ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΑ
Ο Πούτιν είναι ανοιχτός σε συζήτηση με τον Τραμπ για κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία
Ο ρώσος πρόεδρος αποκλείει σημαντικές εδαφικές παραχωρήσεις
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν είναι ανοιχτός στο να συζητήσει με τον Ντόναλντ Τραμπ μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στην Ουκρανία, αλλά αποκλείει σημαντικές εδαφικές παραχωρήσεις και επιμένει ότι το Κίεβο θα πρέπει να εγκαταλείψει τις φιλοδοξίες του να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, όπως δήλωσαν στο Reuters πέντε πηγές με γνώση των σκέψεων του Κρεμλίνου.
Ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έχει υποσχεθεί να τερματίσει γρήγορα τη σύγκρουση, επιστρέφει στον Λευκό Οίκο την ώρα που η Μόσχα ελέγχει ένα κομμάτι της Ουκρανίας περίπου στο μέγεθος της αμερικανικής πολιτείας της Βιρτζίνια και προελαύνει με τον ταχύτερο ρυθμό από τις πρώτες ημέρες της εισβολής του 2022.
Στην πρώτη λεπτομερή αναφορά για το τι θα δεχόταν ο πρόεδρος Πούτιν σε οποιαδήποτε συμφωνία με τη μεσολάβηση του Τραμπ, οι πέντε νυν και πρώην ρώσοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι το Κρεμλίνο θα μπορούσε σε γενικές γραμμές να συμφωνήσει να παγώσει η σύγκρουση κατά μήκος των μετωπικών γραμμών.
Μπορεί να υπάρχει περιθώριο διαπραγμάτευσης σχετικά με την ακριβή διαίρεση των τεσσάρων ανατολικών περιοχών του Ντονέτσκ, του Λουχάνσκ, της Ζαπορίζια και της Χερσώνας, σύμφωνα με τρεις από τους ανθρώπους που ζήτησαν όλοι ανωνυμία για να συζητήσουν ευαίσθητα θέματα.
Κι ενώ η Μόσχα ισχυρίζεται ότι οι τέσσερις περιοχές αποτελούν εξ ολοκλήρου μέρος της Ρωσίας, υπό την προστασία της πυρηνικής ομπρέλας της χώρας, οι δυνάμεις της στο έδαφος ελέγχουν το 70-80% της επικράτειας, ενώ περίπου 26.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα εξακολουθούν να βρίσκονται υπό την κατοχή των ουκρανικών στρατευμάτων, σύμφωνα με στοιχεία από τη γραμμή του μετώπου.
Ο Πούτιν δήλωσε αυτόν τον μήνα ότι οποιαδήποτε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός θα πρέπει να αντικατοπτρίζει τις «πραγματικότητες» στο έδαφος, αλλά ότι φοβάται μια βραχύβια εκεχειρία που θα επιτρέψει στη Δύση να επανεξοπλίσει την Ουκρανία.
«Αν δεν υπάρξει ουδετερότητα, είναι δύσκολο να φανταστούμε την ύπαρξη οποιωνδήποτε σχέσεων καλής γειτονίας ανάμεσα στη Ρωσία και την Ουκρανία», δήλωσε ο Πούτιν στις 7 Νοεμβρίου στην ομάδα συζήτησης Βαλντάι.
«Γιατί; Επειδή αυτό θα σήμαινε ότι η Ουκρανία θα χρησιμοποιείται διαρκώς ως εργαλείο στα λάθος χέρια και κατά των συμφερόντων της Ρωσικής Ομοσπονδίας».
Δύο από τις πηγές είπαν ότι η απόφαση του απερχόμενου προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν να επιτρέψει στην Ουκρανία να χρησιμοποιήσει αμερικανικούς πυραύλους ATACMS για πλήγματα βαθιά στο εσωτερικό της Ρωσίας θα μπορούσε να περιπλέξει και να καθυστερήσει οποιονδήποτε διακανονισμό – και να αυξήσει τις απαιτήσεις της Μόσχας, καθώς σκληροπυρηνικοί πιέζουν για ένα μεγαλύτερο κομμάτι της Ουκρανίας. Χθες, Τρίτη, το Κίεβο χρησιμοποίησε για πρώτη φορά πυραύλους για να πλήξει σε βάθος το ρωσικό έδαφος, σύμφωνα με τη Μόσχα, η οποία έκανε λόγο για μείζονα κλιμάκωση.
