Επτά σπουδαίοι δίσκοι για τους επτά μήνες του 2022

Είμαστε ήδη στην καρδιά του καλοκαιριού, οι συναυλίες θυμίζουν ξανά προ-covid εποχές και αν γυρίσεις το βλέμμα τη στιγμή που ο ερμηνευτής δίνει το ρεφρέν στο κοινό θα δεις και πάλι μάτια ανθρώπων να λάμπουν.

Και θα ακούσεις ξανά εκατοντάδες φάλτσες φωνές να γίνονται αυτή η μία φωνή, μια υπέροχη φωνή φτιαγμένη από ατέλειες. Συμπληρώσαμε πια το πρώτο επτάμηνο του 2002 και διαπιστώνουμε πως είναι μία χρονιά στην οποία κυκλοφορούν πολλά και υψηλού επιπέδου άλμπουμ.

Το πρώτο πράγμα που παρατηρεί κάποιος είναι αφενός το έντονο λαϊκό στοιχείο και αφετέρου οι διαφορετικές μορφές έκφρασής του. Για παράδειγμα, η Βιολέτα Ικαρη και ο Νίκος Ξύδης, στο «Πορτοκάλι» τους, μας έδειξαν ξανά ότι λαϊκό τραγούδι δεν σημαίνει -απαραίτητα- και μπουζούκι. Με τζουράδες, λαούτα και κρουστά κι αυτή την «πέτρινη» φωνή της Βιολέτας πρότειναν τη δική τους εκδοχή για το λαϊκό τραγούδι του σήμερα. Οι δυο τους επέλεξαν τα 11 τραγούδια του δίσκου από περίπου 40. Αν και λατρεύω το «Κάλεσμα» και την «Καμένη γη», το «Φύσα αέρα τα πανιά» με έπιασε απ’ τον λαιμό στην πρώτη κιόλας ακρόαση. Θαυμάζω τη στιχουργική του απλότητα και κυρίως εκείνο το «Σκίσε αέρα τα πανιά, δεν τον έχω πια».

Τα τελευταία χρόνια είναι έντονη η απουσία από το ελληνικό τραγούδι νέων, ανδρικών, λαϊκών φωνών. Γι’ αυτό και περίμενα με ενδιαφέρον τον πρώτο δίσκο του Γιάννη Διονυσίου («Πρώτη βόλτα» με 10 τραγούδια όλα σε στίχους Κ. Φασουλά και μουσική των Φ. Σιώτα, Ν. Χρηστίδη, Αλ. Εμμανουηλίδη, Ορ. Κολέτσου, Κ. Παρίσση, Β. Κορακάκη, Π. Περυσινάκη).

Μάλιστα, ο Διονυσίου είναι από τις περιπτώσεις καλλιτεχνών που τα ΜΜΕ πρόβαλλαν πριν ακόμα βγει το άλμπουμ, δείγμα αυτής ακριβώς της έλλειψης. Παρόλο που το πρώτο τραγούδι που άκουσα, η «Σταγόνα υδραργύρου», είναι μέχρι και σήμερα το αγαπημένο μου του δίσκου, κάθε τραγούδι έχει το δικό του ενδιαφέρον. Αν και δεν απουσιάζει το μπουζούκι, ακούγοντας κάποιος το υλικό θα νιώσει τη φρεσκάδα του Σιώτα στις ενορχηστρώσεις.

Απ’ την άλλη, ο Σταμάτης Κραουνάκης έφτιαξε έναν ατόφιο λαϊκό δίσκο («Τι να λέμε τώρα»), με το μπουζούκι παρόν και την Ελεωνόρα Ζουγανέλη για πρώτη φορά να δείχνει διατεθειμένη να αφεθεί τόσο πολύ.

Το «Πέταξα» κι ο «Ταρίφας» είχαν δώσει εξαρχής στίγμα. Ενας χειμαρρώδης Κραουνάκης που έβαλε στο στόμα της Ελεωνόρας λέξεις και εικόνες που η ίδια όχι απλά δεν είχε φανταστεί πως θα πει, αλλά πιθανότατα δεν είχε φανταστεί πως θα μπορούσαν να γραφτούν για κείνη.

