ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
«Λογαριασμός» ΕΝΦΙΑ ύψους 3,2 δισ. στο τέλος Αυγούστου για 7,4 εκατ. φορολογούμενους
“Χαράτσια” χωρίς ανάσα για 2,54 εκατομμύρια νοικοκυριά: Θα πληρώσουν από Ιούλιο έως Νοέμβριο 3,7 δισ. ευρώ φόρους εισοδήματος και από Σεπτέμβριο έως Ιανουάριο πάνω από 1 δισ. ευρώ ΕΝ.Φ.Ι.Α.
-Περισσότερα από 6 δισ. ευρώ θα κληθούν να πληρώσουν όλα τα φυσικά πρόσωπα σε ΕΝ.Φ.Ι.Α και φόρους εισοδήματος έως τον Γενάρη του 2018.-Αναλυτικοί πίνακες και παραδείγματα για τον τρόπο υπολογισμού του φετινού φόρου ακινήτων.-Με ποια διαδικασία πρέπει να διορθωθούν τυχόν λάθη και παραλείψεις στη συμπλήρωση του Ε9 για να αποφευχθούν άδικες υπερχρεώσεις με τα εκκαθαριστικά του ΕΝ.Φ.Ι.Α.
Περίπου 7,4 εκατομμύρια φυσικά και νομικά πρόσωπα θα κληθούν από το φθινόπωρο να καταβάλουν στο Δημόσιο τον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) του 2017. Ο φόρος αυτός θα επιβληθεί φέτος χωρίς αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού του σε σύγκριση με πέρυσι.
Για τουλάχιστον 2,54 εκατομμύρια φυσικά πρόσωπα, η υποχρέωση καταβολής του ΕΝ.Φ.Ι.Α. του 2017 από τον Σεπτέμβριο σημαίνει ότι δεν θα προλάβουν σχεδόν καθόλου να πάρουν οικονομική ανάσα, καθώς το αργότερο μέχρι τις 31 Ιουλίου θα πρέπει να έχουν πληρώσει συνολικά τουλάχιστον 1,23 δισ. ευρώ στο Δημόσιο για την εξόφληση της πρώτης δόσης των φόρων που αναγράφουν τα χρεωστικά εκκαθαριστικά σημειώματα των φετινών φορολογικών δηλώσεων τις οποίες υπέβαλαν για τα εισοδήματα του 2016. Στη συνέχεια δε έως το τέλος Σεπτεμβρίου θα πρέπει να πληρώσουν άλλα 1,23 δισ. ευρώ για τη δεύτερη δόση των φόρων που έχουν προκύψει από τις φετινές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και ταυτόχρονα τουλάχιστον άλλα 200 εκατ. ευρώ για την πρώτη δόση του ΕΝ.ΦΙ.Α. του 2017. Συνολικά, οι υποχρεώσεις των συγκεκριμένων φυσικών προσώπων σε ΕΝ.Φ.Ι.Α. και φόρους εισοδήματος υπερβαίνουν τα 4,7 δισ. ευρώ, ενώ για όλα τα φυσικά πρόσωπα οι υποχρεώσεις σε φόρους ακινήτων και εισοδήματος, οι οποίες πρέπει να έχουν εξοφληθεί έως και τον Ιανουάριο του 2018, ξεπερνούν τα 6 δισ. ευρώ!
Ο υπολογισμός του ΕΝ.Φ.Ι.Α. για το τρέχον έτος θα γίνει όπως ακριβώς και πέρυσι, καθώς:
1) Με νομοθετική ρύθμιση του υπουργείου Οικονομικών που ψηφίστηκε πρόσφατα από τη Βουλή, η εφαρμοσθείσα τα έτη 2014-2016 απαλλαγή των αγροτεμαχίων και των λοιπών εδαφικών εκτάσεων εκτός σχεδίων πόλεων ή οικισμών από τον συμπληρωματικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. (ο οποίος επιβάλλεται σε όσα φυσικά πρόσωπα έχουν ακίνητη περιουσία συνολικής αντικειμενικής αξίας άνω των 200.000 ευρώ) θα ισχύσει και το 2017.
2) Δεν θα ισχύσει τελικά η υπόσχεση που είχε δώσει ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας από το “βήμα” της περυσινής Δ.Ε.Θ. ότι από το 2017 θα ισχύσει 100% απαλλαγή από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. για κάθε φορολογούμενο που πληροί τα ακόλουθα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια:
α) Το «συνολικό ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα» του προηγούμενου έτους δεν έχει υπερβεί τις 9.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή την σύζυγο και για κάθε εξαρτώμενο μέλος της οικογένειας.
β) Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων τα οποία κατέχει ο φορολογούμενος και τα λοιπά μέλη της οικογένειάς του δεν υπερβαίνει τα 150 τετραγωνικά μέτρα.
γ) Η συνολική αντικειμενική αξία των κτισμάτων και των εντός σχεδίων πόλεων οικοπέδων που κατέχει ο ο φορολογούμενος ή η οικογένειά του δεν υπερβαίνει τα 85.000 ευρώ αν πρόκειται για άγαμο, τα 150.000 ευρώ αν πρόκειται για έγγαμο χωρίς παιδιά και τα 200.000 ευρώ αν πρόκειται για έγγαμο με ένα ή δύο εξαρτώμενα τέκνα.
3) Ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. του 2017 θα υπολογιστεί επί των ίδιων αντικειμενικών αξιών που ελήφθησαν υπόψη για τον υπολογισμό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. του 2016. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το ν. 4223/2013, για τον υπολογισμό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. κάθε έτους λαμβάνονται υπόψη οι φορολογητέες αξίες των ακινήτων που ισχύουν την 1η Ιανουαρίου του συγκεκριμένου έτους. Την 1η-1-2017 ίσχυαν οι αντικειμενικές αξίες ακινήτων που εφαρμόστηκαν και πέρυσι στον υπολογισμό του ΕΝ.Φ.Ι.Α., οπότε και φέτος ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. θα υπολογιστεί επί αντικειμενικών αξιών ίδιων με πέρυσι.
4) Δεν πρόκειται να αλλάξει, ώστε να γίνει δικαιότερος, ούτε φέτος ο τρόπος υπολογισμού των εισοδηματικών ορίων για την χορήγηση της απαλλαγής από το 50% του ΕΝ.Φ.Ι.Α. σε φορολογούμενους με χαμηλά εισοδήματα και για την χορήγηση πλήρους απαλλαγής από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. σε τρίτεκνους και πολύτεκνους με χαμηλά εισοδήματα. Αυτό σημαίνει ότι εκατοντάδες χιλιάδες άνεργοι, ανάπηροι, τρίτεκνοι και πολύτεκνοι φορολογούμενοι με πολύ χαμηλά πραγματικά εισοδήματα θα επιβαρυνθούν και φέτος άδικα με ΕΝ.Φ.Ι.Α., καθώς τα “κόλπα” για τον αποκλεισμό τους από το δικαίωμα απαλλαγής από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α., τα οποία εφαρμόστηκαν από τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων (Γ.Γ.Δ.Ε.) την τριετία 2014-2016 (συνυπολογισμός φοροαπαλλασσόμενων και έκτακτων εισοδημάτων στο συνολικό οικογενειακό εισόδημα, αυθαίρετη προσθήκη του πρόσθετου εισοδήματος που προκύπτει από τα τεκμήρια στο άθροισμα όλων των εισοδημάτων) θα εφαρμοστούν και το 2017, αυτή τη φορά από την Α.Α.Δ.Ε.!
Διορθώσεις στο Ε9
Μετά την ολοκλήρωση της εμπρόθεσμης υποβολής 6,1 εκατομμυρίων δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων για το φορολογικό έτος 2016, η Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης της Α.Α.Δ.Ε. έχει αρχίσει να “τρέχει” το πρόγραμμα για τον υπολογισμό του νέου ΕΝ.Φ.Ι.Α., ενώ συνιστά στους φορολογούμενους να ελέγξουν τώρα την εικόνα της περιουσιακής τους κατάστασης, πριν δηλαδή εκδοθούν τα νέα εκκαθαριστικά σημειώματα.
Όσοι διαπιστώσουν λάθη στα δηλωθέντα στοιχεία της ακίνητης περιουσίας τους, τα οποία μπορεί να ακριβύνουν κατά πολύ τον λογαριασμό του ΕΝ.Φ.Ι.Α., μπορούν να προχωρήσουν σε διορθώσεις μέσω της εφαρμογής «Ε9 Περιουσιολόγιο» στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.aade.gr. Ιδιαίτερα όσοι κληρονόμησαν ακίνητα εντός του 2016 ή όσοι εντός του προηγούμενου έτους αγόρασαν ή πώλησαν ακίνητα και έχουν αλλαγές στην εικόνα της περιουσιακής κατάστασης της 1η-1-2017 σε σχέση με την εικόνα της 1ης-1-2016, θα πρέπει να εντοπίσουν έγκαιρα τυχόν ανακρίβειες ή παραλείψεις στη συμπλήρωση των στοιχείων της ακίνητης περιουσίας τους στο Ε9 και να τις διορθώσουν. Για τις εκπρόθεσμες διορθώσεις που θα υποβληθούν το πρόστιμο ανέρχεται σε 100 ευρώ.
Πότε αποφεύγετε το πρόστιμο για εκπρόθεσμη δήλωση Ε9.
Ωστόσο, σε περιπτώσεις που οι αλλαγές έπρεπε να είχαν γίνει πριν το Σεπτέμβριο του 2016, οι φορολογούμενοι μπορούν να γλιτώσουν το πρόστιμο των 100 ευρώ αν υπαχθούν στις διατάξεις του νόμου 4446/2016 για την οικειοθελή αποκάλυψη εισοδημάτων. Αρχικές ή τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 των ετών 2008-2009 υποβάλλονται χειρόγραφα στην εφορία ενώ για τα επόμενα έτη οι δηλώσεις υποβάλλονται αποκλειστικά ηλεκτρονικά. Στην περίπτωση αυτή, οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα πρέπει να γράψουν στις σημειώσεις των φορολογούμενων τη φράση «ν. 4446/2016». Σε περιπτώσεις στις οποίες η δήλωση υποβάλλεται από φυσικά πρόσωπα θα πρέπει να αναγραφεί η φράση «δεν εμπίπτω στις εξαιρέσεις της παραγράφου 2 του άρθρου 60 του ν. 4446/2016». Αν δεν αναγραφεί η συγκεκριμένη φράση με το συγκεκριμένο λεκτικό θα θεωρηθεί ότι η δήλωση δεν εμπίπτει στις ευνοϊκές διατάξεις του νόμου της οικειοθελούς αποκάλυψης.