Αν δεν συμφωνηθεί κατάπαυση του πυρός, είπαν οι δύο πηγές, τότε η Ρωσία θα συνεχίσει να πολεμά.
«Ο Πούτιν έχει ήδη δηλώσει πως το πάγωμα της σύγκρουσης δεν πρόκειται επ’ ουδενί να λειτουργήσει», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ στο Ρόιτερς, μερικές ώρες αφότου οι Ρώσοι ανέφεραν τα πλήγματα των ATACMS. «Και η έγκριση της χρήσης πυραύλων είναι μια πολύ επικίνδυνη κλιμάκωση από την πλευρά των Ηνωμένων Πολιτειών».
Το ουκρανικό υπουργείο Εξωτερικών δεν απάντησε αμέσως σε αίτημα για σχόλιο σχετικά με το άρθρο αυτό.
Ο διευθυντής επικοινωνίας του Τραμπ Στίβεν Τσανγκ είπε στο Ρόιτερς σχετικά με τον επόμενο πρόεδρο των ΗΠΑ: «Είναι το μόνο πρόσωπο που μπορεί να φέρει στο τραπέζι και τις δύο πλευρές για να διαπραγματευτούν την ειρήνη και να δουλέψουν για να τελειώσει ο πόλεμος και να σταματήσουν οι σκοτωμοί».
Εγγυήσεις ασφαλείας, όρια στις ένοπλες δυνάμεις
Ενώ η Ρωσία δεν θα ανεχθεί ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ ούτε παρουσία νατοϊκών στρατευμάτων στο ουκρανικό έδαφος, είναι ανοικτή για να συζητήσει εγγυήσεις ασφαλείας για το Κίεβο, σύμφωνα με τους πέντε νυν και πρώην αξιωματούχους.
Άλλες ουκρανικές παραχωρήσεις, για τις οποίες θα μπορούσε να ασκήσει πίεση το Κρεμλίνο, περιλαμβάνουν να συμφωνήσει το Κίεβο στον περιορισμό του μεγέθους των ένοπλων δυνάμεών του και να δεσμευθεί να μην περιορίσει τη χρήση της ρωσικής γλώσσας, ανέφεραν τα πρόσωπα αυτά.
Ο Ντιμίτρι Σίμες, ο οποίος μετανάστευσε στις ΗΠΑ από τη Σοβιετική Ένωση το 1973 και είναι ένας από τους Ρώσους με τις καλύτερες διασυνδέσεις στην Αμερική, δήλωσε πως μια συμφωνία για κατάπαυση του πυρός θα μπορούσε να επιτευχθεί σχετικά γρήγορα για να τελειώσει ο πόλεμος.
Όμως μια ευρύτερη, διαρκής συμφωνία, η οποία να αντιμετωπίζει τις ανησυχίες για την ασφάλεια τόσο της Ουκρανίας όσο και της Ρωσίας, θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο να εκπονηθεί, πρόσθεσε.
«Μια μεγάλη συμφωνία, κατά την άποψή μου, θα ήταν πολύ δύσκολο να επιτευχθεί, καθώς οι θέσεις των δύο πλευρών απέχουν πολύ».
«Σκληρή αλήθεια: Η Ρωσία κερδίζει»
Η Ρωσία ελέγχει το 18% της Ουκρανίας, περιλαμβανομένης ολόκληρης της Κριμαίας, ουκρανικής χερσονήσου που προσάρτησε το 2014, το 80% του Ντονμπάς -οι περιφέρειες του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ- και πάνω από το 70% των περιφερειών της Ζαπορίζια και της Χερσώνας. Ελέγχει επίσης λίγο λιγότερο από το 3% της περιφέρειας του Χαρκόβου και ένα μικρό κομμάτι του Μικολάιφ.
