Αν και η φορολογική περίοδος βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, τα «σκούρα μαντάτα» για τους ελεύθερους επαγγελματίες, αναμένονται από το 2025 καθώς οι φετινές αυξήσεις στον κατώτατο μισθό επηρεάζουν άμεσα και τις επιβαρύνσεις στη φορολογία τους με επιπλέον φόρους έως και 37%, με ειδικές προβλέψεις για όσους απασχολούν εργαζόμενους.

Kαι αυτό διότι, με νόμο ο οποίος ψηφίστηκε πέρυσι, ο ετήσιος κατώτατος μισθός αποτελεί την βάση υπολογισμού του τεκμαρτού εισοδήματος των ελεύθερων επαγγελματιών, το οποίο ανάλογα με τα χρόνια λειτουργίας της επιχείρησης και το απασχολούμενο προσωπικό αυξομειώνεται, δημιουργώντας έτσι αποκλίσεις στα βάρη της φορολογίας.

Όπως έχει σημειώσει και στο παρελθόν το newsit.gr με παραδείγματα από τον κ. Ηλία Χατζηγεωργίου της Παντελής Παν. & Συνεργάτες με την αύξηση του κατώτατου μισθού στα 830 ευρώ, αυξάνεται και η βάση υπολογισμού του ελάχιστου φόρου στον ελεύθερο επαγγελματία στα 11.620 ευρώ (από 10.920 ευρώ με κατώτατο στα 780 ευρώ) και ως εκ τούτου, από το 2025 αυξάνεται και ο ελάχιστος ο φόρος στα 1.258 ευρώ, από 1.102 ευρώ.

Και τούτο διότι το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα υπολογίζεται στο ύψος του κατώτατου μισθού επί 14 μήνες, από το φορολογικό έτος 2024 και μετά (δηλαδή στις δηλώσεις του 2025).

Πώς θα υπολογίζεται το ελάχιστο φορολογητέο εισόδημα

Σε ένα δεύτερο επίπεδο, το ποσό του τεκμαρτού εισοδήματος, που προκύπτει από τον κατώτατο μισθό συνυπολογίζεται με τα έτη λειτουργίας της επιχείρησης και το ενδεχόμενο προσωπικό.

Δηλαδή, οι νέοι επαγγελματίες για λιγότερα από 4 έτη, απαλλάσσονται από τα αντικειμενικά κριτήρια ενώ από το 4ο έτος λειτουργίας ισχύει ελάχιστο όριο φορολογητέου εισοδήματος μειωμένο κατά 67%, σε σύγκριση με το ποσό του ελαχίστου φορολογητέου εισοδήματος που αντιστοιχεί σε ατομική επιχείρηση με 6 έτη λειτουργίας χωρίς εργαζόμενο, και διαμορφώνεται ως εξής:

