να έρθει η εταιρεία ταχυμεταφοράς είναι η 3η Ιουνίου».

Τέλος, η κ. Κεραμέως τόνισε ό,τι «πρέπει να φέρουμε την επέκταση της επιστολικής ψήφου στις εθνικές εκλογές για τους Έλληνες του εξωτερικού».

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Κικίλιας: Θα είναι μια δύσκολη αντιπυρική περίοδος, χρειάζεται συστράτευση

Έκκληση προς τους πολίτες να στηρίξουν το έργο των πυροσβεστών και για συστράτευση των πάντων ώστε «να προστατεύσουμε το χωριό μας, το σπίτι μας, το νησί μας ή την πόλη μας», απηύθυνε ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Βασίλης Κικίλιας.

«Είχαμε έναν άνυδρο χειμώνα. Θα είναι μία δύσκολη αντιπυρική περίοδος» δήλωσε στο Mega, υπογραμμίζοντας όμως πως «η δουλειά ενός υπουργού δεν είναι να παίρνει τη μάνικα και να σβήνει τις φωτιές, αλλά να προετοιμάζει την Πυροσβεστική και τις υπόλοιπες δυνάμεις γι αυτήν την προσπάθεια». Για αυτόν τον λόγο, όπως ανέφερε, από τον Δεκέμβριο του 2023 η Βουλή υπερψήφισε νόμο που κατέθεσε ο ίδιος με αντικείμενο την πρόληψη, η οποία όπως τόνισε είναι «ανώτερη της αντιμετώπισης».

Σχετικά με την υποχρέωση των ιδιοκτητών οικοπέδων για καθαρισμό που έληξε στις 30 Απριλίου και τον συνακόλουθο έλεγχο τους από τους δήμους, υπογράμμισε πως «βλέπω ότι αρκετοί συμπολίτες μας πειθαρχούν σε αυτό και βοηθούν προς αυτή την κατεύθυνση και αρκετοί δήμοι κάνουν ελέγχους. Υπάρχουν και αυτοί όμως που δεν πειθαρχούν και υπάρχουν και κάποιοι δήμαρχοι, πράγματι ομολογώ, που κρύβονται πίσω από -αν θέλετε- κάποια technicalities, όπως γιατί δεν έχει βγει η ψηφιακή πλατφόρμα για να δηλώνουν οι πολίτες τα οικόπεδά τους και λοιπά».

Τέλος, ερωτηθείς σχετικά με το εξοπλιστικό πρόγραμμα πολιτικής προστασίας ΑΙΓΙΣ, επισήμανε πως «εντολή του πρωθυπουργού ήταν να ξεμπλοκάρω και να τρέξω με τάχιστες διαδικασίες το πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ, αξίας 2,1 δισεκατομμυρίων ευρώ», ενώ συμπλήρωσε αναφέροντας πως «θα αρχίσουμε να τα παραλαμβάνουμε από το καλοκαίρι του 2025 και θα ολοκληρωθεί η παραλαβή τους μέχρι το 2030».

ΠΟΛΙΤΙΚΑ

Μητσοτάκης: Η κυβέρνηση των Σκοπίων να χρησιμοποιεί μόνο το όνομα Βόρεια Μακεδονία

Προειδοποίηση προς το VMRO να σταματήσει τις προκλήσεις και να σεβαστεί πληρως τη Συμφωνία των Πρεσπών που προβλέπει το όνομα «Βόρεια Μακεδονία» απηύθυνε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κάνοντας λόγο για εξαιρετικά αρνητικά πρώτα δείγματα γραφής από τη νέα κυβέρνηση.

Ο πρωθυπουργός, σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ, τόνισε: «Θέλω να στείλω ένα μήνυμα προειδοποίησης στη νέα κυβέρνηση, να σεβαστεί την κεντρική πρόβλεψη της Συμφωνίας των Πρεσπών, να χρησιμοποιεί το όνομα της Βόρειας Μακεδονίας, ειδάλλως θα δημιουργήσει πρόβλημα όχι στις σχέσεις Ελλάδος και Βόρειας Μακεδονίας, αλλά και Ευρώπης και Βόρειας Μακεδονίας», ανέφερε, υπενθυμίζοντας τις καταδικαστικές δηλώσεις της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και του Σαρλ Μισέλ.

