ΠΟΛΙΤΙΚΑ
Θωρακίζεται το Αιγαίο: Κουαρτέτο Belh@rra και τα μυστικά των πυραύλων SCALP.
Επισήμως και βάσει προγράμματος, το μεγάλο γεγονός για τις Ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις ήταν η καθέλκυση της φρεγάτας «Νέαρχος» στα ναυπηγεία του Naval Group στο Λοριάν, στη Γαλλία, την περασμένη Πέμπτη. Ωστόσο, με μια αιφνιδιαστική επικοινωνιακή πρωτοβουλία της κυβέρνησης, η εστίαση μετατοπίστηκε από τον «Νέαρχο» και τις άλλες δύο Belh@rra («Κίμων» και «Φορμίων») σε μία άλλη φρεγάτα, την τέταρτη – εισέτι αβάπτιστη, αν και πιθανολογείται ότι θα της δοθεί το όνομα «Θεμιστοκλής».
Η έκπληξη και η αντίστοιχη διέγερση του ενδιαφέροντος που προκάλεσε ο υπουργός Αμυνας Νίκος Δένδιας -και δη από τη Γαλλία, σχεδόν υπό την επιβλητική σκιά του «Νέαρχου»-, εκτοξεύτηκαν ακόμη υψηλότερα με την αποκάλυψη ότι οι τρεις από τις τέσσερις φρεγάτες Belh@rra θα φέρουν τους περιβόητους πυραύλους cruise SCALP Naval ως μέρος του σταθερού οπλοστασίου τους.
Αποκαλύψεις στο Λοριάν
Μιλώντας από το βήμα της εκδήλωσης, την οποία διοργάνωσε η Naval Group στις εγκαταστάσεις της, ειδικά για την καθέλκυση της δεύτερης ελληνικής φρεγάτας, ο κ. Δένδιας ανέφερε ότι η Ελλάδα θα εξακολουθήσει να συμμετέχει στο πρόγραμμα εξέλιξης της Ευρωκορβέτας, δίνοντας επιγραμματικά και άλλα σημαντικά στοιχεία για τις τρέχουσες και μελλοντικές ενέργειες της κυβέρνησης και αποσκοπώντας στην ενίσχυση των εξοπλισμών, με τον ουσιαστικό εκσυγχρονισμό και την ποιοτική αναβάθμιση των αμυντικών μέσων της χώρας. Εξάλλου, η απόκτηση των Belh@rra είναι η πρώτη μείζων ενέργεια ανανέωσης του γερασμένου ελληνικού στόλου, σε ένα διάστημα 26 ολόκληρων ετών καχεξίας και καθολικής αποχής από την αγορά ναυτικού αμυντικού υλικού.
Η τελευταία προσθήκη στον στόλο του Πολεμικού Ναυτικού (Π.Ν.) ήταν το 1998 με τη φρεγάτα «Σαλαμίς», η οποία σήμερα θεωρείται «προϊστορική», ιδιαίτερα σε σύγκριση με ένα πλοίο προδιαγραφών FDI HN (Frégates de Défense et d’Intervention for the Hellenic Navy – Φρεγάτες Αμυνας και Επέμβασης για το Ελληνικό Π.Ν.). Ενδεικτικά, πέρα από τον καθαυτό εξοπλισμό της (8 πυραύλους επιφανείας-εδάφους, πρόσθιο πυροβόλο Oto Melara 76 χλστ., 24 αντιαεροπορικές/αντιβαλλιστικές ρουκέτες Aster 30, 8 αντιπλοϊκούς πυραύλους Exocet Block, έξυπνες τορπίλες, συστήματα προστασίας κ.λπ.), κάθε Belh@rra έχει προσαρμοσμένους στον κεντρικό ιστό της (PSIM) εκατοντάδες αισθητήρες, ενώ μόνο το ραντάρ Sea Fire λέγεται ότι έχει δυνατότητα ανίχνευσης και εντοπισμού στόχων σε έναν κύκλο με διάμετρο πάνω από 450 χλμ.
Παρ’ όλα αυτά, οι αποκαλύψεις του υπουργού Αμυνας στο Λοριάν έδωσαν το έναυσμα για να σχηματιστεί μια πολύ συγκεκριμένη και κυρίαρχη νοερή εικόνα: τέσσερα πολεμικά πλοία στην πρωτοπορία της αμυντικής τεχνολογίας όπως είναι οι φουτουριστικές και επιβλητικές στην όψη (παρότι με 122 μ. μήκος θεωρούνται μεσαίου μεγέθους) ψηφιακές φρεγάτες Belh@rra, σε πλήρη επιχειρησιακή ετοιμότητα με τα διακριτικά του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, αποτρέπουν εχθρικές απειλές προτού καν εκδηλωθούν. Διότι αυτό είναι το σχεδόν ανυπολόγιστο συμβολικό εκτόπισμα των Belh@rra: οι SCALP Naval, οι πύραυλοι που -αν και εφόσον χρειαστεί- έχουν τη δυνατότητα να πλήξουν στόχους σε βάθος εκατοντάδων χιλιομέτρων στην ενδοχώρα ενός ενδεχόμενου εχθρού.
Υπό αυτό το πρίσμα, ακόμη και ένα τόσο κρίσιμο ορόσημο στην πορεία ναυπήγησης της φρεγάτας «Νέαρχος», όπως η παρθενική πλεύση της, τρόπον τινά επισκιάστηκε από τις ανακοινώσεις Δένδια. Aφενός από την τέταρτη φρεγάτα Belh@rra αφετέρου από τους SCALP Naval, το πανίσχυρο επιθετικό όπλο που ως τέτοιο αξιοποιείται στην πράξη για τις αμυντικές, αποτρεπτικές δυνατότητές του, οι οποίες είναι πολλαπλάσιες, ακόμη και σε σύγκριση με το τεράστιο μέγεθος της καταστροφικής του ισχύος.
