Ο ενεργειακός τομέας στη χώρα μας μετασχηματίζεται, δημιουργώντας πρόσθετη αξία για τους καταναλωτές, ένα πιο εύρυθμο και ανταγωνιστικό πλαίσιο για τους συμμετέχοντες στις ενεργειακές αγορές, και ένα ελκυστικότερο τοπίο για τους επενδυτές. Ειδικότερα, οι μεταρρυθμίσεις που υιοθετήθηκαν για το άνοιγμα της λιανικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ήδη από τον Δεκέμβριο του 2016, είχαν ως απτό αποτέλεσμα τη δραστηριοποίηση πολλαπλών προμηθευτών ρεύματος, που αγγίζουν πλέον τους 20. Η ενίσχυση του ανταγωνισμού αποτυπώθηκε στη δημιουργία ενός σημαντικού φάσματος εναλλακτικών επιλογών για τους καταναλωτές, με διαφοροποιημένα χαρακτηριστικά και αισθητά οφέλη σε αρκετές περιπτώσεις.

Οι καταναλωτές συνήθως δεν έχουν εικόνα για τις θεσμικές μεταρρυθμίσεις που υλοποιήθηκαν και οι οποίες σηματοδοτούν νέες προοπτικές για εκείνους, ωστόσο, διαπιστώνουν στην πράξη τις αλλαγές που συντελλούνται. Αναμφίβολα, δεν περνά απαρατήρητη η συχνότητα των διαφημίσεων στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, καθώς και τα ποικίλα δίκτυα πώλησης προϊόντων ηλεκτρισμού, τα οποία συχνά αξιοποιούν συνέργειες με άλλες υπηρεσίες (όπως τηλεπικοινωνίες ή αλυσίδες λιανεμπορίου). Ειδικά, σε περιόδους εορτών, οι προωθητικές ενέργειες εντείνονται.

Λόγω του μετασχηματισμού της λιανικής αγοράς ενέργειας, κατά το τελευταίο έτος έχει αναπτυχθεί ένα πλήθος προϊόντων ηλεκτρισμού που παρέχονται από τους προμηθευτές. Τα διάφορα πακέτα ακολουθούν μια ισχυρή και ενδιαφέρουσα δυναμική, αποτυπώνοντας τις τρέχουσες εξελίξεις αλλά και τις διαφαινόμενες τάσεις στην αγορά. Σε πολλές περιπτώσεις τα οφέλη είναι υπαρκτά και σημαντικά. Σε άλλες περιπτώσεις, διαπιστώνεται ότι είναι πιο περιορισμένα από ότι διαφαίνεται με μια πρώτη ανάγνωση. Τέλος, δεν είναι σπάνιες οι συνθήκες όπου η αλλαγή προμηθευτή μπορεί να επιφέρει επιβαρύνσεις.

Η ποικιλία των προϊόντων ηλεκτρισμού που διατίθενται από τους παρόχους προκαλεί ένα εύλογο ερώτημα. Τι πρέπει να προσέξει ο καταναλωτής ρεύματος; Ακολουθούν ορισμένες χρηστικές συμβουλές σχετικά με τη διαδικασία σύγκρισης των προϊόντων, ώστε να μπορεί ο οικιακός καταναλωτής να προβεί στην καλύτερη δυνατή επιλογή, προσαρμοσμένη στα δικά του χαρακτηριστικά.

Ξεκινώντας από το στάδιο της έρευνας, είναι σημαντικό να έχετε υπόψη 4 βασικά σημεία:

1. Μην εντυπωσιάζεστε από τα ποσοστά εκπτώσεων: Οι διατυπώσεις που συνοδεύουν την περιγραφή των προϊόντων ηλεκτρισμού καλλιεργούν συχνά στους καταναλωτές μια ισχυρή θετική αίσθηση, δίνοντας έμφαση σε κάποια ποσοστά εκπτώσεων, που είναι αξιοσημείωτα. Συχνά ωστόσο, χρειάζεται περαιτέρω σκέψη και επεξεργασία, προκειμένου να γίνει αντιληπτό: τι ακριβώς αφορά η έκπτωση που αναφέρεται κάθε φορά, δηλαδή σε ποιες χρεώσεις εφαρμόζεται, με ποιο τρόπο και για ποιο χρονικό διάστημα, καθώς και ποια τιμολογιακή πολιτική ισχύει για το υπόλοιπο διάστημα του συμβολαίου.  Επιπρόσθετα, είναι κρίσιμο να σχηματίσετε σαφή εικόνα για την έκπτωση που προκύπτει στη δική σας περίπτωση, για τα εξατομικευμένα χαρακτηριστικά της δικής σας παροχής και κατανάλωσης.
2. Κατανοήστε το προφίλ σας: Είναι ιδιαίτερα σημαντικό οι καταναλωτές να εξοικειωθούν καταρχάς με τα χαρακτηριστικά της κατανάλωσής τους αλλά και γενικότερα, με τη δομή ενός λογαριασμού ρεύματος, ώστε να σχηματίσουν μια πληρέστερη εικόνα για το δικό τους προφίλ. Έτσι, θα μπορούν να αξιολογήσουν και να συγκρίνουν καλύτερα τα ποικίλα προϊόντα, και να καταλήξουν σε αυτό που ταιριάζει καλύτερα στις δικές τους ιδιαιτερότητες. Σημαντικές παράμετροι που πρέπει να γνωρίζουν είναι η ετήσια κατανάλωσή τους (βασισμένη σε λογαριασμούς πρόσφατων ετών αλλά και την εκτίμηση των αναγκών τους για το προσεχές μέλλον), η κατανόηση της εποχικότητας της κατανάλωσης (όπως το εύρος της διακύμανσης μεταξύ χειμερινών και θερινών μηνών και ιδίως, αν υπερβαίνουν τις 2000 KWh για κάποιο τετράμηνο, λόγω αναγκών θέρμανσης ή κλιματισμού), το αν διαθέτουν νυχτερινό τιμολόγιο και ποια είναι η ισχύς της παροχής τους (μονοφασική ή τριφασική). Επιπρόσθετα, στην περίπτωση νυχτερινού τιμολογίου, είναι σημαντικό οι καταναλωτές να εντοπίσουν δύο διακριτές ποσότητες, την ημερήσια και τη νυχτερινή κατανάλωση τους, καθώς οι χρεώσεις τους διαφοροποιούνται (κατ’ εξοχήν).
3. Υπολογίστε το ετήσιο όφελος: Λόγω των διαφορετικών προσεγγίσεων τιμολόγησης που ακολουθούν οι προμηθευτές, ο ασφαλέστερος δείκτης για τη σύγκριση εναλλακτικών επιλογών είναι το όφελος που προκύπτει σε ετήσια βάση στο ύψος του δικού σας λογαριασμού ρεύματος από την ενδεχόμενη μετάβαση στο εκάστοτε προϊόν. Σε κάποιες περιπτώσεις διαπιστώνεται ότι η ουσιαστική έκπτωση που προκύπτει στο σύνολο του λογαριασμού και για όλο το διάστημα μιας σύμβασης είναι αισθητά μικρότερη από το ποσοστό που αποτελεί τη βασική αναφορά στην προώθηση ενός προϊόντος. Επιπρόσθετα, μπορεί να έχουν διαφοροποιηθεί στοιχεία (όπως η συχνότητα εφαρμογής της πάγιας χρέωσης ή η προσθήκη μιας ρήτρας, που δύναται να προκαλέσει πρόσθετες χρεώσεις), τα οποία απορροφούν τμήμα της έκπτωσης που τονίζεται κατά την παρουσίαση ενός ενεργειακού προϊόντος.  Αν η σύμβαση είναι διετούς διάρκειας, ενδέχεται το όφελος να είναι ισχυρό κατά το πρώτο έτος και να περιορίζεται αρκετά στη συνέχεια. Επιπλέον, στην περίπτωση νυχτερινού τιμολογίου, απαιτείται περισσότερη προσοχή κατά τη διαδικασία της σύγκρισης προϊόντων, ώστε να εισαχθεί η ημερήσια και η νυχτερινή κατανάλωση στους επιμέρους υπολογισμούς.
4. Κάνετε τη σωστή σύγκριση: Είναι κρίσιμο να δείτε ποιες πρόσθετες εκπτώσεις προκύπτουν από τα εναλλακτικά προϊόντα ρεύματος, πέραν της επιβράβευσης συνέπειας την οποία εφαρμόζει ο βασικός πάροχος, δηλαδή η ΔΕΗ, για τους εμπρόθεσμους καταναλωτές (έκπτωση 15% επί του ανταγωνιστικού σκέλους ενός τιμολογίου). Δεν είναι σπάνιες οι φορές, που ως σημείο αναφοράς χρησιμοποιείται το βασικό τιμολόγιο, χωρίς δηλαδή την έκπτωση συνέπειας, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει στρεβλές εντυπώσεις. Παράλληλα, είναι αληθές ότι ο βασικός πάροχος δεν έχει προσδιορίσει το χρονικό διάστημα εφαρμογής της συγκεκριμένης εκπτωτικής πολιτικής, και για το λόγο αυτό, αναφέρεται κάποιες φορές ως ενδεικτικό σημείο αναφοράς, χωρίς απαραίτητα δεσμευτική ισχύ για προκαθορισμένη χρονική περίοδο.