ά την υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων Ε9 για παρελθόντα έτη μέχρι και το 2016 θα γίνει νέα ηλεκτρονική εκκαθάριση του ΕΝ.Φ.Ι.Α. για όσα από τα συγκεκριμένα έτη εφαρμοζόταν ο συγκεκριμένος φόρος. Τυχόν επιπλέον προσδιορισθείσα προσαύξηση φόρου υπό μορφή ποσοστιαία υπολογισθέντος πρόσθετου φόρου θα διαγραφεί με απόφαση του αρμοδίου προϊσταμένου Δ.Ο.Υ., μετά από αίτηση του φορολογούμενου.
Ωστόσο οι φορολογούμενοι που θα επιλέξουν να υπαχθούν στη ρύθμιση της οικειοθελούς αποκάλυψης για να υποβάλουν αρχικές ή διορθωτικές δηλώσεις Ε9 θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί. Συγκεκριμένα όπως εξηγούν αρμόδια στελέχη της ΑΑΔΕ θα πρέπει να είναι σίγουροι για τα στοιχεία των ακινήτων τους που θα δηλώσουν ή θα τροποποιήσουν. Και αυτό γιατί η δήλωση είναι αμετάκλητη. Δηλαδή μετά δεν θα έχουν τη δυνατότητα να προχωρήσουν σε νέα διόρθωση (π.χ. αλλαγή επιφάνειας ή χρήσης) που θα μειώνει τη φορολογητέα αξία του ακινήτου και κατά συνέπεια το φόρο.
Τα λάθη που μπορεί να κοστίσουν ακριβά
Κατά την αποτύπωση των στοιχείων των ακινήτων τους στις δηλώσεις Ε9, οι φορολογούμενοι συχνά πυκνά διαπιστώνεται ότι κάνουν λάθη, τα πιο συνηθισμένα από τα οποία είναι:
1. Οι βοηθητικοί χώροι καταχωρούνται ως κύριοι. Σε αυτές τις περιπτώσεις, χρεώνεται κανονικός φόρος ανά τετραγωνικό και όχι ο μειωμένος κατά 90% σε σχέση με τον φόρο που αναλογεί σε χώρο κύριας χρήσης. Κλασική παγίδα αποτελεί η δήλωση των υπόγειων επιφανειών ακινήτου ως κύριου χώρου ή του παταριού που επικοινωνεί με εσωτερική κλίμακα με τον κύριο χώρο ενός καταστήματος.
2. Το έτος γέννησης του επικαρπωτή δεν αναγράφεται σωστά. Το λάθος αυτό μπορεί να προκαλέσει τη χρέωση του φορολογούμενου με περισσότερο φόρο. Θα πρέπει να δηλώνεται το σωστό έτος γέννησης του επικαρπωτή, καθώς από την ηλικία του εξαρτάται και το ποσοστό του φόρου του ακινήτου το οποίο θα χρεωθεί σε αυτόν και αντίστοιχα το ποσοστό του φόρου που θα χρεωθεί στον ψιλό κύριο. Δηλαδή, όσο μεγαλύτερη είναι η ηλικία του επικαρπωτή, τόσο μεγαλύτερο μέρος του φόρου του ακινήτου χρεώνεται στον ψιλό κύριο.
3. Επιφάνεια, παλαιότητα και όροφος αναγράφονται λάθος ή παραλείπονται. Η μη ορθή αναγραφή της επιφάνειας, της ηλικίας του ακινήτου (ως έτος κατασκευής δηλώνεται το έτος έκδοσης της οικοδομής αδείας) και του ορόφου είναι πολύ συνηθισμένες περιπτώσεις λαθών στη συμπλήρωση του Ε9. Εάν δεν έχει συμπληρωθεί ο αριθμός ορόφου ή συμπληρώθηκε όροφος ακινήτου ως δώμα, για τον υπολογισμό του φόρου λαμβάνεται υπόψη ο συντελεστής που αντιστοιχεί στον 6ο όροφο. Αξίζει να σημειωθεί ότι στις περιπτώσεις μαιζονετών, ως όροφος πρέπει να δηλώνεται ο υψηλότερος όροφος της συγκεκριμένης ιδιοκτησίας.
4. Παραλείπεται η αναγραφἠ του ποσοστού συνιδιοκτησίας. Σε περίπτωση μη αναγραφής ή αναγραφής λανθασμένου ποσοστού συνιδιοκτησίας, λαμβάνεται υπόψη ως ποσοστό συνιδιοκτησίας το 100%.
5. Μη ορθή δήλωση κτισμάτων μέσα σε αγροτεμάχιο. Σε περίπτωση κατά την οποία έχει συμπληρωθεί η στήλη της συνολικής επιφάνειας κτισμάτων που βρίσκονται στο αγροτεμάχιο αλλά δεν έχει συμπληρωθεί η κατηγορία του ακινήτου, θεωρείται ότι επί του αγροτεμαχίου βρίσκεται κατοικία. Ιδιαίτερη προσοχή στην περίπτωση των αγροτεμαχίων χρειάζεται και η συμπλήρωση του κωδικού που περιγράφει την απόσταση από τη θάλασσα.
ΚΑΒΑΛΑ
Φορολογικές δηλώσεις 2024: Οι 4 κωδικοί SOS για τις επιστρεπτέες προκαταβολές
Συνολικό ποσό της επιστρεπτέας προκαταβολής που εισπράχθηκε από επιχειρήσεις εντός του φορολογικού έτους 2023 παρέχει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων για να διευκολύνει τους επαγγελματίες οι οποίοι έλαβαν κρατικά δάνεια.
Υπενθυμίζεται ότι την περίοδο της πανδημίας και των lockdown περίπου 700.000 ελεύθεροι επαγγελματίες και επιχειρήσεις ενισχύθηκαν με 8,3 δις. ευρώ μέσω των επτά κύκλων της επιστρεπτέας προκαταβολής.
