Γιατί η ακρίβεια παραμένει παρά τη στατιστική πτώση του πληθωρισμού
Ο τέταρτος υψηλότερος μέσος ετήσιος πληθωρισμός της τελευταίας τριακονταετίας καταγράφηκε το 2022, καθώς διαμορφώθηκε σε 9,6%, θυμίζοντας την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας στις αρχές της δεκαετίας του ’90.
Και μπορεί ο τελευταίος μήνας της χρονιάς που μόλις έφυγε, ο Δεκέμβριος, να έκλεισε με περαιτέρω αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, με τον δείκτη τιμών καταναλωτή να διαμορφώνεται σε 7,2% από 8,5% τον Νοέμβριο, 9,1% τον Οκτώβριο και 12% τον Σεπτέμβριο, όμως τα επιμέρους στοιχεία, όπως το ρεκόρ που καταγράφηκε στον πληθωρισμό των τροφίμων, 15,5%, κάθε άλλο παρά επιτρέπουν πανηγυρισμούς.
Δεν πρέπει να λησμονείται πως η στατιστική μέτρηση του πληθωρισμού μετράει την εξέλιξη των τιμών σε ετήσια και μηναία βάση. Το Δεκέμβριο του 2021 ο πληθωρισμός είχε ήδη αρχίσει να παίρνει την ανιούσα λόγω των καυσίμων, ωστόσο το πρόσθετο κόστος δεν είχε διαχυθεί σε όλη την αγορά. Έτσι, η μέτρηση του τιμάριθμου το Δεκέμβριο του 2022 έδειξε μια στατιστική αποκλιμάκωση, αλλά στην πραγματική ζωή οι τιμές δεν έχουν αποκλιμακωθεί, ούτε φαίνεται πως θα αποκλιμακωθούν σύντομα.
Ειδικά, μάλιστα, καθώς παράγοντες της βιομηχανίας τροφίμων και αναλυτές της αγοράς εκτιμούν ότι οι ανατιμήσεις στα τρόφιμα θα συνεχισθούν τουλάχιστον για το πρώτο εξάμηνο του 2023, αφού, παρά την υποχώρηση των τιμών στην ενέργεια, οι τιμές βασικών πρώτων υλών παραμένουν σε πολύ υψηλά επίπεδα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε χθες η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), ο δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε τον Δεκέμβριο του 2022 κατά 7,2% σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο του 2021, εξέλιξη που οφείλεται στον χαμηλότερο ρυθμό αύξησης φυσικού αερίου και υγρών καυσίμων και στη μείωση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος, συμπεριλαμβανομένων πάντα των κρατικών επιδοτήσεων. Ειδικότερα, η αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου σε ετήσια βάση ήταν 50%, μακριά δηλαδή από τα τριψήφια ποσοστά αύξησης που είδαμε τους προηγούμενους μήνες, των καυσίμων – λιπαντικών 8,6%, του πετρελαίου θέρμανσης 1,4%. Η τιμή του ηλεκτρισμού υποχώρησε κατά 8,8%.
Από την άλλη, στα τρόφιμα και σε κάποια βασικά είδη νοικοκυριού, αλλά και υπηρεσίες καταγράφονται διψήφια ποσοστά αύξησης τιμών. Ενδεικτικά στα γαλακτοκομικά και στα αυγά οι τιμές σε ετήσια βάση έχουν αυξηθεί κατά 25,6%, στα έλαια και λίπη κατά 21,7%, στο ψωμί-δημητριακά κατά 18,10%, στα κρέατα κατά 17,8%, στον καφέ κατά 13,2%, στα λαχανικά κατά 13,1%, στα αναψυκτικά χυμούς κατά 10,4%, στη ζάχαρη κατά 8,7%.
Οι αυξήσεις τιμών στα τρόφιμα ή μάλλον η συνέχιση των ανατιμήσεων, καθώς μέσα στον Ιανουάριο έχουν σταλεί νέοι τιμοκατάλογοι από τους προμηθευτές στις αλυσίδες σούπερ μάρκετ, πλήττει υπέρμετρα κυρίως τα φτωχά νοικοκυριά. Κι αυτό διότι, ενώ οι δαπάνες για τα τρόφιμα αποτελούν κατά μέσο όρο το 22% των δαπανών των νοικοκυριών, στα πλέον φτωχά νοικοκυριά το ποσοστό αυτό ανεβαίνει, σύμφωνα με την έρευνα οικογενειακών προϋπολογισμών του 2021, στο 34,8%.
Η εξέλιξη του πληθωρισμού σε ετήσια βάση το διάστημα 1992-2022:
