Δεν με ενοχλεί η κριτική των εφημερίδων. Περισσότερο με ενοχλεί που πολλοί συνάδελφοί σας, στο όνομα μιας στενής συντεχνιακής προσέγγισης, δεν κατανοούν ότι άλλο η ελευθερία του Τύπου κι άλλο η ασυδοσία της διαπλοκής

Με ρωτάτε εάν σκέφτηκα ποτέ να θέσω εγώ θέμα εξόδου της χώρας μας από την ευρωζώνη. Αυτό δηλαδή που έθετε ο πιο σκληρός εκπρόσωπος της άλλης πλευράς; Μα αυτό θα ήταν ή ανοησία ή πραγματική προδοσία.

Θα ήταν καταστροφικό για τους εργαζόμενους, που θα έβλεπαν την αγοραστική τους δύναμη και το βιοτικό τους επίπεδο να καταρρέει, αλλά και συνολικά για την οικονομία της χώρας και τη θέση της στον διεθνή καταμερισμό εργασίας

● Πέρασαν δύο χρόνια από την πρώτη εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ. Σύμφωνα με την αντιπολίτευση, είστε πια καθεστώς, κάνετε και θα κάνετε τα πάντα για να παραμείνετε στην εξουσία κι αυτό είναι εις βάρος της χώρας. Από αριστερή παρένθεση, καθεστώς. Είναι μια σημαντική εξέλιξη…

Το σχέδιο του συστήματος εξουσίας που λεηλάτησε και χρεοκόπησε τη χώρα ήταν πολύ κυνικό αλλά εντέλει αβαθές. Είχαν σχεδιάσει κατά απόλυτο τρόπο τη χρηματοδοτική ασφυξία και την εξώθηση της πρώτης κυβέρνησης της Αριστεράς σε παραίτηση, κάτω από το βάρος του εκβιασμού για έξοδο από το ευρώ.

Οι κύριοι Σαμαράς και Βενιζέλος, άλλωστε, είχαν απόλυτη επίγνωση ότι η έξοδος της Ελλάδας από την ευρωζώνη δεν θα ήταν ατύχημα αλλά επιθυμία του Γερμανού υπουργού Οικονομικών, ο οποίος δεν προσπάθησε ποτέ να κρύψει την προτίμησή του στη λεγόμενη «πυρηνική Ευρώπη».

Δηλαδή, σε μια ευρωζώνη ισχυρών οικονομικά κρατών. Είχαν λογαριάσει μέχρι τελευταίας λεπτομέρειας τα οικονομικά δεδομένα. Γι’ αυτό, άλλωστε, ζήτησαν μόνο δίμηνη παράταση του προγράμματος, έχοντας εξαντλήσει όλα τα αποθέματα στα δημόσια ταμεία. Αυτό που δεν λογάριασαν, τελικά, ήταν ο λαϊκός παράγοντας. Η ζωή απέδειξε ότι τις κυβερνήσεις τις ανεβάζει ή τις ρίχνει ο λαός.

● Και ο ΣΥΡΙΖΑ, τι έκανε για να ακυρώσει το σχέδιο αυτό;

Ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε αυτό που ποτέ δεν τόλμησαν να κάνουν οι κυβερνήσεις του συστήματος εξουσίας που χρεοκόπησε τη χώρα. Αντιστάθηκε στον παραλογισμό της κοινωνικής διάλυσης και της λιτότητας. Ωστόσο το έκανε με 5ετή καθυστέρηση και σε εξαιρετικά δυσμενείς συνθήκες.

Αν τα μισά από όσα κάναμε εμείς τα επιχειρούσε ο Γιώργος Παπανδρέου το 2010, η χώρα θα είχε γλιτώσει τη λεηλασία του 25% του εθνικού της πλούτου. Τότε που οι γερμανικές και γαλλικές τράπεζες ήταν φορτωμένες με ελληνικά ομόλογα και οι ελληνικές τράπεζες είχαν διπλάσια κεφάλαια.

Οταν εμείς αναλάβαμε, πέραν της προμελετημένης ασφυξίας, τα περιθώρια κινήσεων ήταν περιορισμένα. Εγιναν ακόμη πιο περιορισμένα όταν λίγες μέρες πριν από τις εκλογές η ΕΚΤ αποφάσισε την ποσοτική χαλάρωση, αφήνοντας την Ελλάδα έξω από το πρόγραμμα.

