ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Έρχεται η ρύθμιση με 120 δόσεις για χρέη έως 50.000 ευρώ

Ο εξωδικαστικός συμβιβασμός ξεκινάει από τις 3 Αυγούστου -Περιλαμβάνει τα χρέη προς την Εφορία, τις τράπεζες,τα ασφαλιστικά ταμεία, ακόμα και τους δήμους – Για χρέη πάνω από 50.000 ευρώ η ρύθμιση θα είναι εξατομικευμένη.

Στις 3 Αυγούστου ξεκινά η υποβολή αιτήσεων στο πλαίσιο του εξωδικαστικού συμβιβασμού που προσφέρει δεύτερη ευκαιρία για ρύθμιση οφειλών στα εκατομμύρια Έλληνες που έχουν χρέη σε τράπεζες, Εφορία, ασφαλιστικά ταμεία, δήμους κ.λπ.

Πρόκειται για εξυγιαντικό μηχανισμό ταχείας ρύθμισης οφειλών που δίνει σωσίβιο σωτηρίας για το σύνολο των οφειλών και όχι μόνο αυτών προς τις τράπεζες. Ειδικά για τις οφειλές μεταξύ 20.000 και 50.000 ευρώ ανοίγει ο δρόμος για ρύθμισή τους μέχρι και σε 120 δόσεις με χαμηλό επιτόκιο, καθώς και για διαγραφή των εξωλογιστικών τόκων και των υπερημεριών που προσαυξάνουν την οφειλή. Το κλειδί για την έναρξη του εξωδικαστικού συμβιβασμού είναι η ηλεκτρονική πλατφόρμα που θα είναι διασυνδεδεμένη με όλους τους μεγάλους πιστωτές, όπως η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων και ο ΕΦΚΑ, και στην οποία θα αποτυπώνονται όλες οι οφειλές για τις οποίες θα ζητείται ρύθμιση. Η πλατφόρμα θα ανοίξει στις 3 Αυγούστου για να υποδεχθεί τις πρώτες αιτήσεις. Οι τράπεζες προετοιμάζονται για την ενεργοποίηση του εξωδικαστικού συμβιβασμού, που τον θεωρούν τη σημαντικότερη μεταρρύθμιση και το πιο εξυγιαντικό μέτρο των τελευταίων ετών.

Πιστεύουν ότι με την ενεργοποίησή του υπερχρεωμένοι ιδιώτες και εταιρείες θα έχουν την ευκαιρία να εξυγιανθούν και να αποφύγουν κατασχέσεις και πλειστηριασμούς. Στον εξωδικαστικό συμβιβασμό βασίζονται οι ελπίδες για μείωση των 107 δισ. ευρώ που είναι κόκκινα δάνεια, αλλά και για τα 95,2 δισ. που χρωστούσαν οι ιδιώτες στην Εφορία μέχρι το τέλος του 2016. Και όχι μόνο, γιατί στη ρύθμιση υπάγονται και οφειλές προς ασφαλιστικά ταμεία που υπολογίζονται στα 28 δισ. ευρώ. Με πάνω από τους μισούς Ελληνες να χρωστούν στην Εφορία (και 1,6 εκατομμύριο να έχουν υποστεί αναγκαστικά μέτρα) και 315.000 πολίτες να οφείλουν πάνω από 5.000 ευρώ ο καθένας στα Ταμεία, η διαδικασία του εξωδικαστικού συμβιβασμού είναι η τελευταία ευκαιρία να σταθεροποιήσουν τουλάχιστον την οικονομική τους κατάσταση.

