Σοβαρά ερωτήματα για το αν η ελληνική Kυβέρνηση έχει υποβάλλει αίτημα στην Κομισιόν ώστε να μην συμπεριληφθούν οι εθνικές δαπάνες για το προσφυγικό στα κριτήρια του Συμφώνου Σταθερότητας (δηλαδή να μην προσμετρώνται στο έλλειμμα) εγείρει η απάντηση του Επιτρόπου Π. Μοσκοβισί στην ερώτηση της Ευρωβουλευτού της Νέας Δημοκρατίας και του Ε.Λ.Κ. κυρίας Μαρίας Σπυράκη. Σύμφωνα με τον Επίτροπο τα κράτη-μέλη μπορούν να χρησιμοποιήσουν  χρηματοδοτικά εργαλεία με τη συνδρομή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και του ΕΣΠΑ για τη δημιουργία υποδομών στα σημεία υποδοχής των προσφύγων, κάτι που έως τώρα εμφανώς δεν έχει κάνει η ελληνική Kυβέρνηση.

Ο Επίτροπος απαντώντας στο σχετικό ερώτημα της Μαρίας Σπυράκη, δεδομένου ότι, σύμφωνα με μελέτη του Δ.Ν.Τ., η Ελλάδα ξόδεψε το 2015 περίπου 300.000.000 ευρώ για το προσφυγικό, τονίζει ότι είναι εθνική αρμοδιότητα η επιλογή των δράσεων που αφορούν τη στήριξη των κρατών-μελών που αναλαμβάνουν μεγάλο βάρος για το προσφυγικό, όπως η Ελλάδα.

Αίσθηση προκαλεί το γεγονός ότι ο Επίτροπος αποφεύγει να απαντήσει στο ερώτημα εάν η Ελλάδα έχει υποβάλει αίτημα εξαίρεσης των δαπανών για το προσφυγικό από τον υπολογισμό του ελλείμματος για το 2015.

Παράλληλα ο κ. Μοσκοβισί υποδεικνύει στη Κυβέρνηση μια σειρά χρηματοδοτικά εργαλεία που θα μπορούσε να αξιοποιήσει για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης:

«Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) μπορεί να χορηγεί δάνεια για τη στήριξη σχεδίων που αφορούν τη διαμονή προσφύγων και σχετικές υποδομές. Εξοπλισμός για υποδομές επέμβασης σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης είναι, επίσης, δυνατόν να χρηματοδοτηθεί από την ΕΤΕπ».

Η απάντηση του Επιτρόπου καταλήγει επισημαίνοντας ότι:

«Σύμφωνα με την αρχή της επιμερισμένης διαχείρισης, η επιλογή των συγκεκριμένων δράσεων για την εφαρμογή της στρατηγικής και των προτεραιοτήτων αποτελεί αρμοδιότητα των κρατών μελών. Κατόπιν αιτήματος για χρηματοδότηση τέτοιων έργων, η ΕΤΕπ θα δημοσιεύει τις λεπτομέρειες σχετικά με τα προς υλοποίηση έργα της ΕΤΕπ».

Ολόκληρη η ερώτηση της Ευρωβουλευτού της Νέας Δημοκρατίας και του Ε.Λ.Κ. κυρίας Μαρίας Σπυράκη έχει ως εξής:

            «Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Δ.Ν.Τ., η Ελλάδα ξόδεψε το 2015 το 0,17% του Α.Ε.Π. της, ποσό που αντιστοιχεί σε περίπου 300.000.000 ευρώ, για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης, ενώ η Γερμανία ξόδεψε για τον ίδιο σκοπό 0,2% του Α.Ε.Π. της και η Γαλλία 0,05%. Τόσο στη Γερμανία όσο και στη Γαλλία, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ενέκρινε πρόσφατα τη χρηματοδότηση υποδομών για τη φιλοξενία προσφύγων.

            Ειδικότερα, η ΕΤΕπ προχώρησε στη σύναψη συμφωνίας με τη Γερμανική Επενδυτική ΤράπεζαI.L.B. για τη χορήγηση δανείου – πλαισίου ύψους 120.000.000 ευρώ για τη δημιουργία υποδομών φιλοξενίας προσφύγων που θα υλοποιούνται από τις τοπικές αρχές.

            Στη Γαλλία, έχει εγκριθεί στην ADOMA η χορήγηση δανείου ύψους 50.000.000 ευρώ για τη βελτίωση των υφιστάμενων υποδομών για την υποδοχή και αποκατάσταση προσφύγων.

            Ερωτάται η Επιτροπή:

            – Έχει υποβάλει η ελληνική Κυβέρνηση αίτημα ώστε να μην συμπεριληφθούν οι εθνικές δαπάνες για το προσφυγικό στα κριτήρια του Συμφώνου Σταθερότητας;

            – Υπάρχει η δυνατότητα να δανειοδοτηθεί η Ελλάδα για τη δημιουργία υποδομών στα σημεία υποδοχής, από ποιους μηχανισμούς και με ποιους όρους; Γνωρίζει η Επιτροπή, ως μέτοχος της ΕΤΕπ, εάν το ελληνικό Δημόσιο έχει υποβάλει αίτηση για τη χρηματοδότηση έργων που να σχετίζονται με την αντιμετώπιση του προσφυγικού προβλήματος;

            – Υπάρχει η δυνατότητα αντίστοιχα επιχειρηματικά σχέδια να υποβληθούν και να αξιολογηθούν στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων;».