Παραδείγματα

Ας δούμε αναλυτικότερα τη διαδικασία της σύγκρισης με βάση κάποια παραδείγματα εμπρόθεσμων καταναλωτών. Η κατηγορία αυτή ήδη απολαμβάνει στον κυρίαρχο πάροχο (ΔΕΗ) την έκπτωση συνέπειας 15% επί του ανταγωνιστικού σκέλους των τιμολογίων. Το ζήτημα που θα εξετάσουμε είναι το ύψος των πρόσθετων εκπτώσεων (ή τυχόν επιβαρύνσεων) που προκύπτουν από εναλλακτικά προϊόντα ρεύματος. Η παρακάτω σύνοψη αναδεικνύει απλώς κάποιες από τις τάσεις της τρέχουσας περιόδου αλλά και σημεία που θα πρέπει να έχουν υπόψη οι καταναλωτές γενικότερα, ανεξάρτητα από τα τρέχοντα πακέτα. Στόχος είναι να εξοικειωθούν οι οικιακοί καταναλωτές με τη νέα πραγματικότητα των πολλαπλών επιλογών, και να την αξιοποιήσουν με τον πλέον συμφέρον τρόπο, που να ταιριάζει καλύτερα στις δικές τους ανάγκες και προτεραιότητες, αποφεύγοντας δυσάρεστες εκπλήξεις.

α) Μικρές καταναλώσεις, 800 ΚWh/τετράμηνο

Στην περίπτωση αυτή, το ανταγωνιστικό σκέλος του τιμολογίου από τον βασικό πάροχο (ΔΕΗ), εφαρμόζοντας την έκπτωση συνέπειας 15%, ανέρχεται στα 200 € ή 208 € το έτος για μονοφασικές ή τριφασικές παροχές αντίστοιχα. Αξιολογώντας τα διάφορα προϊόντα των εναλλακτικών παρόχων κατά την τρέχουσα περίοδο, τα πρόσθετα οφέλη που διαφαίνονται για τους εμπρόθεσμους καταναλωτές κυμαίνονται συχνά στο 4%-15% επί των προαναφερθέντων επιπέδων. Έτσι οι πρόσθετες μειώσεις των λογαριασμών, πέραν της επιβράβευσης του 15%, είναι υπαρκτές και συχνά ανέρχονται στα 10-30 € ετησίως.

Λόγω προωθητικών ενεργειών, σε κάποιες περιπτώσεις διετών συμβάσεων, το πρόσθετο όφελος αγγίζει κατά το πρώτο έτος του συμβολαίου, επίπεδα αισθητά υψηλότερα (της τάξης του 40%). Ωστόσο, λόγω της διαφοροποίησης της χρέωσης κατά το δεύτερο έτος, η ποσοστιαία έκπτωση στη διάρκεια της διετίας υποχωρεί συνήθως αρκετά, και αντιστοιχεί εν τέλει, σε ελάφρυνση των λογαριασμών έως και 45 € σε ετήσια βάση. Σπανιότερα, διαπιστώνονται ακόμη και επιβαρύνσεις των λογαριασμών από τη μετάβαση σε συγκεκριμένα πακέτα, οι οποίες αγγίζουν ακόμη και το 15% ή 30 € ετησίως. Δεν αποκλείεται έτσι το ενδεχόμενο, ένας μικρός, εμπρόθεσμος καταναλωτής να δεσμευτεί σε συμβόλαιο διετούς διάρκειας, αποκομίζοντας ένα αμυδρό όφελος ή ακόμη και να προκληθεί επιβάρυνση του λογαριασμού του συγκριτικά με τον κυρίαρχο πάροχο.