Δοκιμάστηκαν στον πόλεμο
Οι SCALP Naval είναι βλήματα μήκους 6,5 μ., διαμέτρου 50 εκ. και βάρους 1.400 κιλών, με δυνατότητα να αναπτύξουν ταχύτητες έως και 800 χλμ./ώρα. Η κεφαλή κάθε πυραύλου φέρει γόμωση εξαιρετικά υψηλής εκρηκτικότητας, βάρους 300 κιλών, αλλά το βασικό πλεονέκτημά τους είναι η απόλυτη κατευθυντικότητά τους, το ότι η τροχιά τους μπορεί, χάρη σε έναν μεγάλο αριθμό αισθητήρων, να προγραμματιστεί και να ελέγχεται με μικρομετρική ακρίβεια, όπως άλλωστε και η επιτυχία στη βολή εναντίον του εκάστοτε στόχου στρατηγικής σημασίας (στρατιωτικές κτιριακές εγκαταστάσεις κ.λπ.). Στην περίπτωση των Belh@rra, οι SCALP Naval θα εξαπολύονται από τον κατακόρυφο εκτοξευτή κατευθυνόμενων βλημάτων Α70 Sylver, στο εμπρός τμήμα του πλοίου.
Σχηματικά, πλην απολύτως ουσιαστικά, με το κουαρτέτο των Belh@rra, συν τους SCALP Naval σε τρία από τα τέσσερα πλοία, δηλαδή τα πυραυλικά συστήματα που προστίθενται στο ήδη ισχυρό και προηγμένο οπλοστάσιο των καινούριων φρεγατών, το αξιόμαχο των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων επιτυγχάνει ένα ποιοτικό άλμα. Ιδιαίτερα έναντι της Τουρκίας, η οποία δεν έχει πρόσβαση σε πολεμικά μέσα, έστω παραπλήσιου επιπέδου τεχνολογίας ή καθαρής δύναμης πυρός. Κατά συνέπεια, με τους συγκεκριμένους πυραύλους, το Π.Ν. θα έχει στη διάθεσή του ένα οπλικό σύστημα κολοσσιαίων δυνατοτήτων χάρη στην ισχύ κρούσης, στη μικρομετρική ακρίβεια προσβολής και οπωσδήποτε του βεληνεκούς των SCALP Naval, οι οποίοι μπορούν να πλήξουν στόχους στην επιφάνεια ξηράς και θαλάσσης σε αποστάσεις που, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, μπορούν να υπερβούν τα 1.000 χλμ.
Ασφαλώς, οι ναυτικοί (επιφανείας-εδάφους) SCALP Naval είναι όμοιας φιλοσοφίας με τους αεροπορικούς SCALP EG, οι οποίοι περιλαμβάνονται στον εξοπλισμό των επίσης γαλλικής κατασκευής μαχητικών αεροσκαφών Rafale που πρόσφατα απέκτησε η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία. Oι εν λόγω πύραυλοι έχουν χρησιμοποιηθεί εσχάτως σε πραγματικές συνθήκες από την Ουκρανία εναντίον της Ρωσίας σε στοχευμένες επιθέσεις. Μάλιστα, η ονομασία SCALP Naval, μολονότι είναι σήμα-κατατεθέν και μάλλον θα συνοδεύει για πάντα τις συγκεκριμένες ρουκέτες στην καθομιλουμένη του αμυντικού κλάδου, έχει εγκαταλειφθεί από την κατασκευάστρια εταιρεία, τη γαλλοβρετανική MBDA. Αντί για SCALP Naval (αρκτικόλεξο του Système de Croisière Conventionnel Autonome a Longue Portée – Σύστημα Βλημάτων Μεγάλου Βεληνεκούς Ναυτικής Χρήσης), στο εξής αποκαλούνται MdCN (Missile de Croisière Naval – Πύραυλοι Ναυτικού Βεληνεκούς).
Στην Σαλαμίνα
Σε ένα replay όσων είχαν συμβεί περίπου πριν από έναν χρόνο με την καθέλκυση της φρεγάτας «Κίμων» στο ίδιο ναυπηγείο του Naval Group στη Νοτιοδυτική Βρετάνη, το ότι φέτος ο «Νέαρχος» πέρασε από την ξηρή ναυπηγική κλίνη στο υδάτινο στοιχείο του, έστω και για μερικές εκατοντάδες μέτρα έως ότου προσδεθεί στην προβλήτα των ναυπηγείων στη Λοριάν, ήταν βάσει προγράμματος το μείζον γεγονός. Αν μη τι άλλο, διότι η παραγγελία τεσσάρων φρεγατών Belh@rra αντιστοιχεί σε ένα πολύ μεγάλο και σημαντικό μέρος από τις συνολικές εργασίες της ναυπηγού εταιρείας, αφού η Ελλάδα επί του παρόντος είναι το μόνο κράτος εκτός Γαλλίας που έχει τον ρόλο πελάτη του Naval Group. Είναι σαφές όμως ότι το όλο εγχείρημα βασίζεται στη συνέργεια μεταξύ του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού και περισσότερων από 10 ελληνικών επιχειρήσεων, οι οποίες συμβάλλουν ως εξωτερικοί προμηθευτές και συνεργάτες στην ολοκλήρωση ενός κυριολεκτικά mega project – και όχι μόνο για τα εγχώρια μέτρα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο πρόεδρος του Naval Group, Πιερ-Ερικ Πομεγέ, στον δικό του χαιρετισμό κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης για την καθέλκυση του «Νέαρχου», ευχαρίστησε ιδιαίτερα τους 120 Ελληνες, οι οποίοι συνεργάζονται στενά με το ναυπηγείο σε κάθε στάδιο της κατασκευής. Σύμφωνα με πληροφορίες από στελέχη του Π.Ν., οι ιδιαίτερες απαιτήσεις από ελληνικής πλευράς είναι η τοποθέτηση ορισμένων αισθητήρων, επιπλέον όσων προβλέπουν τα σχέδια της Naval Group, έτσι ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες της κατόπτευσης στον ελληνικό θαλάσσιο χώρο, με δεδομένο, φυσικά, ότι το Π.Ν. δεν επιχειρεί, π.χ., σε ωκεάνια ύδατα, αλλά κυρίως στο Αιγαίο και τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, σε έναν χώρο ασφυκτικό σε περίπτωση έντασης, με πληθώρα εχθρικών βάσεων αεροπορίας και ναυτικού σε σχετικά μικρή απόσταση κ.ο.κ. Ως εκ τούτου, οι ελληνικές Belh@rra συνδιαμορφώνονται από Ελληνες και Γάλλους προσφέροντας ιδέες και πρότυπα ακόμη και στο Γαλλικό Πολεμικό Ναυτικό για τις δικές του φρεγάτες.