Το θετικό του μέτρου είναι ότι συμπεριλαμβάνει σχεδόν κάθε είδους οφειλές – από τις «κλασικές», δηλαδή σε Εφορία, Ταμεία, δήμους, μέχρι χρέη από ακάλυπτες επιταγές και εταιρείες που έχουν κατεβάσει τα ρολά. Μοναδική προϋπόθεση είναι να έχουν δημιουργηθεί μέχρι τις 31/12/16 και η επιχείρηση να είναι βιώσιμη, δηλαδή να έχει κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων. Καθώς απομένει ένας μήνας μέχρι να ξεκινήσει η υποβολή των αιτήσεων, οι τράπεζες προετοιμάζονται να διαχειριστούν αποτελεσματικά την κατάσταση και οδηγούμαστε σε έναν εξωδικαστικό συμβιβασμό δύο ταχυτήτων. Συγκεκριμένα, όλες οι τράπεζες έχουν αποφασίσει να προσφέρουν έναν ενιαίο τύπο ρύθμισης για όλους όσοι έχουν οφειλές από 20.000 έως και 50.000 ευρώ. Σε συνεργασία με την Pricewaterhouse Coopers ετοιμάζουν ένα είδος τραπεζικού προϊόντος το οποίο θα απευθύνεται στην πρώτη ταχύτητα των οφειλετών-επιχειρήσεων (20.000 έως 50.000 ευρώ) και θα αποτελεί τη μοναδική επιλογή τους. Θα έχει αυτοματοποιημένο χαρακτήρα, ενώ σχεδιάζεται η λειτουργικότητα του συγκεκριμένου μοντέλου ρύθμισης, το οποίο θα προσφέρεται απ’ όλες τις τράπεζες με κοινά χαρακτηριστικά.

Το πλεονέκτημα του εξωδικαστικού συμβιβασμού είναι ότι ρυθμίζει ταυτόχρονα όλες τις οφειλές και όχι μόνο αυτές προς τις τράπεζες. Το Δημόσιο, όμως, δεν έχει την ευελιξία των τραπεζικών ρυθμίσεων που προσαρμόζονται στις ανάγκες του δανειολήπτη. Ετσι, για να διατηρηθεί η υπαγωγή του συνόλου των οφειλών στη ρύθμιση, κατά πληροφορίες, η αυτοματοποιημένη ρύθμιση που θα προσφέρεται για τις οφειλές έως τις 50.000 ευρώ θα προβλέπει:

■ Εως και 120 δόσεις, ανάλογα με την οικονομική δυνατότητα του οφειλέτη
■ Χαμηλό επιτόκιο.

Οι τράπεζες θα διαγράφουν αυτομάτως τόκους υπερημερίας και εξωλογιστικούς και θα προχωρούν έως τις 120 δόσεις για το ποσό που απομένει. Ζητούν μάλιστα από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) και τον ΕΦΚΑ να κάνει αυτομάτως το ίδιο, ώστε να μη μελετούν κάθε φάκελο επί μήνες καθυστερώντας τη διαδικασία. Εάν η επιχείρηση ή ο ιδιώτης δεν θέλουν τη συγκεκριμένη διευθέτηση, θα μπορούν να υποβάλουν ένσταση και η υπόθεση θα παραπέμπεται σε εξέταση από ειδική επιτροπή. Για κάθε ρύθμιση θα χρειάζεται η συμφωνία τουλάχιστον των πιστωτών που κατέχουν το 60% του χρέους. Αν το επίπεδο των οφειλών υπερβαίνει τις 50.000 ευρώ και είναι μικρότερο από 2 εκατ. ευρώ, τότε θα προσφέρονται λύσεις σε εξατομικευμένη βάση, ανάλογα με τα προβλήματα και τις ιδιαιτερότητες του κάθε δανειολήπτη, θα γίνεται όμως και σε αυτές διαγραφή των τόκων υπερημερίας.

Αυτοματοποιημένο πρόγραμμα

Αρχικά η λύση για το δάνειο θα υπολογίζεται με βάση αυτοματοποιημένα προγράμματα. Ανάλογα με τις δυνατότητες θα υπολογίζεται η δυνατότητα μηνιαίων πληρωμών και με βάση αυτή θα προκύπτει η αναγκαία ρύθμιση (κούρεμα, δόσεις ή συνδυασμός και των δύο). Η ρύθμιση που θα προκύπτει θα πηγαίνει σε μια επιτροπή. Εκεί θα εξετάζονται και άλλες παράμετροι, όπως π.χ. η ύπαρξη περιουσιακών στοιχείων που θα μπορούν να ρευστοποιηθούν για να μειωθεί το χρέος, ώστε μετά να γίνει κούρεμα της οφειλής ή να καθοριστούν οι δόσεις. Οι τράπεζες μπορούν κάνουν περισσότερες από 120 δόσεις, αλλά η ΑΑΔΕ και ο ΕΦΚΑ μόνο μέχρι 120 δόσεις. Και σε αυτή την περίπτωση χρειάζεται συμφωνία του 60% των πιστωτών.