Στην περίπτωση νυχτερινού τιμολογίου, η αξιολόγηση εναλλακτικών προϊόντων απαιτεί περισσότερη επιμέλεια, καθώς η ημερήσια και η νυχτερινή χρέωση υπόκεινται σε διαφορετικές χρεώσεις (πλην εξαιρέσεων). Αν θεωρήσουμε ότι η ημερήσια κατανάλωση συνιστά το 70% της συνολικής, τότε το ανταγωνιστικό σκέλος του λογαριασμού στον βασικό πάροχο, ενσωματώνοντας την έκπτωση συνέπειας, ανέρχεται στα 187 € ετησίως για μονοφασικές παροχές (ή 196 € για τριφασικές). Το επιπρόσθετο όφελος για εμπρόθεσμους καταναλωτές μπορεί να ανέλθει στα 40 € ετησίως. Αυξάνονται ωστόσο, οι περιπτώσεις για τις οποίες δεν προκύπτει πρόσθετο όφελος αλλά αντιθέτως, επιβάρυνση, από την αλλαγή προμηθευτή.

β)  Μέσες καταναλώσεις, 1300 ΚWh/τετράμηνο

Για τον μέσο, εμπρόθεσμο καταναλωτή, το ανταγωνιστικό σκέλος του τιμολογίου που προσφέρει ο βασικός πάροχος (ΔΕΗ), εφαρμόζοντας δηλαδή την έκπτωση συνέπειας, ανέρχεται στα 322 € το έτος για μονοφασικές παροχές και 330 € για τριφασικές. Η πρόσθετη έκπτωση που προκύπτει από τη μετάβαση σε εναλλακτικά πακέτα ανέρχεται συχνά στα 20-50 € ετησίως, ή 7-16 % επί των προαναφερθέντων επιπέδων (δηλαδή του ανταγωνιστικού σκέλους του λογαριασμού, κατόπιν της επιβράβευσης συνέπειας). Στην περίπτωση νυχτερινού τιμολογίου, το πρόσθετο όφελος παραμένει συχνά σημαντικό και ισχύουν αντίστοιχες παρατηρήσεις με την κατηγορία, των μικρότερων καταναλωτών. Σε περιπτώσεις διετών συμβολαίων, η πρόσθετη έκπτωση κατά το πρώτο έτος μπορεί να αγγίζει ακόμη και το 35%, αλλά σε επίπεδο διετίας, λόγω της διαφοροποίησης της χρέωσης, υποχωρεί συχνά αρκετά (ενδεικτικά, στο 17%). Υπαρκτές είναι επίσης οι περιπτώσεις κατά τις οποίες προκαλούνται επιβαρύνσεις κατά την αλλαγή προμηθευτή.

γ) Υψηλές καταναλώσεις, 2200 ΚWh/τετράμηνο

Επισημαίνεται ότι αν η κατανάλωση υπερβεί το όριο των 2000 ΚWh το τετράμηνο, τότε η ανταγωνιστική χρέωση ενέργειας στον βασικό πάροχο διαφοροποιείται, αυξανόμενη από 0.0946 €/kWh σε 0.10252 €/kWh. Η τιμολογιακή αυτή πολιτική δεν υιοθετείται απαραίτητα από τους εναλλακτικούς παρόχους, καθώς σε κάποια προϊόντα εφαρμόζεται ενιαία χρέωση ή ένα πιο ελαστικό όριο «ανοχής» για υπαγωγή σε άλλη κλίμακα, δηλαδή ένα όριο μεγαλύτερο των 2000 KWh. Ενδεικτικά, για κατανάλωση 2200 KWh, το ανταγωνιστικό σκέλος του τιμολογίου του βασικού παρόχου, με ενσωματωμένη την έκπτωση συνέπειας, ανέρχεται στα 587 € ετησίως για μονοφασικές παροχές και 596 € για τριφασικές. Η πρόσθετη έκπτωση που μπορεί να προκύψει στην περίπτωση αυτή από την αλλαγή προμηθευτή υπερβαίνει συχνά το 15%, με μέγιστο, διαφαινόμενο, επίπεδο το 31%.  Τα εναλλακτικά πακέτα συνεπάγονται έτσι σημαντική εξοικονόμηση στον λογαριασμό ρεύματος, έως και 180 € το έτος, πέραν της έκπτωσης συνέπειας.