Η συνεργασία Ελλάδας – Γαλλίας, σε πρακτικό επίπεδο, αφορά επίσης την κατασκευή τμημάτων (μπλοκ) των φρεγατών στα Ναυπηγεία Σαλαμίνας. Υπάρχει όμως και μια ευρύτερη διάσταση, εφόσον η ναυπήγηση σκαφών όπως οι Belh@rra για λογαριασμό ενός κράτους όπως η Ελλάδα συνδέεται ως δείκτης ή και θρυαλλίδα με μια σειρά εξελίξεων σε στρατιωτικό, γεωπολιτικό, τεχνολογικό, ακόμη και οικονομικό πεδίο. Εξελίξεις οι οποίες αποσκοπούν στον άμεσο συσχετισμό δυνάμεων Ελλάδας – Τουρκίας, στην απευθείας σύγκριση σε δυνατότητες υλικών μέσων και τεχνογνωσίας, αλλά και σε μια κατά μέτωπο αναμέτρηση γοήτρου με την άσπονδη γείτονα.
Το κόστος
Η επισημοποίηση για το άμεσο ενδιαφέρον απόκτησης της τέταρτης Belh@rra ανακοινώθηκε μεν την Πέμπτη που μας πέρασε από τον κ. Δένδια επ’ ευκαιρία της καθέλκυσης του «Νέαρχου» στη Λοριάν. Στην πραγματικότητα όμως η συγκεκριμένη προσθήκη αποτελούσε αντικείμενο διαρκούς και έντονου προβληματισμού, σχεδόν από την απαρχή του σχεδιασμού για την αγορά πλοίων του συγκεκριμένου τύπου.
Από στρατηγικής άποψης, η τετράδα κρίνεται ως εκ των ων ουκ άνευ επιβεβλημένη από την ίδια την επιχειρησιακή πραγματικότητα προκειμένου να εξασφαλίζεται ότι ανά πάσα στιγμή τουλάχιστον δύο σκάφη θα είναι διαθέσιμα για άμεση εκτέλεση αποστολών. Εξυπακούεται όμως ότι για την απόκτηση της επιπλέον φρεγάτας η πιο σοβαρή πηγή ενδοιασμών εκ μέρους της κυβέρνησης εντοπιζόταν στο οικονομικό σκέλος. Εντέλει, τόσο ο υπουργός Αμυνας όσο και ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, με αναρτήσεις τους στα social media διαβεβαιώνουν ότι η επέκταση του προγράμματος Belh@rra κατά ένα πλοίο γίνεται επί τη βάσει ότι «η δαπάνη της νέας αγοράς έχει προϋπολογιστεί κατά τρόπο που δεν διαταράσσει τη δημοσιονομική μας συνέπεια.
Κρίθηκε, ωστόσο, απαραίτητη αφού η θωράκιση της πατρίδας αποτελεί αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα». Συγκεκριμένες λεπτομέρειες για το κόστος της τέταρτης φρεγάτας, αν και κατά πόσο είναι αυξημένο σε σχέση με τις προηγούμενες τρεις για λόγους που άπτονται των πυραύλων SCALP Naval, των γενικότερων όρων της αγοράς αλλά και της παρέλευσης της προθεσμίας (οψιόν) για επέκταση της αρχικής παραγγελίας, όπως προβλεπόταν στην αρχική σύμβαση με τη Naval Group, δεν δημοσιοποιούνται. Αλλωστε, η ανακοίνωση Δένδια αναφέρει επί λέξει: «Την πρόθεση της Ελλάδος να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για την απόκτηση μιας τέταρτης φρεγάτας FDI».
Το ΚΥΣΕΑ
Στο πλαίσιο των δηλώσεών του, ο υπουργός Αμυνας επισήμανε ότι το πρόγραμμα των Belh@rra, αν και τροποποιημένο, έχει αποτελέσει σημαντικό τμήμα της «Ατζέντας 2030», ενώ εντάσσεται σαφώς στον 12ετή Μακροπρόθεσμο Προγραμματισμό Αμυντικών Εξοπλισμών, ο οποίος, όπως είπε, παρουσιάστηκε στον πρωθυπουργό και τις αμέσως προσεχείς ημέρες θα ενημερωθούν η αρμόδια Επιτροπή της Βουλής των Ελλήνων και το ΚΥΣΕΑ.
Επίσης, απαρίθμησε τις ενέργειες της κυβέρνησης που, όπως χαρακτηριστικά είπε, «δημιουργούν ένα απόρθητο πυραυλικό τείχος στο Αιγαίο και μια νέα πραγματικότητα» ως εξής:
Τις τέσσερις Belh@rra, τα προγράμματα εκσυγχρονισμού των φρεγατών ΜΕΚΟ, των πυραυλακάτων «Ρουσσέν» αλλά και των υποβρυχίων.
Την απόκτηση οσονούπω τεσσάρων περιπολικών σκαφών Island.
Τη μελλοντική συμμετοχή της Ελλάδας στον σχεδιασμό και την εξέλιξη της νέας φρεγάτας Constellation.
Τη συμμετοχή της στο πρόγραμμα της Ευρωκορβέτας.
Την έναρξη διαπραγματεύσεων για την απόκτηση τεσσάρων νέων υποβρυχίων.
Την προώθηση μιας σειράς μικρότερων σε μέγεθος αλλά μεγάλων σε επιχειρησιακή αξία προγραμμάτων κ.ά.
