Η επόμενη ημέρα στην Αμφίπολη

Η επόμενη ημέρα της συγκλονιστικής ανακάλυψης του τάφου με τον σκελετό στην Αμφίπολη θέτει τους ανασκαφείς, αλλά και την επιστήμη της Αρχαιολογίας ενώπιον δύο γρίφων: Της ταυτότητας του νεκρού και του ενδεχόμενου ο τύμβος Καστά να κρύβει κι άλλες εκπλήξεις, πέραν από αυτές που ήδη γνωρίζουμε και προκάλεσαν το παγκόσμιο ενδιαφέρον. Για περίπου τρεις μήνες ο τάφος της Αμφίπολης μονοπώλησε το ενδιαφέρον των Ελλήνων και όχι μόνο. Ο διεθνής Τύπος καθημερινά φιλοξενούσε εκτενή ρεπορτάζ για την Αμφίπολη και το μυστήριο που κρύβει ο τάφος. Όμως, οι αρχαιολόγοι λένε πως αυτό το «ταξίδι» που έβγαλε για λίγο τους Έλληνες από την κρίση έφτασε στο τέλος του. Όπως, όμως, όλα δείχνουν αυτό το ταξίδι έφθασε στο τέλος του. Η ανασκαφή, και δια στόματος της γγ του υπουργείου Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη τελείωσε, οι οποίες έρευνες για την ενδεχόμενη ύπαρξη και άλλων τάφων στον τύμβο Καστά μάλλον παίρνει παράταση για την Άνοιξη, τα αποτελέσματα των ανθρωπολογικών μελετών του σκελετού που βρέθηκε θα πάρουν μήνες για να εκδοθούν και το μνημείο δεν προβλέπεται να γίνει επισκέψιμο σε σύντομο χρονικό διάστημα. 

Ο τάφος θα δώσει νέα πνοή στην περιοχή. Από τη στιγμή της ανακάλυψης των σπουδαίων αυτών ευρημάτων χιλιάδες Έλληνες και ξένοι τουρίστες επισκέφτηκαν την Αμφίπολη. Ήδη τα ξένα ΜΜΕ αναφέρουν ότι Αμφίπολη θα γίνει πόλος έλξης τουριστών. Είναι μια εξαιρετικά καλή ευκαιρία να δει κανείς ένα μοντέλο βιώσιμης, ήπιας ανάπτυξης στην περιοχή, που θα διατηρήσει αλώβητο το φυσικό περιβάλλον και θα δίνει τη δυνατότητα και στους ίδιους τους κατοίκους, αλλά κυρίως στους επισκέπτες να απολαύσουν αυτό το μοναδικό και διαχρονικό πολιτιστικό απόθεμα, όπως αναφέρουν και στο υπουργείο Πολιτισμού.

Το DNA θα δώσει απαντήσεις 

Τα αποτελέσματα της εξέτασης DNA αφενός δεν θα είναι άμεσα, καθώς ερευνητές έχουν δηλώσει ότι θα χρειαστεί από δυο μήνες έως και πολύ περισσότερους για να έχουν στα χέρια τους τα όποια αξιόπιστα αποτελέσματα (αν και ορισμένοι έχουν δηλώσει ότι μπορεί να χρειαστούν μια με δυο μέρες ακόμη και μια ματιά για να διαπιστώσουν το φύλλο του νεκρού) και αφετέρου το αν υπάρχει κάποια σχέση του νεκρού της Αμφίπολης με την βασιλική οικογένεια της Μακεδονίας είναι κάτι μάλλον αρκετά δύσκολο να διαπιστωθεί. Όπως είχε εξηγήσει η κυρία Μενδώνη σε συνέντευξή της πριν από λίγες ημέρες στο ΣΚΑΪ, τα οστά του Φιλίππου Β’, πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου που έχουν βρεθεί στη Βεργίνα ήταν αφενός καμμένα και αφετέρου το υλικό είναι ιδιαίτερα καταπονημένο καθώς βρέθηκε πριν 50 χρόνια και το έχουν αγγίξει… πολλά χέρια.

Από Άνοιξη οι έρευνες

Η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη έδωσε συνέντευξη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και ξεκαθάρισε ότι η ανασκαφή μπορεί να έχει τελειώσει, ωστόσο αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη η γεωφυσική διασκόπηση από την ομάδα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, υπό τον  Γρηγόρη Τσόκα. Το αποτέλεσμα του «σκαναρίσματος» του τάφου γίνεται σε φάσεις καθώς ο τύμβος καλύπτει μια περιοχή 20 στρεμμάτων και είναι άγνωστο το πότε θα ολοκληρωθεί. «Υπάρχουν πράγματα που μπορούν να συντομευτούν, διότι χρειάζεται η παροχή των μέσων. Για παράδειγμα η ανασκαφή που έγινε επί τρεις μήνες ήταν εντατική διότι το ΥΠΠΟΑ προσέφερε την απαραίτητη υποστήριξη στην ανασκαφική ομάδα προκειμένου να την ολοκληρώσει γρήγορα. Από εκεί και πέρα όμως δεν μπορεί κανείς να βιάσει τον χρόνο μελέτης. Αυτά θέλουν την ωριμότητά τους», είπε χαρακτηριστικά η κυρία Μενδώνη.