Συνολικά η Ρωσία κατέχει πάνω από 110.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα ουκρανικού εδάφους. Η Ουκρανία ελέγχει περίπου 650 τετραγωνικά χιλιόμετρα της ρωσικής περιφέρειας του Κουρσκ.
Στο εσωτερικό, ο Πούτιν θα μπορούσε να «πουλήσει» μια συμφωνία για κατάπαυση του πυρός στο πλαίσιο της οποίας η Ρωσία θα κρατούσε το μεγαλύτερο μέρος των εδαφών του Ντονέτσκ του Λουχάνσκ, της Ζαπορίζια και της Χερσώνας ως μια νίκη που διασφαλίζει την υπεράσπιση των ρωσοφώνων στην ανατολική Ουκρανία και εγγυάται τη χερσαία γέφυρα προς την Κριμαία, σύμφωνα με μία από τις πηγές.
Το μέλλον της ίδιας της Κριμαίας δεν αποτελεί θέμα συζήτησης, δήλωσαν όλοι οι ρώσοι αξιωματούχοι.
Ένας από τους αξιωματούχους, μια υψηλόβαθμη πηγή που γνωρίζει αυτά που συζητούνται σε κορυφαίο επίπεδο στο Κρεμλίνο, δήλωσε πως η Δύση θα πρέπει να αποδεχθεί τη «σκληρή αλήθεια» ότι όλη η υποστήριξη που παρείχε στην Ουκρανία δεν μπορεί να εμποδίσει τη Ρωσία να κερδίσει τον πόλεμο.
Ο Πούτιν, ένας πρώην αντισυνταγματάρχης της KGB που παρακολούθησε τη Σοβιετική Ένωση να καταρρέει ενώ στάθμευε στη Δρέσδη, πήρε ο ίδιος την απόφαση για την εισβολή στην Ουκρανία με λίγες μόνο συμβουλές από μια πολύ μικρή ομάδα έμπιστων συμβούλων, είπαν στο Ρόιτερς 10 ρωσικές πηγές που γνωρίζουν τι σκέπτεται το Κρεμλίνο.
Παρομοίως θα είναι αυτός που θα αποφασίσει για οποιαδήποτε κατάπαυση του πυρός, σύμφωνα με τους πέντε νυν και πρώην αξιωματούχους.
Όταν ερωτήθηκαν πώς μπορεί να μοιάζει μια ενδεχόμενη κατάπαυση του πυρός, δύο από τις ρωσικές πηγές αναφέρθηκαν σε ένα σχέδιο συμφωνίας το οποίο είχε σχεδόν εγκριθεί τον Απρίλιο του 2022 έπειτα από συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη και στο οποίο ο Πούτιν έχει αναφερθεί δημόσια ως εν δυνάμει βάση για μια συμφωνία.
Βάσει του σχεδίου αυτού, αντίγραφο του οποίου είδε το Ρόιτερς, η Ουκρανία θα πρέπει να συμφωνήσει σε διαρκή ουδετερότητα με αντάλλαγμα διεθνείς εγγυήσεις ασφαλείας από τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ: τη Βρετανία, την Κίνα, τη Γαλλία, τη Ρωσία και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ένας από τους ρώσους αξιωματούχους είπε ότι δεν πρόκειται να υπάρξει συμφωνία αν η Ουκρανία δεν λάβει εγγυήσεις ασφαλείας, προσθέτοντας: «Το ζήτημα είναι πώς να αποφευχθεί μια συμφωνία που θα κλείδωνε τη Δύση σε εν δυνάμει άμεση αντιπαράθεση κάποια μέρα με τη Ρωσία».
www.newsbeast.gr
ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΑ
Εντοπισμός και σύλληψη Τούρκου διακινητή μετά από καταδίωξη στην Κω
Στην σύλληψη ενός Τούρκου διακινητή προχώρησε το Λιμενικό, ανοικτά της Κω
Τις απογευματινές ώρες της Τετάρτης, ένα περιπολικό σκάφος του Λιμενικού Σώματος, ενημερώθηκε για την ύπαρξη ύποπτου σκάφους, το οποίο κινούταν από τις απέναντι τουρκικές ακτές με κατεύθυνση τη θαλάσσια περιοχή του Αγίου Φωκά στην Κω. Αμέσως μετέβη στην περιοχή και εντόπισε ένα ταχύπλοο σκάφος να αποβιβάζει ικανό αριθμό ατόμων σε παρακείμενη ακτή της περιοχής του Αγίου Φωκά. Στη συνέχεια, ο χειριστής του σκάφους, επιχείρησε αναστροφή και κινήθηκε με μεγάλη ταχύτητα προς τα απέναντι τουρκικά παράλια.
