Αισθητά ακριβότερο αναμένεται φέτος το πασχαλινό τραπέζι, με την αύξηση του κόστους να φτάνει το 6,2% έως 6,3% σε σύγκριση με την περασμένη χρονιά, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Ινστιτούτου Εμπορίου και Υπηρεσιών της ΕΣΕΕ (ΙΝ.ΕΜ.Υ.).

Το συνολικό κόστος για μία τετραμελή έως εξαμελή οικογένεια εκτιμάται ότι θα κυμανθεί φέτος από 99,45 έως 142,95 ευρώ, ανάλογα με την ποιότητα και την προέλευση των προϊόντων. Οι τιμές αυτές βασίζονται σε επιτόπια έρευνα που διενεργήθηκε σε σούπερ μάρκετ, παραδοσιακά καταστήματα τροφίμων και στη Βαρβάκειο αγορά.

Γιατί αυξήθηκαν οι τιμές;

Όπως επισημαίνει το ΙΝ.ΕΜ.Υ., η αύξηση αυτή οφείλεται σε μια σειρά παραγόντων:

• Αύξηση του κόστους παραγωγής για τους κτηνοτρόφους λόγω ακριβότερων ζωοτροφών και λειτουργικών εξόδων.

• Μειωμένη προσφορά κρέατος λόγω των ασθενειών (πανώλη, ευλογιά) και των επιπτώσεων από την κακοκαιρία «Daniel» στη Θεσσαλία.

• Ταυτόχρονος εορτασμός ορθόδοξου και καθολικού Πάσχα, γεγονός που ενίσχυσε τη ζήτηση και συμπίεσε την προσφορά.

• Αύξηση της διεθνούς τιμής του κακάο, που επηρέασε έντονα τα προϊόντα ζαχαροπλαστικής, όπως τα σοκολατένια αυγά.

«Ηπιότερη η αύξηση, αλλά το διαθέσιμο εισόδημα συρρικνωμένο»

Ο Διοικητικός Διευθυντής του ΙΝΕΜΥ, Χάρης Αράχωβας, δήλωσε πως ενώ οι αυξήσεις συνεχίζονται, ο ρυθμός είναι πιο ήπιος από τα προηγούμενα έτη. Ωστόσο, τόνισε ότι «το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών έχει μειωθεί αισθητά», γεγονός που οδηγεί τους καταναλωτές στην αναγκαστική προτεραιοποίηση προϊόντων πρώτης ανάγκης, όπως τα τρόφιμα, εις βάρος άλλων αγαθών.

Ο ίδιος υπογράμμισε ότι η αγορά βρίσκεται σε φάση έντονων διεθνών πιέσεων, οι οποίες έχουν αρχίσει να επιδρούν αρνητικά και στην εγχώρια οικονομία.

Το πασχαλινό τραπέζι φέτος, λοιπόν, μπορεί να είναι παραδοσιακό, αλλά σίγουρα… θα κοστίσει περισσότερο.

Προσοχή στο «χτίσιμο» του αφορολόγητου: Οι παγίδες και οι έξτρα ευκαιρίες για μείωση φόρου

Μπορεί η διαδικασία υποβολής φορολογικών δηλώσεων να βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη, όμως πολλοί φορολογούμενοι εξακολουθούν να αγνοούν ένα κρίσιμο σημείο: το αφορολόγητο όριο δεν εφαρμόζεται αυτόματα. Για να το εξασφαλίσουν, πρέπει να το… «χτίσουν», πραγματοποιώντας ηλεκτρονικές συναλλαγές που αντιστοιχούν στο 30% του ετήσιου πραγματικού τους εισοδήματος. Όποιος δεν φτάσει αυτό το ποσοστό, κινδυνεύει να βρεθεί αντιμέτωπος με πρόσθετο φόρο 22% επί του ποσού που του λείπει.

Και αν για τις φετινές δηλώσεις η χρονιά… χάθηκε για όσους δεν συγκέντρωσαν τις απαιτούμενες αποδείξεις το 2024, καλό είναι να μην ξεχάσουν το ίδιο «παιχνίδι» και μέσα στο 2025.

Πότε μειώνεται ο στόχος στο 20%

Για το 2025, οι φορολογούμενοι που έχουν εισοδήματα από μισθούς, συντάξεις, επιχειρηματικές δραστηριότητες ή εκμετάλλευση ακινήτων, οφείλουν έως το τέλος του έτους να πραγματοποιήσουν δαπάνες μέσω ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής — δηλαδή χρεωστικές ή πιστωτικές κάρτες, προπληρωμένες, e-banking, ψηφιακά πορτοφόλια ή PayPal.

Σε ορισμένες περιπτώσεις όμως, το απαιτούμενο ποσοστό για το «χτίσιμο» του αφορολόγητου πέφτει από το 30% στο 20%. Αυτό συμβαίνει όταν οι ετήσιες δαπάνες του φορολογούμενου για:

• φόρο εισοδήματος και ΕΝΦΙΑ,

• δόσεις δανείων και

• ενοίκια

υπερβαίνουν το 60% του ετήσιου πραγματικού εισοδήματός του, και έχουν εξοφληθεί ηλεκτρονικά.