Δηλαδή, έδωσε τη δυνατότητα ρευστότητας σε όλους τους άλλους για να αντιμετωπίσουν και τυχόν αναταράξεις από την ελληνική διαπραγμάτευση, αφήνοντας την Ελλάδα, τη χώρα που είχε περισσότερο ανάγκη από κάθε άλλη αυτό το πρόγραμμα, σε καθεστώς ασφυξίας. Με αυτά τα δεδομένα ήταν άθλος ό,τι καταφέραμε.

Ανατρέψαμε σειρά δεσμεύσεων των προηγούμενων κυβερνήσεων και συμφωνήσαμε σε μια ασύγκριτα ηπιότερη δημοσιονομική προσαρμογή. Κερδίσαμε 20 δισ. ευρώ στην τριετία από τα χαμηλότερα πλεονάσματα και ένα νέο χρηματοδοτικό πρόγραμμα τριετίας, όταν κανείς δεν πίστευε ότι θα δοθεί τρίτο πακέτο. Και το κυριότερο: με όρους που για πρώτη φορά δίνουν ρεαλιστική προοπτική ανάκαμψης της οικονομίας και εξόδου από την κρίση, με τις λιγότερες δυνατές απώλειες για την κοινωνία.

● Ποια ήταν προσωπικά η δυσκολότερη στιγμή της διετίας; Το βράδυ πριν από την υπογραφή της νέας συμφωνίας ή το βράδυ που νίκησε το «όχι» στο δημοψήφισμα; Κάποιοι λένε ότι θα προτιμούσατε να είχε κερδίσει το «ναι» εκείνη την Κυριακή.

Εχω ακούσει πολλές φορές αυτήν την ανοησία. Οταν ένα διεθνές μέσον μού έκανε την ίδια ερώτηση, απάντησα «αν είχε επικρατήσει το “ναι”, δεν θα ήταν εύκολο να με συναντήσετε». Και δεν το είπα για πλάκα. Οταν αποφάσιζα το δημοψήφισμα ήξερα πολύ καλά τι με περιμένει σε περίπτωση ήττας.

Το σύστημα εξουσίας που λεηλάτησε και χρεοκόπησε τη χώρα θα έπαιρνε την εκδίκησή του με μανία και μίσος. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, που ακόμη και τώρα μιλάνε για ειδικά δικαστήρια, παρότι γνωρίζουν πως παίρνοντας δύσκολες πολιτικές αποφάσεις αποφύγαμε κάθε κίνδυνο και καταστροφή.

Το 2015, παρά το γεγονός ότι είχαμε δύο εκλογικές αναμετρήσεις και ένα δημοψήφισμα, η οικονομία όχι μόνο δεν καταστράφηκε αλλά απέδωσε πέρα από κάθε πρόβλεψη στους στόχους. Και το 2016 περάσαμε σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης με υπεραπόδοση των εσόδων.

Συγκεκριμένα, το 2015 έκλεισε με πρωτογενές πλεόνασμα 0,2% και οριακή, σχεδόν μηδενική, ύφεση ενώ για το 2016 κλείσαμε τελικά και με θετικό ρυθμό ανάπτυξης, έχοντας υπερβεί κατά πολύ τον στόχο του 0,5% σε πρωτόγεννες πλεόνασμα. Και αυτό συνυπολογίζοντας τα 617 εκατομμύρια που δόθηκαν για τη στήριξη των χαμηλοσυνταξιούχων.

Παρ’ όλα αυτά ακόμη και τώρα μιλάνε για καταστροφή. Μας κατηγορούν ότι χρεώσαμε την Ελλάδα 80 δισ. και αναφέρονται στο δάνειο που πήραμε για να αποπληρώνουμε τα δικά τους σπασμένα. Κρύβουν όμως τεχνηέντως ότι η αναχρηματοδότηση του χρέους δεν συνιστά επιπλέον χρέος.

Αντιθέτως, αυτοί, μέσα σε δύο χρόνια έφτασαν το χρέος από το 124% στο 180% του ΑΕΠ, με το καταστροφικό PSI που αποτελείωσε τα ασφαλιστικά ταμεία και τους ομολογιούχους.

Σε κάθε περίπτωση και όσο και αν προσπαθούν δεν θα καταφέρουν ποτέ να εξομοιώσουν την καταστροφική πενταετία τους με τις προσπάθειες της σημερινής κυβέρνησης να στήσει στα πόδια της την ελληνική οικονομία και να αποκαταστήσει στοιχειώδεις όρους ισότητας και κοινωνικής δικαιοσύνης.