Μετά το «κούρεμα» ως και 75% των δανείων που έλαβαν, οι φορολογούμενοι κλήθηκαν να επιστρέψουν στο κράτος περίπου 3 δις. ευρώ σε έως και 96 άτοκες δόσεις.
Ειδικότερα:
- Ποσά που εισπράχθηκαν εντός του έτους 2023 ως προσωρινό μέτρο ενίσχυσης με τη μορφή επιστρεπτέας προκαταβολής σε επιχειρήσεις που επλήγησαν οικονομικά λόγω της εμφάνισης και διάδοσης του κορωνοϊού,προσυμπληρώνονται στην αντίστοιχη περίπτωση του κωδικού 781-782 «Χρηματικά ποσά που προέρχονται από διάθεση περιουσιακών στοιχείων, δάνεια, δωρεές κλπ» του εντύπου Ε1.
- – Το ποσό της ενίσχυσης με την μορφή της επιστρεπτέας προκαταβολής το οποίο επιστρέφεται από τις επιχειρήσεις εντός του έτους 2023 (καταβληθέν ποσό), συμπληρώνεται στους κωδ. 727-728 του εντύπου Ε1 «…η) για την τοκοχρεωλυτική απόσβεση δανείων οποιασδήποτε μορφής», δεδομένου ότι η επιστρεπτέα προκαταβολή αντιμετωπίζεται ως κρατικό δάνειο σύμφωνα με τις οδηγίες που έχουν δοθεί
Ποιοι επιστρέφουν τα κρατικά δάνεια
Υπεύθυνοι για την πληρωμή της επιστρεπτέας προκαταβολής είναι όσοι έλαβαν την οικονομική ενίσχυση καθώς αυτούς κυνηγάει ο φοροεισπρακτικός μηχανισμός σε περίπτωση που δεν πληρώνουν τις δόσεις της οφειλής.
Από τη στιγμή που η οφειλή έχει βεβαιωθεί, το χρέος κληρονομείται σε συνυπόχρεους ενώ αν η επιχείρηση εξαγοράστηκε ή συγχωνεύθηκε, το νέο σχήμα είναι υπεύθυνο για την εξόφληση του επιστρεπτέου τμήματος της ενίσχυσης.
Σημειώνεται ότι στις 30 Απριλίου έληξε η προθεσμία που είχε δώσει η αρμόδια επιτροπή για να ξεκαθαρίσει το τοπίο σχετικά με τις ενστάσεις που είχαν υποβληθεί από εκείνους που για διάφορους λόγους δεν έλαβαν κρατικά δάνεια.Οι επιχειρήσεις που έχουν υποβάλει αιτήματα επανεξέτασης, θα ενημερωθούν ψηφιακά από την ΑΑΔΕ, μόνο στην περίπτωση που προκύπτει ποσό ενίσχυσης προς καταβολή.
Οι καταβολές
Για τον υπολογισμό του ύψους της τυχόν ενίσχυσης τους, αφαιρείται το ποσό της ενίσχυσης που έχει ήδη καταβληθεί. Όσες επιχειρήσεις και επαγγελματίες δικαιωθούν μετά την εξέταση των ενστάσεων που έχουν υποβάλει θα λάβουν την κρατική ενίσχυση που δικαιούνται και θα κληθούν να εξοφλήσουν την οφειλή της επιστρεπτέας προκαταβολής σε 96 άτοκες δόσεις με τα ποσά να είναι «κουρεμένα» έως 75%.
Η καταβολή τυχόν ποσών ενισχύσεων που προκύπτουν καταβάλλονται στις αιτούσες επιχειρήσεις μόνο εφόσον ισχύουν αθροιστικά οι εξής προϋποθέσεις:
- Πραγματοποιείται αξιολόγηση από την ΑΑΔΕ, κατά την κρίση της, ως προς την αξιοπιστία των οικονομικών δεδομένων που έχουν υποβάλει οι επιχειρήσεις και τα οποία λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό του ύψους της ενίσχυσης, και την υποβολή μηνυτήριας αναφοράς, για τη διάπραξη φορολογικών παραβάσεων κατά τα έτη 2017 και επόμενα, που συνιστούν φοροδιαφυγή
- Δεν έχουν πραγματοποιήσει παύση εργασιών κατά το χρόνο καταβολής της ενίσχυσης.
- Δεν εκκρεμεί σε βάρος τους εντολή ανάκτησης προηγούμενης παράνομης και ασύμβατης κρατικής ενίσχυσης βάση απόφασης ΕΕ ή ΔΕΕ.
imerisia.gr
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Ελλάδα – Τουρκία | Τα πεδία συνεργασίας στην ενέργεια και τα projects που τρέχουν
Την ίδια στιγμή, παράγοντες του κλάδου επισημαίνουν τη χρησιμότητα δημιουργίας μόνιμης ελληνοτουρκικής επιτροπής για τη διευκόλυνση της ανταλλαγής πληροφοριών και τεχνογνωσίας. Τα πεδία ενεργειακής συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών αναμένεται να τεθούν επί τάπητος -μεταξύ άλλων- κατά τη σημερινή συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίν Ερντογάν στην Άγκυρα.
Δεν είναι τυχαίο ότι στον χαιρετισμό που απηύθυνε ο υπουργός Ενέργειας και Ορυκτών Πόρων της Τουρκίας Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ στο πρώτο ελληνοτουρκικό ενεργειακό ενεργειακό φόρουμ που διοργανώθηκε στα τέλη Απριλίου στην Κωνσταντινούπολη με πρωτοβουλία του Ινστιτούτου Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ενέργειας (ΙΕΝΕ) έκανε λόγο για μια «νέα εποχή ευκαιριών στον κλάδο μεταξύ των δύο γειτονικών χωρών».
