Τα προβλήματα που προκαλεί στη λειτουργία των επιχειρήσεων η επιβολή ελέγχων στη διακίνηση κεφαλαίων (capital controls) καταγράφει ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ) σε σχετικό σημείωμα. Πρόκειται για προβλήματα στο εξωτερικό εμπόριο (εισαγωγές/εξαγωγές), στη ρευστότητα και στις συναλλαγές τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό.

Ο ΣΕΒ επισημαίνει, μεταξύ άλλων ότι η απαίτηση 100% προπληρωμής των εισαγωγών έχει επεκταθεί και στις μεγαλύτερες επιχειρήσεις, ενώ κάνει λόγο για κίνδυνο καταστροφής πρώτων υλών και προϊόντων που δεν μπορούν να παραληφθούν, εφόσον καθυστερεί η εξόφληση των εισαγωγών, καθώς και για καθυστερήσεις στη μεταφορά των προϊόντων, προβλήματα στη μισθοδοσία, στα συγχρηματοδοτούμενα έργα (ΕΣΠΑ), κ.α.

Ο Σύνδεσμος έχει κωδικοποιήσει 25 συνολικά προβλήματα στις συναλλαγές που περιλαμβάνουν τα εξής:

Προβλήματα στις εισαγωγές/εξαγωγές

– Παρατηρούνται καθυστερήσεις στις διαδικασίες εισαγωγών Α’ και Β’ υλών από το εξωτερικό (εντός και εκτός Ε.Ε.) και σε πολλές περιπτώσεις, ακυρώσεις από την πλευρά των προμηθευτών.

– Προμηθευτές του εξωτερικού έχουν ήδη αρχίσει να κινούνται προς δυσμενείς όρους συναλλαγών, ακόμη και 100% προπληρωμή, ακόμα και σε μεγαλύτερες και (μέχρι προχθές) φερέγγυες ελληνικές επιχειρήσεις.

– Οι δυσμενείς όροι έχουν επεκταθεί και στην εφοδιαστική αλυσίδα, όπου, μέχρι σήμερα, οι 3PLs (επιχειρήσεις Logistics) είχαν επηρεαστεί λιγότερο από τις προ-πληρωμές.

– Προκύπτουν προβλήματα στην εξόφληση των εισαγωγών, λόγω της απαιτούμενης έγκρισης από την αρμόδια Επιτροπή του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, μέσω της συνεργαζόμενης Τράπεζας.

– Οι εξαιρέσεις που προτείνονται στην ΠΝΠ σχετικά με τις εισαγωγές πρώτων υλών, δεν θα μπορέσουν να λειτουργήσουν στην πράξη, γιατί η Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών δεν θα προλαβαίνει να ανταποκριθεί εντός των ορίων που επιβάλλουν οι εμπορικές συμφωνίες.

– Η καθυστέρηση στην αποπληρωμή και παραλαβή παραγγελιών συνεπάγεται κίνδυνο καταστροφής ευπαθών πρώτων υλών και προϊόντων (πχ τρόφιμα).

– Οι εξαγωγές, καθώς και οι παραγγελίες με ενέγγυες πιστώσεις (LC), δεν μπορούν να εκτελεστούν, λόγω της «αργίας» των τραπεζών. Το ίδιο ισχύει για όλους τους όρους πληρωμής που περιλαμβάνουν εμπλοκή της τράπεζας (π.χ. CAD).

– Αδυναμία προστασίας έναντι συναλλαγματικών και παρεμφερών κινδύνων για αγορές και πωλήσεις σε νόμισμα διαφορετικό του ευρώ (USD, GBP, SEK κλπ)

– Πελάτες εξωτερικού που παραλαμβάνουν ex-works αδυνατούν να βρουν φορτηγά, γιατί αυτά αναγκάζονται να έρθουν άδεια Ελλάδα, ελλείψει φορτίων (εισαγωγών) προς Ελλάδα.

Προβλήματα από την έλλειψη ρευστότητας

– Η μη εξαίρεση βιομηχανίας από τους περιορισμούς της ΠΝΠ δημιουργεί μεγάλα προβλήματα στην τήρηση εμπορικών και οικονομικών όρων. Ειδικά, σε θέματα χρήσης εξοπλισμού σαν υπηρεσία (as a service) από τη βιομηχανία, οι πάροχοι μειώνουν τη διαθεσιμότητα της υποστήριξης, με αποτέλεσμα να πρέπει να μειωθεί η παραγωγή, ώστε να μην προκύπτουν βλάβες, έλλειψη υλικών, κτλ. Στο ίδιο θέμα, πάροχοι υπηρεσιών αναθεωρούν τους όρους πληρωμής ως προϋπόθεση συνέχισης της υποστήριξης.