10+1 Χρήσιμα Σημεία

Παραπάνω παρατέθηκαν κάποιες ενδεικτικές παρατηρήσεις για τα προϊόντα ρεύματος που αναπτύσσονται από εναλλακτικούς παρόχους και το πρόσθετο όφελος που προκύπτει, πέραν της έκπτωσης συνέπειας του βασικού προμηθευτή, για διάφορα επίπεδα οικιακών καταναλώσεων. Στο σημείο αυτό, ας δούμε επιγραμματικά ποια είναι τα 10 βήματα που θα μπορούσε να ακολουθήσει ένας καταναλωτής ηλεκτρικής ενέργειας προκειμένου να συγκρίνει καλύτερα τα διάφορα προϊόντα και να προβεί στην επιλογή που θα ταιριάζει καλύτερα στις δικές του ανάγκες και προτεραιότητες.  

1.Εξοικειωθείτε με τη δομή του λογαριασμού σας. Επιγραμματικά, υπάρχουν οι ρυθμιζόμενες χρεώσεις, που είναι κοινές για όλους τους προμηθευτές, ενώ η βασική παράμετρος που διαφοροποιείται μεταξύ των παρόχων είναι οι ανταγωνιστικές χρεώσεις προμήθειας ενέργειας ή αλλιώς, το ανταγωνιστικό σκέλος του λογαριασμού. Το σκέλος αυτό αποτελείται από:

(i)την πάγια χρέωση, που στον βασικό πάροχο είναι τετραμηνιαία, +

(ii)την κατανάλωση ενέργειας επί την μοναδιαία ανταγωνιστική χρέωση (δηλαδή το κόστος σε € μιας ΚWh).

Ο βασικός πάροχος, ΔΕΗ, διαφοροποιεί την ανταγωνιστική χρέωση, ανάλογα με το αν η τετραμηνιαία κατανάλωση υπερβαίνει ή όχι τις 2000 KWh. Πιο συγκεκριμένα, η ανταγωνιστική χρέωση αυξάνεται από 0.0946 σε 0.10252 €/KWh, αν η τετραμηνιαία κατανάλωση είναι υψηλότερη των 2000 KWh. Σε περίπτωση εμπρόθεσμου καταναλωτή, η ΔΕΗ εφαρμόζει έκπτωση 15%, επί του ανταγωνιστικού σκέλους του τιμολογίου. Αυτή η πρακτική, της επιβράβευσης συνέπειας, υιοθετήθηκε από πολλούς παρόχους, αυτούσια ή με κάποιες αναπροσαρμογές. Κάποια παραδείγματα, με τους μαθηματικούς υπολογισμούς που περιγράφουν το ανταγωνιστικό σκέλος των τιμολογίων του βασικού παρόχου, αναφέρονται αναλυτικότερα στο παράρτημα.