Ως παράδειγμα κοινών δράσεων που η τουρκική πλευρά επιθυμεί να προωθήσει ανέφερε συγκεκριμένα τη δεύτερη ηλεκτρική διασύνδεση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, για την οποία υπεγράφη Μνημόνιο Κατανόησης μεταξύ του ΑΔΜΗΕ και του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς της Τουρκίας TEIAS τον περασμένο Δεκέμβριο, με αφορμή την επίσκεψη του κ. Ερντογάν στην Αθήνα.
Project που προβλέπεται ότι θα αυξήσει τη μεταφορική ικανότητα μεταξύ των δύο χωρών κατά 600 MW και στις δύο κατευθύνσεις, ενισχύοντας παράλληλα τη σχετικά ασθενή σύνδεση του ευρωπαϊκού συστήματος μεταφοράς με το μεγάλο σε έκταση σύστημα της Τουρκίας.
Η εν λόγω διασύνδεση μαζί με μια νέα διασύνδεση μεταξύ Τουρκίας και Βουλγαρίας αποτελούν κομβικό μέρος του Ηλεκτρικού Διαδρόμου των Ανατολικών Βαλκανίων που θα επιτρέψει τη διείσδυση περισσότερων ΑΠΕ στην περιοχή, συνδράμοντας στην απανθρακοποίησή της.
Τα Χρηματιστήρια Ενέργειας, Henex και EPIAS
Τα συστήματα ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου Ελλάδας και Τουρκίας είναι ήδη ισχυρά διασυνδεδεμένα εδώ και δεκαετίες. Η πρώτη ηλεκτρική διασύνδεση -μεταξύ Νέας Σάντας και Babaeski στην ευρωπαϊκή Τουρκία- έχει μεταφορική ικανότητα 2.000 MVA. Αγωγός φυσικού αερίου μήκους 280 χλμ. συνδέει την Κομοτηνή με το Καρατσεμπέ της Τουρκίας, μέσω του οποίου η ΔΕΠΑ Εμπορίας εισάγει περίπου 0,75 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως από την τουρκική Botas.
Η εξαγωγική δυναμικότητα του σημείου διασύνδεσης των Συστημάτων Φυσικού Αερίου Ελλάδας και Τουρκίας (Κήποι) έχει αυξηθεί σε 1,7 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως, που υπερβαίνει τις σημερινές εξαγωγές της Botas προς την Ελλάδα. Οι υφιστάμενες διασυνδέσεις δημιουργούν περιθώρια συνεργασίας μεταξύ των Χρηματιστηρίων Ενέργειας Ελλάδας και Τουρκίας (Henex και EPIAS αντίστοιχα), με τη δημιουργία κοινών προϊόντων τόσο στη φυσική αγορά όσο και στις προθεσμιακές.
Από την πλευρά της Άγκυρας διαμηνύεται ότι η περιφερειακή συνεργασία αποτελεί προτεραιότητα και προαπαιτούμενο για την απανθρακοποίηση της ευρύτερης περιοχής της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και για τον εξηλεκτρισμό και ψηφιοποίηση των ενεργειακών συστημάτων. Σύμφωνα με μελέτη του ΙΕΝΕ, η Τουρκία είχε παραγωγική δυναμικότητα ηλεκτρικής ενέργειας της τάξης των 105 GW το 2023, που την καθιστά έκτη μεγαλύτερη αγορά της Ευρώπης και 14η στον κόσμο. Το 56% της ηλεκτροπαραγωγής της γειτονικής χώρας προέρχεται από καθαρές πηγές (αιολικά, φωτοβολταϊκά, υδροηλεκτρικά, γεωθερμία, βιομάζα).
Υπεράκτια αιολικά πάρκα
Περιθώρια συμπράξεων εμφανίζονται και στον κλάδο των Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων, με δεδομένη τη φιλοδοξία τόσο της Ελλάδας όσο και της Τουρκίας να «ξεκλειδώσουν» το δυναμικό που διαθέτουν.
Η προσέγγιση στον τομέα αυτό, βέβαια, δεν είναι διόλου απλή υπόθεση, κάτι που έφερε το προσκήνιο η πρόσφατη, ιδιαίτερα έντονη τουρκική αντίδραση στην ελληνική εξαγγελία για δημιουργία θαλάσσιου πάρκου στο νότιο Αιγαίο.
Την ίδια στιγμή, η πρόσφατη συμμετοχή στελεχών της ΕΛΕΤΑΕΝ σε ειδική εκδήλωση του τουρκικού συνδέσμου Υπεράκτιας Αιολικής Ενέργειας DURED που έλαβε χώρα στη Σμύρνη καταδεικνύει τη βούληση των εκπροσώπων του κλάδου σε Ελλάδα να ανοίξουν γραμμές επικοινωνίας μεταξύ μας.
ΚΑΒΑΛΑ
Στα κάγκελα ιδιοκτήτες και μηχανικοί για το πιστοποιητικό αντιπυρικής προστασίας | «Θα φάμε ξύλο, ανεφάρμοστα τα μέτρα, όλοι θα είναι παράνομοι»
Στα πρόθυρα νευρικού κλονισμού βρίσκονται χιλιάδες πολίτες, επαγγελματίες αλλά και δημοτικοί υπάλληλοι που εμπλέκονται στη διαδικασία έκδοσης πιστοποιητικού αντιπυρικής προστασίας για τα ακίνητα που βρίσκονται σε ιδιοκτησίες σε απόσταση μικρότερη των 300 μέτρων από δασικές εκτάσεις.