Η λύση που θα προτείνεται σε αυτές τις περιπτώσεις δεν θα μπορεί να περιλαμβάνει κούρεμα τέτοιο που να φέρνει το δάνειο χαμηλότερα από την αξία των ενεχύρων και των εξασφαλίσεων που έχει η τράπεζα.

Για οφειλές πάνω από 2 εκατ. ευρώ θα γίνεται ειδική μελέτη βιωσιμότητας και με βάση τα συμπεράσματά της θα συζητείται η ρύθμιση. Απαραίτητη προϋπόθεση, η συμφωνία του 60% των πιστωτών. Ουσιαστικά θα είναι μια βασική συνταγή που θα επαναλαμβάνεται και θα παραλλάσει στις παραμέτρους, ανάλογα με την ιδιαιτερότητα κάθε οφειλέτη. Στόχος των τραπεζών είναι να τηρηθεί μια προκαθορισμένη συνταγή, με επιμέρους προσαρμογές κατά περίπτωση, προκειμένου να εξασφαλιστεί μεγαλύτερη ταχύτητα με αποφυγή ατέρμονων διαπραγματεύσεων μεταξύ τραπεζών και επιχειρήσεων.

Οταν το αίτημα ρύθμισης φτάνει στις ειδικές μονάδες για την ανάκτηση κόκκινων δανείων που έχουν δημιουργήσει οι τράπεζες, θα κατηγοριοποιείται ανάλογα με το ύψος των οφειλών. Η διαχείριση θα γίνεται με οδηγό τα στοιχεία που είναι καταγεγραμμένα στην ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα. Οπως δήλωσε ο γενικός γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους Φώτης Κουρμούσης μιλώντας σε ειδική ημερίδα που πραγματοποιήθηκε στο ΕΒΕΑ: «Η ηλεκτρονική πλατφόρμα για την υποδοχή των αιτήσεων εξωδικαστικού συμβιβασμού θα ανοίξει στις 3 Αυγούστου. Είμαστε σε συνεργασία με όλους τους μεγάλους πιστωτές, όπως η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, ο ΕΦΚΑ και οι τράπεζες, ώστε να συνδεθούν με την πλατφόρμα και τα στοιχεία όλων των οφειλών να μεταφέρονται αυτόματα στην αίτηση του ενδιαφερόμενου προκειμένου να υπάρχει πλήρης εικόνα».

Η προετοιμασία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας είναι και ο λόγος που ο νόμος για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό τίθεται σε ισχύ τρεις μήνες μετά την ψήφισή του. Να σημειωθεί ότι τα στελέχη των τραπεζών, παρά τις διαβεβαιώσεις που έχουν πάρει, εμφανίζονται επιφυλακτικά για το αν η προετοιμασία θα ολοκληρωθεί μέσα στην καρδιά του καλοκαιριού και θεωρούν πιθανότερο χρόνο έναρξης της πλατφόρμας τον Σεπτέμβριο. Αίτηση για εξωδικαστικό μηχανισμό έχει δικαίωμα να υποβάλει κάθε φυσικό πρόσωπο που μπορεί να υπαχθεί σε πτώχευση και κάθε νομικό πρόσωπο που αποκτά εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, εάν έχει φορολογική κατοικία στην Ελλάδα, εφόσον κατά την 31η Δεκεμβρίου 2016 είχε οφειλή προς τράπεζα από δάνειο ή πίστωση σε καθυστέρηση τουλάχιστον 90 ημερών (ή οφειλή που ρυθμίστηκε μετά την 1η Ιουλίου 2016) ή είχε ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την Εφορία, τα ασφαλιστικά ταμεία ή άλλο ΝΠΔΔ, συμπεριλαμβανομένων των δήμων, ή είχε βεβαιωθεί η μη πληρωμή επιταγών εκδόσεώς του λόγω μη επαρκούς υπολοίπου ή είχαν εκδοθεί διαταγές πληρωμής ή δικαστικές αποφάσεις λόγω ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων εις βάρος του.

Ποιες οφειλές εξαιρούνται

Επιπλέον, για να υποβληθεί αίτηση απαιτείται η επιχείρηση σε μία τουλάχιστον από τις τελευταίες τρεις χρήσεις πριν από την υποβολή της αίτησης να είχε: 1) καθαρό θετικό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων εάν ο οφειλέτης τηρεί απλογραφικό λογιστικό σύστημα ή 2) θετικά αποτελέσματα προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων ή καθαρή θετική θέση εάν ο οφειλέτης τηρεί διπλογραφικό λογιστικό σύστημα, προκειμένου να είναι βάσιμο το ενδεχόμενο οικονομικής επιβίωσής του όταν ρυθμιστούν τα χρέη.