– Αδυναμία διενέργειας πωλήσεων (and vice versa) στο εσωτερικό για εταιρικούς πελάτες, χωρίς Internet banking (ισχύει όριο των 500 ευρώ σε εμπορευματικές συναλλαγές B2B).

– Η απαίτηση «τοις μετρητοίς» για την αποπληρωμή υλών ενέχει κινδύνους για την ορθή λειτουργία της παραγωγικής διαδικασίας. Πλέον πλήττει και τις μεγαλύτερες μεταποιητικές μονάδες.

– Με την «αργία» των τραπεζών, έχει δημιουργηθεί δυσκολία στη διαδικασία καταβολής μισθών (για εταιρείες χωρίς e-banking), καθώς και στην ολοκλήρωση υλοποίησης χρηματοδοτούμενων έργων.

– Έχουν δημιουργηθεί προβλήματα σε θέματα πληρωμών σε όσους εισπράττουν είτε μετρητά είτε πληρώνονται μέσω αντικαταβολής. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι μεταφορείς. Αυτό συνεπάγεται με αδυναμία αποστολής προϊόντων σε πελάτες του εξωτερικού.

– Προβλήματα προκύπτουν στην τροφοδοσία καυσίμων των φορτηγών μεταφοράς, λόγω απαίτησης πληρωμής σε μετρητά.

– Μεγάλη πιθανότητα αδυναμίας πληρωμών εισφορών υπέρ δημοσίου (ΙΚΑ, ΦΠΑ, κτλ).

– Ακύρωση παραγγελιών, λόγω μεγάλης δυσλειτουργίας στη διαχείριση των αντικαταβολών.

– Ανάγκη για επιπρόσθετα μέτρα ασφάλειας (security).

– Σε εταιρείες με παρουσία σε χώρες του εξωτερικού απαιτούνται διαρκώς μετακινήσεις και ταξίδια στελεχών. Η έλλειψη ρευστότητας και η μη χρήση (ή/και αποδοχή) ελληνικών πιστωτικών καρτών στο εξωτερικό προκαλεί αναβολές και ματαιώσεις ταξιδιών, καθυστερήσεις προθεσμιών, αθετήσεις συμβατικών υποχρεώσεων και φυσικά ανάσχεση/αναστολή επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Προβλήματα που απορρέουν από την «αργία» των τραπεζών

– Το πάγωμα των εμβασμάτων από και προς το εξωτερικό πλήττει τις επιχειρήσεις. Από τη στιγμή που τα εμβάσματα δεν εκκαθαρίζονται στους τραπεζικούς λογαριασμούς των προμηθευτών, οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να εκτελωνίσουν τα φορτία.

– Προκύπτει αδυναμία πληρωμών σε υποχρεώσεις εντός της χώρας, λόγω της μη δυνατότητας χρήσης εγκεκριμένων ορίων σε αλληλόχρεους λογαριασμούς.

– Με τη μη έκδοση εγγυητικών επιστολών, καθίσταται αδύνατη η ανάληψη έργων και αποκλείονται οι επιχειρήσεις από τρέχοντες διαγωνισμούς σε Ελλάδα και εξωτερικό. Επίσης, παρουσιάζεται αδυναμία σε περιπτώσεις αιτήματος αντικατάστασης ήδη εκδοθέντων εγγυητικών από ελληνικές τράπεζες.

– Στον τομέα των εισπράξεων, απαιτήσεις που έχουν ωριμάσει, καθυστερούν και επηρεάζουν τις χρηματοροές, τις λοιπές πληρωμές, κτλ.

– Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι το τρέχον έτος είναι καταληκτικό για τα χρηματοδοτούμενα από το τρέχον ΕΣΠΑ έργα, στοιχείο το οποίο συνεπάγεται την οξύτατη ανάγκη για εμπρόθεσμη χρηματοδότηση και πληρωμή σωρείας συμβατικών υποχρεώσεων των δημόσιων φορέων. Το κλείσιμο των τραπεζών ουσιαστικά δυσχεραίνει έως και αναστέλλει την εκτέλεση δημοσίων συμβάσεων.

– Η σημερινή κατάσταση βάζει σε κίνδυνο και μπορεί να πλήξει ανεπανόρθωτα την αξιοπιστία των επιχειρήσεων στο εξωτερικό.