2. Εξοικειωθείτε με τα χαρακτηριστικά της κατανάλωσης ρεύματος. Μια καλή πρακτική είναι η συγκέντρωση των λογαριασμών ενός έτους και ιδανικά δύο πρόσφατων ετών, ώστε να υπάρχει πλήρης ετήσια εικόνα κατανάλωσης, κατά το δυνατόν αντιπροσωπευτική και για το προσεχές μέλλον.  Σημαντική είναι και η κατανόηση της εποχικότητας, δηλαδή της διακύμανσης της κατανάλωσης μεταξύ χειμερινών μηνών (ανάγκες θέρμανσης) και θερινών μηνών (κλιματισμός), αλλά και μεταξύ αιχμιακών περιόδων και διαστημάτων περιορισμένης κατανάλωσης. Η καλή αντίληψη για την ενδοετήσια μεταβολή της κατανάλωσης είναι σημαντική για δύο λόγους. Πρώτον, κάποια προϊόντα διατηρούν την ίδια ανταγωνιστική χρέωση ακόμη και αν η κατανάλωση υπερβεί το όριο των 2000 KWh το τετράμηνο. Δεύτερον, κάποια προϊόντα προβλέπουν μια ευνοϊκή τιμολογιακή πολιτική για ένα αρχικό διάστημα και επομένως προκύπτει αισθητή διαφορά ως προς το όφελος που προκαλείται, αν η νέα σύμβαση ενεργοποιηθεί σε μια περίοδο υψηλής κατανάλωσης (λόγω αναγκών θέρμανσης ή κλιματισμού) συγκριτικά με μια περίοδο πιο περιορισμένης κατανάλωσης (όπως ή άνοιξη ή το φθινόπωρο). Εντοπίστε αν έχετε νυχτερινό τιμολόγιο (αναφέρεται ως Γ1Ν στον λογαριασμό του βασικού παρόχου) καθώς και την ισχύ της παροχής σας (kVΑ), μονοφασική ή τριφασική. Η συναφής αναφορά είναι η ένδειξη 8 ή 24 αντιστοίχως, στις ενδείξεις μετρητή του λογαριασμού.
3. Υπολογίστε πόσο μπορείτε να ωφεληθείτε σε ετήσια βάση. Αυτός ο δείκτης είναι ιδιαίτερα σημαντικός, ιδίως αν το συμβόλαιο εμφανίζει χρονική διαφοροποίηση, όπως ευνοϊκότερη τιμολόγηση για μια αρχική περίοδο και αλλαγή χρεώσεων στη συνέχεια. Οι καταναλωτές μπορούν να ζητούν τον υπολογισμό αυτό από τους εναλλακτικούς παρόχους με αναλυτική τεκμηρίωση, ώστε ιδανικά να μπορούν να τον επαληθεύσουν στη συνέχεια, ή να αξιοποιούν τα εργαλεία σύγκρισης τιμών, που συχνά είναι διαφωτιστικά, διατηρώντας προφανώς, την εμπορική τους διάσταση. Εάν είστε εμπρόθεσμος καταναλωτής, χρησιμοποιείστε ως σημείο αναφοράς για τις συγκρίσεις σας το ανταγωνιστικό σκέλος του τιμολογίου σας, που έχει ήδη ενσωματώσει τυχόν έκπτωση επιβράβευσης. Αν η σύγκριση εναλλακτικών προϊόντων δεν γίνει με ισότιμους όρους, αλλά αντιθέτως, χρησιμοποιεί ως αναφορά το βασικό τιμολόγιο άνευ της επιβράβευσης συνέπειας, τότε οι εκπτώσεις που διαφαίνονται μπορεί να διογκώνονται σημαντικά. 
4. Προσοχή στην πάγια χρέωση. Ένα σημείο που χρήζει προσοχής είναι η συχνότητα με την οποία εφαρμόζεται το πάγιο. Αν το πάγιο αναφέρεται σε τετραμηνιαία βάση, πρακτική που ακολουθείται από τον κυρίαρχο πάροχο, ή αν είναι μηνιαίο,  μπορεί να επηρεάσει σημαντικά το όφελος που προκύπτει από την αλλαγή προϊόντος.

