Μόνιμο αγκάθι στις διμερείς σχέσεις παραμένει το Κυπριακό.
Έντονη -αν και ανεκδήλωτη ως τώρα- είναι η ανησυχία της ελληνικής κυβέρνησης για τη συμπεριφορά της Τουρκίας, ενόψει της συνάντησης κορυφής μεταξύ του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τον Σεπτέμβριο στη Νέα Υόρκη, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Η αποκλιμάκωση και τα σύννεφα
Παρά το γεγονός ότι η ελληνοτουρκική προσέγγιση έχει πετύχει μια πολύμηνη αποκλιμάκωση της έντασης στο Αιγαίο, την τακτική επαφή των δυο ηγετών και τον τελευταίο καιρό την εγκατάσταση της «κόκκινης τηλεφωνικής γραμμής» Αθήνας- Άγκυρας, τα σύννεφα που καταγράφει η ελληνική πλευρά στις ελληνοτουρκικές σχέσεις δεν μπορούν να αγνοηθούν.
Αντίθετα δημιουργούν απαισιοδοξία για μια ουσιαστική προσπάθεια επίλυσης του θέματος της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ μεταξύ των δυο χωρών, κάτι που προετοιμάζεται με πολλή προσοχή και θα μπορούσε υπό προϋποθέσεις να εκκινήσει τον Σεπτέμβριο.
Ωστόσο τον τελευταίο καιρό είναι πολλά τα σημάδια που δείχνουν ότι η πολιτική ηγεσία της γειτονικής μας χώρας δεν είναι διατεθειμένη να απαρνηθεί το παραμικρό από τις αναθεωρητικές της απόψεις, που τη φέρνουν σε πλήρη αντίθεση με όλες τις χώρες που αποδέχονται το Διεθνές Δίκαιο και, κυρίως, το Δίκαιο της Θάλασσας.
Η πιο πρόσφατη ένδειξη της τουρκικής αδιαλλαξίας ήταν το επεισόδιο νότια της Κάσου και της Καρπάθου, όπου η Τουρκία ,επικαλούμενη το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, αξίωσε από το ιταλικό ερευνητικό πλοίο να ζητήσει την άδεια της Άγκυρας για τις έρευνές του!
Η κρίση απειλήθηκε με άμεση κλιμάκωση, ωστόσο το κόκκινο τηλέφωνο μεταξύ των δυο πρωτευουσών αποσόβησε τα χειρότερα. Αυτό που έμεινε όμως είναι η εμμονή της Τουρκίας σε πρακτικές και συμπεριφορές που κάθε άλλο παρά ευνοούν τον καλόπιστο διάλογο με την Ελλάδα, η επιβεβαίωση ότι αποτελεί αμετάθετη στρατηγική απόφαση της Άγκυρας η «Γαλάζια Πατρίδα», με δεδομένο ότι αυτή η κρίση δεν ήταν η πρώτη.
Το μόνιμο αγκάθι
Είχε προηγηθεί πριν μερικές εβδομάδες η απίστευτη τουρκική αξίωση να ζητηθεί από την κυβέρνησή της… άδεια από την Ελλάδα για τη δημιουργία δυο θαλασσών πάρκων, ένα στο Αιγαίο κι άλλο ένα στο… Ιόνιο πέλαγος! Δηλαδή η Αθήνα έχει καταγράψει ότι με κάθε ευκαιρία η Άγκυρα δείχνει με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο την ανελαστική της απόφαση να διεκδικήσει σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο τη συγκυριαρχία της, με κάθε κόστος.
Κι είναι εύλογο, διπλωματικοί κύκλοι στην ελληνική πρωτεύουσα να αναρωτιούνται αν με τέτοια συμπεριφορά εκ μέρους της Τουρκίας, είναι δυνατή η έναρξη, έστω, συζητήσεων για οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών, όπως μερικοί φιλοδοξούν να δρομολογήσουν στη συνάντηση του Σεπτεμβρίου.
Και βέβαια, μόνιμο αγκάθι στις διμερείς σχέσεις παραμένει το Κυπριακό, με τον τουρκοκύπριο ηγέτη Ερσίν Τατάρ να αρνείται την πρόταση του ΓΓ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, για συνάντηση των αντιμαχόμενων πλευρών με την απεσταλμένη του ΟΗΕ στις 13 Αυγούστου. Η μια αδιάλλακτη στάση πίσω από την άλλη…
Πολλοί αποδίδουν αυτή τη σκλήρυνση της στάσης Ερντογάν, στα αδιέξοδα που ο ίδιος έχει οδηγήσει τη χώρα του: Η τουρκική οικονομία συνεχίζει να βυθίζεται, η οξεία αντιπαράθεση με το Ισραήλ απομακρύνει ακόμα περισσότερο τη σημερινή Τουρκία από τη δημοκρατική Δύση, ενώ το κυβερνών κόμμα και ο ίδιος ο Ερντογάν υφίστανται μια σοβαρή δημοσκοπική καθίζηση, καθώς το βασικό αντιπολιτευόμενο κόμμα των Κεμαλιστών, προηγείται στις μετρήσεις της τουρκικής κοινής γνώμης έως και 7%.
Παρ’ όλα αυτά η Αθήνα δεν αλλάζει τη βασική της στρατηγική, που είναι η διατήρηση των χαμηλών τόνων ανάμεσα στις δυο πλευρές του Αιγαίου, και η προσπάθεια η συνάντηση του Σεπτεμβρίου να δρομολογήσει εξελίξεις ουσιαστικής προσπάθειας επίλυσης του θέματος της υφαλοκρηπίδας. Οι επόμενες εβδομάδες θα είναι καθοριστικές.
www.imerisia.gr