Ακολούθησε χρήση φωτεινών και ηχητικών σημάτων, με τα οποία το ταχύπλοο δεν συμμορφώθηκε και στη συνέχεια το πλωτό του Λιμενικού προέβη σε καταδίωξη. Κατά τη διάρκεια της καταδίωξης, ο χειριστής του ταχύπλοου πραγματοποίησε επικίνδυνους ελιγμούς με σκοπό τον εμβολισμό του περιπολικού σκάφους.
Τελικά το ταχύπλοο ακινητοποιήθηκε και ο χειριστής του περισυνελέγη από το πλήρωμα του περιπολικού σκάφους και μεταφέρθηκε στο λιμάνι της Κω, ενώ γίνονται έρευνες στη ξηρά, με τη συνδρομή της ΕΛ.ΑΣ., προς εντοπισμό των ατόμων που αποβιβάστηκαν. Από το Λιμεναρχείο Κω, που διενεργεί την προανάκριση, συνελήφθη ο 29χρονος χειριστής του σκάφους υπήκοος Τουρκίας, για παράβαση των άρθρων για Έκθεση ζωής σε κίνδυνο, επικίνδυνες παρεμβάσεις στη συγκοινωνία μέσων σταθερής τροχιάς, παράνομη είσοδος και έξοδος από τη χώρα όπως ισχύει, ενώ κατασχέθηκε το μέσο διακίνησης.
www.cnn.gr
ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΑ
Το «αδιέξοδο» για οριοθέτηση ΑΟΖ και το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο
Μετά και τη νέα ρητορική πρόκληση του Υπουργού Άμυνας της Τουρκίας, Γιασάρ Γκιουλέρ o οποίος αποτυπώνει την κεντρική στρατηγική της Άγκυρας νακροθετώντας το καλό κλίμα, η Αθήνα κάνει σαφές ότι μικραίνουν τα περιθώρια οι δύο πλευρές να αγγίξουν σε βάθος τα μεγάλα θέματα που αφορούν την οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας, τονίζοντας πώς δεν υπάρχει κοινό πλαίσιο με τη γείτονα.
Η ελληνική πλευρά εκφράζει την επιφυλακτικότητά της για την πρόοδο στο μεγάλο «αγκάθι» του ελληνοτουρκικού διαλόγου με το θέμα των θαλασσίων ζωνών να παραπέμπεται στις καλένδες.
Η Ελλάδα διακηρύσσει συνεχώς την προθυμία της να συζητήσει με την γείτονα την επίλυση της υφιστάμενης διαφοράς, δηλαδή την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, στη βάση πάντα του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας και σε περίπτωση αδυναμίας να καταλήξουν διμερώς σε συμφωνία, την παραπομπή της μίας και μόνης διαφοράς στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
Τα έωλα επιχειρήματα της Τουρκίας για τα νησιά – Τι προβλέπουν οι Διεθνείς Συμβάσεις
Η Αθήνα διαμηνύει πώς δεν υπάρχουν άλλα ζητήματα τα οποία μπορεί να τεθούν στο τραπέζι και να συνέχονται με αυτό. Σε σχέση με τις τουρκικές αιτιάσεις που αναπτύσσονται εδώ και χρόνια περί «Γαλάζιας Πατρίδας», αποστρατιωτικοποίησης νησιών και «γκρίζες ζώνες», η ελληνική πλευρά υπογραμμίζει πώς δεν έχει καμία ψευδαίσθηση πώς η Τουρκία θα κάνει πίσω μέσα σε μία μέρα. Σε αυτό το πλαίσιο, η Αθήνα έχει αποφασίσει να επενδύσει στη βάση μίας θετικής ατζέντας χτίζοντας την εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο κυβερνήσεων, με απώτερο σκοπό κάποια στιγμή να γίνει το βήμα λυθούν και τα μεγάλα θέματα.