• Για κάθε ατομική επιχείρηση που συμπλήρωσε 4 έτη λειτουργίας μέσα στο 2023, θα ληφθεί υπόψη το ποσό των 10.920 ευρώ μειωμένο κατά 67%, δηλαδή θα ληφθεί υπόψη ελάχιστο φορολογητέο εισόδημα ύψους 3.640 ευρώ.
  για κάθε ατομική επιχείρηση που συμπλήρωσε ή θα συμπληρώσει 4 έτη λειτουργίας μέσα στο 2024, θα ληφθεί υπόψη το ποσό των 11.620 ευρώ μειωμένο κατά 67%, δηλαδή θα ληφθεί υπόψη ελάχιστο φορολογητέο εισόδημα ύψους 3.873 ευρώ.
• Για τους επιχειρήσεις που λειτουργούν 5 χρόνια ισχύει ελάχιστο όριο φορολογητέου εισοδήματος μειωμένο κατά 33%, σε σύγκριση με το ποσό του ελαχίστου φορολογητέου εισοδήματος που αντιστοιχεί σε ατομική επιχείρηση με 6 έτη λειτουργίας χωρίς εργαζόμενο και συγκεκριμένα:
• Για κάθε ατομική επιχείρηση που συμπλήρωσε 5 έτη λειτουργίας μέσα στο 2023, θα ληφθεί υπόψη το ποσό των 10.920 ευρώ μειωμένο κατά 33%, δηλαδή θα ληφθεί υπόψη ελάχιστο φορολογητέο εισόδημα ύψους 7.280 ευρώ.
• Για κάθε ατομική επιχείρηση που συμπλήρωσε ή θα συμπληρώσει 5 έτη λειτουργίας μέσα στο 2024, θα ληφθεί υπόψη το ποσό των 11.620 ευρώ μειωμένο κατά 33%, δηλαδή θα ληφθεί υπόψη ελάχιστο φορολογητέο εισόδημα ύψους 7.747 ευρώ.
• Για τις ατομικές επιχειρήσεις «ηλικίας» μεγαλύτερη των 6 ετών, το ελάχιστο τεκμαρτό φορολογητέο εισόδημα που αντιστοιχεί σε επιχείρηση με 6 έτη λειτουργίας χωρίς κανέναν εργαζόμενο προσαυξάνεται κατά 10% για κάθε επιπλέον τριετία λειτουργίας και συγκεκριμένα:
• Για 7 έως 9 έτη λειτουργίας ισχύει προσαύξηση 10%, οπότε το ποσό αυτό διαμορφώνεται στα 12.012 ευρώ για το φορολογικό έτος 2023 και αυξάνεται περαιτέρω στα 12.782 ευρώ για το φορολογικό έτος 2024
• Για 10 έως 12 έτη λειτουργίας ισχύει προσαύξηση 20%, οπότε το ποσό αυτό διαμορφώνεται στα 13.104 ευρώ για το φορολογικό έτος 2023 και αυξάνεται περαιτέρω στα 13.944 ευρώ για το φορολογικό έτος 2024
• Για περισσότερα από 12 έτη λειτουργίας, η προσαύξηση φθάνει το 30%, οπότε το ποσό αυτό διαμορφώνεται στα 14.196 ευρώ για το φορολογικό έτος 2023 και αυξάνεται στα 15.106 για το φορολογικό έτος 2024.

Τι θα ισχύει για όσους απασχολούν εργαζόμενους

Ειδικές προβλέψεις θα ισχύουν για όσες ατομικές επιχειρήσεις απασχολούν εργαζόμενους, και συγκεκριμένα:

• Το ποσό ελάχιστου ετήσιου φορολογητέου εισοδήματος συγκρίνεται με το ποσό του ανώτερου ετήσιου μισθού που καταβάλλεται στο προσωπικό το οποίο δεν μπορεί να είναι υψηλότερο των 30.000 ευρώ. Όποιο από τα δύο συγκρινόμενα ποσά είναι μεγαλύτερο θα λαμβάνεται αυτό υπόψη, για τον περαιτέρω αντικειμενικό προσδιορισμό του τελικού ελαχίστου φορολογητέου εισοδήματος.
• Το ελάχιστο ετήσιο φορολογητέο εισόδημα, προσαυξάνεται περαιτέρω ως εξής:

Κατά το 10% του ετήσιου κόστους μισθοδοσίας του προσωπικού (στο οποίο περιλαμβάνονται μισθοί, εργοδοτικές εισφορές, παροχές σε είδος) της επιχείρησης, με ανώτατο όριο προσαύξησης τις 15.000 ευρώ.

Κατά το 5% της τυχόν επιπλέον διαφοράς του ετήσιου κύκλου εργασιών της επιχείρησης από τον μέσο όρο ετήσιου κύκλου εργασιών όλων των επιχειρήσεων που ασκούν την ίδια δραστηριότητα βάσει Κωδικού Αριθμού Δραστηριότητας. Η προσαύξηση της περίπτωσης αυτής δεν υπολογίζεται όταν ο μέσος όρος του ετήσιου κύκλου εργασιών του αντίστοιχου Κ.Α.Δ. δεν υπερβαίνει τις 10.000 ευρώ ή όταν το πλήθος των επιτηδευματιών που υπάγονται στον συγκεκριμένο Κ.Α.Δ. δεν υπερβαίνει τους 30.