Με τον Ορέστη Ντάντο κρατούσα μια μικρή επιφύλαξη. Μου αρέσουν τόσο πολύ τα τραγούδια του που σκεφτόμουν μήπως υπερβάλλω. Κι όμως τα «Τακούνια για καρφιά» που κυκλοφόρησαν τον Απρίλιο (με ερμηνεύτριες τις Ι.Καραπατάκη, Ν. Μποφίλιου, Ελ. Τσαλιγοπουλου, Μ. Φριντζήλα) είναι μια απ’ τις πιο γλυκές επιβεβαιώσεις. Για μία εβδομάδα περίπου τα τραγούδια άλλαζαν κυκλικά θέσεις προτίμησης μέχρι να με κερδίσουν οριστικά και αμετάκλητα το ομώνυμο, καθώς και το «Νερό στη βάρκα». Ο κόσμος το λάτρεψε το κομμάτι, όπως και όλο το δίσκο.

Σε αντίθεση με τις προσδοκίες μεγάλου μέρους του κοινού του, ο νέος δίσκος «Κολιμπρί» που κυκλοφόρησε, σε δικές του -κατά βάση- μουσικές, ο Γιάννης Χαρούλης έχει έναν απόλυτα εσωστρεφή χαρακτήρα. Δεν ξέρω αν ο κόσμος θα αφήσει τον Χαρούλη να φτιάξει στα live το κλίμα που απαιτούν τα κομμάτια, αλλά στο δίσκο το πέτυχε απόλυτα. Θα σταθώ συγκεκριμένα στην ατμόσφαιρα που πέτυχαν οι μουσικοί στη «Ρίζα» αλλά και στο «Γοβάκι», στα οποία ο Γιάννης προφέρει ασύλληπτα -σαν προσευχή- μία προς μία, κάθε συλλαβή. Σε κάθε περίπτωση, μιλάμε για έναν δίσκο που απαιτεί αρκετές ακροάσεις.

Η πιο πρόσφατη κυκλοφορία είναι η «Σπίθα», ο νέος δίσκος της Μελίνας Κανά. Συγκριτικά με ό,τι έχουμε οι περισσότεροι στο μυαλό μας για την Κανά, η «Σπίθα» «ανοίγει» αρκετά τη βεντάλια. Το ομώνυμο, το «Αγρίμι», το «Αξίζει» και το «Οταν τελειώνει άλλη μια μέρα» είναι κομμάτια που ξαφνιάζουν ευχάριστα. Από τον Οδυσσέα Ιωάννου και το Θέμη Καραμουρατίδη δεν περιμέναμε τίποτα λιγότερο, ούτε κι από τη σπουδαία Λιζέτα Καλημέρη, αλλά και η πρωτοεμφανιζόμενη Μαρία Τζωρτζάκη άφησε τις καλύτερες των εντυπώσεων.

  Να και ο δίσκος της χρονιάς. Το «ANIME», του Φοίβου Δεληβοριά. Εχοντας ακούσει «στο πόδι» την «Αγρια Ορχιδέα» οφείλω να πω πως ήμουν επιφυλακτικός, δεν μπορούσα να φανταστώ πως θα χωρούσαν «τ’ αρχίδια σου» τόσες φορές μέσα σ’ ένα τραγούδι. Διάψευση πρώτη! Η επόμενη επικίνδυνη στροφή σ’ αυτό το δίσκο είναι η «Ελένη Τοπαλούδη». Προσωπικά θεωρώ ότι σε ένα τέτοιο τραγούδι το αποτέλεσμα οφείλει να υπερβαίνει την πρόθεση. Και εδώ είναι που ο Δεληβοριάς με εξέπληξε διπλά. Δεν έγραψε απλά ένα πολύ σπουδαίο τραγούδι, έγραψε για όσους μίλησαν γι’ αυτό το κορίτσι συμπεριλαμβανομένου και του ιδίου που την «έκανε» τραγούδι. Ρίχνοντας μια ματιά στα «plays» του δίσκου, βλέπουμε ότι ο κόσμος ανταποκρίθηκε με ενθουσιασμό σε όλα τα κομμάτια. Αν πρέπει να διαλέξω ένα τραγούδι, αυτό είναι το «Κάποια Παιδάκια».

Είμαι σίγουρος ότι έχω αφήσει έξω σπουδαίους δίσκους. Εύχομαι η χρονιά να συνεχιστεί στο ίδιο tempo, άλλωστε περιμένουμε ένα δίσκο του Πάνου Μουζουράκη σε μουσικές Θέμη Καραμουρατίδη και στίχους Γεράσιμου Ευαγγελάτου -η πρώτη φορά που γράφουν δίσκο για κάποιον πέραν της Νατάσσας- και σίγουρα δύο δίσκους του Θανάση Παπακωνσταντίνου.