● Σκεφτήκατε έστω και μια στιγμή να βάλετε θέμα εξόδου της χώρας από την ευρωζώνη; Οι αντίπαλοί σας έλεγαν τότε ότι το «όχι» σημαίνει «όχι» στο ευρώ. Θα μπορούσατε και εσείς να το πείτε και δεν θα σας κατηγορούσε κανείς, τουλάχιστον η αντιπολίτευση δεν θα εδικαιούτο να το πράξει, αφού η ίδια είχε προετοιμάσει το έδαφος.

Με ρωτάτε αν σκέφτηκα ποτέ να θέσω εγώ το θέμα που έθετε ο πιο σκληρός εκπρόσωπος της άλλης πλευράς; Μα αυτό θα ήταν ή ανοησία ή πραγματική προδοσία. Θα ήταν καταστροφικό για τους εργαζόμενους που θα έβλεπαν την αγοραστική τους δύναμη και το βιοτικό τους επίπεδο να καταρρέει, αλλά και συνολικά για την οικονομία της χώρας και τη θέση της στον διεθνή καταμερισμό εργασίας.

Οχι, ούτε το σκέφτηκα ούτε το έθεσα. Ούτε πιστεύω ότι αποτελεί λύση το να φύγει το ευρώ αλλά να μείνει το ΔΝΤ.

Διότι αυτό θα σήμαινε και άλλη τόση, επιπλέον συρρίκνωση του εθνικού πλούτου από όση έχουμε υποστεί μέχρι σήμερα. Θα σήμαινε νέες θυσίες για τα λαϊκά στρώματα και διατήρηση της οικονομικής επιτροπείας.

● Ξεκινήσατε ως κυβέρνηση φουριόζικα. Πιστέψατε ότι επειδή η Ελλάδα είχε δίκιο θα της το αναγνώριζαν οι εταίροι. Παραδεχτήκατε ότι είχατε αυταπάτες και ότι υποτιμήσατε τους συσχετισμούς. Δώσατε μια μάχη χωρίς συμμάχους. Οπως είπε πρόσφατα ο Ετιέν Μπαλιμπάρ, ούτε οι κυβερνήσεις ούτε οι πολίτες της Ευρώπης στήριξαν την προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης. Πάθατε. Μάθατε;

Δεν συμφωνώ καθόλου μαζί σας. Η μάχη που έδωσε ο ελληνικός λαός βρήκε συμμάχους και απήχηση σε ολόκληρο τον κόσμο. Ξεχνάτε τις διαδηλώσεις με τις ελληνικές σημαίες στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Ξεχνάτε το κύμα αλληλεγγύης σε ολόκληρο τον κόσμο. Στο πεδίο της διαπραγμάτευσης ήμασταν μόνοι.

Αλλά έχει σημασία ότι αυτό σήμερα δεν το λέει μόνο ο Μπαλιμπάρ. Το λέει ο ίδιος ο Μοσκοβισί στο βιβλίο του, υπονοώντας ότι σήμερα δεν είμαστε πια μόνοι, γιατί τόσο ο ίδιος όσο και η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία έχουν μετατοπιστεί και στηρίζουν την προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης να βγει η χώρα από την κρίση, χωρίς επιπλέον απώλειες για την ελληνική κοινωνία. Μεθαύριο πετάω για Λισαβόνα.

Εκεί θα παραβρεθώ στη 2η Σύνοδο της Διάσκεψης του Ευρωπαϊκού Νότου. Και αυτό είναι μια δική μας επιτυχία, που αλλάζει τη γεωγραφία των συσχετισμών δύναμης στην Ευρώπη. Πιστεύετε ότι αν δεν υπήρχε η μάχη του ΣΥΡΙΖΑ και κυρίως ο αγώνας του ελληνικού λαού αυτό θα είχε συμβεί;

● Μέσα στη διετία που είστε κυβέρνηση είχαμε και τη διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ. Πρώην σύντροφοί σας και πρώην στενοί συνεργάτες σας σήμερα βρίσκονται αλλού και σας εγκαλούν για αθέτηση υποσχέσεων και προδοσία της Αριστεράς. Γεμάτη η ιστορία της Αριστεράς από εμφυλίους.