5.Εξετάστε εάν υπάρχουν ρήτρες ή πρόσθετες χρεώσεις και σε τι αφορούν. Αν και οι εναλλακτικοί προμηθευτές προαγοράζουν ποσότητες ενέργειας σε δημοπρασίες που διεξάγονται σε τακτική βάση, η κάλυψη της έκθεσής τους στις διακυμάνσεις της τιμής στην ημερήσια αγορά ενέργειας (Οριακή Τιμή Συστήματος) καθώς και σε κάποια συμπληρωματικά κόστη προμήθειας ηλεκτρισμού ενδέχεται να μην είναι πλήρης. Για το λόγο αυτό, κάποιοι πάροχοι θέτουν όρια διακύμανσης στο μέσο κόστος προμήθειας, εντός των οποίων οι χρεώσεις τους παραμένουν αμετάβλητες. Εάν όμως το κόστος προμήθειας υπερβεί το όριο ανοχής που έχει πιθανώς θέσει ο προμηθευτής, τότε ενδέχεται να υπάρχει πρόσθετη χρέωση. Αντίστοιχα, αν το κόστος προμήθειας υποχωρήσει κάτω από τα όρια που έχει θέσει ο προμηθευτής, τότε ο καταναλωτής μπορεί να λάβει επιστροφή χρημάτων.  Καλό θα ήταν να αποσαφηνιστεί το περιεχόμενο της ρήτρας και οι συνθήκες ενεργοποίησής της, και να δοθεί στους καταναλωτές ένα συγκεκριμένο παράδειγμα για το ύψος της επιβάρυνσης κατά το τελευταίο έτος. Είναι επίσης σημαντικό να υπάρχει ένα ικανοποιητικό εύρος επιτρεπτής διακύμανσης των τιμών του κόστους προμήθειας, προκειμένου να αποφεύγονται οι συχνές πρόσθετες επιβαρύνσεις. Εξετάστε επίσης αν υπάρχει ειδική, πρόσθετη χρέωση για το κόστος εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) και τι συνεπάγεται σε επίπεδο ετήσιας επιβάρυνσης. Γενικότερα, η συμβατότητα της εφαρμογής διαφόρων τύπων ρήτρας με το θεσμικό πλαίσιο εξετάζεται πληρέστερα από τους ρυθμιστές ενέργειας, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ώστε να αποφευχθούν τυχόν μη εύλογες χρεώσεις.

6.Δεσμεύσεις και πρόωρη λήξη συμβολαίου. Ενημερωθείτε για το χρονικό διάστημα της σύμβασης (ετήσια, 18μηνη, ή διετής, αορίστου χρόνου), αν υπάρχει ελάχιστος χρόνος παραμονής, και τι ακριβώς συνεπάγεται η αποχώρησή σας πριν τη λήξη του συμβολαίου σε διάφορα χρονικά σημεία. Καθώς η αλλαγή αυτή επιφέρει κάποια κόστη στους προμηθευτές, συχνά εφαρμόζεται μια αναδρομική εκκαθάριση, καταργώντας την ειδική έκπτωση και επαναφέροντας το βασικό τιμολόγιο, ή μια ποινή πρόωρης αποχώρησης για το εναπομείναν διάστημα.

7.Εγγυήσεις. Ελέγξτε το ύψος της εγγύησης και αν υπάρχει μερική ή πλήρης απαλλαγή υπό προϋποθέσεις, όπως η ενεργοποίηση πάγιας εντολής.

8.Κλιμακωτή ή ενιαία χρέωση. Ελέγξετε αν η χρέωση παραμένει σταθερή ή αν μεταβάλλεται εφόσον υπερβείτε ένα συγκεκριμένο όριο τετραμηνιαίας κατανάλωσης. Η παράμετρος αυτός μπορεί να είναι σημαντική για εσάς, αν θέλετε να αποφύγετε τις απότομες διακυμάνσεις στο ανταγωνιστικό σκέλος του λογαριασμού σας, σε περίπτωση που η κατανάλωσή σας υπερβεί προσωρινά ένα επίπεδο (συνήθως των 2000 ΚWh το τετράμηνο).

9.Πρόσθετες παροχές. Πέρα από τη μείωση του λογαριασμού του, ο καταναλωτής μπορεί να συναξιολογήσει συμπληρωματικές παροχές, όπως συνδυαστικά πακέτα με άλλες υπηρεσίες (ασφαλιστική κάλυψη, τηλεπικοινωνία, καθώς και φυσικό αέριο προσεχώς) ή πόντους επιβράβευσης.

10.Ποιοτικά χαρακτηριστικά. Μια θεμελιώδης παράμετρος είναι η αξιοπιστία των παρόχων και η ποιότητα εξυπηρέτησης των πελατών τους. Σημαντική είναι η φιλική σχέση με τους καταναλωτές με αναβαθμισμένες υπηρεσίες που διευκολύνουν την καθημερινότητα τους, ενώ ενέχουν και μια περιβαλλοντική διάσταση. Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνεται η ηλεκτρονική εκδοχή λογαριασμού, η δυνατότητα ηλεκτρονικής καταχώρησης μέτρησης, η συχνότητα λογαριασμών (η μηνιαία πληρωμή ενδέχεται να διευκολύνει έναν καταναλωτή σε επίπεδο ρευστότητας), η παροχή στοιχείων στο λογαριασμό που αποτυπώνουν με εύληπτο τρόπο την διακύμανση της κατανάλωσης, καθώς και η έκδοση πράσινων πιστοποιητικών.