Ειδικότερα, όπως ανέφερε, υπήρξαν άμεσες παρεμβάσεις της κυβέρνησης «μέσα σε λίγες ώρες, αυτά δεν έγιναν από μόνα τους. Έκανα εγώ προσωπικά παρεμβάσεις για να ενημερώσω την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις δηλώσεις της Προέδρου της Βόρειας Μακεδονίας. Υπήρξαν καταδικαστικές δηλώσεις και από την Πρόεδρο της Επιτροπής και από τον Πρόεδρο του Συμβουλίου και από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Άρα θα ασκηθεί πιστεύω, μια συνολική πίεση στην ηγεσία της Βόρειας Μακεδονίας να μην κάνουμε ένα σημαντικό πισωγύρισμα».

Σε κάθε περίπτωση, ο κ. Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ότι η κυβέρνησ ηδεν θα φέρει προς κύρωση τα τρία μνημόνια. «Αυτό το οποίο θα κάνουμε μετά βεβαιότητας είναι ότι δεν πρόκειται να φέρουμε προς κύρωση τα τρία μνημόνια τα οποία απορρέουν από τη συμφωνία. Και τώρα δικαιώνεται απόλυτα και η δικιά μας στάση να καθυστερήσουμε αυτή την κύρωση», είπε χαρακτηριστικά.

«Εμείς βλέπαμε εδώ και καιρό τι γινόταν στη Βόρεια Μακεδονία. Ακούγαμε αυτό το εθνικιστικό παροξυσμό του VMRO, ξέραμε το VMRO θα κερδίσει τις εκλογές και θέλαμε να διατηρήσουμε κι εμείς κάποια ουσιαστικά διαπραγματευτικά όπλα σε περίπτωση που τα πράγματα δεν πήγαιναν όπως ενδεχομένως κάποιοι περίμεναν. Και θεωρώ αδιανόητο στα όρια του πολιτικού και διπλωματικού παραλογισμού να έρχεται τώρα ο ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος είναι αυτός που μας φόρτωσε αυτή τη συμφωνία με τα προβλήματα και να ζητάει τώρα που βλέπουμε ότι τα Σκόπια ακολουθούν μια τελείως διαφορετική γραμμή, να κυρώσουμε τώρα τα μνημόνια. Τι λογική έχει αυτό; Πραγματικά δυσκολεύομαι να το αντιληφθώ. Το δεύτερο το οποίο θα κάνουμε είναι ότι θα ήδη το έχουμε κάνει. Θα καταστήσουμε απολύτως σαφές ότι καμία πρόοδος σε αυτήν την πορεία, τη μακρά πορεία των Σκοπίων προς την Ευρώπη, δεν μπορεί να συντελεστεί εάν δεν υπάρχει απόλυτη συμμόρφωση με τη συμφωνία των Πρεσπών στο ζήτημα του ονόματος», πρόσθεσε.

Για το ψηφιακό φροντιστήριο

Αναφερόμενος στο ψηφιακό φροντιστήριο, ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε ότι την περίοδο της πανδημίας, η Ελλάδα ανταποκρίθηκε στην τηλεκπαίδευση. Τώρα δημιουργούμε ένα συμπληρωματικό ψηφιακό βοήθημα και δίνουμε δωρεάν ψηφιακό φροντιστήριο σε μαθητές Γ’ Λυκείου από έμπειρους καθηγητές. «Είναι μία τεράστια πρωτοβουλία που μειώνει τις ανισότητες μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου σχολείου», ανέφερε. Παράλληλα, το ψηφιακό φροντιστήριο θα βοηθήσει να μειωθούν και οι μεγάλες περιφερειακές ανισότητες.