Αυτή είναι όντως η ιστορία της Αριστεράς, μόνο που στην περίπτωσή μας ευτυχώς είχαμε έναν αναίμακτο εμφύλιο και ένα παραμύθι δίχως δράκο. Στις επιλογές μου βάρυνε περισσότερο η ιστορική ευθύνη απέναντι στον λαό και στις κοινωνικές τάξεις που η Αριστερά εκπροσωπεί. Οχι ο φόβος απέναντι στην ευθύνη. Και στο τέλος της ημέρας, όλοι κρινόμαστε από την απήχηση που έχουν και οι ιδέες μας και οι επιλογές μας στον ίδιο τον λαό.

●  Σε λίγο έχουμε εκλογές σε Ολλανδία, Γαλλία, Γερμανία. Οι ενδείξεις δεν είναι ενθαρρυντικές. Με πιο δεξιές κυβερνήσεις η θέση της Ελλάδας θα γίνει χειρότερη. Μήπως πρέπει η αξιολόγηση να κλείσει πριν μιλήσουν οι κάλπες στις χώρες αυτές;

Η Ευρώπη βρίσκεται μπροστά σε υπαρξιακά διλήμματα. Η άνοδος της Ακροδεξιάς δεν είναι άσχετη με τις κυρίαρχες επιλογές στην οικονομία, και οι εξελίξεις αυτές είναι πράγματι ανησυχητικές. Αλλά δεν είναι μόνο οι εξελίξεις στην Ευρώπη ανησυχητικές.

Η χώρα μας βρίσκεται σε μια δύσκολή γωνιά του πλανήτη. Αν κοιτάξετε τριγύρω θα δείτε παντού αστάθεια και συγκρούσεις. Είμαστε το τελευταίο οχυρό σταθερότητας σε μια αποσταθεροποιημένη περιοχή. Και αυτό οφείλουμε να το εκτιμήσουμε και εμείς αλλά και οι εταίροι μας. Φανταστείτε, για παράδειγμα, να είχαν επικρατήσει οι απόψεις ακραίων το 2015.

Πώς θα αντιμετώπιζε την πρωτοφανή προσφυγική κρίση η Ευρώπη με μια Ελλάδα αποσταθεροποιημένη; Η αξιολόγηση, λοιπόν, πρέπει να κλείσει σύντομα· και αυτό δεν είναι μόνο προς το συμφέρον της Ελλάδας αλλά του συνόλου της Ευρώπης. Από εκεί και πέρα, πρέπει όλοι να κατανοήσουν ότι η αιτία της καθυστέρησης είναι προφανής.

Το ΔΝΤ οφείλει να αναλάβει με παρρησία την ευθύνη της άποψής του για το ελληνικό πρόγραμμα. Και από την άλλη, η Ευρώπη οφείλει να συνεκτιμήσει τα νέα δεδομένα που δημιουργούνται με την αλλαγή πολιτικής ηγεσίας στις ΗΠΑ, και να αποφασίσει προτάσσοντας το κοινό συμφέρον. Και όχι τους πρόσκαιρους πολιτικούς υπολογισμούς που γίνονται σε κάθε χώρα ξεχωριστά.

● Τελικώς, συζητάτε ή όχι τη μείωση του αφορολόγητου, την προσαρμογή προς τα κάτω των συντάξεων και των μισθών, όπως ζητά το ΔΝΤ;

Εχουμε δηλώσει με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο ότι δεν υπάρχει περίπτωση να νομοθετήσουμε ούτε ένα ευρώ επί πλέον μέτρα από όσα προβλέπει η συμφωνία και, πολύ περισσότερο, για την περίοδο μετά το τέλος του προγράμματος. Και επιτρέψτε μου να σας πω: Το αίτημα νομοθέτησης επιπλέον μέτρων και, μάλιστα, υπό αίρεση, δεν είναι μόνο ξένο προς το ελληνικό Σύνταγμα.

Είναι ξένο και προς τους κανόνες της δημοκρατίας, είναι ξένο προς το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Σε μια ευνομούμενη ευρωπαϊκή Δημοκρατία, αυτό δεν επιτρέπεται ούτε καν να το ζητάει κανείς. Και αυτό δεν είναι θέμα μιας κυβέρνησης, είναι θέμα αξιοπρέπειας και αυτοσεβασμού ενός λαού και μιας χώρας.

Ο ελληνικός λαός έχει κάνει μεγάλες θυσίες στο όνομα της Ευρώπης και για λογαριασμό της. Τόσο με την πρωτοφανή δημοσιονομική προσαρμογή όσο και με το βάρος της προσφυγικής κρίσης που έπεσε σχεδόν ολόκληρο στις μικρές μας πλάτες. Αξίζει λοιπόν σεβασμό αυτή η μεγάλη συνεισφορά της μικρής Ελλάδας στην ενότητα της Ευρώπης.