Και άμεσα να τελειώσει και αυτή η έρευνα, πάντως, νέα ανασκαφή δεν πρόκειται να γίνει πάλι. Η γεωφυσική διασκόπηση δεν πρόκειται να δείξει αν όντως ο τύμβος Καστά κρύβει και άλλους τάφους. Το σκανάρισμα, όπως εξήγησε η κυρία Μενδώνη δεν θα δώσει σημεία τα οποία είναι δεδομένα ότι έχει υπάρξει ανθρώπινη παρέμβαση, αλλά εκείνα που είναι διαφορετικά από το συνολικό γεωλογικό περιβάλλον. «Είναι πολύ πιθανόν τα σημεία αυτά να είναι κατασκευές αλλά είναι και πολύ πιθανόν να προέρχονται από κάποια γεωλογικού τύπου διαφοροποίηση από το λοιπό περιβάλλον. Οπότε εκεί θα πρέπει να γίνουν ανασκαφικές τομές για να δούμε περί τίνος πρόκειται και αναλόγως να προγραμματιστεί μια ανασκαφή».

Ωστόσο, όπως γίνεται σαφές από τις δηλώσεις της γγ του υπουργείου Πολιτισμού η όποια έρευνα γίνει θα πάρει παράταση για την Ανοιξη, ενδεχομένως και για το καλοκαίρι. «Εχουμε μπροστά μας έναν χειμώνα, η περιοχή εκεί είναι δύσκολη. Κάποιες ανασκαφικές τομές θα μπορούσαν να γίνουν. Μια ανασκαφή όμως που θέλει συστηματική δουλειά ενός τριμήνου ή τετραμήνου μέσα στον χειμώνα είναι δύσκολο», είπε χαρακτηριστικά.

Οι εργασίες ανάδειξης του μνημείου μπορεί να πάρουν και… δεκαετίες

Δηλώνοντας ότι τα πράγματα δεν είναι απλά για την ανάδειξη του μνημείου και παραπέμποντας στο παράδειγμα της Βεργίνα όπου η Μεγάλη Τούμπα βρέθηκε το 1977 αλλά όπως την ξέρουμε σήμερα αποδόθηκε το 2001 η κυρία Μενδώνη αφήνει να εννοηθεί ότι θα χρειαστούν χρόνια μέχρι ο τάφος της Αμφίπολης να γίνει επισκέψιμος.

«Είναι πολλά αυτά που πρέπει να γίνουν. Πιστεύω ότι ούτε οι ίδιοι οι ανασκαφείς έχουν συνειδητοποιήσει ακριβώς το εύρημα. Θα πρέπει καταρχήν να υπάρξει μια επιστημονική προσέγγιση και μετά να δει κανείς το πώς θα προχωρήσει. Τα πράγματα θέλουν τον χρόνο τους, θα ήταν τεράστιο σφάλμα να γίνουν απερίσκεπτα και χωρίς να έχει ολοκληρωθεί η φάση της έρευνας» δήλωσε ως προς τον χρόνο που μεσολαβεί μέχρι τη φάση της ανάδειξης του μνημείου, κάτι που προαπαιτεί μια σειρά μελετών, οι οποίες θα περάσουν από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ). Για να ενισχύσει, δε, τα λεγόμενά της έδωσε το παράδειγμα της εύρεσης των περίπου 150 μελών που αναδύθηκαν πολύ πρόσφατα με την κάθοδο των νερών της Κερκίνης, τα οποία ταυτίζονται αμέσως ότι ανήκουν στον περίβολο. «Τα ευρήματα αυτά θα πρέπει να μελετηθούν, να σχεδιαστούν, να αποτυπωθούν ώστε να αποδοθούν σε μια μελέτη αποκατάστασης του περιβόλου. Τα πράγματα δεν είναι απλά. Στην ουσία έχουμε ένα μνημείο κι ένα περιβάλλον το οποίο ερευνάται. Για να γίνει ανάδειξη θα πρέπει να έχει τελειώσει η έρευνα, τουλάχιστον στα βασικά της σημεία. Να θυμίσω αυτό που έχω πει πολλές φορές, ότι ο Ανδρόνικος ανακάλυψε τη Μεγάλη Τούμπα το 1977 και τελικά ο τύμβος της Βεργίνας, έτσι όπως τον ξέρουμε σήμερα, απεδόθη το 2001» συμπλήρωσε.