Τα προβλήματα είναι τεράστια για τις ιδιοκτησίες που έχουν την υποχρέωση να συμμορφωθούν με τα νέα μέτρα μέσα σε λίγα 24ωρα. Επικρατεί σύγχυση και ανασφάλεια και οι περισσότεροι έχουν περιέλθει σε αδιέξοδα. Για αρχή απαιτούνται από 400 έως 600 Ευρώ για την έκθεση του τεχνικού επιστήμονα (μηχανικός, γεωπόνος, δασολόγος κλπ). Από εκεί και πέρα αρχίζει ο Γολγοθάς της εφαρμογής των παρατηρήσεων της έκθεσης αφού ο ιδιοκτήτης στο τέλος της ημέρας πρέπει να κάνει και υπεύθυνη δήλωση πως έκανε τις εργασίες που αναφέρονται στην έκθεση. Κι εκεί αρχίζουν τα… όργανα. Απαιτούνται κλαδέματα, κοπές μεγάλων δέντρων, καθαρισμοί, επισκευές, πολυδάπανες μετατροπές σε ξύλινα πορτοπαράθυρα, ξύλινες στέγες, περιφράξεις ακόμα και σε υδρορροές αλλά και στις περιφράξεις περιμετρικά των ιδιοκτησιών με υλικά ειδικών προδιαγραφών όπως περιγράφονται στο Φ.Ε.Κ.
«Αδύνατον να υλοποιηθούν»
Σύμφωνα με τα όσα αναφέρουν οι εμπλεκόμενοι επιστήμονες όπως οι πολιτικοί μηχανικοί η συντριπτική πλειοψηφία των μέτρων είναι αδύνατον να υλοποιηθούν εντός των χρονικών ορίων. Επί πλέον απαιτούνται υψηλές δαπάνες και ελάχιστοι είναι οι ιδιοκτήτες που θα μπορέσουν να τακτοποιήσουν όλες τις εκκρεμότητες. Άρα όλοι θα είναι παράνομοι μετά το πέρας των προθεσμιών και δεν θα έχουν δικαίωμα αποζημίωσης εάν το σπίτι τους καεί από πυρκαγιά.
Το σαφάρι των προστίμων
Και δεν είναι μόνο αυτά. Μετά αρχίζει το σαφάρι των δειγματοληπτικών ελέγχων. Θα συσταθεί τριμελή επιτροπή με έναν υπάλληλο της οικείας Περιφέρειας, έναν υπάλληλο του οικείου Δήμου και έναν επιστήμονα (μηχανικό, γεωπόνο κλπ).
Τα πρόστιμα για όσους δεν έχουν συμμορφωθεί με τις εκθέσεις των μηχανικών ή έχουν κάνει ψευδείς υπεύθυνες δηλώσεις είναι δυνατόν να φτάσουν και τις 50.000 Ευρώ. Τα πρόστιμα πηγαίνουν στα ταμεία των δήμων οι οποίοι όμως από την πλευρά τους βρίσκονται σε δεινή θέση.
Το μπαλάκι στους Δήμους
Δεν προλαβαίνουν με τίποτα
Είναι χαρακτηριστικό πως οι μεγαλύτεροι σε έκταση Δήμοι της Αττικής, δηλαδή, οι δήμοι Μάνδρας Ειδιλλίας, Ωρωπού, Μαραθώνα, Αχαρνών και Λαυρεωτικής έχουν περίπου 300.000 τέτοιες ιδιοκτησίες. Αν ληφθεί υπ΄ όψη πως στην καλύτερη περίπτωση κάθε πολιτικός μηχανικός μπορεί να διεκπεραιώσει 3-4 υποθέσεις την ημέρα γίνεται αντιληπτό πως θα χρειαστεί όλο το καλοκαίρι και όλο το επιστημονικό προσωπικό της χώρας για να τακτοποιήσουν όλες τις ιδιοκτησίες.
«Κράτος που αποποιείται τις ευθύνες του»
«Γενικά βλέπω υπερβολικό και ανεφάρμοστο όλο το νόμο. Προσπαθεί το κράτος να αποποιηθεί των ευθυνών της πυροπροστασίας των πολιτών και μεταφέρει τις ευθύνες στους πολίτες. Δεν υπάρχει ουσία σε όλο αυτό. Έχει ήδη δημιουργήσει ένα χάος. Από τη μία ημέρα στην άλλη μας επιβάλλουν περιορισμούς και πρόστιμα για να αποποιηθούν των ευθυνών. Τελικά έχουμε δημοκρατία ή δικτατορία;» λέει στο ethnos.gr ο πολιτικός μηχανικός Βασίλης Δημητρίου που δραστηριοποιείται στην ευρύτερη περιοχή του Μαραθώνα.
«Εμάς ποιος μας προστατεύει από το κράτος;»
«Συζητώντας με συνάδελφους μου αλλά και πολίτες διερωτόμαστε ποια μυαλά μπορεί να σκέφτηκαν όλα αυτά. Εμάς ποιος μας προστατεύει από αυτούς που σκέφτονται και νομοθετούν αυτά τα εκτρώματα; Τα περισσότερα που αναφέρουν δεν εφαρμόζονται. Σε λίγες ημέρες θα είναι όλοι παράνομοι» πρόσθεσε ο Βασίλης Δημητρίου.