«Πήγαμε στα Ριζώματα, ένα πανέμορφο χωριό στην ορεινή Ημαθία, στα Πιέρια Όρη. Εκεί τα παιδιά για να πάνε φροντιστήριο πρέπει να πάνε στη Βέροια, 45 λεπτά, ένα λεωφορείο την ημέρα, κακές καιρικές συνθήκες. Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι και για τα πιο απομονωμένα μέρη της πατρίδας μας, τα νησιά μας, τα μικρά νησιά, τα ορεινά χωριά, είναι ένα πολύ σημαντικό βοήθημα το οποίο παρέχεται δωρεάν στους μαθητές, σημείωσε.

Για τα φαινόμενα βίας

Ερωτηθείς για τη βία στα σχολεία, ο πρωθυπουργός έκανε λόγο για έξαρση φαινομένων βίας και εγκληματικότητας μετά την πανδημία εντός και εκτός σχολείου. «Δεν παρατηρούμε απλά το φαινόμενο, έχουμε αντιδράσει», τόνισε, υπενθυμίζοντας τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης, που ελήφθησαν μετά από σύσταση επιτροπής με ανθρώπους εγνωσμένου κύρους. «Αλλά φυσικά χρειάζεται ευαισθητοποίηση από τις οικογένειες, το σχολείο και τα παιδιά, που πρέπει να καταλάβουν ότι δεν μπορούν να είναι απλοί παρατηρητές σε τέτοια φαινόμενα». Προανήγγειλε επίσης τη δημιουργία panic button για εφήβους, εφόσον θεωρεί ότι δέχεται απειλή bullying ή βίας εκτός σχολείου.

Παράλληλα, αναφερόμενος στην έμφυλη βία, σημείωσε ότι το Panic Button έχει χάσει εκατοντάδες ζωές και ζήτησε μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση από αστυνομικές και δικαστικές αρχές. Το πιο δύσκολο, ανέφερε, είναι να πάρει κάποιος την απόφαση όχι να καταγγείλει, αλλά να φύγει από το κακοποιητικό περιβάλλον. Όσο δεν φεύγει από το σπίτι, πάντα ελλοχεύει ο κίνδυνος. Εκεί χρειάζεται ψυχολογική στήριξη και νομική στήριξη. Πάντως ο αριθμός των καταγγελιών λέει ότι η γειτονιά, οι γυναίκες, μιλούν πιο εύκολα και εμπιστεύονται το κράτος, αν και στην περίπτωση των Αγίων Αναργύρων όλα έγιναν λάθος. «Η περίπτωση της Kυριακής ήταν μία τραγωδία η οποία κατέδειξε πως ότι και να κάνουμε πρέπει πάντα να κάνουμε περισσότερα. Τίποτα δεν λειτούργησε σωστά όμως υπάρχουν χιλιάδες άλλες περιπτώσεις που τα πράγματα λειτουργούν σωστά, είπε.

Για τη βία στα γήπεδα, ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε ότι στο παρελθόν η κυβέρνηση πήρε μέτρα. Η εικόνα στα γήπεδα σήμερα είναι τελείως διαφορετική. Είναι εικόνα που μοιάζει με τα ευρωπαϊκά γήπεδα. Κι αυτό έγινε επειδή μπήκε το πλαίσιο, αλλά και επειδή προβλέφθηκαν αυτοματοποιημένες ποινές. Και μετά την τραγική δολοφονία του Γιώργου Λυγγερίδη, υπήρξε συστηματική δουλειά από την αστυνομία για μια ουσιαστικά οργανωμένη συμμορία που ασκούσε βία συστηματικά. «Θα αποδοθούν ευθύνες και θα καταδικαστούν άνθρωποι, πιστεύω, είπε.