Εν τω μεταξύ, στα ναυπηγεία της Naval Group στο Λοριάν, ο εξωτερικός παρατηρητής των εργασιών έχει την αίσθηση ότι οι τρεις φρεγάτες είναι ένα πλοίο – απλώς σε διαφορετική φάση ναυπήγησής τους: ο «Κίμων» σε πολύ προχωρημένο στάδιο, ο «Νέαρχος» πλέει αλλά χωρίς να έχει τοποθετηθεί ακόμη στη θέση του ο ιστός PSIM, ο ψηφιακός εγκέφαλός του, ενώ ο «Φορμίων» έχει μόλις αρχίσει να παίρνει το σχήμα της φρεγάτας. Οι Γάλλοι κατασκευαστές είναι βέβαιοι ότι οι προθεσμίες παράδοσης -από το φθινόπωρο του 2025 και εξής- θα τηρηθούν στο ακέραιο, έστω κι αν στο εγγύς μέλλον στην τριάδα προστεθεί και ο «Θεμιστοκλής».
protothema.gr
ΠΟΛΙΤΙΚΑ
“Οι προκλήσεις και οι πρώτες κινήσεις Ανδρουλάκη μετά την επανεκλογή του – Οι απόντες συνυποψήφιοι στα επινίκια”
Σε άμεσες πρωτοβουλίες αλλαγών και σύνθεσης δυνάμεων στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ υπόσχεται ότι θα προχωρήσει ο Νίκος Ανδρουλάκης, επιχειρώντας να αξιοποιήσει το momentum της επανεκλογής του στην ηγεσία και να απευθυνθεί σε ευρύτερα κοινά, με στόχο την αναβάθμιση του ρόλου του κόμματος στο πολιτικό σκηνικό.
Ο κ. Ανδρουλάκης κέρδισε καθαρά στη χθεσινή εκλογική μάχη του δεύτερου γύρου με 59,9% και με 126.222 ψήφους (139.492 είχε λάβει το 2021 στην αντίστοιχη διαδικασία) έναντι του Χάρη Δούκα ( που κατέγραψε 40,1% και 84.512 ψήφους). Δεσμεύτηκε ότι στη νέα, πολιτική και εξαιρετικά απαιτητική περίοδο θα έχει μαζί του το όλον ΠΑΣΟΚ στην πρώτη γραμμή, αλλά γιόρτασε τα επινίκια χθες το βράδυ στη Χαριλάου Τρικούπη χωρίς τους συνυποψηφίους του, που πάντως υποδέχτηκαν με ενωτικά μηνύματα τη νίκη του και δήλωσαν παρόντες και παρούσες την «επόμενη μέρα». Δεν έκανε ειδικά αναφορά στις πρωτοβουλίες που προτίθεται να αναλάβει, ωστόσο συνεργάτες του περιγράφουν την «ισχυρή εντολή συνέχειας» που έλαβε ως αφετηρία για την άσκηση αξιόπιστης και μαχητικής αντιπολίτευσης, που εκ των πραγμάτων απαιτεί κλίμα ενότητας και συνεργασίας για να πετύχει.
Στελέχη του ΠΑΣΟΚ προβλέπουν ότι μέσα στις επόμενες μέρες ο κ. Ανδρουλάκης θα έχει επικοινωνία με τους συνυποψηφίους του καθώς και με βουλευτές και στελέχη του κόμματος, που τον συνόδευσαν από το πολιτικό του γραφείο χθες στη Χαριλάου Τρικούπη για τα επινίκια. Ο Βαγγέλης Τσόγκας (μέλος της Κεντρικής Επιτροπής) που είχε τη βασική ευθύνη της προεκλογικής του καμπάνιας, οι δύο βουλευτές Επικρατείας Δημήτρης Μάντζος και Παναγιώτης Δουδωνής, ο Παύλος Χρηστίδης, οι υποψήφιοι ευρωβουλευτές Λευτέρης Καρχιμάκης, Κώστας Τσουκαλάς και Όλγα Μαρκογιαννάκη είναι κάποια από τα πρόσωπα που θα προωθηθούν σε θέσεις-κλειδιά. Η αναδιάταξη των δυνάμεων στην κοινοβουλευτική ομάδα θεωρείται δεδομένη, ενώ το Συνέδριο που ζήτησαν υποψήφιοι του πρώτου γύρου, όπως η Άννα Διαμαντοπούλου «καθώς προέκυψε μια νέα ανθρωπογεωγραφία στο ΠΑΣΟΚ» είναι ένας από τους επόμενους «σταθμούς», απ’ όπου θα αναδειχθεί η νέα ηγετική ομάδα.
Με τη νικητήρια δήλωσή του, μπροστά σε πλήθος συγκεντρωμένων έξω από τα γραφεία της Χαριλάου Τρικούπη, στο ημίχρονο του αγώνα Ελλάδα – Ιρλανδία, ο κ. Ανδρουλάκης στράφηκε στη σχέση του με τους αντιπάλους του και προσπάθησε να πείσει ότι τους καλεί να προχωρήσουν μαζί, αφήνοντας πίσω του τις εντάσεις και τις αντιπαραθέσεις της εσωκομματικής αναμέτρησης που ξεκίνησε μετά από την ήττα (του διακηρυγμένου στόχου για τη δεύτερη θέση) στις ευρωεκλογές. «Δεν υπάρχουν νικητές και ηττημένοι. Νικητής είναι το ΠΑΣΟΚ και η Δημοκρατική Παράταξη. Από αύριο, λοιπόν, ενωμένοι θα πάμε το Κίνημά μας ακόμα ψηλότερα! Εκεί που αξίζει στην ιστορία και την προσφορά του», δήλωσε ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ κάνοντας άνοιγμα στους «απογοητευμένους ψηφοφόρους από την κυβερνητική πολιτική» και κυρίως στις «νεότερες γενιές που πρέπει να αγκαλιάσει το πατριωτικό προοδευτικό κίνημα».
Τα πρώτα τηλεφωνήματα
Μετά την ανακοίνωση των πρώτων αποτελεσμάτων, ο Χάρης Δούκας τηλεφώνησε στον Νίκο Ανδρουλάκη για να τον συγχαρεί για την επανεκλογή του ως πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. Σε δηλώσεις του, ο κ. Δούκας υπογράμμισε τη σημασία της ενότητας και της συμμετοχής όλων για να ενισχυθεί το κόμμα, λέγοντας πως «συνεχίζουμε όλοι μαζί για ένα ισχυρό και νικηφόρο ΠΑΣΟΚ». Παρά την κριτική που δέχθηκε επειδή διεκδίκησε την ηγεσία του κόμματος ενώ ήταν νεοεκλεγμένος Δήμαρχος Αθηναίων, κατάφερε να σημειώσει μια αξιόλογη επίδοση. Δεσμεύθηκε να στηρίξει την κοινή προσπάθεια του ΠΑΣΟΚ για να αποκτήσει κυβερνητική δυναμική, ενώ παράλληλα θα συνεχίσει τις πρωτοβουλίες του στον Δήμο Αθηναίων σύμφωνα με τις προτεραιότητες που είχε θέσει.