Από τη διαδικασία εξαιρούνται οι οφειλές που έχουν δημιουργηθεί μετά την 31η Δεκεμβρίου 2016, απαιτήσεις από ανακτήσεις κρατικών ενισχύσεων λόγω παραβίασης των σχετικών διατάξεων της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ενωσης και οι μικροί πιστωτές της επιχείρησης. Εκτός διαδικασίας επίσης θα τίθεται μια επιχείρηση στην οποία οι απαιτήσεις ενός πιστωτή της υπερβαίνουν το 85% των συνολικών απαιτήσεων του οφειλέτη και η αίτηση θα μεταβιβάζεται στον συγκεκριμένο πιστωτή για διμερή διαπραγμάτευση.

Τη διαδικασία υπαγωγής στον μηχανισμό μπορεί να κινήσει ο οφειλέτης υποβάλλοντας σχετική αίτηση μέχρι το τέλος του 2018. Μπορεί όμως να την κινήσουν και οι πιστωτές (τράπεζες, Εφορία, Ταμεία, δήμοι κ.λπ.) και να κοινοποιήσουν στον οφειλέτη πρόσκληση να υπαχθεί στις διατάξεις του νόμου. Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, το 60% των δανείων προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις εντάσσεται στα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα.

Από αυτά, το 48% έχει καταγγελθεί από τις τράπεζες, το 26% είναι σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών και το υπόλοιπο 26% είναι αβέβαιης είσπραξης ή σε καθυστέρηση μικρότερη των 90 ημερών. Το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων στις πολύ μικρές επιχειρήσεις και στους ελεύθερους επαγγελματίες υπερβαίνει το 67%.

ΑπάντησηΑκύρωση απάντησης

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Xάος με τις προσυμπληρωμένες φορολογικές δηλώσεις

Τον κίνδυνο να βρεθούν προ δυσάρεστων εκπλήξεων αντιμετωπίζουν χιλιάδες φορολογούμενοι, λόγω των πολλών προβλημάτων που καταγράφονται στη διαδικασία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων.

Έκτακτα επιδόματα συνταξιούχων δεν έχουν αναρτηθεί ακόμα στο taxisnet, ορισμένα υπουργεία, υγειονομικές περιφέρειες και κάποιοι Δήμοι δεν έχουν αποστείλει βεβαιώσεις αποδοχών, στα προσυμπληρωμένα εισοδήματα συνταξιούχων καταγράφονται λάθη, ενώ το ίδιο ισχύει και σε ορισμένες βεβαιώσεις τόκων καταθέσεων που έχουν αποσταλεί από κάποιες τράπεζες.

Όπως σημειώνουν Οικονομικό Επιμελητήριο και Πανελλήνια Ομοσπονδία Φοροτεχνικών Ελευθέρων Επαγγελματιών (ΠΟΦΕΕ) παρ’ ότι βρισκόμαστε στα μέσα Μαΐου, ακόμα δεν έχουν αναρτηθεί όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για να υποβληθούν οι φορολογικές δηλώσεις. Προσθέτουν ακόμα ότι «οι φορείς του δημοσίου και οι τράπεζες, υπέβαλλαν λανθασμένα ή ελλιπή δεδομένα για τους περισσότερους φορολογούμενους. Επίσης παρατηρούμε πως οι μηχανογραφικές εταιρίες ακόμα δεν έχουν προλάβει να αναβαθμίσουν τα προγράμματα τους με τα νέα έντυπα φορολογίας γεγονός που καθιστά πολύ δύσκολη την εργασία των φοροτεχνικών».

