Η γεωθερμία, αποτελεί μια… καινούρια και καινοτόμα πηγή ενέργειας για καλλιέργειες και όχι μόνο. Είναι φθηνή, δε χρειάζεται μεγάλες επενδύσεις για την ανέλκυσή της, είναι φιλική με το περιβάλλον, ενώ βρίσκεται σε πολλά από τα εδάφη της χώρας μας.

Του Απόστολου Σκουμπούρη

Τι δουλειά έχουν εταιρείες πλαστικών και μετάλλων στην πρωτογενή παραγωγή, στο χώμα, στα φυτά, στα οπωροκηπευτικά και στα λουλούδια; Γιατί ξένοι όμιλοι διαβλέπουν ισχυρά προτερήματα στην ελληνική γη, προτερήματα που συνδέονται με τη γεωφυσική, το κλίμα, τον ήλιο και θέλουν να επενδύσουν στην πρωτογενή παραγωγή της χώρας μας μέσα από τις σύγχρονες τεχνολογίες;

Η απάντηση έρχεται ακριβώς στο ξεχωριστό γεωφυσικό… υπέδαφος της χώρας μας, στο μοναδικό κλίμα της, στον ήλιο και σε όλα τα άλλα ελκυστικά χαρακτηριστικά που συνθέτουν το παζλ ενός σπάνιου τόπου, που μπορεί να δώσει εκπληκτικές καλλιέργειες.

Αυτά τα πλεονεκτήματα είναι γνωστά, όπως γνωστό είναι ότι τα εδάφη ευνοούν μια σπάνια βιοποικιλότητα, συνθέτοντας ένα κρεσέντο από χρώματα και αρώματα.

Τα τελευταία χρόνια όμως, έχει ανακαλυφθεί και μια άλλη «πηγή» που καθιστά ξεχωριστά τα εδάφη της χώρας μας, που συνδέεται με το υπέδαφος και μπορεί να συνδυάσει ενέργεια και πρωτογενή παραγωγή.

(Φωτ. Άποψη των εγκαταστάσεων της “Θερμοκήπια Θράκης”)

Η γεωθερμία, αποτελεί μια… καινούρια και καινοτόμα πηγή ενέργειας για καλλιέργειες και όχι μόνο. Είναι φθηνή, δε χρειάζεται μεγάλες επενδύσεις για την… ανέλκυσή της, είναι φιλική με το περιβάλλον, ενώ βρίσκεται σε πολλά από τα εδάφη της χώρας μας.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, στην Ελλάδα εντοπίζεται πλούσιο γεωθερμικό δυναμικό έως 65ο °C στα 300-400 μέτρα βάθους, όταν αντίστοιχης θερμοκρασίας εδάφη εντοπίζονται στα 1700 – 1800 μέτρα! Μάλιστα, σε όλη την ελληνική επικράτεια έχουν καταγραφεί περί τα 30 γεωθερμικά πεδία, με τα μισά να βρίσκονται στη Βόρεια Ελλάδα και κυρίως στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη.

Τα τελευταία χρόνια, λόγω ακριβώς αυτών των στοιχείων, έχουν ξεκινήσει σημαντικές επενδύσεις που σχετίζονται με την πρωτογενή παραγωγή, τη γεωργία, την καλλιέργεια με κύρια πηγή ενέργειας τη γεωθερμία.

Η περιοχή του Νέου Εράσμιου στο νομό Ξάνθης έχει έρθει στο προσκήνιο ακριβώς λόγω αυτών των χαρακτηριστικών.

Παρ’ ότι η ενασχόληση με την πρωτογενή παραγωγή κρύβει τεράστιες δυσκολίες, σημαντικά ρίσκα, αστάθμητους παράγοντες και πολλές άλλες αβεβαιότητες, οι επενδύσεις που γίνονται στην περιοχή της Ξάνθης πάνω στην πρωτογενή παραγωγή, δείχνουν ότι η… επιστροφή στη φύση, κάτω από άλλες προϋποθέσεις σε σχέση με το παρελθόν, ίσως είναι μια λύση για την κρίση.

(Φωτ. Αγγούρια παραγωγής των Θερμοκηπίων Θράκης)

Η επένδυση της Πλαστικά Θράκης

Πριν από τρία χρόνια ξεκίνησε η… ετερόκλητη (σε σχέση με το brand της) επένδυση της εταιρείας Πλαστικά Θράκης, που αφορά στην κατασκευή των «Θερμοκηπίων Θράκης», στο Εράσμιο του Δήμου Τοπείρου Ξάνθης.

Η Θερμοκήπια Θράκης, μετά από διαγωνισμό που είχε προκηρύξει η Περιφέρεια, έχει εξασφαλίσει το δικαίωμα εκμετάλλευσης, για 35 χρόνια, του γεωθερμικού πεδίου στο Εράσμιο, που καλύπτει 16 τετραγωνικά χιλιόμετρα.