«Από αύριο ξεκινάμε τον αγώνα για να κερδίσουμε τις επόμενες εθνικές εκλογές και να βάλουμε τέλος στην κυβέρνηση Μητσοτάκη. Δεν υπάρχει λεπτό για χάσιμο», τόνισε ο Παύλος Γερουλάνος, δείχνοντας την αποφασιστικότητα για τη συνέχεια. Όπως και οι υπόλοιποι υποψήφιοι του πρώτου γύρου, επικοινώνησε και αυτός με τον Νίκο Ανδρουλάκη για να τον συγχαρεί για την επανεκλογή του στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ.
Από τους πρώτους που τηλεφώνησαν στον Νίκο Ανδρουλάκη για να τον συγχαρούν ήταν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος εξέφρασε την επιθυμία να συναντηθεί σύντομα μαζί του, τονίζοντας τη σημασία της συνεργασίας για το πολιτικό μέλλον της χώρας. Αν η συνάντηση πραγματοποιηθεί, θα είναι η πρώτη τους αναλυτική συζήτηση. Ο Ανδρουλάκης έλαβε επίσης συγχαρητήρια από τον Νίκο Παππά, πρόεδρο της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, που του ευχήθηκε καλή δύναμη. Νωρίτερα, τον είχε συγχαρεί και ο Στέφανος Κασσελάκης, ο οποίος, εκτός από τα συγχαρητήριά του, έκανε έμμεση σύγκριση των «δημοκρατικών διαδικασιών» του ΠΑΣΟΚ με την κατάσταση στον ΣΥΡΙΖΑ, η οποία οδήγησε στην απομάκρυνσή του από την ηγεσία.
Σήμερα, την πρώτη ημέρα μετά τις εκλογές, ο Νίκος Ανδρουλάκης αποφάσισε να μην προγραμματίσει συναντήσεις και συσκέψεις στη Χαριλάου Τρικούπη. Αντ’ αυτού, θα παραστεί στην κηδεία του Δημάρχου Αιγιαλείας, Δημήτρη Καλογερόπουλου, σημαντικού στελέχους του ΠΑΣΟΚ που έφυγε πρόωρα. Το βράδυ, θα συμμετάσχει σε εκδήλωση του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, που διοργανώνει ο Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, για την απονομή βραβείων σε άτομα με καινοτόμες πρωτοβουλίες.
Τα σκορ στις περιφέρειες
Μόνο στην περιφέρεια Ηπείρου κατάφερε να κόψει πρώτος το νήμα ο Χάρης Δούκας, παρότι κατέγραψε ισχυρές δυνάμεις σε άλλες περιφέρειες. Ο Νίκος Ανδρουλάκης επικράτησε σε όλες τις άλλες και με ισχυρά ποσοστά. Πρώτευσεστην Αθήνα αλλά και στην Αττική, παρά το γεγονός ότι αντιμετώπισε τον Δήμαρχο Αθηναίων, Χάρη Δούκα. Κυριάρχησε εκ νέου στην Κρήτη, όπου η υποψηφιότητά του ξεπέρασε το 80%, ενώ σημείωσε ένα από τα καλύτερα ποσοστά του στο Βόρειο Αιγαίο.
Τα τελικά αποτελέσματα των περιφερειών έχουν ως εξής:
Περιφέρεια Αττικής
Ανδρουλάκης 60,39%
Δούκας 39,61%
Περιφέρεια Κρήτης
Ανδρουλάκης 82%
Δούκας 18%
Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου
Ανδρουλάκης 66, 96%
Δούκας 33,04%
Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας
Ανδρουλάκης 58,24%
Δούκας 41,76%
Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης
Ανδρουλάκης 56,41%
Δούκας 43,59%
Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας
Ανδρουλάκης 57,7%
Δούκας 42,3%
Περιφέρεια Θεσσαλίας
Ανδρουλάκης 55,47%
Δούκας 44,53%
Περιφέρεια Πελοποννήσου
Ανδρουλάκης 54,03%
Δούκας 45,97%
Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας
Ανδρουλάκης 55,05%
Δούκας 44,95%
Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου
Ανδρουλάκης 55,18%
Δούκας 44,82%
Περιφέρεια Ιονίων Νήσων
Ανδρουλάκης 55,25%
Δούκας 44,75%
Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας
Ανδρουλάκης 52,97%
Δούκας 47,03%
Περιφέρεια Ηπείρου
Ανδρουλάκης 49,74%
Δούκας 50,26%
Σε άλλες μάχες κομβικής σημασίας τα ποσοστά που κατέγραψαν οι δύο μονομάχοι δείχνουν τις τάσεις του δεύτερου γύρου και ενδεχομένως τις τοπικές συμμαχίες της τελευταίας στιγμής. Συγκεκριμένα:
Δήμος Αθηναίων
Ανδρουλάκης 59,02%
Δούκας 40,98%
Περιφερειακή ενότητα Θεσσαλονίκης
Ανδρουλάκης 59,12%
Δούκας 40,88%
Δήμος Θεσσαλονίκης
Ανδρουλάκης 57,19%
Δούκας 42,81%
Δυτικός Τομέας
Ανδρουλάκης 58,39%
Δούκας 41,61%
Ανατολική Αττική
Ανδρουλάκης 56,56%
Δούκας 43,4%
Χαλκιδική
Ανδρουλάκης 51,6%
Δούκας 48,3%
Αρκαδία
Ανδρουλάκης 51,34%
Δούκας 48,6%
Λάρισα
Ανδρουλάκης 50,39%
Δούκας 49,61%
protothema.gr
ΠΟΛΙΤΙΚΑ
Χουσεϊν Ζεϊμπέκ για τον ΟΠΕΚΕΠΕ
«Το κυβερνητικό φιάσκο στον ΟΠΕΚΕΠΕ, καταδικάζει τους αγρότες και του νομού Ξάνθης να βάλουν το χέρι βαθιά στην τσέπη – Να ληφθούν μέτρα τώρα», αναφέρει σε κοινοβουλευτική του ερώτηση, ο Βουλευτής της Νέας Αριστεράς Ξάνθης, Χουσεΐν Ζεϊμπέκ.
