Τι είδους κεφάλαια χρειάζονται οι τράπεζες, σε τι ποσότητες και ποιοί θα τα βάλουν

Θολό είναι το τοπίο που διαμορφώνεται στις τράπεζες για τις επικείμενες αυξήσεις κεφαλαίου καθώς οι κεφαλαιακές ανάγκες που θα προκύψουν διαρθρώνονται σε τρεις πυλώνες τους δυο εκ των οποίων θα κληθούν να καλύψουν οι ιδιώτες και τον τελευταίο το Δημόσιο μέσω του ΤΧΣ. Ωστόσο –σύμφωνα με μέχρι στιγμής δεδομένα- ακόμα δεν έχει ξεκαθαρίσει τι θα συμβεί σε περίπτωση που η συμμετοχή των ιδιωτών δεν ανταποκριθεί στα standards, ενώ μόνο σίγουρο είναι ότι εφόσον η διαδικασία ολοκληρωθεί εντός του έτους δεν θα υπάρξει bail in καταθέσεων.

Σε αυτή τη φάση το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και η Τράπεζα της Ελλάδος σε συνεργασία με τις ευρωπαϊκές αρχές, τις διοικήσεις των τραπεζών και κυβερνητικούς αξιωματούχους ξαναγράφουν το νόμο που διέπει τη λειτουργία του ΤΧΣ. Όπερ σημαίνει ότι η διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών θα διαφοροποιηθεί έναντι αυτής που ακολουθήθηκε την προηγούμενη φορά.

Πόσες και σε ποια σημεία θα είναι οι αλλαγές και σε πιο βαθμό θα επηρρεάσουν θετικά ή αρνητικά το σύνολο της διαδικασίας είναι ακόμα ασαφές. Σίγουρο θεωρείται ότι οι νομικές υπηρεσίες των τραπεζών δαμορφώνουν προτάσεις που θα τις εισηγηθούν στο ΤΧΣ και την κυβέρνηση και οι οποίες έχουν προκύψει από τις επαφές των διοικήσεων με τους ξένους επενδυτές.

Στόχος των τροποποιήσεων είναι να ενισχυθεί η διασφάλιση των ιδιωτών μετόχων, η διοικητική αυτοτέλεια των τραπεζών, να ελεγχθεί η παρεμβατικότητα του Δημοσίου και να δημιουργηθεί ένας φερέγγυος μηχανισμός συνεργασίας ιδιωτών μετόχων και Δημοσίου. Παράλληλα οι νομοτεχνικές βελτιώσεις στοχεύουν στη διευκόλυνση της εισόδου των επενδυτών, καθώς και στην εξασφάλιση του χειρισμού μελλοντικών κεφαλαιακών αναγκών.

Σε αυτή τη φάση και με βάση πρόβλεψη του ισχύοντος νόμου, που δεν αναμένεται να αλλάξει, οι ιδιώτες μέτοχοι των τραπεζών θα κληθούν να εισφέρουν κεφάλαια ίσα με το άθροισμα του αποτελέσματος του Asset Quality Review και του βασικού σεναρίου των stress tests, ενώ το Δημόσιο θα καλύψει το δυσμενές σενάριο των ασκήσεων.

Τραπεζίτες, κυβέρνηση και ΤΧΣ δεν έχουν εξετάσει όμως, μέχρι τώρα, την ανάγκη προσαρμογής στα κριτήρια της Βασιλείας ΙΙΙ που προβλέπουν ότι το Liquidity Coverage Ratio θα πρέπει να ανέλθει στο 70% από 1/1/2016.

Το LCR είναι το αποτέλεσμα της διαίρεσης των High Quality Liquid Assets ως προς τις υπολόγιζομενες καθαρές εκροές (εισροές-εκροές) κεφαλαίων για περίοδο 30 ημερών σε κατάσταση σοκ.

Στην ελληνική πραγματικότητα αυτό μεταφράζεται στο σύνολο του τραπεζικού συστήματος στα 25 δισ. καθαρές εκροές, σενάριο που υλοποιήθηκε τον Ιανουάριο σε πραγματικές συνθήκες.

Όσον αφορά τα κεφάλαια υψηλής διαβάθμισης (HQLA) μετά από τροποποιήσεις του συγκεκριμένου κανονισμού αυτά περιλαμβάνουν:

Στα Level 1:

– Ρευστό και καταθέσεις στην κεντρική τράπεζα

– Συγκεκριμένες μορφές ομολόγων εγγυημένα από το Δημόσιο ή/και τις κεντρικές τράπεζες

Τα οποία όμως δεν έχουν εκχωρηθεί προς χρηματοδότηση. Επίσης τα συγκεκριμένα assets μπορεί να υποβληθούν σε haircut.

Στα Level 2: 

Αυτά χωρίζονται σε Leve 2A και Level 2B. 