• Εφόσον το δηλούμενο εισόδημα του αυτοαπασχολούμενου είναι μεγαλύτερο από το ελάχιστο ετήσιο φορολογητέο εισόδημα, ως τελικό φορολογητέο εισόδημα λαμβάνεται υπόψη το δηλούμενο.
• Εφόσον το δηλούμενο εισόδημα είναι μικρότερο του ελάχιστου ετήσιου φορολογητέου εισοδήματος, ως τελικό φορολογητέο εισόδημα λαμβάνεται υπόψη το δεύτερο.

newsit.gr

Σπάνια ευκαιρία για να στήσουν τη δική τους επιχείρηση θα έχουν σε λίγες μέρες χιλιάδες νέοι επαγγελματίες σε ολόκληρη τη χώρα καθώς ανοίγει η πλατφόρμα των αιτήσεων, ώστε να τολμήσουν να κάνουν το ξεκίνημά τους, βάζοντας «μισά- μισά» τα λεφτά με το κράτος.

Για πρώτη φορά μετά το 2018 έρχονται προγράμματα ΕΣΠΑ που προσφέρουν άμεση χρηματική επιχορήγηση σε νέους επιχειρηματίες για να ανοίξουν καινούργια καταστήματα, καινούργιες επιχειρήσεις και τουριστικά καταλύματα.

Διαθέτοντας προσωπικό κεφάλαιο 20.000, 50.000 ή 100.000 ευρώ, θα λάβουν από το κράτος και επιχορήγηση άλλα τόσα ως ενίσχυση για να σταθούν στα πόδια τους.

Νέα συστήματα

Το σχέδιο της κυβέρνησης και του αναπληρωτή υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκου Παπαθανάση (φωτ.) αποβλέπει στην ενίσχυση της νέας επιχειρηματικότητας για δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, προκειμένου νέες και νέοι να βρουν δουλειά ή να επιστρέψουν στην Ελλάδα αν έχουν φύγει στο εξωτερικό. Τα προγράμματα αναμένεται έτσι να γίνουν ανάρπαστα.

Εν συγκρίσει με το παρελθόν, όμως, θα διαθέτουν αυξημένη διαφάνεια και δικλείδες ασφαλείας για την τελική επιλογή των δικαιούχων. Ενα διαφοροποιημένο σύστημα εντάξεων θα δίνει δυνατότητα αυτοβαθμολόγησης στους υποψηφίους, προκειμένου να γνωρίζουν τις πιθανότητες επιτυχίας της αίτησής τους, προτού καλά-καλά τελειώσουν την αίτηση, ώστε να μη μένουν τελικά στα κρύα του λουτρού, αφού θα έχουν μπει σε τόσα έξοδα, κινήσεις και διαδικασίες υλοποίησης του στόχου τους.

Η επιλογή των δικαιούχων θα γίνει με συγκριτική αξιολόγηση βάσει βαθμολογίας επί συγκεκριμένων κριτηρίων. Δεν θα επαναληφθεί έτσι το «όποιος προλάβει – πρόλαβε» να κάνει πρώτος αίτηση, προτού εξαντληθούν τα κονδύλια.

Πώς και πότε θα χρηματοδοτηθούν

Στο α’ δεκαήμερο του Δεκεμβρίου θα ανοίξει η πλατφόρμα των αιτήσεων για εκατοντάδες ή χιλιάδες επιχειρήσεις σε όλη τη χώρα, που θα λάβουν 45%-50% επιχορήγηση από το ΕΣΠΑ και δημόσιους πόρους. Νωρίτερα την ίδια μέρα, στο espa.gr θα ανακοινωθούν οι τελικοί όροι συμμετοχής στο πρόγραμμα. Αιτήσεις θα γίνονται δεκτές ως τις αρχές Φεβρουαρίου.