Δαπάνες που μετρούν… διπλά

Υπάρχουν και περιπτώσεις όπου ορισμένες κατηγορίες επαγγελματικών υπηρεσιών «μετρούν διπλά» για την κάλυψη του απαιτούμενου ποσού. Από το 2022 έως και το 2025, αυτό ισχύει για συναλλαγές με:

• ποδολόγους

• ορθοδοντικούς

• ιατρούς

• οδοντιάτρους

• χειροπράκτες

• οφθαλμίατρους

• οστεοπαθητικούς

• χειροποδιστές

Οι σχετικές δαπάνες, εφόσον γίνονται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, υπολογίζονται στο διπλάσιο της αξίας τους, βοηθώντας πιο εύκολα στην επίτευξη του στόχου.

Έκπτωση φόρου έως 5.000 ευρώ

Για τα έτη 2022-2025 ισχύει και μία πρόσθετη φορολογική έκπτωση για δαπάνες που εντάσσονται στις ομάδες Στέγαση, Μεταφορές, Αναψυχή, Εκπαίδευση, Υπηρεσίες κ.λπ., υπό την προϋπόθεση ότι έχουν εξοφληθεί ηλεκτρονικά.

Από το φορολογητέο εισόδημα αφαιρείται ποσό ίσο με το 30% αυτών των δαπανών, με ανώτατο όριο τα 5.000 ευρώ ετησίως. Δηλαδή:

• Για δαπάνες 5.000 ευρώ, η έκπτωση είναι 1.500 ευρώ.

• Για 10.000 ευρώ, η έκπτωση είναι 3.000 ευρώ.

• Για 15.000 ευρώ, η έκπτωση φτάνει τα 4.500 ευρώ.

• Για δαπάνες άνω των 16.666 ευρώ, το ανώτατο όριο είναι 5.000 ευρώ.

Ποιες άλλες δαπάνες «μετρούν» για έκπτωση φόρου

Εκτός από τις ιατρικές υπηρεσίες, στον κατάλογο των επαγγελμάτων και υπηρεσιών που «μετρούν» για την έκπτωση φόρου από ηλεκτρονικές συναλλαγές περιλαμβάνονται:

• υδραυλικοί

• ψυκτικοί

• κτηνίατροι

• κομμωτήρια, κουρεία, καταστήματα ομορφιάς

• τεχνίτες (ηλεκτρολόγοι, ξυλουργοί, συντηρητές θέρμανσης, σοβατζήδες, τοποθετητές πλακιδίων, τοιχοποιοί, μονωτές)

• μασάζ και υπηρεσίες ευεξίας

• γυμναστήρια, σχολές χορού, δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου με συνδρομή

• υπηρεσίες φροντίδας παιδιών

• καθαρισμός και οικιακές υπηρεσίες

• νομικές υπηρεσίες

• υπηρεσίες για στέγη, παράθυρα, σκυρόδεμα

Η χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής στις παραπάνω υπηρεσίες μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στη μείωση του φόρου.

Ποιοι εξαιρούνται από την υποχρέωση ηλεκτρονικών αποδείξεων

Υπάρχουν κατηγορίες φορολογουμένων που εξαιρούνται πλήρως από την υποχρέωση συγκέντρωσης ηλεκτρονικών αποδείξεων. Συγκεκριμένα:

• Δικαιούχοι του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος

• Φυλακισμένοι

• Άτομα ηλικίας 70 ετών και άνω

• Άτομα με αναπηρία άνω του 80%

• Όσοι τελούν υπό δικαστική συμπαράσταση

• Στρατευμένοι

• Κάτοικοι σε:
  α. οίκους ευγηρίας
  β. ψυχιατρικά καταστήματα
  γ. χωριά με έως 500 κατοίκους και νησιά με λιγότερους από 3.100 κατοίκους (εφόσον δεν είναι τουριστικοί προορισμοί)

Αν ονειρευόσασταν μια τσάντα Birkin αλλά σας έλειπαν 38.000 δολάρια και η διάθεση να περιμένετε μήνες σε λίστες αναμονής, ίσως ήρθε η στιγμή που το όνειρο γίνεται… προσβάσιμο. Ο εμπορικός πόλεμος ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα δεν προκαλεί μόνο ζημιές, αλλά και αποκαλύψεις. Και αυτές είναι ικανές να αλλάξουν όσα ξέραμε για τις μάρκες πολυτελείας.

Όταν η πολυτέλεια φοράει «Made in China»

Η Κίνα έχει στα χέρια της ένα ισχυρό χαρτί: περίπου το 80% της παγκόσμιας παραγωγής ειδών πολυτελείας γίνεται εντός των συνόρων της. Gucci, Hermès, Dior, Chanel, Ferragamo, Ralph Lauren, Tom Ford, Jimmy Choo – όλοι παράγουν ρούχα, τσάντες, παπούτσια και αξεσουάρ στην Κίνα, τα οποία στη συνέχεια αποστέλλονται στην Ευρώπη για να προστεθούν απλώς τα logos.