● Η Νέα Δημοκρατία, όμως, σας κατηγορεί ότι η αξιολόγηση καθυστερεί με δική σας υπαιτιότητα και λόγω των δικών σας ιδεοληψιών.

Η Ν.Δ. και ειδικότερα ο κ. Μητσοτάκης δεν μπορούν άλλο να κρύβονται. Πρέπει να απαντήσουν με ευθύτητα στο κρίσιμο ερώτημα της συγκυρίας. Πιστεύουν ότι πρέπει να γίνουν δεκτές οι παράλογες απαιτήσεις του ΔΝΤ για επιπλέον μέτρα ύψους 3,6 δισ. ευρώ; Πιστεύουν ότι πρέπει να δεχτούμε να τα νομοθετήσουμε και μάλιστα εκ των προτέρων για το 2019;

Πιστεύουν ότι πρέπει να νομοθετήσουμε μείωση αφορολογήτου και νέες περικοπές συντάξεων; Πιστεύουν ότι πρέπει να διατηρηθεί η εξαίρεση από την ευρωπαϊκή νομιμότητα στις εργασιακές σχέσεις και ότι η επιστροφή των συλλογικών διαπραγματεύσεων αποτελεί αριστερή ιδεοληψία; Επιρρίπτοντας την ευθύνη στην ελληνική κυβέρνηση για τις καθυστερήσεις, ο κ. Μητσοτάκης προφανώς θεωρεί ότι έχει δίκιο το ΔΝΤ και ότι πρέπει να κάνουμε ό,τι μας ζητάει. Εμείς έχουμε σαφή θέση πως δεν πρέπει. Και δεν θα το κάνουμε.

●  Στην περίπτωση που οι δανειστές δεν ικανοποιηθούν με την περιγραφή των μέτρων που θα εφαρμοστούν, αν δεν πιαστούν οι στόχοι και απαιτήσουν την ψήφισή τους εδώ και τώρα, ποια θα είναι η απάντηση της ελληνικής κυβέρνησης; Οι πρόωρες εκλογές;

Ξέρετε πολύ καλά ότι οι εκλογές και η κρίση του λαού δεν με φοβίζουν. Η κυβέρνησή μου δεν στηρίχτηκε ούτε σε εγχώρια συμφέροντα ούτε σε ξένους προστάτες, παρά μόνο στον λαό. Ωστόσο, τι νόημα έχουν τώρα οι εκλογές; Ακόμη και η Ν.Δ. που τις ζητάει από υποχρέωση, δεν είμαι βέβαιος ότι τις εννοεί. Θα είχε νόημα να τις ζητάει αν μπορούσε να καταθέσει στο τραπέζι μια εναλλακτική πρόταση, στοιχειωδώς επωφελέστερη για τον ελληνικό λαό.

Ή έστω μια υπόσχεση ότι θα καταφέρει κάτι καλύτερο. Αυτό όμως που υπόσχεται είναι ότι θα τα δεχτεί όλα και ακόμη περισσότερα από όσα ζητούν οι πιο ακραίοι από τους δανειστές.

Δηλαδή, σοκ και δέος για τους οικονομικά ασθενέστερους και τους συνταξιούχους. Φάνηκε, άλλωστε, αυτό με τη στάση του κ. Μητσοτάκη στην ψηφοφορία για τη 13η σύνταξη. Στη σκέψη μας, λοιπόν, δεν είναι οι εκλογές αλλά η έξοδος από την κρίση.

Αναλάβαμε την ευθύνη της διαχείρισης της κρίσης στην πιο δύσκολη στιγμή της μεταπολιτευτικής μας ιστορίας.

Δύο φορές ο ελληνικός λαός μάς έδωσε εντολή να βγάλουμε το φίδι από την τρύπα με τις λιγότερες δυνατές απώλειες για την ελληνική κοινωνία. Δεν πρόκειται, λοιπόν, να τον εγκαταλείψουμε στις άγριες διαθέσεις των προθύμων. Οι εκλογές θα γίνουν στην ώρα τους και αφού η χώρα θα έχει βγει οριστικά από την κρίση.