Τα κονδύλια μοιράζονται σε δύο δεξαμενές, μία για επιχειρήσεις στην Αττική και μία στην Περιφέρεια. Η περίμετρος των δικαιούχων καθορίζεται από συγκεκριμένους Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριότητας (ΚΑΔ), ο κατάλογος των οποίων είναι ιδιαίτερα εκτεταμένος (εξαιρούνται οι κλάδοι του λιανικού εμπορίου και της Εστίασης). Ο επιχορηγούμενος προϋπολογισμός κάθε σχεδίου κυμαίνεται από 80.000 έως 400.000 ευρώ στον τομέα του τουρισμού ή από 40.000 έως 400.000 ευρώ στον τομέα του εμπορίου, της μεταποίησης και των υπηρεσιών.

Επένδυση και αποπληρωμή θα γίνουν μέσα σε δύο χρόνια. Στην τελική προκήρυξη, όμως, θα μειώνεται από πέντε σε τρία χρόνια, η περίοδος μετά την ολοκλήρωση της επένδυσης, κατά την οποία απαγορεύεται η αλλαγή δραστηριότητας ή χρήσης της επένδυσης. Για παράδειγμα, δεν είναι επιτρεπτή η αλλαγή δραστηριότητας από ΚΑΔ Μεταποίησης σε ΚΑΔ Υπηρεσιών και το αντίστροφο.

Θα διατεθούν συνολικά 350 εκατ. ευρώ, αποκλειστικά για μικρές ή πολύ μικρές επιχειρήσεις. Τα 190 αφορούν, κυρίως, τους κλάδους Υπηρεσιών και Μεταποίησης ή άλλες νεοσύστατες επιχειρήσεις και νέους επαγγελματίες εφόσον έχουν κάνει έναρξη εργασιών μέσα στους τελευταίους 12 μήνες, βρίσκονται υπό σύσταση ή θα προλάβουν να συστήσουν επιχείρηση μέσα στη χρονιά.

Εξαιρούνται όμως οι κλάδοι της εστίασης και του λιανεμπορίου. Τα υπόλοιπα 160 εκατ. ευρώ αφορούν τουριστικές επιχειρήσεις. Για παράδειγμα, ένας νέος οδοντίατρος που χρειάζεται ιατρικό εξοπλισμό και μηχανήματα 40.000 ευρώ για να ανοίξει το ιδιωτικό ιατρείο του θα είναι επιλέξιμος και με την επιδότηση που θα πάρει το κόστος του θα μειωθεί στο μισό!

Ποιοι προηγούνται, ποιοι αποκλείονται

Σε σύγκριση με αντίστοιχα προγράμματα του παρελθόντος από Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης και ΕΣΠΑ (έως το 2018 τουλάχιστον, όπου δίνονταν ακόμα χρηματοδοτήσεις 40% και άνω για νεοσύστατες επιχειρήσεις), το νέο πρόγραμμα θα έχει πιο «ευρωπαϊκά» κριτήρια διασφάλισης της ποιότητας, της ωριμότητας και της βιωσιμότητας του επενδυτικού σχεδίου, προκειμένου να καταθέσει ο υποψήφιος την πρόταση για δημιουργία της δικής του επιχείρησης.

Τη στιγμή υποβολής της αίτησης κάθε ενδιαφερόμενος θα γνωρίζει και θα αναγράφει στην αίτησή του πόσα μόρια υπολογίζει πως συγκέντρωσε. Θα μετράει η προηγούμενη εμπειρία ή σπουδές στον τομέα που επιλέγει, αλλά και ο υποψήφιος μπορεί να καλύψει το 50-55% της επένδυσης που απαιτείται με δικά του κεφάλαια. Αν δηλαδή κάποιος ζητάει επιχορήγηση, π.χ. 90.000 ευρώ, θα πρέπει να προκύπτει (από βεβαιώσεις ή συμφωνητικό με τράπεζα κ.λπ.) ότι διαθέτει και αντίστοιχο κεφάλαιο 90.000-100.000 ευρώ ή εξασφαλισμένο δάνειο για να καλύψει τη συμμετοχή του. Διαφορετικά θα αποκλείεται.