Μέχρι πρόσφατα, το Πεκίνο προσπαθούσε να συμμορφωθεί με τις διεθνείς απαιτήσεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας, έχοντας θεσπίσει αυστηρούς νόμους, ποινικές ρήτρες και διαδικασίες για να προστατεύει τα brands από απομιμήσεις. Όμως, η ένταση με τις ΗΠΑ οδήγησε σε μια απότομη ανατροπή.

Το σχέδιο Li Qiang: Αντιγραφή ως αντίποινα

Στις αρχές Απριλίου, ο Κινέζος πρωθυπουργός Li Qiang ανακοίνωσε ένα πακέτο μέτρων-απάντηση στους αμερικανικούς δασμούς. Ένα από αυτά, ίσως το πιο ηχηρό, ήταν η πρόβλεψη για δυνατότητα κινεζικών εταιρειών να αναπαράγουν προϊόντα αμερικανικών εμπορικών σημάτων — ακόμα και με τις ίδιες προδιαγραφές.

Το σημαντικό είναι πως δεν πρόκειται για πρόχειρες απομιμήσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες, το Πεκίνο εξετάζει το ενδεχόμενο να επιτρέψει την παραγωγή αυθεντικών ειδών πολυτελείας χωρίς την ετικέτα τους, χρησιμοποιώντας τα ίδια εργοστάσια, τα ίδια υλικά και τους ίδιους τεχνίτες που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή των “πρωτότυπων”. Μιλάμε δηλαδή για ακριβώς τα ίδια προϊόντα, χωρίς τη “μαγεία” του ονόματος.

Τα κόστη που σοκάρουν

Αναλύσεις κοστολόγησης δείχνουν ότι οι εμβληματικές Birkin της Hermès έχουν κόστος κατασκευής μόλις 1.400 δολάρια, αλλά πωλούνται από 38.000 μέχρι και 2 εκατομμύρια. Αθλητικά παπούτσια από Nike, Adidas και Puma κοστίζουν 10 δολάρια στην παραγωγή και φτάνουν στα 150 δολάρια στο λιανικό εμπόριο. Αντίστοιχες αναλογίες εντοπίζονται σε μάρκες όπως Michael Kors, Calvin Klein, Tom Ford και Jimmy Choo.

Το ίδιο ισχύει και για τα καλλυντικά. Προμηθευτές όπως η Thai Ho Group είναι υπεύθυνοι για την παραγωγή προϊόντων Dior, Lancome και L’Oréal, με κόστος μόλις 5 δολάρια ανά μονάδα. Όλα αυτά καταλήγουν στις ευρωπαϊκές αγορές με τιμές που δεκαπλασιάζονται ή και εικοσαπλασιάζονται, αφού περάσουν από τις απαραίτητες… επωνυμίες.

Η μετάβαση από τη διακριτική πολυτέλεια στην παραγωγική διαφάνεια

Αυτό που αποκαλύπτεται πλέον είναι ότι η «πολυτέλεια» στηρίζεται όχι στην ποιότητα ή στη σπανιότητα, αλλά στην αίσθηση αποκλειστικότητας και την επιτυχία του branding. Οι ίδιοι εργάτες, τα ίδια υλικά, τα ίδια εργοστάσια παράγουν τα ίδια προϊόντα με και χωρίς logo — αλλά η τιμή αλλάζει δραματικά.

Πολλές εταιρείες που επηρεάζονται από την κινεζική στροφή ανησυχούν ότι η αγορά τους απειλείται. Ralph Lauren, Tom Ford, Coach, Jimmy Choo και άλλοι κολοσσοί φοβούνται ότι θα δουν μια «νόμιμη πλημμυρίδα» δικών τους προϊόντων να διατίθενται στο κόστος παραγωγής.

Όταν η ηθική συναντά την οικονομία

Η στροφή της Κίνας θυμίζει την τακτική της Ρωσίας μετά τις κυρώσεις του 2022, όταν και νομιμοποίησε τις παράλληλες εισαγωγές χωρίς έλεγχο πνευματικής ιδιοκτησίας. Τώρα, η Κίνα απειλεί να κινηθεί με παρόμοιο τρόπο: όχι απλώς αγνοώντας τα brands, αλλά χρησιμοποιώντας τα ίδια τους τα εργαλεία — την παραγωγική βάση.

Πέρα όμως από το οικονομικό σκέλος, η συζήτηση έχει ανοίξει σε βαθύτερα ερωτήματα: Τι είναι τελικά η πολυτέλεια; Αν δύο ίδια προϊόντα κατασκευάζονται με τα ίδια πρότυπα, αλλά το ένα κοστίζει 50 φορές περισσότερο λόγω του λογότυπου, τότε ποια είναι η πραγματική του αξία;