«Οι πολίτες είναι θυμωμένοι»
«Πέρασα πολλές ώρες για να μελετήσω το νέο νόμο ώστε να οργανώσω το γραφείο μου και να ενημερώσω τους πολίτες. Οι περισσότερες ιδιοκτησίες στον Μαραθώνα πρέπει να κάνουν εργασίες χιλιάδων ευρώ για να είναι νόμιμοι. Θα πρέπει επίσης να κόψουν χιλιάδες δέντρα. Τι ζώνες να γίνουν σε μία ιδιοκτησία με έκταση μισό στρέμμα; Και το αντίθετο. Που θα βρεθούν τα χρήματα για περιφράξεις με τα ειδικά υλικά που είναι πανάκριβα; Ποιος έχει να δαπανήσει τόσα πολλά χρήματα για νέα πορτοπαράθυρα, στέγες και περιφράξεις και μάλιστα μέσα σε ένα μήνα; Προσπαθούμε να βγάλουμε άκρη. Προσωπικά τώρα ξεκινάω με τις πρώτες εκθέσεις ιδιοκτησιών και οι πολίτες είναι αγανακτισμένοι και θυμωμένοι».
«Θα φάμε όλοι ξύλο…»
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο πολιτικός μηχανικός Πέτρος Δέδες που δραστηριοποιείται στον Κάλαμο του Δήμου Ωρωπού: «Ο κόσμος είναι θυμωμένος και είναι σε απόγνωση. Δε μας πιστεύουν που τους τα λέμε. Οι περισσότεροι δεν έχουν χρήματα να πληρώσουν ούτε καν την έκθεση του μηχανικού. Δε συζητάμε για όλες τις υπόλοιπες εργασίες που πρέπει να γίνουν. Κάποιοι μάλιστα πιστεύουν πως εμείς βγάλαμε το νόμο και ξεσπάνε σε μας. Αν αρχίσουν και οι έλεγχοι από τους δήμους και πέσουν πρόστιμα, θα φάμε όλοι ξύλο, δεν υπάρχει περίπτωση…».
Δεν συνεργάζονται όλες οι υπηρεσίες
«Προσωπικά έχω κάνει μεγάλη προετοιμασία για να μπορέσω να αντιμετωπίσω τους πολίτες και να δώσω απαντήσεις στα χιλιάδες ερωτήματα που έχουν. Γενικά ως φιλοσοφία ο νέος νόμος είναι προς τη σωστή κατεύθυνση αλλά η εφαρμογή είναι άλλο πράγμα. Πριν εφαρμοστεί θα έπρεπε να είχαν γίνει πολλά περισσότερα και να υπάρχουν βοήθειες. Πρώτα απ΄ όλα έπρεπε να έχουν ενημερωθεί οι εμπλεκόμενοι φορείς, οι δήμοι, οι υπηρεσίες, το επιστημονικό προσωπικό και οι πολίτες. Από τη μία μέρα στην άλλη δε γίνεται να εφαρμοστούν τόσο σοβαρές αλλαγές. Θα έπρεπε να έχει ετοιμαστεί η πλατφόρμα στο gov.gr και να υπήρχε συνεργασία με το κτηματολόγιο και όλες τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες. Πολλοί ιδιοκτήτες δε μπορούν να προχωρήσουν τις διαδικασίες διότι οι ιδιοκτησίες τους χαρακτηρίζονται ως δασικές. Άλλες ιδιοκτησίες έχουν ανοικτά κληρονομικά και άλλες για να εφαρμόσουν τα μέτρα θα πρέπει οι ιδιοκτήτες να δαπανήσουν χιλιάδες ή και εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ».
Κόβονται τα πεύκα αλλά ποιος δίνει την άδεια;
«Επίσης υπάρχουν πολλές αντιφάσεις. Για παράδειγμα, σύμφωνα με την έκθεση που δίνω εγώ ως πολιτικός μηχανικός θα πρέπει να κοπούν όλα τα δέντρα σε απόσταση 5 μέτρων από το σπίτι. Κι αν τα δέντρα είναι πεύκα; Ποιος θα δώσει την άδεια να κοπούν τα πεύκα; Τα δασαρχεία έχουν υποδομή και προσωπικό να εκδώσουν τόσο μεγάλο αριθμό αδειών σε σύντομο χρονικό διάστημα; Δεν αναφέρομαι καν στο κόστος για το κόψιμο των δέντρων και τις ευθύνες για την απομάκρυνση της ξυλείας».
Νέο εμπόδιο η διαβάθμιση επικινδυνότητας οικισμών
Σε κατάσταση συναγερμού βρίσκονται και οι Δήμοι οι οποίοι από την πρώτη στιγμή αιφνιδιάστηκαν με τα νέα δεδομένα. Σε εξέλιξη βρίσκονται οι νομικές κινήσεις της ΚΕΔΕ με προσφυγή στο ΣτΕ. Οι Δήμοι ούτε το προσωπικό έχουν, ούτε και τους πόρους για να υλοποιήσουν τα προβλεπόμενα. Ο νόμος φέρνει τους Δήμους σε αντιπαράθεση με τους δημότες καθώς τα έσοδα των προστίμων θα πάνε στα ταμεία των δήμων. Επιπλέον οι δήμοι που έχουν οικισμούς πλησίον ή εντός των δασικών εκτάσεων θα πρέπει εκτός όλων των άλλων υποχρεώσεων τους να συντάξουν μέχρι 26 Μαΐου χάρτες διαβάθμισης επικινδυνότητας οικισμών και με βάση αυτούς τους χάρτες να κινηθούν οι εκθέσεις αξιολόγησης. Η πιστοποίηση διαβάθμιση επικινδυνότητας οικισμού είναι μία ακόμα προϋπόθεση που θα πρέπει να διαθέτει ένας ιδιοκτήτης και να την προμηθευτεί εγκαίρως ώστε ο φάκελος του να είναι πλήρης και να αποφύγει τις συνέπειες αλλά και να μπορέσει να αποζημιωθεί σε περίπτωση πυρκαγιάς.