Πιο συγκεκριμένα και ενώ οι αγρότες ανέμεναν να τους καταβληθεί η προκαταβολή των ενισχύσεων μέσα στον Οκτώβριο, η κυβέρνηση ζητά – μέσω του ΟΠΕΚΕΠΕ – από χιλιάδες παραγωγούς σε όλη τη χώρα να επιστρέψουν ενισχύσεις (οι οποίες δόθηκαν λόγω λάθους του Οργανισμού).
Πάνω από 1.000 είναι τα «ραβασάκια» που θα σταλούν, σύμφωνα με πληροφορίες, του κ. Ζεϊμπέκ,στους αγρότες της Ξάνθης, οι οποίοι θα κληθούν να πληρώσουν ποσά από 0,50 λεπτά έως και 5.000 ευρώ, μέχρι τις 29 Οκτωβρίου. Όπως αναφέρει ο κ. Ζεϊμπέκ, «μεγάλο είναι και το νούμερο των αγροτών της Περιφέρειας Ανατολικής, με τις πληροφορίες να κάνουν λόγο για πάνω από 14.000 παραγωγούς στην Π.Α.Μ.Θ που θα λάβουν «ραβασάκια» για επιστροφές, για τις οποίες δεν ευθύνονται οι ίδιοι».
www.ertnews.gr
ΠΟΛΙΤΙΚΑ
Κασσελάκης: «Πάρτε τον ΣΥΡΙΖΑ στα χέρια σας, η Δημοκρατία αντεπιτίθεται».
Την πρώτη του εκτεταμένη δήλωση, στην οποία φανερώνει και κάποιες από τις προθέσεις του για το επόμενο διάστημα, έκανε το πρωί της Δευτέρας ο Στέφανος Κασσελάκης.
Στο βίντεο που ανήρτησε στο Facebook χαρακτηρίζει πρωτοφανή και σοκαριστική την απόφαση αποκλεισμού του από την Κεντρική Επιτροπή για να είναι υποψήφιος πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ.
Παράλληλα επαναλαμβάνει την πρόθεσή του να δώσει μάχη στο Συνέδριολέγοντας ότι «αυτό θα αποφασίσει όλα». Στο πλαίσιο αυτό, μάλιστα, καλεί όσους είναι «αριστεροί και προοδευτικοί πολίτες και δεν είστε μέλη του ΣΥΡΙΖΑ ήδη, να γραφτείτε άμεσα, μέχρι τις 24 του Οκτώβρη, για να μπορείτε να ψηφίσετε για συνέδρους» σε μια προσπάθεια να αλλάξει τους συσχετισμούς, οι οποίοι, δεν είναι με το μέρος του.
Όπως σημειώνει «ξέρετε πια ότι μια χούφτα άνθρωποι είναι ικανοί για όλα. Αν δουν ότι δεν καταφέρνουν να κερδίσουν το συνέδριο, θα το αναβάλουν και πάλι».
«Η Αριστερά αποκλείεται να αποκλείει. Η Αριστερά επιβάλλεται να ανοίγεται στο αύριο. Πάρτε τον ΣΥΡΙΖΑ στα χέρια σας. Στο Συνέδριο, Η Δημοκρατία αντεπιτίθεται» καταλήγει ο Στέφανος Κασσελάκης.
Όλο το μήνυμα του Στέφανου Κασσελάκη
Αυτό που συνέβη είναι κάτι πρωτοφανές: μια μικρή ομάδα ανθρώπων απαγόρευσε στον νόμιμα εκλεγμένο πρόεδρο του κόμματος να είναι υποψήφιος ξανά. Είναι ένα σοκαριστικό γεγονός στην ιστορία της Αριστεράς. Ωστόσο, πρέπει να θυμόμαστε ότι το ανώτατο όργανο του ΣΥΡΙΖΑ είναι το Συνέδριο, το οποίο θα αποφασίσει για όλα. Η φωνή μας είναι εκεί.
Ξέρετε πια ότι μια χούφτα άτομα μπορεί να κάνουν τα πάντα. Αν δουν ότι δεν έχουν ελπίδες να κερδίσουν στο Συνέδριο, ίσως προσπαθήσουν να το αναβάλουν ξανά. Αλλά και οι μηχανισμοί έχουν τα όριά τους.
Γι’ αυτό σας καλώ να γίνουμε όλοι μαζί ένα μεγάλο κύμα δημοκρατίας που θα σαρώσει αυτούς τους μηχανισμούς. Καταλαβαίνω ότι νιώθετε θλίψη, οργή και απογοήτευση, αλλά σας ζητώ να τα μετατρέψετε σε πείσμα, δύναμη και αγώνα.
Μην απομακρυνθείτε από τις Οργανώσεις Μελών. Γίνετε μια ασπίδα για τη Δημοκρατία. Αν είστε αριστεροί και προοδευτικοί πολίτες αλλά δεν είστε μέλη του ΣΥΡΙΖΑ, εγγραφείτε μέχρι τις 24 Οκτωβρίου, ώστε να μπορείτε να ψηφίσετε για τους συνέδρους. Ας γεμίσουμε τον ΣΥΡΙΖΑ με χιλιάδες νέες φωνές που θα λένε #Είμαι_εδώ.
Θα ήταν εύκολο να φύγουμε, αλλά σας προσκαλώ να μείνετε και να δώσουμε μάχη για να ανακτήσουμε την αξιοπρέπεια της δημοκρατικής παράταξης. Αυτός ο εξευτελισμός δεν αξίζει ούτε στους αγώνες των προγόνων μας για ελευθερία και δημοκρατία, ούτε στις ελπίδες των παιδιών μας για μια δίκαιη κοινωνία με ίσες ευκαιρίες.