Ποιες είναι οι δυσλειτουργίες μετά την επιβολή capital controls.

Τα προβλήματα που προκαλεί στη λειτουργία των επιχειρήσεων η επιβολή ελέγχων στη διακίνηση κεφαλαίων (capital controls) καταγράφει ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ) σε σχετικό σημείωμα. Πρόκειται για προβλήματα στο εξωτερικό εμπόριο (εισαγωγές/εξαγωγές), στη ρευστότητα και στις συναλλαγές τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό.

Ο ΣΕΒ επισημαίνει, μεταξύ άλλων ότι η απαίτηση 100% προπληρωμής των εισαγωγών έχει επεκταθεί και στις μεγαλύτερες επιχειρήσεις, ενώ κάνει λόγο για κίνδυνο καταστροφής πρώτων υλών και προϊόντων που δεν μπορούν να παραληφθούν, εφόσον καθυστερεί η εξόφληση των εισαγωγών, καθώς και για καθυστερήσεις στη μεταφορά των προϊόντων, προβλήματα στη μισθοδοσία, στα συγχρηματοδοτούμενα έργα (ΕΣΠΑ), κ.α.

Ο Σύνδεσμος έχει κωδικοποιήσει 25 συνολικά προβλήματα στις συναλλαγές που περιλαμβάνουν τα εξής:

Προβλήματα στις εισαγωγές/εξαγωγές

– Παρατηρούνται καθυστερήσεις στις διαδικασίες εισαγωγών Α’ και Β’ υλών από το εξωτερικό (εντός και εκτός Ε.Ε.) και σε πολλές περιπτώσεις, ακυρώσεις από την πλευρά των προμηθευτών.

– Προμηθευτές του εξωτερικού έχουν ήδη αρχίσει να κινούνται προς δυσμενείς όρους συναλλαγών, ακόμη και 100% προπληρωμή, ακόμα και σε μεγαλύτερες και (μέχρι προχθές) φερέγγυες ελληνικές επιχειρήσεις.

– Οι δυσμενείς όροι έχουν επεκταθεί και στην εφοδιαστική αλυσίδα, όπου, μέχρι σήμερα, οι 3PLs (επιχειρήσεις Logistics) είχαν επηρεαστεί λιγότερο από τις προ-πληρωμές.

– Προκύπτουν προβλήματα στην εξόφληση των εισαγωγών, λόγω της απαιτούμενης έγκρισης από την αρμόδια Επιτροπή του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, μέσω της συνεργαζόμενης Τράπεζας.

– Οι εξαιρέσεις που προτείνονται στην ΠΝΠ σχετικά με τις εισαγωγές πρώτων υλών, δεν θα μπορέσουν να λειτουργήσουν στην πράξη, γιατί η Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών δεν θα προλαβαίνει να ανταποκριθεί εντός των ορίων που επιβάλλουν οι εμπορικές συμφωνίες.

– Η καθυστέρηση στην αποπληρωμή και παραλαβή παραγγελιών συνεπάγεται κίνδυνο καταστροφής ευπαθών πρώτων υλών και προϊόντων (πχ τρόφιμα).

– Οι εξαγωγές, καθώς και οι παραγγελίες με ενέγγυες πιστώσεις (LC), δεν μπορούν να εκτελεστούν, λόγω της «αργίας» των τραπεζών. Το ίδιο ισχύει για όλους τους όρους πληρωμής που περιλαμβάνουν εμπλοκή της τράπεζας (π.χ. CAD).

– Αδυναμία προστασίας έναντι συναλλαγματικών και παρεμφερών κινδύνων για αγορές και πωλήσεις σε νόμισμα διαφορετικό του ευρώ (USD, GBP, SEK κλπ)

– Πελάτες εξωτερικού που παραλαμβάνουν ex-works αδυνατούν να βρουν φορτηγά, γιατί αυτά αναγκάζονται να έρθουν άδεια Ελλάδα, ελλείψει φορτίων (εισαγωγών) προς Ελλάδα.

Προβλήματα από την έλλειψη ρευστότητας

– Η μη εξαίρεση βιομηχανίας από τους περιορισμούς της ΠΝΠ δημιουργεί μεγάλα προβλήματα στην τήρηση εμπορικών και οικονομικών όρων. Ειδικά, σε θέματα χρήσης εξοπλισμού σαν υπηρεσία (as a service) από τη βιομηχανία, οι πάροχοι μειώνουν τη διαθεσιμότητα της υποστήριξης, με αποτέλεσμα να πρέπει να μειωθεί η παραγωγή, ώστε να μην προκύπτουν βλάβες, έλλειψη υλικών, κτλ. Στο ίδιο θέμα, πάροχοι υπηρεσιών αναθεωρούν τους όρους πληρωμής ως προϋπόθεση συνέχισης της υποστήριξης.

