ΥΓΕΙΑ
Αϋπνία | Ποια τα αίτια της διαταραχής, ποια θεραπεία προτείνουν οι ειδικοί
Η αϋπνία είναι μια συνήθης διαταραχή του ύπνου που χαρακτηρίζεται από τη δυσκολία χαλάρωσης ώστε να επέλθει ο ύπνος και/ή τη δυσκολία παραμονής σε κατάσταση ύπνου, παρά τις χρονικές δυνατότητες του ατόμου να απολαύσει επαρκή ύπνο.
Τα άτομα που πάσχουν από αϋπνία συνήθως δεν αισθάνονται ξεκούραστα όταν ξυπνούν, κάτι που επηρεάζει αρνητικά τις επιδόσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας. Η αϋπνία έχει σοβαρό αντίκτυπο στα επίπεδα ενέργειας, στη διάθεση, την υγεία, την επαγγελματική ζωή και την ποιότητα ζωής γενικότερα.
Οι περισσότεροι ενήλικες χρειάζονται επτά με οκτώ ώρες ύπνου κάθε βράδυ, με την ιδανική διάρκεια ύπνου να ποικίλλει ελαφρώς από άτομο σε άτομο.
Ένα επεισόδιο αϋπνίας μπορεί να είναι μεμονωμένο και να μην διαρκέσει πολύ, σε κάποιες περιπτώσεις όμως η αϋπνία κρατά για μήνες ή και χρόνια και τότε η διαταραχή χαρακτηρίζεται ως χρόνια.
Η αϋπνία μπορεί να είναι πρωτοπαθής, δηλαδή να μην οφείλεται σε κάποια άλλη διαταραχή ή ασθένεια, ή δευτεροπαθής, δηλαδή απότοκο άλλου προβλήματος.
Ποια είναι τα βασικότερα συμπτώματα της αϋπνίας
– Δυσκολία χαλάρωσης τη νύχτα ώστε να επέλθει ο ύπνος
– Διακοπή του ύπνου μέσα στη νύχτα
– Πολύ πρωινό ξύπνημα
– Αίσθημα κούρασης το πρωί
– Κούραση και υπνηλία μέσα στην ημέρα
– Νευρικότητα, κατάθλιψη, άγχος
– Δυσκολία συγκέντρωσης και απομνημόνευσης
– Συχνά λάθη και/ή ατυχήματα
– Πονοκέφαλος (κεφαλαλγία τάσης)
– Ενοχλήσεις στο στομάχι και το γαστρεντερικό γενικότερα
– Επίμονες ανησυχίες σχετικά με τον ύπνο
Κριτήρια για την αναγνώριση της αϋπνίας
Τα άτομα με αϋπνία χρειάζονται τουλάχιστον 30 λεπτά μέχρι να κοιμηθούν και δεν κοιμούνται περισσότερες από έξι ώρες για τρία ή και περισσότερα βράδια την εβδομάδα για ένα μήνα ή και περισσότερο.
Ποια τα αίτια της αϋπνίας
Συνήθη αίτια της αϋπνίας είναι τα εξής:
– Στρες: Ανησυχίες σχετικά με τη δουλειά, το σχολείο, τις σπουδές, την υγεία ή την οικογένεια κρατούν το μυαλό σε εγρήγορση τις βραδινές ώρες, δυσκολεύοντας τον ύπνο. Στρεσόγονα συμβάντα, όπως ο θάνατος ή η ασθένεια ενός αγαπημένου προσώπου, ένα διαζύγιο, μια απόλυση, μπορεί επίσης να οδηγήσουν στην αϋπνία.
– Άγχος: Αγχώδεις διαταραχές, όπως το μετατραυματικό στρες, συνδέονται με τον κακό ύπνο και την αϋπνία.
– Κατάθλιψη: Η κατάθλιψη συνδέεται τόσο με τις υπερβολικές ώρες ύπνου όσο και με τις δυσκολίες στον ύπνο. Η αϋπνία συνοδεύει ποικίλες ψυχικές διαταραχές πέραν της κατάθλιψης.
– Υποκείμενη ασθένεια: Ο χρόνιος πόνος, οι δυσκολίες στην αναπνοή, η συχνουρία (νυκτουρία), συμβάλλουν στην εκδήλωση της αϋπνίας. Παθήσεις που έχουν συνδεθεί με την αϋπνία είναι η αρθρίτιδα, ο καρκίνος, η καρδιακή ανεπάρκεια, η πνευμονοπάθεια, η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, οι διαταραχές του θυρεοειδούς (υπερθυρεοειδισμός), το εγκεφαλικό επεισόδιο, το Πάρκινσον, το Αλτσχάιμερ.