Τα Level 2A περιλαμβάνουν:

– Συγκεκριμένα κρατικά χρεόγραφα, 

– καλυμμένα ομόλογα και 

– εταιρικά ομολογιακά δάνεια υψηλής διαβάθμισης

Τα Level 2B περιλαμβάνουν:

– Χαμηλότερης διαβάθμισης εταιρικά χρεόγραφα (άρα και ομολογιακά δάνεια)

– Στεγαστικά δάνεια πλήρους εξασφάλισης

– Και μετοχές υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις

Σύμφωνα όμως με τη σχετική οδηγία της BIS τα Level 2 Assets δεν μπορεί να υπερβαίνουν το 40% των συνολικά υπολογιζομένων στο HQLA κεφαλαίων, που πρακτικά σημαίνει ότι οι τράπεζες χρειάζονται περισσότερα μετρητά και κρατικά ομόλογα ανώτατης διαβάθμισης. Τέλος τα Level 2B Assets δεν μπορούν να υπερβαίνουν το 15% του συνολικού HQLA.

Συνεπώς το HQLA αποτελείται κατ ελάχιστον από:

– 60% Level 1 κεφάλαια 

– 25% Level 2A κεφάλαια

– 15% Level 2B κεφάλαια

Για να μπορέσουν οι τράπεζες να χαρακτηριστούν φερέγγυες υπό τους νέους κανονισμούς της Βασιλείας ΙΙΙ θα πρέπει το LCR Ratio να διαμορφώνεται στο 70%, συνεπώς ανεξαρτήτως αποτελεσμάτων των stress tests τα εισφερθέντα στο βασικό σενάρια κεφάλαια θα πρέπει να καύπτουν αυτά τα επίπεδα εξασφαλίσεων.

Σε διαφορετική περίπτωση ο επόπτης (SSM) θα είναι υποχρεωμένος να περάσει το θέμα στο εποπτικό συμβούλιο και από εκεί στην ΕΚΤ. Εν συνεχεία θα εμπλακεί η Κομισιόν για να αποφασιστεί αν κάποια συστικμή τράπεζα πρέπει να τεθεί σε ειδικό καθεστώς και σε ποιό.

Για μη συστημικές τράπεζες δεν ισχύουν τα ίδια standards, σε αυτή τη φάση. Αν όμως τεθούν σε διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης μέσω του ΤΧΣ τότε αυτό ενδέχεται να αλλάξει.

Σε αυτό το πλαίσιο μπορεί να επιτραπεί η έκδοση και CoCos καθώς και η χρήση του αναβαλόμμενου φόρου αλλά μέχρι συγκεκριμένο ύψος που θα καθορίζεται από το συνολικό ύψος των κεφαλαίων που θα εισφερθούν στις αμκ.

Όπερ σημαίνει ότι ο αναβαλλόμενος φόρος μπορεί να περιλαμβάνεται στα Level 1 assets, ενώ τα CoCos στα Level B. 

Αντιστοίχως μπορεί να διασωθούν και συγκεκριμένες κατηγορίες ομολόγων μειωμένης εξασφάλισης εφόσον εμπίπτουν έστω στην κατηγορία Level 2B.

Ο νέος νόμος για ανακεφαλαιοποιήσεις-ΤΧΣ

Σίγουρο θεωρείται ότι ο νέος νόμος θα περιλαμβάνει όλα τα σημεία της κοινοτικής οδηγίας BRRD η οποία προβλέπει και τη διαδικασία του Bail in με σειρά (μέτοχοι, ομολογιούχοι, καταθέτες) με το τελευταίο σκέλος να καίσταται ενεργό από την 1η Ιανουαρίου του 2016.

Παράλληλα θα ενσωματώνει και τις οδηγίες της Βασιλείας ΙΙΙ, όπως αυτές εκειδικεύονται στα κείμενα  της BIS και τις αποδέχεται δεσμευτικά η ΕΚΤ και η Κομισιόν.

Στο πλαίσιο του νέου νόμου θα περιλαμβάνονται και οι ενέργειες για τη δημιουργία νέας αγοράς κόκκινων δανείων (NPL Market) το οποίο περιλαμβάνεται στο τρίτο Μνημόνιο και μέσω της οποίας εκτιμάται ότι θα αυξηθεί η αποδοτικότητα των στοιχείων του ενεργητικού των τραπεζών αντιστρέφοντας σε οργανικά κέρδη προβλέψεις που είχαν διενεργηθεί παλαιότερα.

Παράλληλα σε τεθεί σε εφαρμογή και η διαδικασία αναδιάταξης των διοικητικών συμβουλίων των τραπεζών καθώς συγκεκριμενοποιούνται τα προσόντα των στελεχών που θα τα πλαισιώνουν.

Σε αυτό το πλαίσιο έως τα τέλη Ιουνίου 2016, μετά την επισκόπηση των διοικητικών συμβουλίων των τραπεζών από το ΤΧΣ, τα μέλη μπορεί να αντικαθίστανται με τρόπο με τον οποίο εξασφαλίζεται ότι τα δ.σ. των τραπεζών περιλαμβάνουν τουλάχιστον τρεις διεθνείς ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες με γνώση και μακρά πείρα στην τραπεζική, χωρίς σχέση κατά την προηγούμενη δεκαετία με ελληνικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Οι εμπειρογνώμονες αυτοί θα προεδρεύουν σε όλες τις επιτροπές.

sofokleousin.gr