Οι λογιστές καταγράφουν και πολλά παράπονα από υπερήλικες για το γεγονός ότι πρέπει υποχρεωτικά να δηλώσουν φέτος τον IBAN – τον οποίο δεν γνωρίζουν- ως προϋπόθεση για την υποβολή της δήλωσης. Η πρόβλεψη αυτή, παρ’ ότι συνεπάγεται ταλαιπωρία για ορισμένους φορολογούμενους μεγάλης ηλικίας είναι απαραίτητη καθώς η ΑΑΔΕ λόγω έλλειψης IBAN αναζητά μάταια 185.000 φορολογουμένους προκειμένου να τους επιστρέψει φόρους 60 εκατ. ευρώ.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τους λογιστές, τα προβλήματα αφορούν:

*Παραλείψεις στα έκτακτα επιδόματα συνταξιούχων

*Καθυστερήσεις στην αποστολή των βεβαιώσεων αποδοχών από διάφορα υπουργεία όπως το Αγροτικής Ανάπτυξης, υγειονομικές περιφέρειες και δήμους

*Ελλιπή στοιχεία για τόκους καταθέσεων και δανείων

*Λάθη στις παρακρατήσεις ελευθέρων επαγγελματιών

*Μη συμπλήρωση του κωδικού 727 για την επιστρεπτέα προκαταβολή

*Ο κωδικός 781 κατά την εκκαθάριση δεν καλύπτει τεκμήρια και υπάρχει λανθασμένος υπολογισμός εκκαθάρισης

*Λάθη στην μεταφορά ζημίας προηγούμενων ετών για γεωργικές επιχειρήσεις

*Αυτοκίνητα που ήταν σε κυκλοφορία το 2023 δεν εμφανίζονται στο έντυπο Ε1.

Περίπου 1,3 εκατομμύρια μισθωτοί και συνταξιούχοι που έχουν επιλεγεί για την αυτόματη υποβολή των δηλώσεων, θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί με τα στοιχεία που έχουν προ συμπληρωθεί στο έντυπο Ε1 από την φορολογική διοίκηση. Επιβάλλεται να ελέγξουν με σχολαστικότητα τους κωδικούς με τα ποσά των μισθών και των συντάξεων, το ύψος των ηλεκτρονικών αποδείξεων, το εμβαδόν και τη διεύθυνση της κύριας ή της δευτερεύουσας ή της εξοχική κατοικίας, τα αυτοκίνητα, τις τυχόν δαπάνες για αποπληρωμή δανείων καθώς και τα προσωπικά δεδομένα.

Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) έχει ενημερώσει ήδη τους φορολογούμενους για τους οποίους οι δηλώσεις θα συμπληρωθούν αυτόματα, με e-mail στη θυρίδα «Τα Μηνύματά μου» της ψηφιακής πύλης myAADE και στο myAADEapp. Μάλιστα, έχει ήδη εκδώσει και το …προσωρινό εκκαθαριστικό σημείωμα το οποίο θα οριστικοποιηθεί μετά τις όποιες διορθώσεις υπάρξουν από την πλευρά των φορολογουμένων.

Όσοι από τους φορολογούμενους δεν διαπιστώσουν λάθη, κενά ή παραλείψεις στα «προκάτ» στοιχεία δεν χρειάζεται να προβούν σε κάποια ενέργεια για την υποβολή της δήλωσής τους, καθώς αυτή θα οριστικοποιηθεί αυτόματα από την ΑΑΔΕ την Τρίτη 2 Ιουλίου 2024. Σε κάθε περίπτωση, εάν το επιθυμούν, μπορούν να πατήσουν νωρίτερα το «κουμπί». Εφόσον τα στοιχεία δεν είναι ακριβή ή λείπουν δεδομένα οι φορολογούμενοι αυτοί υποχρεούνται να τροποποιήσουν ή και να συμπληρώσουν τα ορθά στοιχεία και να υποβάλουν τη δήλωσή τους, μέχρι την λήξη της προθεσμίας υποβολής της στις 26 Ιουλίου.

Σύμφωνα με το χρονολόγιο της ΑΑΔΕ:

– Μέχρι την Δευτέρα 1 Ιουλίου 2024 μπορούν να υποβάλουν αρχική δήλωση

– Από την Τρίτη 2 Ιουλίου μέχρι την Παρασκευή 26 Ιουλίου 2024 μπορούν να υποβάλουν τροποποιητική δήλωση, χωρίς κυρώσεις (επέχει θέση αρχικής δήλωσης).

Για τη διευκόλυνση των φορολογούμενων στην εφαρμογή των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος έχει δημιουργηθεί ειδικό ψηφιακό αρχείο, που περιλαμβάνει:

– Τα στοιχεία που έχει λάβει υπόψη της η ΑΑΔΕ και:

– Το φορολογικό αποτέλεσμα, χρεωστικό, μηδενικό ή πιστωτικό, που προκύπτει με βάση αυτά.