Οι «ιστορικές» συμφωνίες της Ελλάδας
Η Αθήνα έχει αναπτύξει τις πολιτικές και τις δράσεις της με βάση το Διεθνές Δίκαιο και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Σε αυτό το πλαίσιο έχει συνάψει Συμφωνίες οριοθέτησης με τους γείτονές της.
Ειδικότερα, η Ελλάδα και η Ιταλία συνήψαν τον Ιούνιο του 2020 τη Συμφωνία για την οριοθέτηση των αντίστοιχων θαλάσσιων ζωνών τους, ακολουθώντας τη γραμμή που συμφωνήθηκε μεταξύ των δύο πλευρών το 1977 για την οριοθέτηση των αντίστοιχων υφαλοκρηπίδων τους.
Δύο μήνες αργότερα, τον Αύγουστο του 2020, Ελλάδα και Αίγυπτος υπέγραψαν Συμφωνία για την οριοθέτηση ΑΟΖ θεσπίζοντας μερική οριοθέτηση των μεταξύ μας θαλασσίων ζωνών.
Τον Οκτώβριο του 2020, ξεκίνησαν συνομιλίες μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας για τη σύναψη Ειδικής Συμφωνίας. Οι δυο χώρες είχαν ήδη συμφωνήσει σε μια διευθέτηση των ΑΟΖ το 2009, η οποία όμως δεν εφαρμόστηκε ποτέ, καθώς η Αλβανία δεν την επικύρωσε.
Επιπρόσθετα, η Ελλάδα έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα από τα 6 στα 12 ναυτικά μίλια στο Ιόνιο Πέλαγος στη Δυτική Ελλάδα, ενώ η Αθήνα έχει υπογραμμίσει ότι δεν πρόκειται ποτέ να απεμπολήσει την κυριαρχία της και το δικαίωμά της να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ναυτικα μίλια και στο Αιγαίο εκ του Διεθνούς Δικαίου.
Επιπλέον, έχει προχωρήσει σε κλείσιμο κόλπων και χάραξη ευθειών γραμμών βάσης στην ίδια περιοχή, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις της UNCLOS.
Ωστόσο, η Τουρκία αρνείται να προσχωρήσει στην UNCLOS, καθώς δεν αναγνωρίζει ότι τα νησιά έχουν δικαίωμα σε θαλάσσιες ζώνες.
Στον αντίποδα, η Ελλάδα έχει καταστήσει σαφές ότι καμία ενόχληση δεν μπορεί να αναιρέσει το θεμελιώδες δικαίωμα της χώρας να παράγει την πολιτική της και να διαμορφώνει την κυριαρχία της όπως η ίδια το επιθυμεί, όπως και να δεχθεί συμβουλές και παραινέσεις σε ό,τι αφορά την άσκηση της κυριαρχίας της.
Πέντε χρόνια παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο
Πέντε χρόνια συμπληρώθηκαν από την υπογραφή του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου, με την Άγκυρα να το διαφημίζει μέσω του πρακτορείου Anadolu, το οποίο έκανε λόγο για «συμφωνία θαλάσσιας δικαιοδοσίας που προστατεύει τα κυριαρχικά́ δικαιώματα της Τουρκιάς και της Λιβύης στην Ανατολική Μεσόγειο». Ανέφερε ακόμη, ότι οι υπογραφές που έπεσαν στις 27 Νοέμβριου 2019 άνοιξαν τον δρόμο ώστε οι δύο χώρες να διεκδικήσουν δικαιώματα επί των φυσικών πόρων εντός των ορίων που έχουν καθοριστεί στη Μεσόγειο.