Όσον αφορά τον τελικό κυπέλου, ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε: «Δεν είχε καμία ανάμειξη η ελληνική κυβέρνηση στο ζήτημα αυτό. Ήταν αποκλειστικά αρμοδιότητα της ΕΠΟ και των ομάδων. Εμείς θα διασφαλίζαμε την ασφαλή τέλεση του τελικού και με φιλάθλους, όπως το κάνουμε και για τον τελικό του Conference. Είναι μια επιχείρηση που έχει τις προκλήσεις της, αλλά έχω απόλυτη εμπιστοσύνη στην αστυνομία».

Σε αυτό το πλαίσιο, κατηγόρησε τον Στέφανο Κασσελάκη για λαϊκισμό, με αφορμή την ανάρτησή του για το νοσοκομείο αναφοράς που πρέπει να υπάρχει στον τελικό. «Ορίστηκε βάση του πρωτοκόλλου της UEFA, ένα νοσοκομείο, ο «Ευαγγελισμός», ως το νοσοκομείο αναφοράς σε περίπτωση που οι επίσημοι, που θα έρθουν για τον αγώνα, χρειαστούν περίθαλψη και πάνω σε αυτό έσπευσαν κάποιοι να κάνουν κριτική, ότι δήθεν έχουμε νοσοκομεία δύο ταχυτήτω

Για το ΕΣΥ

Για το ΕΣΥ, παραδέχθηκε ότι υπάρχουν πολλά προβλήματα, που προέκυψαν από τη δεκαετή οικονομική κρίση, αλλά και την πανδημία, που πολλά πράγματα πήγαν πίσω. «Έχουμε προτάξει την αναμόρφωση του ΕΣΥ ως κεντρικό στόχο τετραετίας», ανέφερε. Παράλληλα, σημείωσε ότι οι προληπτικές εξετάσεις είναι μια τεράστια αλλαγή στον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τη Δημόσια Υγεία. Όπως οι εξετάσεις για καρκίνο για τις γυναίκες. Ο κ. Μητσοτάκης έκανε έκκληση στις γυναίκες που δέχονται μήνυμα να μην το αγνοήσουν, ενώ ζήτησε να γίνει το εμβόλιο κατά του HPV από αγόρια και κορίτσια, για να εξαλειφθεί ο καρκίνος του τραχήλου. Στη συνέχεια τα προγράμματα προληπτικών εξετάσεων θα συνεχιστούν. «Θα δώσουμε μεγάλη έμφαση στα νοσοκομεία, αλλά δημόσια υγεία δεν είναι μόνο τα νοσοκομεία», είπε.

Για τις ευρωεκλογές, άφησε αιχμές κατά του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ που ζητούν από τους πολίτες να καταψηφίσουν την κυβέρνηση. Αντίθετα, ο ίδιος βάζει ευρωπαϊκό πρόταγμα, και ζητά η ΝΔ να έχει ισχυρή φωνή στην Ευρώπη, γιατί μπορεί να ωφελήσει τους Έλληνες πολίτες. «θα έχουμε επόμενο Ταμείο Ανάκαμψης; Και αν ναι, ποιος θα το διαπραγματευτεί; Θα έχουμε κοινό αμυντικό ταμείο; Έχω καταθέσω την πρόταση και θα την εξιδεικεύσω ότι ένα κοινό ταμείο θα πρέπει να ξεκινήσει για να υπάρξει μία κοινή αεράμυνα, ένα ευρωπαϊκό Iron Dome», είπε, επισημαίνοντας ότι θα πρέπει να υπάρξει κοινή ευρωπαϊκή απάντηση στις σύγχρονες προκλήσεις.

Παράλληλα, ανέφερε ότι σε εσωτερικό επίπεδο, η κυβέρνηση νιώθει ισχυρή, με το 41%, χωρίς αλαζονεία. Όμως μία εθνική κάλπη παραμένει εθνική κάλπη. Και δεν θέλω να δώσω πάτημα στην αντιπολίτευση, που θέλει να μετατρέψει τις εκλογές σε κάλπη κατά της κυβέρνησης. «Οι πολίτες δεν αντιμετωπίζουν αυτές τις εκλογές ως εθνικές εκλογές, αλλά θα πρέπει να ξέρουν τι ψηφίζουν», ανέφερε, υπενθυμίζοντας και την επιστολική ψήφο, την οποία χαρακτήρισε τομή για τη δημοκρατία. «Μόνο η ΝΔ ψήφισε την επιστολική ψήφο», ανέφερε, προαναγγέλλοντας ότι μετά τις ευρωεκλογές θα υπάρξει πρωτοβουλία για την επέκταση της επιστολικής ψήφου και στις εθνικές εκλογές.