Επίσης, οι φορολογούμενοι που έχουν επιλεγεί για τη διαδικασία της αυτόματης υποβολής της δήλωσης από την ΑΑΔΕ καθώς και όσοι έχουν υποβάλει δηλώσεις πριν την λήξη της προθεσμίας υποβολής θα ενημερώνονται σε εβδομαδιαία βάση (από το δεύτερο 15νθήμερο Μαΐου) μέσω e-mail και στη θυρίδα τους στο myAADE και το myAADEapp για μεταβολές των στοιχείων που η ΑΑΔΕ έχει λάβει για αυτούς από τρίτους φορείς (πχ εργοδότες, πιστωτικά ιδρύματα), ώστε να μπορούν να ελέγξουν εάν μεταβάλλεται η φορολογική τους υποχρέωση και να προβούν στις αναγκαίες ενέργειες.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Κόλπα πολυεθνικών με τις τιμές στην Ελλάδα

Τέλος στα παιχνίδια των τιμών των πολυεθνικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα φιλοδοξεί να βάλει η κυβέρνηση, ζητώντας βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Ένωση για να ξεκαθαρίσουν οι όροι τιμολόγησης των προϊόντων εντός της κοινότητας.

Ήδη, ο μέσος πληθωρισμός στην Ελλάδα έφτασε τον Απρίλιο στο 3,2%, σχεδόν μια μονάδα πάνω από τον μέσο όρο στην Ευρωζώνη όπου ο μέσος πληθωρισμός υποχώρησε τον ίδιο μήνα στο 2,4% λόγω κυρίως των τιμών των τροφίμων, αποδεικνύοντας ότι ο πληθωρισμός έχει πλέον αμιγώς “ελληνικά” χαρακτηριστικά. Ένα μεγάλο ποσοστό της ακρίβειας στα τρόφιμα (κυρίως τα βιομηχανοποιημένα) και σε έναν μεγάλο αριθμό προϊόντων καθημερινής χρήσης είναι διαπιστωμένο πλέον ότι οφείλεται στον λεγόμενο “πληθωρισμό της απληστίας” από κάποιες πολυεθνικές που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Οι εταιρείες αυτές έχουν επιβάλλει “ελληνικές” τιμές, πολύ υψηλότερες από τις τιμές που πωλούν τα ίδια προϊόντα σε άλλες χώρες της ΕΕ.

Στην κατεύθυνση να βρεθεί μόνιμη λύση στο πρόβλημα, με τον πρωθυπουργό να αναμένεται να αποστείλει τη Δευτέρα επιστολή στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Ούρσουλα Φον Ντερ Λάϊεν για το θέμα. Το βασικό αίτημα της κυβέρνησης είναι να ενεργοποιηθούν οι επιτροπές Ανταγωνισμού και Εσωτερικής Αγοράς, ώστε οι πολυεθνικές να αναγκαστούν να παραδεχθούν την κατά περίπτωση τιμολόγηση των προϊόντων τους και στη συνέχεια να προχωρήσουν σε μια εξομάλυνση των τιμών τους.

Τούτο, ενώ είναι γνωστό εκ των προτέρων ότι τη βάση για τις “ελληνικές” τιμές στα ράφια δίνει το μικρό μέγεθος της ελληνικής αγοράς και τα προβλήματα ανταγωνισμού που οδηγούν σε δεσπόζουσα θέση τις λίγες μεγάλες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα.

Τα κόλπα με τις τιμές

Με δεδομένο ότι για τις εταιρείες αυτές ο βασικός στόχος είναι η μεγιστοποίηση των κερδών τους, έχουν θεσπίσει μια σειρά από τεχνικές στις οποίες συνεργάζονται η μητρική εταιρεία με τις θυγατρικές της σε κάθε χώρα (εν προκειμένω την Ελλάδα) για να αυξήσουν ή να διατηρήσουν ψηλά τις τιμές τους.