– Αλλαγές στο περιβάλλον ή στο ωράριο εργασίας: Οι αλλαγές στο καθημερινό πρόγραμμα μπορεί να απορρυθμίσουν το βιολογικό ρολόι του οργανισμού, δυσκολεύοντας τον ύπνο.
– Κακές συνήθειες στον ύπνο: Μερικές από αυτές είναι το ακανόνιστο πρόγραμμα ύπνου, οι δραστηριότητες που προκαλούν διέγερση τη νύχτα, το ακατάλληλο περιβάλλον ύπνου.
– Φαρμακευτική αγωγή: Για παράδειγμα, αντικαταθλιπτικά, φάρμακα για την καρδιά, φάρμακα που ρυθμίζουν την αρτηριακή πίεση, φάρμακα για τις αλλεργίες, διεγέρτες, κορτικοστεροειδή. Επίσης, μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, όπως συνδυασμοί παυσίπονων, αποσυμφορητικά, και συμπληρώματα αδυνατίσματος ενδέχεται να περιέχουν καφεΐνη και άλλες διεγερτικές ουσίες.
– Καφεΐνη, νικοτίνη, αλκοόλ: Ο καφές, το τσάι, τα αναψυκτικά τύπου κόλα και άλλα καφεϊνούχα ποτά και ροφήματα έχουν διεγερτική δράση και δεν πρέπει να καταναλώνονται από το απόγευμα και μετά. Η νικοτίνη αποτελεί επίσης διεγερτική ουσία. Το αλκοόλ έχει κατασταλτική δράση και προωθεί τη χαλάρωση, όμως δεν επιτρέπει στον οργανισμό να περάσει στα βαθύτερα στάδια του ύπνου και συχνά προκαλεί διακοπές στον ύπνο κατά τη διάρκεια της νύχτας.
– Υπερβολική κατανάλωση φαγητού το βράδυ: Ένα μεγάλο γεύμα το βράδυ προκαλεί δυσφορία και δυσκολεύει τον ύπνο. Μπορεί επίσης να προκαλέσει καούρα ή παλινδρόμηση οξέων, παράγοντες που επίσης συμβάλλουν στην αϋπνία.
Αϋπνία και ηλικία
Η αϋπνία είναι συνηθέστερη στις μεγαλύτερες ηλικίες, λόγω αλλαγών στις συνήθειες του ύπνου, αλλαγές στα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας, προβλημάτων υγείας κ.α.
Οι δυσκολίες στον ύπνο δεν αποκλείεται να εμφανιστούν επίσης σε παιδιά και εφήβους. Ωστόσο, στην περίπτωση αυτή οφείλονται συνήθως σε διαφορετικές αιτίες, όπως σε διαφορετική «ρύθμιση» του βιολογικού ρολογιού.
Επιπλοκές από την αϋπνία
Εάν η αϋπνία αποτελεί χρόνιο πρόβλημα και δεν αντιμετωπιστεί, επηρεάζει τόσο την υγεία όσο και την ποιότητα ζωής του ατόμου.
Η χρόνια αϋπνία συνδέεται με χαμηλότερες επιδόσεις στη δουλειά, με αυξημένο κίνδυνο ατυχημάτων (τροχαία, πτώσεις κ.α.), κακή ψυχική υγεία (κατάθλιψη, αγχώδεις διαταραχές κ.α.), υπερβολική αύξηση του βάρους, αυξημένο κίνδυνο και πιο σοβαρά συμπτώματα υπέρτασης, καρδιοπάθειας, διαβήτη, κ.α., αυξημένο κίνδυνο κατάχρησης ουσιών.
Θεραπείες και μέθοδοι αντιμετώπισης
Οι αλλαγές στις συνήθειες του ύπνου και η αντιμετώπιση υποκείμενων προβλημάτων που πιθανώς προκαλούν την αϋπνία είναι δύο απαραίτητα μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της αϋπνίας.
– Συμπεριφορικές θεραπείες: Εκπαιδεύουν το άτομο να υιοθετήσει καλές συνήθειες στον ύπνο και να βελτιώσει το περιβάλλον του ύπνου. Περιλαμβάνουν την εκπαίδευση σχετικά με τις καλές συνήθειες ύπνου, τη γνωστική συμπεριφορική θεραπεία, τις τεχνικές χαλάρωσης, τον έλεγχο ερεθισμάτων, τη φωτοθεραπεία κ.α.
– Φαρμακευτική αγωγή: Ο γιατρός μπορεί να προτείνει συνταγογραφούμενα ή μη συνταγογραφούμενα φάρμακα για την αντιμετώπιση της σοβαρής, χρόνιας αϋπνίας.
– Εναλλακτικές θεραπείες: Συμπλήρωμα μελατονίνης, βαλεριάνα, βελονισμός, γιόγκα, διαλογισμός.
ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Ανοιχτή συνάντηση από το Ίδρυμα “Σταύρος Νιάρχος” για το νέο Νοσοκομείο Κομοτηνής
ΥΓΕΙΑ
Παρβοϊός | Τι είναι και πώς μεταδίδεται η νόσος που στοίχισε τη ζωή σε παιδί 3 ετών
Η λοίμωξη από τον παρβοϊό είναι μια κοινή και εξαιρετικά μεταδοτική παιδική ασθένεια, από τις επιπλοκές της οποίας, σε συνδυασμό με άλλη λοίμωξη, έχασε τη ζωή του ένα παιδί 3,5 ετών από τη Θεσσαλονίκη.
Μερικές φορές αποκαλείται «νόσος των χαστούκων» λόγω του χαρακτηριστικού κόκκινου εξανθήματος που αναπτύσσεται στο πρόσωπο.
Η λοίμωξη από παρβοϊό ήταν, επίσης, γνωστή ως «πέμπτη νόσος» επειδή, ιστορικά, ήταν η πέμπτη σε έναν κατάλογο κοινών παιδικών ασθενειών που χαρακτηρίζονται από εξάνθημα.
Χαρακτηριστικό κόκκινο εξάνθημα που εκδηλώνεται στο πρόσωπο λόγω του παρβοϊού.
Λοίμωξη από παρβοϊό και εξάνθημα στο πρόσωπο
Το έντονο κόκκινο εξάνθημα στα μάγουλα είναι ένα το πιο χαρακτηριστικό σημάδι της λοίμωξης από παρβοϊό.
Στα περισσότερα παιδιά, η λοίμωξη από παρβοϊό είναι ήπια και χρειάζεται ελάχιστη θεραπεία.
Αλλά σε ορισμένους ενήλικες, η λοίμωξη μπορεί να είναι σοβαρή.
Η λοίμωξη από παρβοϊό σε ορισμένες έγκυες μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα υγείας για το έμβρυο.
Η λοίμωξη είναι επίσης πιο σοβαρή για άτομα με ορισμένα είδη αναιμίας ή με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.
Συμπτώματα από παρβοϊό
Οι περισσότεροι άνθρωποι με λοίμωξη από παρβοϊό δεν έχουν σημεία ή συμπτώματα.
Όταν εμφανίζονται συμπτώματα, αυτά ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό ανάλογα με την ηλικία σας όταν προσβάλλεστε από τη νόσο.
Τα πρώιμα σημεία και συμπτώματα της λοίμωξης από παρβοϊό στα παιδιά μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Πυρετό
- Αναστατωμένο στομάχι
- Πονοκέφαλο
- Ρινική καταρροή
- Χαρακτηριστικό εξάνθημα στο πρόσωπο
Αρκετές ημέρες μετά την εμφάνιση των πρώιμων συμπτωμάτων, μπορεί να εμφανιστεί στο πρόσωπο του παιδιού σας ένα χαρακτηριστικό φωτεινό κόκκινο εξάνθημα, συνήθως και στα δύο μάγουλα.
Τελικά μπορεί να εξαπλωθεί στα χέρια, τον κορμό, τους μηρούς και τους γλουτούς, όπου το εξάνθημα έχει ροζ, δαντελωτή, ελαφρώς ανάγλυφη εμφάνιση.
Το εξάνθημα μπορεί να έχει φαγούρα, ιδίως στα πέλματα των ποδιών.
Γενικά, το εξάνθημα εμφανίζεται κοντά στο τέλος της ασθένειας.
Είναι πιθανό να συγχέεται το εξάνθημα με άλλα ιογενή εξανθήματα ή με εξάνθημα που σχετίζεται με φάρμακα.
Το εξάνθημα μπορεί να έρχεται και να φεύγει για έως και τρεις εβδομάδες, ενώ γίνεται πιο ορατό όταν το παιδί σας εκτίθεται σε ακραίες θερμοκρασίες ή περνάει χρόνο στον ήλιο.
Συμπτώματα του παρβοϊού στους ενήλικες
Αντίθετα, το πιο εμφανές σύμπτωμα της λοίμωξης από παρβοϊό στους ενήλικες είναι ο πόνος στις αρθρώσεις, που διαρκεί ημέρες έως εβδομάδες.
Οι αρθρώσεις που προσβάλλονται συχνότερα είναι τα χέρια, οι καρποί, τα γόνατα και οι αστράγαλοι.
Πότε πρέπει να επισκεφθείτε γιατρό
Σε γενικές γραμμές, δεν χρειάζεται να επισκεφθείτε γιατρό για τη λοίμωξη από τον παρβοϊό.
Εάν όμως εσείς ή το παιδί σας έχετε κάποια υποκείμενη πάθηση που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο επιπλοκών, κλείστε ραντεβού με τον γιατρό σας. Αυτές οι καταστάσεις περιλαμβάνουν:
- Δρεπανοκυτταρική αναιμία
- Διαταραγμένο ανοσοποιητικό σύστημα
- Εγκυμοσύνη
Πώς μεταδίδεται ο παρβοϊός
Ο ανθρώπινος παρβοϊός Β19 προκαλεί λοίμωξη από παρβοϊό.