Παρ’ ότι ο όμιλος που έχει τεράστια εξαγωγική δραστηριότητα στο χώρο των πλαστικών και των συσκευασιών, κρατάει χαμηλούς τόνους, πηγαίνοντας με πολύ προσεκτικά βήματα, ήδη η μονάδα έχει δώσει σημαντικά δείγματα γραφής αλλά κυρίως… γεύσης!

Το project προχωρά σε συνεργασία με την έτερη εισηγμένη εταιρεία Έλαστρον, η οποία έχει δημιουργήσει τη θυγατρική Έλαστρον Αγροτική και δραστηριοποιείται κι αυτή στις καλλιέργειες μέσω υδροπονίας και γεωθερμίας.

Οι δύο όμιλοι ανταλλάσσουν τεχνογνωσία, πετυχαίνουν σημαντικές συνέργειες, ενώ έχουν και ισχυρή τεχνογνωσία στο χώρο της βιομηχανίας και μεγάλο background, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Από φέτος οι δύο όμιλοι προχώρησαν στην επέκταση της συνεργασίας τους στο project υδροπονικής καλλιέργειας για την παραγωγή διαφόρων ποικιλιών ντομάτας και αγγουριού με το brand name «O ΚΗΠΟΣ ΤΗΣ ΞΑΝΘΗΣ».

Όπως τονίζει στο Liberal ο κ. Ευθύμιος Λειβαδίτης, που εκπροσωπεί την κοινή εταιρεία σε ό,τι αφορά τη μονάδα στην Ξάνθη, «ξεκινήσαμε με 45 στρέμματα πριν από τρία χρόνια, ενώ μέσα στο 2017 θα έχουμε ανέβει στα 120 στρέμματα.

Η πρώτη επέκταση έγινε το 2016, ενώ το 2017 θα έχει ολοκληρωθεί. H πρώτη φύτευση έγινε το 2014, ενώ πλέον η διαδικασία βρίσκεται ήδη στην τρίτη φύτευση, δηλαδή στην τρίτη καλλιεργητική περίοδο. Η καλλιέργειά μας γίνεται με τη μέθοδο της υδροπονίας. Αυτό που εξασφαλίζει η υδροπονία είναι η υψηλή ποιότητα και μάλιστα 365 ημέρες το χρόνο. Πρόκειται για προϊόν ορθής γεωργικής πρακτικής».

Ο κ. Λειβαδίτης τονίζει ότι στο peak της παραγωγής η μονάδα στην Ξάνθη θα απασχολεί 120 εργαζόμενους.

Η μονάδα παράγει ντομάτες σε τσαμπί, κλασικές (beef), τοματίνια αλλά και αγγούρια ενώ σταδιακά στο μέλλον θα μπει και σε άλλες καλλιέργειες. Προς το παρόν σχεδόν όλα τα προϊόντα δίνονται σε μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, ενώ η επένδυση έως τώρα, είναι της τάξης των 7 με 7,5 εκατ. ευρώ.

(Φωτ. Ντομάτες από τα “Θερμοκήπια Θράκης”)

Επένδυση 10 εκατ. ευρώ από τη Selecta Hellas

Η έτερη επένδυση στην ανατολική Μακεδονία-Θράκη στο χώρο της υδροπονικής καλλιέργειας και της αξιοποίησης των γεωθερμικών πεδίων έρχεται από το γερμανικό όμιλο SELECTA και τη θυγατρική στην Ελλάδα τη SELECTA HELLAS.

Δημιουργείται ένα τεράστιο φυτώριο όπου θα καλλιεργούνται καλλωπιστικά φυτά και λουλούδια μέσω της υδροπονίας και της γεωθερμίας. Εδρεύει στη Χρυσούπολη Καβάλας και συγκεκριμένα στο Ερατεινό του δήμου Νέστου.

Πρόκειται για θερμοκηπιακή μονάδα πολλαπλασιαστικού υλικού, δηλαδή μοσχευμάτων για καλλωπιστικά φυτά, στα οποία ο γερμανικός όμιλος έχει τεράστια τεχνογνωσία, όντας ισχυρό παγκόσμιο brand.

Όπως τονίζει στο Liberal ο κύριος μέτοχος και πρόεδρος της SELECTA HELLAS κ. Ιωάννης Παπαθεοχαρόπουλος, «έχουμε ήδη πάρει έναντι μισθώματος μέσω διαγωνισμού από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης 65 στρέμματα και όταν η μονάδα φτάσει στο 100% θα παράγουμε 65 εκατ. φυτά μοσχεύματα το χρόνο, ενώ θα εξάγεται το 100% της παραγωγής μας σε χώρες όπως Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Μ. Βρετανία.

Πρόκειται για μονάδα που όμοιά της δεν υπάρχει στην Ελλάδα αλλά ούτε στις γύρω γειτονικές χώρες, η συνολική επένδυση θα ξεπεράσει τα 10 εκατ. ευρώ, ενώ στο φουλ της παραγωγής θα απασχολούνται 120 εργαζόμενοι».

Όπως ο ίδιος τονίζει από τις αρχές του 2017 θα ξεκινήσει η κανονική παραγωγή καθώς από το φθινόπωρο του τρέχοντος έτους έχουν γίνει οι πρώτες πειραματικές καλλιέργειες.

Σύμφωνα με τον κ. Παπαθεοχαρόπουλο η διαδικασία έχει ως εξής: «Η πρώτη ύλη για όλα τα καλλωπιστικά φυτά έρχεται από αφρικανικές χώρες όπως Κένυα, Ουγκάντα, Αιθιοπία. Πρόκειται για άριζα μοσχεύματα που παράγονται μόνο σ’ αυτές τις χώρες. Η δουλειά της μονάδας στην Ξάνθη θα είναι να πολλαπλασιάζει τα άριζα μοσχεύματα και να τα κάνει ένριζα.

Η μονάδα θα παράγει Πελαργίνες, Γαρίφαλα, Αλεξανδρινά, Γεράνια, Ντάλιες κ.λπ. όχι όμως ως τελικό προϊόν αλλά ως μοσχεύματα, τα οποία θα πουλιούνται σε φυτώρια σε όλη την Ευρώπη».

Χρήση παλίρροιας και άμπωτης, 100% φυσική διαδικασία

Όπως σημειώνει ο κ. Παπαθεοχαρόπουλος, «όλη η παραγωγή θα γίνεται αξιοποιώντας τις δυνατότητες της γεωθερμίας. Είναι κάτι πρωτόγνωρο για τα ελληνικά δεδομένα αυτή η μονάδα, δεν έχουν ξαναχρησιμοποιηθεί τέτοιες τεχνικές, ενώ για την εκπαίδευση των εξειδικευμένων γεωπόνων μας, υπήρξε πρόγραμμα εκπαίδευσης στο εξωτερικό.

Όλη η μονάδα θα λειτουργεί με φυσικούς τρόπους ενέργειας, δηλαδή με 100% περιβαλλοντικό αποτύπωμα, χωρίς φουγάρα, χωρίς πετρέλαιο, με χρήση ομβρίων υδάτων».

Περιγράφοντας μερικώς τη διαδικασία ο ίδιος σημειώνει πως «πάνω σε βιομηχανικό δάπεδο θα γίνεται χρήση της παλίρροιας και της άμπωτης, κατευθύνοντας το νερό με μηχανικό τρόπο στις συντεταγμένες που εμείς θέλουμε να ποτίσουμε, για όσα λεπτά θέλουμε, κ.ο.κ. Πλημμυρίζουμε δηλαδή το δάπεδο για λίγα λεπτά, ενώ κατόπιν το νερό συλλέγεται εκ νέου στις δεξαμενές, εμπλουτίζεται και επαναχρησιμοποιείται όλο. Δεν πάει χαμένο καθόλου νερό».

Αξίζει να σημειωθεί ότι η γερμανική SELECTA είναι μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες παγκοσμίως στη δημιουργία πολλαπλασιαστικού υλικού καλλωπιστικών φυτών. Εδρεύει στη Στουτγκάρδη και διαθέτει παραρτήματα και μονάδες σε Ευρώπη, Αμερική, Αφρική και Ασία.

Τι είναι η υδροπονία

Εν πολλοίς άγνωστη λέξη και έννοια η υδροπονία, έχει μπει στις εγχώριες διαδικασίες καλλιέργειας τα τελευταία λίγα χρόνια. Πρόκειται για καλλιέργεια φυτών που γίνεται σε οποιοδήποτε υπόστρωμα εκτός του εδάφους ή εδαφικών μειγμάτων. Εν ολίγοις, τα φυτά μεγαλώνουν στο νερό ή σε αδρανή υποστρώματα, τύπου περλίτη, αντί για το χώμα.

Με τη μέθοδο αυτή, η ρίζα του φυτού απορροφά όσο νερό θέλει, ενώ το υπόλοιπο ανακυκλώνεται και χρησιμοποιείται ξανά, με αποτέλεσμα στην υδροπονία να ξοδεύεται 40-60% λιγότερο νερό από ό,τι στις συμβατικές καλλιέργειες. Σε σύγκριση με τις συμβατικές καλλιέργειες, στις υδροπονικές ελαχιστοποιείται η ανάγκη για χρήση φυτοφαρμάκων και ζιζανιοκτόνων, ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις απαιτείται λιγότερη χρήση λιπασμάτων.

Επίσης, στις συμβατικές καλλιέργειες για την παραγωγή ενός κιλού ντομάτας απαιτούνται περίπου 60 λίτρα νερού. Στο κλασικό θερμοκήπιο με χώμα αυτή η ποσότητα μειώνεται στα 25-30 λίτρα. Με το ανοιχτό σύστημα υδροπονίας χωρίς ανακύκλωση νερού η ποσότητα πέφτει στα 20 και αν ανακυκλώνεται με κλειστό σύστημα μειώνεται ακόμη περισσότερο, στα 15 λίτρα.

liberal.gr