Τα στοιχεία που θα υποβληθούν ως τις αρχές Φεβρουαρίου θα ελεγχθούν μέσα σε ένα εξάμηνο, προκειμένου το καλοκαίρι να ανακοινωθεί η τελική λίστα των δικαιούχων. Σε περίπτωση που η αίτηση βαθμολογηθεί από τους αξιολογητές του ΥΠΕΘΟ με λιγότερα μόρια απ’ όσα υπολόγισε ο ίδιος ο υποψήφιος, θα λαμβάνει και αιτιολογημένη απάντηση πώς και γιατί δεν έπιασε τη βαθμολογία που περίμενε. Ετσι, γνωρίζοντας κάθε υποψήφιος τη δική του βαθμολογία, θα μπορεί να ελέγξει τις πιθανότητες και αν δικαιολογημένα βρέθηκε πιο χαμηλά στην κατάταξη, εν σχέσει με τους υπόλοιπους με περισσότερα μόρια.

Δεν αρκεί πάντως η απλή δήλωση προθέσεων. Τίθενται αυξημένα κριτήρια διασφάλισης της σοβαρότητας του επενδυτικού σχεδίου και απαιτείται να υπάρχουν ακριβή στοιχεία υλοποίησής του. Ο υποψήφιος δικαιούχος πρέπει να ορίσει ξεκάθαρα σε ποια ακριβώς περιοχή ενεργοποιείται εντός της περιφέρειας που επιλέγει. Και απαιτείται να το αποδεικνύει με έγγραφα ή άλλα στοιχεία (Ε1, Ε9, μισθωτήρια κ.λπ.).

Για παράδειγμα, αν δηλώσει επαγγελματική έδρα σε συγκεκριμένο ακίνητο πρέπει να εμφανίσει τίτλους ιδιοκτησίας ή μισθωτήριο μακροχρόνιας ενοικίασης του χώρου κ.λπ. Ή αν δηλώνει πως θα ανεγείρει ακίνητο, να καταθέσει στοιχεία ότι διαθέτει έκταση και είναι οικοδομήσιμη. Διαφορετικά, δεν θα αξιολογείται καν η πρόταση.

Από την άλλη, ακριβώς επειδή τα προγράμματα αφορούν νεοσύστατες επιχειρήσεις δεν θα τεθούν περιορισμοί ως προς τις θέσεις εργασίας, όπως ισχύει σε αντίστοιχα προγράμματα για υφιστάμενες επιχειρήσεις. Δίνεται έτσι η ευκαιρία σε νέους επιχειρηματίες να εκκινήσουν με προσωπική ατομική εργασία, χωρίς κανέναν υπάλληλο. Ωστόσο, σχεδιάζεται να μπορεί να λάβουν επιπλέον επιχορήγηση αν δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας, τις οποίες θα διατηρήσουν. Στην περίπτωση αυτήν, η επιδότηση θα φτάνει στο 50%.

Για να συμμετάσχει κανείς πρέπει να επιλέξει ένα από τα δύο προγράμματα, με έναν μόνο Κωδικό Δραστηριότητος (ΚΑΔ) και σε μία μόνο περιφέρεια της χώρας. Στο πρόγραμμα τουριστικών καταλυμάτων θα χρηματοδοτείται η δημιουργία για ξενοδοχεία 4 αστέρων και άνω με τουλάχιστον 12 κλίνες, ξενοδοχειακά καταλύματα εντός παραδοσιακών κτισμάτων του Π.Δ. 33/197 ή κάμπινγκ 3 αστέρων και άνω. Καλύπτονται, όμως, και επιπλωμένες τουριστικές κατοικίες (τουλάχιστον τρεις στο ίδιο σήμα) ή ενοικιαζόμενα δωμάτια και διαμερίσματα με ελάχιστη δυναμικότητα 12 κλινών, κατηγορίας από 4 κλειδιά και άνω.