Συγκεκριμένα:

Στην περίπτωση που η θυγατρική στην Ελλάδα δεν έχει παραγωγική αλλά μόνο εμπορική δραστηριότητα, μπορεί η μητρική να επιβάλλει υψηλότερο κόστος χρήσης της φίρμας των προϊόντων (Royalties) κρατώντας έτσι τις τιμές ψηλά για μια συγκεκριμένη αγορά.
Στην περίπτωση που έχει και παραγωγική εκτός από εμπορική δραστηριότητα, μπορεί η μητρική να επιβάλλει την αγορά πρώτων υλών με υψηλές τιμές από άλλες θυγατρικές της που έχουν έδρα εκτός Ελλάδας, διατηρώντας ή και αυξάνοντας τις τιμές για τον καταναλωτή στην Ελλάδα.
Επίσης, αν μια εταιρεία κατέχει ένα μεγάλο μερίδιο της αγοράς χωρίς ισχυρό ανταγωνισμό, η θυγατρική εταιρεία που δραστηριοποιείται στην Ελλάδα είναι δυνατό να εμφανίζει ότι δανείζεται από τη μητρική της με -σκόπιμα- υψηλά επιτόκια, μεταφέροντας το υψηλό κόστος δανεισμού στις τελικές τιμές για τον καταναλωτή.

Γενικά, η μεγιστοποίηση του κέρδους οδηγεί τις πολυεθνικές να συγκρατούν το κόστος των προϊόντων τους σε μεγάλες αγορές όπου αντιμετωπίζουν ισχυρό ανταγωνισμό, αυξάνοντας τις τιμές των προϊόντων τους σε μικρότερες αγορές όπου κατέχουν μεγάλο μερίδιο αγοράς, εφαρμόζοντας εναρμονισμένες πρακτικές στις διαμόρφωση των τιμών.

Το παράδειγμα του βρεφικού γάλακτος

Πιο πρόσφατο, αλλά χαρακτηριστικό παράδειγμα, εναρμονισμένης πρακτικής είναι το πρόβλημα που προέκυψε πριν από λίγους μήνες με τιμή στο βρεφικό γάλα. Λόγω και του ανελαστικού της δαπάνης αγοράς του από οικογένειες με βρέφη, εντοπίστηκε ότι οι τιμές στην Ελλάδα ήταν αυξημένες από 32% έως και 130% σε σχέση με τη χαμηλότερη τιμή εντός της ΕΕ, ανάλογα με τη μάρκα και τη συσκευασία του προϊόντος.

Το υπουργείο Ανάπτυξης αναγκάστηκε να επιβάλλει πλαφόν στο κέρδος των εταιρειών. Συγκεκριμένα, στο τέλος Ιανουαρίου το υπουργείο Ανάπτυξης όρισε ότι το μεικτό περιθώριο κέρδους δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από το λειτουργικό κόστος της επιχείρησης, στην οικεία κατηγορία προϊόντων, βάσει των οικονομικών καταστάσεων της αμέσως προηγούμενης διαχειριστικής περιόδου, προσαυξημένο κατά 7% επί των καθαρών πωλήσεων, αφαιρουμένων των εκπτώσεων, των πιστώσεων ή άλλων παροχών. Μάλιστα, θεσπίστηκε και υψηλά πρόστιμα σε όσους παραβιάζουν το ποσοστό κέρδους άπαξ ή κατ’ εξακολούθηση.

capital.gr

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Γιατί επιμένει ο πληθωρισμός στα τρόφιμα | Το ελληνικό πρόβλημα

Κλιματική κρίση, αυξημένο κόστος παραγωγής, πληθωρισμός της απληστίας και αυξημένες εισαγωγές είναι κάποιες οι αιτίες για τις οποίες οι ανατιμήσεις στα τρόφιμα στην Ελλάδα, είναι μεγαλύτερες από το μέσο όρο της Ευρωζώνης.

Αύξηση 5,4% κατέγραψαν οι τιμές των τροφίμων τον Απρίλιο, οριακά αυξημένες σε σχέση με την αύξηση κατά 5,3% που κατέγραψαν σε ετήσια βάση τον περασμένο Μάρτιο. Με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, για τον Απρίλιο, αν τα τρόφιμα παρέμεναν στις περσινές – ήδη υψηλές – τιμές τους, ο πληθωρισμός για τον περασμένο μήνα αντί 3,1%, θα ήταν 2%.

Με άλλα λόγια, οι ανατιμήσεις στα τρόφιμα ευθύνονται για το 1/3 του μέσου πληθωρισμού. Οι λόγοι για τους οποίους οι τιμές των τροφίμων στην Ελλάδα αυξάνονται με ρυθμό τριπλάσιο του μέσου όρου της ευρωζώνης (τον Μάρτιο είχαμε αυξήσεις στην Ελλάδα 5,3% και 1,8% στην Ευρωζώνη) είναι πολλοί.