Η Αριστερά δεν πρέπει να αποκλείει κανέναν. Πρέπει να κοιτάει μπροστά και να ανοίγεται στο μέλλον. Πάρτε τον ΣΥΡΙΖΑ στα χέρια σας. Στο Συνέδριο, η Δημοκρατία αντεπιτίθεται.
Συνέδριο, διάσπαση ή δημοψήφισμα;
Είχε προηγηθεί η διπλή απόπειρα να εισέλθει πολιτικά στο κάδρο της χθεσινής ημέρας επιχείρησε ο Στέφανος Κασσελάκης, την επομένη της απόρριψης της υποψηφιότητάς του για την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία, αλλά και της δεύτερης κατά σειρά πολιτικής αποδοκιμασίας του από τα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος.
Ο πρώην πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ συνεχάρη αφενός τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, Νίκο Ανδρουλάκη για την επανεκλογή του, υπογραμμίζοντας με νόημα τις «άψογες δημοκρατικές διαδικασίες» της Χαριλάου Τρικούπη, για να παρακολουθήσει – ενδιάμεσα – τον αγώνα της Εθνικής Ελλάδας με τη Θεοδώρα Τζάκρη, η οποία αποτέλεσε την κατεξοχήν εκπρόσωπό του στην προχθεσινή θυελλώδη συνεδρίαση του καθοδηγητικού οργάνου του ΣΥΡΙΖΑ.
Αν και οι εξελίξεις του περασμένου Σαββάτου, όποτε η Κεντρική Επιτροπή του κόμματος είπε «ως εδώ» στον πρώην πρόεδρο, δείχνοντας του την έξοδο από την κούρσα διαδοχής, είναι ακόμη εξαιρετικά νωπές, εντούτοις ο προβληματισμός ήταν χθες, κατά ασφαλείς πληροφορίες, κάτι περισσότερο από έκδηλος στο στρατόπεδο των «Κασσελίστας» για το τι μέλλει γενέσθαι στο εξής.
Και αυτό, γιατί παρά την εκρηκτική ατμόσφαιρα, τις λεκτικές αποδοκιμασίες, τα επεισόδια και τις αντεγκλήσεις μεταξύ των «Κασσελίστας» και στελεχών της πλειοψηφίας στη διάρκεια της συνεδρίασης του περασμένου Σαββάτου, η ένταση στην πλευρά Κασσελάκη δεν λέει να εκτονωθεί, όταν στενεύουν τα χρονικά και αριθμητικά περιθώρια τυχόν νέων ελιγμών του πρώην προέδρου. Στο πλαίσιο αυτό, στα διάφορα σενάρια που φαίνεται τις τελευταίες ώρες να επεξεργάζονται οι «Κασσελίστας», συναντούν ως ανασταλτικούς παράγοντες την έλλειψη οργανωτικής δομής και τη δυνατότητα οικοδόμησης συμμαχιών, εντός του κόμματος.
Αριθμοί και… Συνέδριο
Αν και οι πιο φανατικοί υποστηρικτές του Στέφανου Κασσελάκη και κάποιοι γνωστοί υποστηρικτές του ανάρτησαν «ραντεβού στο Συνέδριο» μετά την απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής, για να προκηρυχθεί Έκτακτο Συνέδριο με σκοπό την απομάκρυνσή του από την προεδρία, απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του 15% των οικονομικά τακτοποιημένων μελών του κόμματος, δηλαδή περίπου 30.000 μελών. Αυτό το ποσοστό είναι δύσκολο να το πετύχει η πλευρά Κασσελάκη, ειδικά μετά από δύο εκλογικές ήττες.
Επιπλέον, αν σήμερα προκηρυχθεί Έκτακτο Συνέδριο, θα χρειαστούν τουλάχιστον τρεις μήνες για να γίνει, οπότε δε θα μπορεί να διεξαχθεί πριν από τον Φεβρουάριο, λόγω και των γιορτών.
Τα πράγματα είναι εξίσου δύσκολα για τον Κασσελάκη και σε σχέση με το Συνέδριο που έχει προγραμματιστεί για τις 8 Νοεμβρίου, το οποίο θα ασχοληθεί αποκλειστικά με την έγκριση των υποψηφιοτήτων για την προεδρία. Ακόμα και αν η πλευρά του προσπαθήσει να διευρύνει τη συζήτηση με θέματα εκτός της ημερήσιας διάταξης, όπως μια πρόταση μομφής εναντίον του, θα χρειαστεί να συγκεντρώσει πλειοψηφία 50% + 1 για να επιβάλει την άποψή του. Ωστόσο, η εμπειρία δείχνει ότι οι πλειοψηφίες στην Κεντρική Επιτροπή συνήθως αντανακλούν τη δύναμη που υπάρχει στη βάση του κόμματος.
Έτσι, φαίνεται σχεδόν αδύνατο για τον Κασσελάκη να ελέγξει το επερχόμενο Συνέδριο, εκτός αν αυτό αναβληθεί. Για να γίνει κάτι τέτοιο, η πλευρά του θα πρέπει να εκλέξει μεγάλο αριθμό συνέδρων στις οργανώσεις το Σαββατοκύριακο 2-3 Νοεμβρίου, κάτι που είναι πολύ αμφίβολο, δεδομένου ότι η κατάσταση είναι περίπου 1/40 έως 1/60.
Επιπλέον, πολλοί κορυφαίοι πολιτικοί, όπως ο Χρήστος Σπίρτζης, τονίζουν την ανάγκη για ένα «πολιτικό Συνέδριο» που να εστιάζει στην ιδεολογική και πολιτική ταυτότητα του κόμματος, χωρίς να αποκλείεται η υποβολή νέων υποψηφιοτήτων.
Ο Διονύσης Τεμπονέρας εκφράζει την αντίθεσή του στην άμεση διεξαγωγή εκλογών και Συνεδρίου, ενώ πολλοί άλλοι παράγοντες του ΣΥΡΙΖΑ ζητούν τώρα να υπάρξει πιο ενεργή και δυναμική αντιπολιτευτική στάση, ειδικά μετά την ολοκλήρωση των εσωκομματικών εκλογών στο ΠΑΣΟΚ.