Παραδείγματα οι αντιφάσεις των νόμων
Πολλές είναι και οι αντιφάσεις των ίδιων των νόμων μέσα στις οποίες «χάνονται» μηχανικοί και ιδιοκτήτες. Μερικές από τις πιο χαρακτηριστικές:
- Πολλοί ιδιοκτήτες έχουν βρεθεί σε αδιέξοδο καθώς οι ιδιοκτησίες τους εμφανίζονται στο κτηματολόγιο ως δασικές εκτάσεις. Υποχρεώνονται δηλαδή οι ιδιοκτήτες να κάνουν μελέτες και έξοδα για κάτι που δεν θα μπορούν να μεταβιβάσουν ή που δεν τους ανήκει.
-
Οι πολεοδομίες δηλώνουν αναρμόδιες για το χαρακτηρισμό επικινδυνότητας των οικισμών ενώ στην πραγματικότητα είναι οι υπηρεσίες που πρέπει να οργανώσουν το όλο πλάνο μαζί με την τεχνική υπηρεσία του κάθε Δήμου.
-
Ενώ ο νόμος προβλέπει περιφράξεις με ύψος μέχρι 1,20 μέτρα ο νόμος για την αντιπυρική προστασία αναφέρει μέχρι και 2 μέτρα με ειδικές προδιαγραφές.
-
Προβλέπονται κοπές δέντρων σε απόσταση 5 μέτρων από την σκεπή ή τον τοίχο του σπιτιού αλλά δεν γίνεται αναφορά για τις κοπές των πεύκων τα οποία για να κοπούν θα πρέπει να γίνει αυτοψία και να δοθεί άδεια από το δασαρχείο.
Τα μέτρα παθητικής και ενεργητικής ασφάλειας
Με βάση των στοιχείων που βάζει ο επιστήμονας για κάθε ιδιοκτησία βγαίνει ένας συντελεστής με κλίμακα από το 1 έως το 5.
Τα όσα αναφέρουν οι μηχανικοί στην έκθεση τους διαχωρίζονται σε μέτρα ενεργητικής και παθητικής ασφάλειας.
Στα μέτρα ενεργητικής ασφάλειας που πρέπει να γίνουν άμεσα περιλαμβάνονται:
Κουφώματα: Τα ξύλινα πορτοπαράθυρα θα πρέπει να αντικατασταθούν με μεταλλικά και να τοποθετηθούν σίτες με μεταλλικές ίνες, να σφραγίζονται όλα τα κενά και να επικαλυφθούν όλα τα ξύλινα στοιχεία.
Σκεπές: Επικάλυψη των ξύλινων γείσων και όλων των ξύλινων στοιχείων καθώς και αντικατάσταση όλων των πλαστικών υδρορροών με άκαυστα υλικά κατηγορίας Α1 ή Α2L-s1, d0.
Περιφράξεις: Συμπαγής περίφραξη (μπετό) ύψος ενός μέτρου. Από εκεί και πάνω μεταλλικό πλέγμα 50 πόντων με ελάχιστη οπή σύρματος 2 τετραγωνικών εκατοστών έτσι ώστε όταν θα έρθει το μέτωπο της φωτιάς να μην περάσουν τα φλεγόμενα φρύγανα.
Κόψιμο των δέντρων περίφραξης: Απαγορεύονται οι συστάδες δέντρων περιμετρικά των περιφράξεων. Κλαρί με κλαρί κάθε δέντρου θα πρέπει να έχει 5 μέτρα απόσταση. Τα ενδιάμεσα πρέπει να κοπούν.
Πρόσβαση στο σπίτι: Αν το σπίτι βρίσκεται άνω των 30 μέτρων από τη κεντρική είσοδο του οικοπέδου θα πρέπει να κατασκευαστεί δίοδος για πρόσβαση των οχημάτων έκτακτης ανάγκης (πυροσβεστικά) μέχρι το σπίτι.
Τέντες: Αφαίρεση υφασμάτινων τεντών και αντικατάσταση τους με ειδικά άκαυστα σκίαστρα
Τα κλαδέματα γύρω από το σπίτι
- Σε απόσταση από 0 έως 2 μέτρα από το σπίτι επιτρέπεται μόνο γρασίδι.
- Σε απόσταση από 2 έως 5 μέτρα επιτρέπονται θάμνοι μέχρι ένα μέτρο.
- Σε απόσταση 0 έως 5 μέτρα από το σπίτι πρέπει να κοπούν όλα τα δέντρα.
Γεννήτριες και αντλίες
Στα μέτρα ενεργητικής ασφάλειας δίνεται διορία μέχρι και δύο χρόνια για να τακτοποιηθούν. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται:
Εγκατάσταση ενός τουλάχιστον σημείου υδροληψίας στον περιβάλλοντα χώρο του κτιρίου με τοποθέτηση κρουνού συμβατού με τις προδιαγραφές που υπάρχουν για τα οχήματα πυρόσβεσης.
Οι κάτοχοι πισίνας ή δεξαμενής θα πρέπει να διαθέτουν αντλητικό σύστημα και γεννήτρια σε περίπτωση διακοπής ρεύματος.
ethnos.gr