Για τα δημοσκοπικά ποσοστά των κομμάτων δεξιότερα της ΝΔ, ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε ότι στις εθνικές εκλογές υπήρξαν 3 κόμματα. Το ένα δεν υφίσταται, στην περίπτωση της Νίκης αποδείχθηκε η χυδαία εργαλειοποίηση της πίστης. «Για την Ελληνική Λύση, δεν έχω να πω πολλά. Οι εθνικιστικές κορώνες συγκρούονται με την πραγματικότητα. Η κυβέρνηση έχει υπεύθυνο πατριωτισμό», σημείωσε, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι οι παραδοσιακοί ψηφοφόροι της ΝΔ εξακολουθούν να τη στηρίζουν. «Το κλίμα που εισπράττω είναι πολύ καλό. Βλέπω μία συσπείρωση των ψηφοφόρων και είμαι αισιόδοξος για τις εθνικές εκλογές».

Ευρωπαϊκή παρέμβαση για τις πρακτικές των πολυεθνικών στην Ελλάδα

Παράλληλα, ανέφερε ότι η ακρίβεια είναι ένα μεγάλο πρόβλημα. «Το καταλαβαίνουμε, προσπαθούμε να το διαχειριστούμε, εκεί έχουμε στρέψει την προσοχή μας», ανέφερε. Η κυβέρνηση, ανέφερε, έχει φρενάρει τις αυξήσεις, όμως στα τρόφιμα η βάση των τιμών είναι υψηλότερη απ’ ότι πριν τρία χρόνια. Ωστόσο, είπε, πολλές εταιρείες αλλάζουν συσκευασίες. «Θα παρέμβουμε. Αλλάζει η συσκευασία; Θα μου το λες με μεγάλη ένδειξη», είπε, κάνοντας λόγο για διαρκή μάχη. Όμως πραγματική απάντηση είναι η αύξηση των μισθών και των συντάξεων.

«Οι φόροι έχουν μειωθεί και οι μισθοί έχουν αυξηθεί. Το σημαντικό είναι όχι μόνο να αυξάνεται ο κατώτατος μισθός αλλά ο μέσος μισθός», επισήμανε, κάνοντας αναφορά και στη μείωση της ανεργίας, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η διαπραγματευτική δύναμη των εργαζομένων. «οι αυξήσεις των μισθών δεν καλύπτουν όλες τις αυξήσεις. Αλλά δεν μιλάμε για την ηλεκτρική ενέργεια, γιατί το λύσαμε το θέμα», είπε. Παράλληλα,σημείωσε ότι έχει στείλει επιστολή στην πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ζητώντας ευρωπαϊκή παρέμβαση για τις πρακτικές των πολυεθνικών στην Ελλάδα και τη διαφορετική τιμολόγηση των προϊόντων.

Σχολιάζοντας την πρόταση νόμου του ΣΥΡΙΖΑ για μειώσεις φόρων, υπενθύμιζε ότι θα πάει στο Γενικό Λογιστήριο, που θα τις κοστολογήσει. «Λεφτόδεντρα δεν υπάρχουν στη χώρα. Το να τάζουμε χρήματα που δεν υπάρχουν, είναι ο ορισμός του λαϊκισμού», είπε. Μάλιστα, απάντησε και στην κριτική για τα επιδόματα, διερωτώμενος αν η αντιπολίτευση θέλει να κοπούν επιδόματα όπως το επίδομα γέννας, τέκνων ή των σχολικών γευμάτων. Αναφερόμενος στον Στέφανο Κασσελάκη, ανέφερε ότι στο θέμα των δημόσιων οικονομικών φαίνεται ότι δεν έχει ιδέα τι προτείνει ή αν έχει ιδέα, δεν είναι υπεύθυνος.

