Συγκράτηση στις τιμές των προϊόντων στις αλυσίδες των σούπερ μάρκετ τον Απρίλιο του 2024, σε σχέση με τον Απρίλιο του 2023, καταγράφει στοχευμένη έρευνα που πραγματοποίησε ο ΙΕΛΚΑ για τις πληθωριστικές πιέσεις στο λιανεμπόριο τροφίμων.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα που δόθηκαν στη δημοσιότητα, αποτυπώνεται μια αύξηση 1,10% εν συγκρίσει με ακριβώς έναν χρόνο πριν, ενώ υπάρχει εμφανής συγκράτηση τους τελευταίους μήνες.

Χαρακτηριστικό είναι ότι τον Ιανουάριο οι αυξήσεις τιμών ήταν στο 3% σε σχέση με τον αντίστοιχο περσινό μήνα, τον Φεβρουάριο 2,7% και τον Μάρτιο μόλις 0,28%, δηλαδή ήταν σχεδόν μηδενικές.

Πηγές του Υπουργείου Ανάπτυξης σχολίασαν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι η αποκλιμάκωση που παρατηρείται σε βασικές κατηγορίες προϊόντων, αλλά και η συνολικότερη συγκράτηση των τιμών είναι αποτέλεσμα και των νέων μέτρων για την αντιμετώπιση της ακρίβειας, όπως αυτό για το «πάγωμα» των προωθητικών ενεργειών επί τριμήνου σε περιπτώσεις ανατιμήσεων.

Εν ολίγοις, όπως σημείωσαν οι ίδιες πηγές, σταδιακά οι κυβερνητικές παρεμβάσεις αρχίζουν να αποδίδουν στο ράφι, σε συνδυασμό βέβαια με άλλους κρίσιμους παράγοντες (αποκλιμάκωση των τιμών των πρώτων υλών στις διεθνείς αγορές, σταδιακή αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, προσφορές και εκπτώσεις, επίδραση προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, υψηλή κυκλοφοριακή ταχύτητα αποθεμάτων).

Οι μεγαλύτερες μειώσεις τιμών καταγράφονται στις βρεφικές και παιδικές τροφές (-4,57%) και ακολουθούν, χαρτικά, πάνες και σερβιέτες, απορρυπαντικά και είδη καθαρισμού, βούτυρα και αυγά, αλλά και γαλακτομικά.

Μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφονται σε νερά και αναψυκτικά (12,26%) και έπονται μπισκότα, σοκολάτες και ζαχαρώδη, αλκοολούχα ποτά, έτοιμα γεύματα, ξηροί καρποί και σνακ. Τα περισσότερα από αυτά τα είδη επηρεάζονται από τις διεθνείς τιμές πρώτων υλών και κυρίως τις τιμές της ζάχαρης και του κακάο.

Θα πρέπει να τονιστεί πως τα συμπεράσματα και αποτελέσματα της έρευνας βασίζονται σε ανάλυση στο σύνολο των πραγματικών μηνιαίων πωλήσεων και όχι σε δειγματοληψία.

Τα συμπεράσματα του ΙΕΛΚΑ 

Η εμφανής συγκράτηση του δείκτη εξέλιξης τιμών αλυσίδων σουπερμάρκετ τον Απρίλιο 2024 δείχνει ότι ο πληθωρισμός στις αλυσίδες σουπερμάρκετ είναι της τάξης του 1,10% (έναντι 0,28% τον Μάρτιο, 2,70% τον Φεβρουάριο και 3,00% τον Ιανουάριο 2024).

Η μεταβολή του Απριλίου σε σχέση με τον Μάρτιο οφείλεται κατά κύριο λόγο στην επίδραση της εποχικότητας λόγω Πάσχα, περίοδο κατά την οποία καταγράφονται έντονες προωθητικές ενέργειες την περίοδο της Μεγάλης Εβδομάδας, η οποία το 2023 ήταν στα μέσα Απριλίου, ενώ το 2024 στην πρώτη εβδομάδα του Μάϊου και δεν ενσωματώνεται στα στοιχεία της παρούσας μέτρησης.

Mεγαλύτερες μειώσεις τιμών καταγράφονται στις κατηγορίες:

• Βρεφικές και παιδικές τροφές: -4,57%

• Χαρτικά, πάνες & σερβιέτες: -2,99%

• Απορρυπαντικά και είδη καθαρισμού: -2,71%

• Βούτυρα και αυγά: -2,34%

• Γαλακτοκομικά: -1,93%

Στα γαλακτοκομικά, οι μειώσεις που καταγράφονται είναι αποτέλεσμα τόσο της ομαλοποίησης της αγοράς μετά την πανδημία και της μείωσης στις τιμές παραγωγού σε ορισμένα προϊόντα, ενώ προϊόντα όπως το βούτυρο και τα αυγά επωφελούνται από τις προωθητικές ενέργειες λόγω του Πάσχα.

Μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφονται στις κατηγορίες:

• Νερά και αναψυκτικά: +12,26%

Τα περισσότερα από αυτά τα είδη επηρεάζονται από τις διεθνείς τιμές πρώτων υλών και κυρίως τις τιμές της ζάχαρης και του κακάο.

Σημειώνεται ότι η κατηγορία «τρόφιμα παντοπωλείου», η οποία περιλαμβάνει το ελαιόλαδο καταγράφει αύξηση 4,29%. Η συγκρατημένη αύξησή οφείλεται στις μειώσεις στις τιμές των λοιπών ελαίων, αλλά και στα λοιπά προϊόντα που συμμετέχουν στην κατηγορία αυτή (ζυμαρικά, ρύζι κ.ά.).

Σημειώνεται ότι τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, για τα οποία καθ’ όλο το 2023 καταγράφονται αυξήσεις στις τιμές των προϊόντων ως αποτέλεσμα του αυξημένου κόστους παραγωγής, των ακραίων κλιματικών φαινομένων και των διεθνών τιμών πρώτων υλών και οδηγούσαν τις αυξητικές πιέσεις στον πληθωρισμό τροφίμων περιορίζεται ο ρυθμός αύξησης στο 2,09%.

Οι λόγοι συγκράτησης των τιμών

• Η αποκλιμάκωση των τιμών των πρώτων υλών στις διεθνείς αγορές και η ομαλοποίηση της αγοράς. Οι διεθνείς δείκτες πρώτων υλών τροφίμων (π.χ. FAO Food Price Index) καταγράφουν μείωση τους πρώτους μήνες του 2024.

• Σταδιακή αποκλιμάκωση πληθωρισμού. Οι τιμές παρουσιάζουν σταθεροποίηση τους τελευταίους μήνες στα μεγάλα καταστήματα τροφίμων λόγω των μεγάλων όγκων προϊόντων που διακινούν, των οικονομιών κλίμακας, της οργανωσιακής/τεχνολογικής ετοιμότητας τους και της γκάμας των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας.

• Αυστηρό θεσμικό πλαίσιο. Οι αλυσίδες σουπερμάρκετ λειτουργούν σε αυστηρό θεσμικό πλαίσιο (π.χ. νόμος αθέμιτης κερδοφορίας Ν.4818/2021).

• Υψηλή κυκλοφοριακή ταχύτητα αποθεμάτων. Η συγκράτηση στις τιμές εμφανίζεται πολύ πιο γρήγορα στα μεγάλα σημεία πώλησης λόγω μεγαλύτερης κυκλοφοριακής ταχύτητας αποθεμάτων. Δηλαδή διακινούν πιο γρήγορα το απόθεμα τους και προβαίνουν πιο σύντομα σε νέες αγορές για αναπλήρωση των αποθεμάτων.

• Προσφορές και εκπτώσεις. Οι προσφορές και οι εκπτώσεις στο κανάλι του οργανωμένου λιανεμπορίου είναι περισσότερες σε αριθμό, σε ένταση και σε ποσοστιαία έκπτωση, κάτι που επηρεάζει τις τελικές τιμές των προϊόντων.

• Επίδραση προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας. Τα μερίδια πωλήσεων προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας είναι μεγαλύτερα στις μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ λόγω μεγαλύτερου εύρους κωδικολογίου.

Με ρυθμό χελώνας υποχωρούν οι τιμές των καυσίμων, παρά το γεγονός ότι οι διεθνείς τιμές του Brent έχουν βρεθεί στα χαμηλά των τελευταίων 2 μηνών. Οι παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι ίσως τις επόμενες ημέρες συνεχιστεί αυτή η μικρή αποκλιμάκωση των τιμών οι οποίες ωστόσο διατηρούνται σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα, με βάση τις συνθήκες που επικρατούν στην αγορά.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύει το υπουργείο Ανάπτυξης μέσω του Παρατηρητηρίου Τιμών, οι μέσες τιμές της αμόλυβδης βενζίνης και του diesel κίνησης έχουν καταγράψει μείωση τις τελευταίες ημέρες. Συγκεκριμένα την Κυριακή 12 Μαΐου, η μέση τιμή της αμόλυβδης βενζίνης ήταν 1,954 ευρώ ανά λίτρο, σε σύγκριση με τα 1,983 ευρώ που ήταν και τα υψηλά των τελευταίων 30 ημερών, μείωση της τάξης των 2,9 λεπτών ανά λίτρο. Ταυτόχρονα, η τιμή του diesel κίνησης μειώθηκε από 1,698 ευρώ σε 1,662 ευρώ ανά λίτρο, περίπου 3,6 λεπτά ανά λίτρο.