● Συμμερίζεστε την κριτική που ασκείται από διάφορες πλευρές, ότι σήμερα αντί να έχουμε μια ευρωπαϊκή Γερμανία έχουμε μια γερμανική Ευρώπη; Αν ισχύει αυτό, αναρωτιέμαι γιατί μια χώρα σαν την Ελλάδα να θέλει να παραμείνει σε μια συλλογικότητα απαράβατος κανόνας της οποίας είναι το Σύμφωνο Σταθερότητας, δηλαδή το μεγάλο μνημόνιο;

Γιατί η Ευρωπαϊκή Ενωση, παρά τις μεγάλες της αδυναμίες και την καταφανώς συντηρητική της πορεία, συνεχίζει, δεδομένων των συνθηκών, να αποτελεί το καλύτερο δυνατό πεδίο ταξικής, κοινωνικής και πολιτικής πάλης για τους λαούς της. Αν ρίξετε μια γρήγορη ματιά στις χώρες γύρω μας και στους διεθνείς συσχετισμούς δύναμης, θα βεβαιωθείτε.

●  Θεωρείτε ότι έχει έρθει πλέον ο καιρός να λυθεί το Κυπριακό;

Ως προς το Κυπριακό, οι θέσεις μας ήταν από την αρχή απολύτως σαφείς, ασφαλώς σε σταθερό συντονισμό με την Κυπριακή Δημοκρατία: Προσήλωση στις συνομιλίες για εξεύρεση δίκαιης και βιώσιμης λύσης στη βάση των Αποφάσεων του ΟΗΕ και της ιδιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας ως κράτους-μέλους της Ε.Ε. Με κατάργηση του αναχρονιστικού συστήματος των εγγυήσεων και αποχώρηση των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων.

Στο πλαίσιο αυτό, κάναμε πολλές προσπάθειες εδώ και μήνες -και ειδικά ο ΥΠΕΞ μας- καταθέτοντας συγκεκριμένες προτάσεις, ώστε να ανοίξει έστω ατύπως με την Τουρκία η συζήτηση για τα ζητήματα αυτά, στα οποία εμπλεκόμαστε.

Αν και οι προσπάθειες αυτές δεν ευοδώθηκαν, με τη Διάσκεψη της Γενεύης, η συζήτηση αυτή επιτέλους άνοιξε σε πολιτικό επίπεδο, υπό τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ και με την ενεργή συμμέτοχη του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Είναι σαφές όμως, όπως φάνηκε στη Διάσκεψη και στις συνομιλίες στο Μον Πελεράν σε τεχνικό-διπλωματικό επίπεδο, ότι δεν υπάρχει σήμερα έδαφος για λύση.

Από εκεί και πέρα νομίζω ότι πρέπει να επικεντρωθούμε στη διπλωματική μας προσπάθεια, μακριά από επικοινωνιακές λογικές και εθνικιστικές εξάρσεις – που βλέπουμε πόσο στοιχίζουν στη γείτονά μας.

Να εντείνουμε τις επαφές μας με τους εταίρους και γείτονές μας, με τον γ.γ. του ΟΗΕ και με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, να συνεχίσουμε να αναδεικνύουμε τη σημασία που έχει η δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού για τις ευρωτουρκικες σχέσεις και να στηρίζουμε τις δικοινοτικές συνομιλίες. Εάν διαφανεί ότι υπάρχει έδαφος, είμαι έτοιμος να παραστώ ο ίδιος στις συνομιλίες.

Για ουσιαστικό διάλογο. Χωρίς εκπτώσεις στις αρχές μας, αλλά και χωρίς φοβικότητα και υπεκφυγές.

● Σας κατηγορούν, η αντιπολίτευση και οι ενώσεις δημοσιογράφων, ότι στοχοποιείτε μέσα ενημέρωσης και δημοσιογράφους. Με μια ατυχή, κατά τη γνώμη μου, δήλωση προτρέψατε τους πολίτες να μη διαβάζουν εφημερίδες. Τι σας ενοχλεί; Ακόμη και η πιο σκληρή κριτική μπορεί να φανεί χρήσιμη σε μια κυβέρνηση. Η απουσία της κριτικής δεν είναι φυσιολογική κατάσταση σε μια κοινοβουλευτική δημοκρατία.