Ο πρώτος είναι το κόστος παραγωγής. Η έλλειψη εργατικών χεριών για την πρωτογενή παραγωγή αύξησε τα μεροκάματα. Επίσης, η πρωτογενής παραγωγή έχει ακόμη υψηλή εξάρτηση από τα υγρά καύσιμα και ειδικά από το πετρέλαιο. Οι ανατιμήσεις του πετρελαίου από την αρχή του χρόνου, λόγω της κρίσης στη Μέση Ανατολή, αύξησαν περαιτέρω το κόστος παραγωγής, οδηγώντας τους αγρότες σε κινητοποιήσεις στις αρχές του χρόνου.

Δεύτερος λόγος είναι οι φυσικές καταστροφές. Οι περσινές ζημιές της Θεσσαλία, όχι μόνο στην παραγωγή, αλλά και στο ζωικό και φυτικό κεφάλαιο, δεν έχουν ακόμη αποκατασταθεί. Το αποτέλεσμα είναι μειωμένη παραγωγή με υψηλές τιμές και αθρόες εισαγωγές – επίσης σε υψηλές τιμές – για να καλυφθεί η ζήτηση στα μεγάλα αστικά κέντρα.

Ο δείκτης τιμών καταναλωτή, στην ανάλυσή του κατά είδος τροφίμων, είναι ενδεικτικός. Εκτός από την αύξηση ρεκόρ κατά 63,7% στην τιμή του ελαιόλαδου, λόγω της περσινής κακής παραγωγής, καταγράφονται αυξήσεις στις τιμές των νωπών φρούτων κατά 10,6%, των νωπών ψαριών κατά 10,7%, του ρυζιού κατά 8,5% των λαχανικών κατά 6,4%, ενώ και τα λοιπά βιομηχανικά τρόφιμα είχαν αύξηση τιμών κατά 5%.

Την ίδια ώρα, ο πληθωρισμός των δημητριακών, που αυξήθηκε τη διετία 2022 -2023 λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, έχει αρχίσει να υποχωρεί. Στην κατεύθυνση αυτή καταγράφονται μείωση τιμών κατά 16,6% στα υπόλοιπα βρώσιμα έλαια (ηλιέλαια, καλαμποκέλαια), 3,5% στις τιμές των ζυμαρικών και 0,7% στην τιμή του ψωμιού.

Οι τεράστιες διαφορές από το χωράφι στο ράφι

Τρίτος λόγος είναι οι τεράστιες αυξήσεις από το “χωράφι στο ράφι”. Το καθεστώς που διέπει τις τιμές από τον παραγωγό στο καταναλωτή έχει πολλούς μεσάζοντες, οι οποίοι αυξάνουν υπερβολικά τις τελικές τιμές, με έναν μηχανισμό ο οποίος δεν είναι απολύτως διαφανής.

Τέταρτος λόγος είναι ο πληθωρισμός της απληστίας Στα επεξεργασμένα τρόφιμα οι βιομηχανίες του χώρου διατηρούν τα ποσοστά κέρδους τους, παρά τις ανατιμήσεις. Σύμφωνα με έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα “υποφέρει” από το δεύτερο υψηλότερο πληθωρισμό απληστίας εντός της ΕΕ, ο οποίος αυξάνει τον μέσο πληθωρισμό κατά 1%.

Τα μέτρα που έχουν ληφθεί από το 2022 μέχρι σήμερα με τα καλάθια του νοικοκυριού και στη συνέχεια το κυνήγι των προσφορών είναι στη σωστή κατεύθυνση, αλλά αποδεικνύεται ότι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τις ανατιμήσεις.

Πρόβλημα και η χαμηλή αγοραστική δύναμη

Στη μεγάλη εικόνα, οι τιμές των τροφίμων σε επίπεδο γενικού δείκτη, σύμφωνα με την Eurostat, είναι χαμηλότερες κατά 9% σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Ωστόσο, το πρόβλημα της ακρίβειας είναι οξύτερο στην Ελλάδα για τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα αφού, την ίδια ώρα, η αγοραστική δύναμη των ελληνικών νοικοκυριών είναι 33% χαμηλότερη από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διατηρώντας τους Έλληνες καταναλωτές τους δεύτερους φτωχότερους καταναλωτές εντός της Ένωσης των 27 χωρών μετά τους Βούλγαρους.