Πιο γρήγορη η αποκλιμάκωση σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη

Στα μεγάλα αστικά κέντρα, και κυρίως σε Αττική και Θεσσαλονίκη, οι μέσες τιμές είναι αισθητά χαμηλότερες. Συγκεκριμένα στην Αττική η μέση τιμή της αμόλυβδης βενζίνης είναι στα 1,916 ευρώ και στην Θεσσαλονίκη 1,913 ευρώ. Για το diesel κίνησης αντίστοιχα οι τιμές διαμορφώνονται σε 1,623 ευρώ και 1,627 ευρώ το λίτρο.

Η μείωση αυτή αποτυπώνεται και στον αριθμό των περιοχών όπου οι τιμές παραμένουν υψηλές. Μόνο σε 8 περιοχές της χώρας, η μέση τιμή της βενζίνης υπερβαίνει τα 2 ευρώ το λίτρο, σε αντίθεση με τις περίπου 21 περιοχές πριν από περίπου 10 ημέρες.

Οι τιμές του πετρελαίου επίσης υποχώρησαν την περασμένη εβδομάδα σε χαμηλά 2μηνου. Η τιμή του Brent διαμορφώθηκε λίγο πάνω από τα 82 δολάρια το βαρέλι, ενώ στο Cushing τα αποθέματα αργού αυξήθηκαν κατά περισσότερο από 1 εκατομμύριο βαρέλια. Χθες, οι τιμές παρουσίασαν μία μικρή ανάκαμψη, ξεπερνώντας τα 83 δολάρια το βαρέλι. Ωστόσο, απέχουν πολύ από τα επίπεδα του Απριλίου, καθώς ξεπέρασαν και τα 92 δολάρια.

Η αγορά πετρελαίου διεθνώς πάντως, αναζητεί κατεύθυνση και οι απόψεις των αναλυτών είναι μάλλον διφορούμενες.

Οι αγορές κινούνται ξανά στο ρυθμό της Κίνας

Όπως δήλωσε η ανεξάρτητη αναλύτρια Τίνα Τενγκ με έδρα το Όκλαντ, «οι αγορές πετρελαίου απομακρύνθηκαν από τον αντίκτυπο των συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή και επικεντρώθηκαν ξανά στις παγκόσμιες οικονομικές προοπτικές»

Ο δείκτης τιμών παραγωγού (PPI) της Κίνας συρρίκνωσε τον Απρίλιο, υποδεικνύοντας χαμηλή ζήτηση από τις επιχειρήσεις, σύμφωνα με την ίδια, προσθέτοντας ότι τα πρόσφατα οικονομικά στοιχεία των ΗΠΑ υποδεικνύουν επίσης επιβράδυνση.

Και οι δύο δείκτες αναφοράς μειώθηκαν περίπου κατά 1 δολάριο την Παρασκευή, καθώς οι αξιωματούχοι της Fed συζητούσαν για τα επιτόκια των ΗΠΑ με στόχο να επαναφέρουν τον πληθωρισμό στο 2%, αντισταθμίζοντας τα κέρδη από τη σύγκρουση Ισραήλ-Γάζας την προηγούμενη εβδομάδα.

Οι αναλυτές προβλέπουν ότι η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ θα διατηρήσει τα επιτόκια στα σημερινά επίπεδα για μεγάλο χρονικό διάστημα, υποστηρίζοντας έτσι το δολάριο. Ένα ισχυρότερο δολάριο καθιστά το πετρέλαιο πιο ακριβό για τους επενδυτές που κατέχουν άλλα νομίσματα.

Επιπλέον, η αδύναμη ζήτηση οδήγησε σε μείωση των τιμών του πετρελαίου. Οι αναλυτές της ANZ ανέφεραν ότι τα αποθέματα βενζίνης και αποσταγμάτων στις ΗΠΑ αυξήθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα πριν από την αμερικανική οδηγική περίοδο.

Συνολικά, τα διυλιστήρια παγκοσμίως αντιμετωπίζουν πίεση λόγω της πτώσης των κερδών για το ντίζελ, με νέα διυλιστήρια να αυξάνουν τις προμήθειες και τον αργό καιρό στο βόρειο ημισφαίριο και την αργή οικονομική δραστηριότητα να περιορίζουν τη ζήτηση.

Παρόλα αυτά, η αγορά παραμένει υποστηριζόμενη από τις προσδοκίες για επέκταση των περικοπών προσφοράς από τον Οργανισμό Πετρελαιοεξαγωγικών Κρατών και τους συμμάχους τους, γνωστούς ως ΟΠΕΚ+.

imerisia.gr