– Αδυναμία διενέργειας πωλήσεων (and vice versa) στο εσωτερικό για εταιρικούς πελάτες, χωρίς Internet banking (ισχύει όριο των 500 ευρώ σε εμπορευματικές συναλλαγές B2B).

– Η απαίτηση «τοις μετρητοίς» για την αποπληρωμή υλών ενέχει κινδύνους για την ορθή λειτουργία της παραγωγικής διαδικασίας. Πλέον πλήττει και τις μεγαλύτερες μεταποιητικές μονάδες.

– Με την «αργία» των τραπεζών, έχει δημιουργηθεί δυσκολία στη διαδικασία καταβολής μισθών (για εταιρείες χωρίς e-banking), καθώς και στην ολοκλήρωση υλοποίησης χρηματοδοτούμενων έργων.

– Έχουν δημιουργηθεί προβλήματα σε θέματα πληρωμών σε όσους εισπράττουν είτε μετρητά είτε πληρώνονται μέσω αντικαταβολής. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι μεταφορείς. Αυτό συνεπάγεται με αδυναμία αποστολής προϊόντων σε πελάτες του εξωτερικού.

– Προβλήματα προκύπτουν στην τροφοδοσία καυσίμων των φορτηγών μεταφοράς, λόγω απαίτησης πληρωμής σε μετρητά.

– Μεγάλη πιθανότητα αδυναμίας πληρωμών εισφορών υπέρ δημοσίου (ΙΚΑ, ΦΠΑ, κτλ).

– Ακύρωση παραγγελιών, λόγω μεγάλης δυσλειτουργίας στη διαχείριση των αντικαταβολών.

– Ανάγκη για επιπρόσθετα μέτρα ασφάλειας (security).

– Σε εταιρείες με παρουσία σε χώρες του εξωτερικού απαιτούνται διαρκώς μετακινήσεις και ταξίδια στελεχών. Η έλλειψη ρευστότητας και η μη χρήση (ή/και αποδοχή) ελληνικών πιστωτικών καρτών στο εξωτερικό προκαλεί αναβολές και ματαιώσεις ταξιδιών, καθυστερήσεις προθεσμιών, αθετήσεις συμβατικών υποχρεώσεων και φυσικά ανάσχεση/αναστολή επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Προβλήματα που απορρέουν από την «αργία» των τραπεζών

– Το πάγωμα των εμβασμάτων από και προς το εξωτερικό πλήττει τις επιχειρήσεις. Από τη στιγμή που τα εμβάσματα δεν εκκαθαρίζονται στους τραπεζικούς λογαριασμούς των προμηθευτών, οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να εκτελωνίσουν τα φορτία.

– Προκύπτει αδυναμία πληρωμών σε υποχρεώσεις εντός της χώρας, λόγω της μη δυνατότητας χρήσης εγκεκριμένων ορίων σε αλληλόχρεους λογαριασμούς.

– Με τη μη έκδοση εγγυητικών επιστολών, καθίσταται αδύνατη η ανάληψη έργων και αποκλείονται οι επιχειρήσεις από τρέχοντες διαγωνισμούς σε Ελλάδα και εξωτερικό. Επίσης, παρουσιάζεται αδυναμία σε περιπτώσεις αιτήματος αντικατάστασης ήδη εκδοθέντων εγγυητικών από ελληνικές τράπεζες.

– Στον τομέα των εισπράξεων, απαιτήσεις που έχουν ωριμάσει, καθυστερούν και επηρεάζουν τις χρηματοροές, τις λοιπές πληρωμές, κτλ.

– Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι το τρέχον έτος είναι καταληκτικό για τα χρηματοδοτούμενα από το τρέχον ΕΣΠΑ έργα, στοιχείο το οποίο συνεπάγεται την οξύτατη ανάγκη για εμπρόθεσμη χρηματοδότηση και πληρωμή σωρείας συμβατικών υποχρεώσεων των δημόσιων φορέων. Το κλείσιμο των τραπεζών ουσιαστικά δυσχεραίνει έως και αναστέλλει την εκτέλεση δημοσίων συμβάσεων.

– Η σημερινή κατάσταση βάζει σε κίνδυνο και μπορεί να πλήξει ανεπανόρθωτα την αξιοπιστία των επιχειρήσεων στο εξωτερικό.