            Ολόκληρη η απάντηση του Επιτρόπου Οικονομικών Υποθέσεων της Ε.Ε. Πιερ Μοσκοβισί έχει ως εξής:

            «Η δημοσιονομική κατάσταση της Ελλάδας και η εφαρμογή δημοσιονομικών πολιτικών αξιολογούνται στο πλαίσιο του προγράμματος σταθερότητας. Η Ελλάδα έχει στη διάθεσή της — ως επιχορηγήσεις και μεταφορές — προϋπολογισμό περίπου 474.000.000 ευρώ από τα ευρωπαϊκά ταμεία εσωτερικών υποθέσεων: 260.000.000 ευρώ από το ΤΑΜΕ[1] και 214.000.000 ευρώ από το Τ.Ε.Α.[2]. Επιπλέον των εν λόγω εθνικών κονδυλίων, από τα ταμεία ΤΑΜΕ – Τ.Ε.Α. εγκρίθηκε χρηματοδοτική βοήθεια έκτακτης ανάγκης στην Ελλάδα ύψους περίπου 150.000.000 ευρώ[3].

            Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) μπορεί να χορηγεί δάνεια για τη στήριξη σχεδίων που αφορούν τη διαμονή προσφύγων και σχετικές υποδομές. Εξοπλισμός για υποδομές επέμβασης σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης είναι, επίσης, δυνατόν να χρηματοδοτηθεί από την ΕΤΕπ. Οι επενδύσεις που αφορούν τους πρόσφυγες μπορούν να χρηματοδοτούνται από την ΕΤΕπ βάσει ορισμένων κριτηρίων επιλεξιμότητας[4] και μέσω ορισμένων χρηματοπιστωτικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων των επενδυτικών δανείων και των δανείων – πλαισίων.

            Τα έργα μπορούν, επίσης, να χρηματοδοτούνται από έναν συνδυασμό δανείων της ΕΤΕπ και επιχορηγήσεων της Ε.Ε., ιδίως από τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία (ΕΔΕΤ). Κατά την περίοδο 2014 – 2020, τα ΕΔΕΤ μπορούν να παρέχουν στήριξη μέσω παρεμβάσεων μη επιστρεπτέας συνδρομής για τις καλές συνθήκες υποδοχής των προσφύγων και μεταναστών, καθώς και για την πιθανή οικονομική και κοινωνική ένταξή τους. Σύμφωνα με την αρχή της επιμερισμένης διαχείρισης, η επιλογή των συγκεκριμένων δράσεων για την εφαρμογή της στρατηγικής και των προτεραιοτήτων αποτελεί αρμοδιότητα των κρατών μελών. Κατόπιν αιτήματος για χρηματοδότηση τέτοιων έργων, η ΕΤΕπ θα δημοσιεύει τις λεπτομέρειες σχετικά με τα προς υλοποίηση έργα της ΕΤΕπ[5].

Προκειμένου να ενταχθούν στη στήριξη του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ), οι πιθανές επενδύσεις πρέπει να υποβληθούν στη διαδικασία δέουσας επιμέλειας της ΕΤΕπ καθώς και σε αξιολόγηση από την Επιτροπή Επενδύσεων του ΕΤΣΕ[6]. Οι αρχές μπορούν, επίσης, να έχουν πρόσβαση σε τεχνική βοήθεια μέσω του ΕΚΕΣ[7]. Είναι επίσης δυνατή η παροχή στήριξης συνδυαστικά από ΕΔΕΤ και ΕΤΣΕ».

[1]     Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης

[2]     Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας

[3]     Επιπλέον, θα χρησιμοποιηθεί το νέο μέσο στήριξης έκτακτης ανάγκης της Ε.Ε. ύψους 700.000.000 ευρώ. Ποσό 100.000.000 ευρώ θα χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά για την Ελλάδα από το συνολικό κονδύλιο των 300.000.000 ευρώ  για το 2016.

[4]     Παραδείγματα των κριτηρίων αυτών είναι η συμμόρφωση με την οδηγία 2013/33/Ε.Ε. σχετικά με τις απαιτήσεις για την υποδοχή των αιτούντων διεθνή προστασία καθώς και άλλες οδηγίες, για παράδειγμα εκείνες που αφορούν την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων (Ε.Π.Ε.) ή τη στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση και τους οικοτόπους.

[5]     http://www.eib.org/projects/pipeline

[6]     Σύμφωνα με τον κανονισμό (Ε.Κ.) 2015/1017

[7]     Ευρωπαϊκός Κόμβος Επενδυτικών Συμβουλών — http://www.eib.org/eiah/