Αυτός είναι διαφορετικός από τον παρβοϊό που παρατηρείται σε σκύλους και γάτες, οπότε δεν μπορείτε να κολλήσετε τη λοίμωξη από ένα κατοικίδιο ζώο ή το αντίστροφο.
Η λοίμωξη από τον ανθρώπινο παρβοϊό είναι πιο συχνή σε παιδιά ηλικίας δημοτικού σχολείου κατά τη διάρκεια επιδημιών τους χειμερινούς και εαρινούς μήνες, αλλά οποιοσδήποτε μπορεί να νοσήσει από αυτόν οποιαδήποτε στιγμή του έτους.
Μεταδίδεται από άτομο σε άτομο, όπως ακριβώς και το κρυολόγημα, συχνά μέσω της αναπνοής, του βήχα και του σάλιου, οπότε μπορεί να μεταδοθεί μέσω της στενής επαφής μεταξύ των ανθρώπων και της επαφής από χέρι σε χέρι.
Η λοίμωξη από τον παρβοϊό μπορεί, επίσης, να μεταδοθεί μέσω του αίματος. Μια μολυσμένη έγκυος γυναίκα μπορεί να μεταδώσει τον ιό στο μωρό της.
Η ασθένεια είναι μεταδοτική την εβδομάδα πριν από την εμφάνιση του εξανθήματος.
Μόλις εμφανιστεί το εξάνθημα, εσείς ή το παιδί σας δεν θεωρείται πλέον μεταδοτικό και δεν χρειάζεται να απομονωθείτε.
Επιπλοκές
Παρβοϊός και αναιμία
Η λοίμωξη από τον παρβοϊό μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές σε άτομα με αναιμία.
Η αναιμία είναι μια κατάσταση κατά την οποία τα κύτταρα που μεταφέρουν οξυγόνο σε όλα τα μέρη του σώματός σας (ερυθρά αιμοσφαίρια) καταναλώνονται ταχύτερα από ό,τι μπορεί να τα αντικαταστήσει ο μυελός των οστών.
Η λοίμωξη από παρβοϊό σε άτομα με αναιμία μπορεί να σταματήσει την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων και να προκαλέσει κρίση αναιμίας. Τα άτομα με δρεπανοκυτταρική αναιμία διατρέχουν ιδιαίτερο κίνδυνο.
Ο παρβοϊός μπορεί επίσης να προκαλέσει αναιμία και συναφείς επιπλοκές σε:
– Αγέννητα παιδιά των γυναικών που έχουν μολυνθεί με παρβοϊό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης
– Άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα
Λοίμωξη από παρβοϊό κατά την εγκυμοσύνη
Η λοίμωξη από παρβοϊό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης επηρεάζει μερικές φορές τα ερυθρά αιμοσφαίρια του εμβρύου.
Αν και ασυνήθιστο, αυτό μπορεί να προκαλέσει σοβαρή αναιμία που μπορεί να οδηγήσει σε αποβολή ή θνησιγένεια.
Ο κίνδυνος για το έμβρυο φαίνεται να είναι μεγαλύτερος κατά το πρώτο μισό της εγκυμοσύνης.
Παρβοϊός σε άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα
Η λοίμωξη από τον παρβοϊό μπορεί επίσης να προκαλέσει σοβαρή αναιμία σε άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, η οποία μπορεί να προκύψει από:
- Μόλυνση από τον ιό HIV
- Θεραπείες καρκίνου
- Φάρμακα κατά της απόρριψης που χρησιμοποιούνται μετά από μεταμοσχεύσεις οργάνων
Πρόληψη
Δεν υπάρχει εμβόλιο για την πρόληψη της λοίμωξης από τον ανθρώπινο παρβοϊό.
Μόλις μολυνθείτε από τη νόσο, αποκτάτε ισόβια ανοσία.
Μπορείτε να μειώσετε τις πιθανότητες μόλυνσης πλένοντας συχνά τα χέρια σας και τα χέρια του παιδιού σας, μην αγγίζετε το πρόσωπό σας, αποφεύγοντας ανθρώπους που είναι άρρωστοι και μην μοιράζεστε τρόφιμα ή ποτά.
ΚΑΒΑΛΑ
Παγκόσμια Ημέρα κατά της Υπέρτασης: Περίπου 3 εκατομμύρια Έλληνες έχουν υπέρταση
![Γιατροί ΕΟΠΥΥ ΚΑΒΑΛΑΣ](https://www.enanews.gr/uploads/2018/11/giatroi-eopyy.png")