«Η δεύτερη τετραετία πρέπει να είναι μία τετραετία μεγάλων αλμάτων»

«Η δεύτερη τετραετία πρέπει να είναι μια τετραετία μεγάλων αλμάτων. Δεν συμβιβάζομαι με τη νίκη, να απολαύσω τα καλά της εξουσίας. Είναι εντολή ευθύνης για μένα. Αλλά θέλω να βάλω ένα πλαίσιο στην υλοποίηση αποφάσεων. Δεν πατάμε ένα κουμπί και να αλλάξει η Ελλάδα. Γι’ αυτό μιλάω πάντα για ορίζοντα τετραετίας. Τρέχουμε πολλά πράγματα και η κυβέρνηση είναι συντονισμένη, χωρίς να λογαριάζει το βραχυπρόθεσμο πολιτικό κόστος», είπε.

Παράλληλα, ανέφερε ότι νιώθει ότι σήμερα είναι πιο αποτελεσματικός πριν από 5 χρόνια. Δεν αρκεί κάτι απλώς να ψηφίζεται, αλλά να εφαρμόζεται, χρειάζεται μεγαλύτερη λογοδοσία των υπουργών. Ερωτηθείς για τα λάθη, ανέφερε ότι έχει κάνει και έχει ζητήσει συγγνώμη για λάθη. Παράλληλα, ξεκαθάρισε ότι θα ολοκληρώσει τη δεύτερη θητεία και η ΝΔ θα επιδιώξει και τρίτη. «Είμαι πρωθυπουργός εν ενεργεία, είμαι πρόεδρος της ΝΔ. Έχει να κάνει με το πόσο χρήσιμος και δημιουργικός αισθάνομαι. Είναι η πιο τιμητική θέση που μπορούσα να φανταστώ. Γι’ αυτό απέρριψα κάθε σενάριο για ευρωπαϊκή θέση. Το 2027 είναι ακόμη μακριά και η προσοχή μου είναι πώς θα υλοποιήσουμε το έργο μας.

«Με βάζετε να προβάλλω στο μέλλον τις δυσκολίες του παρόντος. Έχω στόχους να γίνουμε κανονική ευρωπαϊκή χώρα, να πρωταγωνιστούμε εκεί που μπορούμε να πρωταγωνιστούμε, να μην υπάρχει ποτέ το φάσμα της χρεοκοπίας. Να έχουμε μειώσει τις κοινωνικές ανισότητες και να δίνουμε πραγματικές ευκαιρίες στους ασθενέστερους να μπορούν να διακριθούν. Έχω μιλήσει πολλές φορές για τους στόχους», είπε. Παράλληλα, ανέφερε ότι η Ελλάδα έγινε η δεύτερη φτωχότερη χώρα επειδή χάσαμε το 25% του πλούτου μας, όχι επί των ημερών της ΝΔ και λόγω του λαϊκισμού που επικράτησε αργότερα. Κάνοντας λόγο για πατριωτική γιαλαντζί αντιπολίτευση εκ δεξιών και λαϊκισμό εξ αριστερών, ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε ότι ο τοξικός και ακοστολόγητος λαϊκισμός δεν θα πρέπει να σηκώσει ξανά κεφάλι στην Ελλάδα. Ερωτηθείς για τον Στέφανο Κασσελάκη, ανέφερε ότι θα τον κρίνει ο ελληνικός λαός και οι ευρωεκλογές είναι η πρώτη του εκλογική μάχη.

Ερωτηθείς για το εάν θα παραστεί στον τελικό του Final Four, ο κ. Μητσοτάκης απάντησε καταφατικά με μία προϋπόθεση, ότι θα προκριθούν και θα διεκδικήσουν το ευρωπαϊκό τρόπαιο και οι δύο ελληνικές ομάδες.