Η ιδέα ενός εσωκομματικού δημοψηφίσματος φέρεται, ωστόσο, να απασχόλησε έντονα την πλευρά Κασσελάκη, η οποία δεν έχει καταλήξει στην οδό της άρσης του αδιεξόδου, στο οποίο έχει οδηγηθεί. Πιο ανέξοδο αναφορικά με την ανάλωση του πολιτικού κεφαλαίου του κ. Κασσελάκη θεωρείται πάντως το ενδεχόμενο αποχώρησης του από τον ΣΥΡΙΖΑ, με προορισμό τη δημιουργία μιας ανεξάρτητης κοινοβουλευτικής ομάδας, στην οποία φέρονται, κατά πληροφορίες, να ακολουθούν τον κ. Κασσελάκη σε άμεσο χρόνο μόνο 9 από τους 11 συνολικά βουλευτές που τον στηρίζουν.
Δούρου ή Τζάκρη
Λιγότερο κόστος στο προσωπικό, πολιτικό του προφίλ θα εξασφάλιζε και το ενδεχόμενο να κατέλθουν στην τρέχουσα εκλογική κούρσα πρόσωπα με στενή αναφορά στο περιβάλλον του κ. Κασσελάκη, όπως οι Βουλεύτριες, Ρένα Δούρουκαι Θεοδωρα Τζάκρη. Ειδικά στην περίπτωση της κυρίας Δούρου, η συστηματική απουσία της από τις κομματικές συνεδριάσεις και τις εσωκομματικές τριβές, την απάλλαξε από μεγάλο φορτίο τοξικότητας, για να κληρονομήσει άνετα το χρίσμα των «Κασσελίστας», με δεδομένο ότι δεν αμφισβήτησε ποτέ τον κ. Κασσελάκη και τις πολιτικές επιλογές του, σε δημόσια θέα.
Αν, όμως, δεν προκριθεί η Ρένα Δούρου ως αντικαταστάτρια του Στέφανου Κασσελάκη από τους «Κασσελίστας», υπαρκτό στις συζητήσεις τους παραμένει το να προταθεί για το αξίωμα η Θεοδώρα Τζάκρη. Ήδη, η παρουσία της ως αντ’ αυτού του κ. Κασσελάκη στην τελευταία Κεντρική Επιτροπή ενίσχυσε αυτούς τους συνειρμούς, ιδίως όταν η κυρία Τζάκρη συγκρούστηκε μετωπικά όλο αυτό το διάστημα στα καθοδηγητικά όργανα με την Όλγα Γεροβασίλη, η οποία λειτούργησε ως άτυπη επικεφαλής του μπλοκ της πλειοψηφίας.
Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι ο ηγετικός ρόλος της Αντιπροέδρου της Βουλής, Ολγας Γεροβασίλη τον τελευταίο χρόνο ως προς την ανάδειξη ενός κλίματος υπεράσπισης της πολιτικής παρακαταθήκης του ΣΥΡΙΖΑ και της κυβέρνησής του πυροδοτούσε μαζικά κύματα ανώνυμων επιθέσεων εναντίον της στα κοινωνικά δίκτυα και το διαδίκτυο, όπου υπερέχουν επικοινωνιακά οι «Κασσελίστας».
«Τάπες» και κοψίματα
Η επιστροφή του Στέφανου Κασσελάκη στην κεντρική πολιτική σκηνή φαίνεται να είναι δύσκολη και αβέβαιη. Αντίθετα, η Κουμουνδούρου προγραμματίζει την επάνοδό της την Τετάρτη, με την κατάθεση αιτήματος για τη σύσταση προκαταρκτικής επιτροπής της Βουλής σχετικά με την υπόθεση των Τεμπών. Η παρουσία του Νίκου Παππά, προεδρεύοντα της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ, σε μια αφιερωματική συναυλία δεν ήταν τυχαία, καθώς η παρουσία του στον κοινοβουλευτικό τομέα έχει αναβαθμιστεί σημαντικά. Ο Παππάς αντέτεινε τις κριτικές της κυρίας Τζάκρη στη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής, αγνοώντας τις. Ταυτόχρονα, επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, Νίκο Ανδρουλάκη, τον συνεχάρη για την επανεκλογή του και του ευχήθηκε καλή επιτυχία, απομακρύνοντας έτσι το δικαίωμα εκπροσώπησης του κόμματος από τον Κασσελάκη.
Ο υποψήφιος πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Παύλος Πολάκης, σχολίασε επίσης τις εσωκομματικές εκλογές, τονίζοντας ότι, αν και η διαδικασία ανάδειξης ηγεσίας ολοκληρώθηκε με μεγάλη συμμετοχή, δεν αποτελεί αλλαγή πορείας για την προοδευτική και δημοκρατική παράταξη. Επιπλέον, αυτή η κατάσταση βάζει στο αρχείο ευρύτερες ιδέες και σχέδια για ανακατατάξεις στον πολιτικό χώρο.
«Τώρα, περισσότερο από ποτέ, είναι σαφής η ανάγκη για έναν ισχυρό ΣΥΡΙΖΑ, που να έχει πρόγραμμα και σχέδιο για το μέλλον της χώρας. Πρέπει να γίνουμε το πολιτικό εργαλείο και ο πυρήνας της συμμαχίας που θα διασφαλίσει την εφαρμογή ενός νέου κοινωνικού συμβολαίου για την επόμενη δεκαετία, προς όφελος των πολλών: των εργαζομένων, των μικρών και μεσαίων επιχειρηματιών, του αγροτικού τομέα και της νεολαίας μας», ανέφερε ο κύριος Πολάκης. «Με την προσοχή στραμμένη στην κοινωνία, εργαζόμαστε σήμερα για την αντιπολίτευση που χρειάζεται ο τόπος και αύριο για τους ικανούς ανθρώπους που θα αναλάβουν την ηγεσία της χώρας. Προχωράμε στην οικοδόμηση ενός νέου ΣΥΡΙΖΑ, που θα λειτουργήσει ως κινητήρια δύναμη για την αλλαγή που απαιτεί ο λαός μας… και αυτή η αλλαγή είναι προ των πυλών!» κατέληξε.
protothema.gr