Δεν είναι ακριβές ότι προέτρεψα τους πολίτες να μη διαβάζουν εφημερίδες. Η αλήθεια, ωστόσο, είναι ότι αυτό, σε μεγάλο βαθμό, συμβαίνει. Και ανεξαρτήτως αν πιστεύουμε ότι είναι καλό ή κακό, δεν έχει νόημα να το ξορκίζουμε αλλά να το αναλύσουμε. Η μια πλευρά της ανάλυσης έχει να κάνει με το γεγονός ότι βρισκόμαστε πλέον σε μια άλλη εποχή ενημέρωσης, την εποχή της ψηφιακής ενημέρωσης.

Δεν μπορώ, λοιπόν, να κατηγορήσω κάποιον πολίτη που είτε για οικονομικούς λόγους είτε από συνήθεια επιθυμεί να ενημερώνεται από το διαδίκτυο.

Η άλλη πλευρά είναι ότι εδώ και χρόνια βιώνουμε και μια κρίση αξιών στον χώρο της ενημέρωσης. Εντυπα και συγκροτήματα για πολλά χρόνια λειτουργούσαν ως κριτές και επικριτές των πάντων, ενώ αποτελούσαν βασικό σκέλος του περίφημου τριγώνου της διαπλοκής με την πολιτική και την οικονομική εξουσία.

Και το χειρότερο: κίτρινη δημοσιογραφία, εκβιασμοί, μαύρο πολιτικό χρήμα, σκάνδαλα ξεπλύματος και δανειοδοτήσεων με αέρα. Δεν με ενοχλεί λοιπόν η κριτική των εφημερίδων. Περισσότερο με ενοχλεί που πολλοί συνάδελφοί σας, στο όνομα μιας στενής συντεχνιακής προσέγγισης, δεν κατανοούν ότι άλλο η ελευθερία του Τύπου και άλλο η ασυδοσία της διαπλοκής.

● Θα καταφέρετε όμως να χτυπήσετε τη διαπλοκή; Στο πόρισμα της εξεταστικής δεν φαίνεται να εντοπίζονται ευθύνες πολιτικών προσώπων.

Η μάχη εναντίον της διαπλοκής και της διαφθοράς είναι διαρκής και αποτελεί μόνιμη προτεραιότητα της κυβέρνησης αυτής. Διότι, ξέρετε, είναι ακριβώς αυτό το σύστημα των ειδικών και προνομιακών σχέσεων μεταξύ της πολιτικής εξουσίας, των τραπεζών και των μέσων ενημέρωσης που ευθύνεται για πολλές από τις παθογένειες της χώρας, για το γεγονός ότι οδηγηθήκαμε στο χείλος του γκρεμού και της χρεοκοπίας.

Η εξεταστική επιτροπή ήταν ένα ακόμα επεισόδιο αυτής της διαρκούς μάχης. Και δεν συμφωνώ μαζί σας ότι δεν ανέδειξε ευθύνες πολιτικών προσώπων.

Αντίθετα, κατά τις εργασίες της αλλά και στο πόρισμά της αναδεικνύονται τεράστιες ευθύνες τόσο της Ν.Δ. όσο και του ΠΑΣΟΚ για τις δικές τους δανειοδοτήσεις ύψους 400 εκατομμυρίων ευρώ όσο και για τα αστρονομικά ποσά που έχουν δανειστεί οι επιχειρήσεις ΜΜΕ, αν δεν κάνω λάθος αγγίζουν το 1,3 δισ.

Και ήταν ακριβώς η εξεταστική επιτροπή που επέβαλε ξανά την κανονικότητα και τη νομιμότητα στο πεδίο της χρηματοδότησης κομμάτων και ΜΜΕ.

Διότι ήταν η εκκίνηση των εργασιών της επιτροπής που οδήγησε τραπεζικά ιδρύματα και εποπτικούς οργανισμούς να εφαρμόσουν τους κανόνες. Δεκάδες δάνεια καταγγέλθηκαν ενώ σωρεία παράνομων πράξεων ήρθαν στο φως. Η μάχη λοιπόν συνεχίζεται και τον λόγο έχει τώρα η Δικαιοσύνη.

Ο Κ. Μητσοτάκης προτιμά την αντιπολίτευση μέσω instagram

●  Ωστόσο, είστε πίσω στις δημοσκοπήσεις. Σας ανησυχεί αυτό;

Οχι, καθόλου. Πάντα πίσω ήμασταν στις δημοσκοπήσεις, αλλά τις εκλογές τις κερδίζαμε. Αλλωστε όταν, στο τέλος της τετραετίας, θα έρθει η ώρα της κάλπης, οι πολίτες θα μας κρίνουν για το έργο που ώς τότε θα έχει ολοκληρωθεί. Δεν ανησυχούμε λοιπόν. Υλοποιούμε το πρόγραμμά μας, γνωρίζοντας ότι είναι πολύ κοντά η στιγμή που η συμφωνία θα έχει ολοκληρωθεί, η οικονομία θα μπορεί να λειτουργεί κανονικά και η κοινωνία θα μπορέσει να ανασάνει.