11.Μια βασική προϋπόθεση. Προκειμένου να μπορέσετε να αλλάξετε προμηθευτή και να επωφεληθείτε από τα πρόσθετα οφέλη που προκύπτουν για την περίπτωσή σας, είναι απαραίτητο να εξοφλήσετε τον υφιστάμενο προμηθευτή σας ή να προβείτε σε διακανονισμό για τυχόν ληξιπρόθεσμες οφειλές σας.

Θα ήθελα τέλος, να τονίσω ότι η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας εργάζεται συστηματικά για την προστασία και την πληρέστερη ενημέρωση των καταναλωτών, την ενίσχυση της διαφάνειας στους λογαριασμούς ενέργειας, την άρση στρεβλώσεων σε ζητήματα τιμολόγησης, και γενικότερα, την εδραίωση του ανταγωνισμού στην ελληνική αγορά ενέργειας, ώστε να δημιουργείται, σε συνεχή και σταθερή βάση, προστιθέμενη αξία και επιλογές για τους καταναλωτές.

Παράρτημα – Χρήσιμοι τύποι για υπολογισμούς και συγκρίσεις

i) Για μονοφασική παροχή, το ανταγωνιστικό κόστος του τιμολογίου του βασικού παρόχου (ΔΕΗ), ετησίως, με εφαρμογή της έκπτωσης συνέπειας του 15%, είναι:

(1,52*(365/120) + Κατανάλωση*365/120*0,0946)*0,85, για καταναλώσεις μικρότερες των 2000 KWh το τετράμηνο.

(1,52*(365/120) + Κατανάλωση*365/120*0,10252)*0,85, για καταναλώσεις μεγαλύτερες των 2000 KWh το τετράμηνο.

ii) Αντίστοιχα, για τριφασική παροχή, το ανταγωνιστικό κόστος του τιμολογίου της ΔΕΗ ετησίως διαφοροποιείται μόνο ως προς το πάγιο. Εφαρμόζοντας την έκπτωση συνέπειας προκύπτει:

(4,8*(365/120) + Κατανάλωση*365/120*0,0946)*0,85, για καταναλώσεις μικρότερες των 2000 KWh το τετράμηνο.

(4,8*(365/120) + Κατανάλωση*365/120*0,10252)*0,85, για καταναλώσεις μεγαλύτερες των 2000 KWh το τετράμηνο.

iii) Σε περίπτωση νυκτερινού τιμολογίου, η πάγια χρέωση μεταβάλλεται, ενώ πέραν της συνολικής κατανάλωσης, μια βασική ποσότητα είναι η ημερήσια κατανάλωση. Κατά τη νυκτερινή περίοδο, διαφοροποιείται η ανταγωνιστική χρέωση, η οποία υποχωρεί στα 0.066 €/ΚWh.

Ενδεικτικά, για μονοφασική παροχή, προκύπτει ο μαθηματικός τύπος:

(3,52*(365/120) + Κατανάλωση Ημέρας*365/120*0,0946 +

(Κατανάλωση-Κατανάλωση Ημέρας)*365/120*0,0661)*0,85, για καταναλώσεις μικρότερες των 2000 KWh το τετράμηνο.

Αντίστοιχα, για τριφασική παροχή:

(6,8*(365/120) + Κατανάλωση Ημέρας*365/120*0,0946 +

(Κατανάλωση-Κατανάλωση Ημέρας)*365/120*0,0661)*0,85, για καταναλώσεις μικρότερες των 2000 KWh το τετράμηνο.

————————————-

Η Νεκταρία Καρακατσάνη είναι μέλος της Ολομέλειας της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας. Το παρόν άρθρο βασίζεται σε απόσπασμα από ομιλία της κας. Καρακατσάνη στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, με θέμα «Πρόσφατες εξελίξεις στις ευρωπαϊκές αγορές ενέργειας στον τομέα της λιανικής και ο μετασχηματισμός της ελληνικής αγοράς ηλεκτρισμού». Το κείμενο αποτυπώνει προσωπικές σκέψεις της ομιλήτριας.