Θα σημείωνα πάντως ότι ούτε η Ν.Δ. βγάζει κάποια αυτοπεποίθηση για τις δημοσκοπήσεις. Ο κ. Μητσοτάκης κρύβεται. Δεν έχει κάνει ούτε μια ερώτηση για την «ώρα του πρωθυπουργού», προτιμά την αντιπολίτευση μέσω instagram. Προφανώς κάτι περισσότερο θα ξέρουν από αυτά που επικαλούνται σε σχέση με τις δημοσκοπήσεις.

Εχουμε προωθήσει τομές τις οποίες το παλιό πολιτικό σύστημα αποφεύγει συστηματικά

● Σε αυτά τα δύο χρόνια, το κυβερνητικό έργο δεν ήταν μόνο η διαπραγμάτευση και η εφαρμογή της συμφωνίας. Πώς αποτιμάτε την εφαρμογή του «παράλληλου προγράμματος» για το οποίο είχατε δεσμευτεί;

Παρά το γεγονός ότι οι συνθήκες ήταν εξαιρετικά δύσκολες, δεν θα σας πω ότι δεν υπάρχουν καθυστερήσεις. Ομως σε όλους τους τομείς η κυβέρνηση έχει προωθήσει πολιτικές και θεσμικές τομές, τις οποίες το παλιό πολιτικό κατεστημένο απέφευγε συστηματικά.

Σε αντίθεση με τις προβλέψεις των καλοθελητών, έχουμε καταφέρει να επαναφέρουμε σε σταθερή τροχιά την οικονομία. Και παράλληλα, δίνουμε μια μάχη στο κοινωνικό πεδίο: εντάξαμε 2,5 εκατομμύρια ανασφάλιστους στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Καλύπτουμε τα κενά προσωπικού στα νοσοκομεία και προωθούμε την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας.

Αυξήσαμε τις δαπάνες του προϋπολογισμού για την Παιδεία και ανοίξαμε χωρίς κενά τα σχολεία. Μοιράζουμε 38.000 σχολικά γεύματα καθημερινά και υλοποιούμε μια πολυδιάστατη ανθρωπιστική πολιτική. Φέραμε έναν αναπτυξιακό νόμο που για πρώτη φορά δεν στοχεύει να εξυπηρετήσει ισχυρά συμφέροντα και αξιοποιούμε στον μέγιστο δυνατό βαθμό αλλά και με διαφάνεια τα ΕΣΠΑ. Δώσαμε μέρος από την υπερκάλυψη του πλεονάσματος στους χαμηλοσυνταξιούχους.

Συγκρουστήκαμε με τη διαπλοκή σε όλα τα επίπεδα. Σχεδιάζουμε μια Συνταγματική Αναθεώρηση μέσα από ευρεία κοινωνική διαβούλευση. Πράγματα που ήταν εκτός ατζέντας για τις κυβερνήσεις Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ, γιατί δεν ωφελούσαν κάποιον από τους ισχυρούς τους φίλους, ή το πελατειακό τους σύστημα, εμείς τα κάνουμε.

Και μάλιστα μέσα σε εξαιρετικά σκληρό δημοσιονομικό πλαίσιο. Και πάνω απ’ όλα, δίνουμε μια τεράστια μάχη για την αποκατάσταση των συλλογικών διαπραγματεύσεων και την καταπολέμηση της μαύρης και αδήλωτης εργασίας, ενώ ταυτόχρονα με στοχευμένες ενεργητικές πολιτικές μειώνουμε σταθερά τα ποσοστά ανεργίας.

Και ξέρετε, λέω «πάνω απ’ όλα» διότι δεν νοείται δίκαιη ανάπτυξη με συντριβή της εργασίας. Αυτή είναι εξάλλου και η κύρια διαχωριστική μας γραμμή με τη Ν.Δ. και τις νεοφιλελεύθερες εμμονές της, που θέλει να μετατρέψει την Ελλάδα σε Ειδική Οικονομική Ζώνη. Για όλα αυτά είμαστε περήφανοι αλλά και αποφασισμένοι να συνεχίσουμε τον καθημερινό αγώνα.