Η συμφωνία, η οποία υπεγράφη μετά τη συνάντηση του τότε πρωθυπουργού́ της Λιβύης, Φαγέζ αλ Σάρατζ με τον Πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν «προκειμένου να συμβάλει στην εγκαθίδρυση διαρκούς ειρήνης, σταθερότητας και ασφάλειας στη Λιβύη και να αναπτύξει τις σχέσεις σε ούλους τους δυνατούς τομείς στη βάση των αμοιβαίων συμφερόντων, εγκρίθηκε από τον Γενικό́ Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) Αντόνιο Γκουτέρες το 2020 σύμφωνα με το άρθρο 102 του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών», αναφέρει το πρακτορείο Anadolu .
Υπενθυμίζεται πώς το Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών δεν αναγνωρίζει το τουρκολιβυκό μνημόνιο με βάση το άρθρο 6 της συμφωνίας για πολιτικό διάλογο στη Λιβύη, ακυρώνοντας στην πράξη την συμφωνία που υπέγραψαν Άγκυρα και Τρίπολη.
Στο κείμενο της απόφασης του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ τον Οκτώβριο του 2022 για την ανανέωση της αποστολής του ΟΗΕ στη Λιβύη, γίνεται ρητή αναφορά στο άρθρο 6 της Συμφωνίας του φόρουμ πολιτικού διαλόγου της Λιβύης, η οποία προβλέπει ότι η προσωρινή κυβέρνηση της Τρίπολης δεν μπορεί να συνάπτει συμφωνίες που θα δεσμεύουν την χώρα στο μέλλον και μπορεί να είναι επιβλαβείς για την εξωτερική πολιτική της.
Η ελληνική πλευρά από την πρώτη στιγμή τόνισε πώς η υπογραφή του λεγόμενου Μνημονίου Συνεννόησης μεταξύ της Τουρκίας και της προσωρινής κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο είναι μια περίπτωση κατάφωρης παραβίασης αυτών των κανόνων του Δικαίου της Θάλασσας χαρακτηρίζοντας το άκυρο, ανυπόστατο νομικά και ότι δεν παράγει έννομα αποτελέσματα.
Οριοθέτηση, σύμφωνα με την UNCLOS, λαμβάνει χώρα μόνο μεταξύ κρατών με αντικείμενες ή παρακείμενες ακτές, κάτι που δεν ισχύει για τα κράτη της Τουρκίας και της Λιβύης.
www.cnn.gr
ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΑ
Ελλάδα – Τουρκία | Ναυμαχία στα εξοπλιστικά
Ο εκσυγχρονισμός του τουρκικού στόλου υποχρεώνει το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού να κινηθεί αναλόγως.
Τις προηγούμενες ημέρες η ένταξη του πρώτου υποβρυχίου με γερμανική τεχνολογία αναερόβιας πρόωσης (Τ-214) στον τουρκικό στόλο προκάλεσε στην Ελλάδα τις γνωστές δημόσιες συζητήσεις για τον τρόπο με τον οποίο το ισοζύγιο στρατιωτικής ισχύος με την Τουρκία επιβαρύνεται περαιτέρω.
Είναι αλήθεια ότι το πρώτο υποβρύχιο τύπου 214 της Τουρκίας («Πίρι Ρέις») ανήκει στην ίδια κατηγορία με τα τέσσερα ελληνικά «Παπανικολής» που εξασφάλιζαν για μία δεκαετία την ελληνική υπεροπλία κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Ωστόσο, η μεγαλύτερη πρόκληση για την ελληνική πλευρά εντοπίζεται στη διατήρηση της ισορροπίας στην επιφάνεια.
Το τουρκικό ναυτικό διαθέτει συνολικά 17 φρεγάτες και το 2030 θα έχει σταθεροποιηθεί στις 12, δίχως σε αυτές να προστίθενται οι εγχώριας ναυπήγησης κορβέτες (MILGEM). Αντιστρόφως, το Πολεμικό Ναυτικό (Π.Ν.) διαθέτει αυτή τη στιγμή 12 φρεγάτες και με βάση τις τρέχουσες προβλέψεις και τα συμβόλαια το 2030 θα διαθέτει –στην καλύτερη περίπτωση– 9 ή 10 μονάδες.
Αυτή τη στιγμή το Π.Ν. αναμένει τη σταδιακή παράδοση τριών γαλλικών φρεγατών τύπου FDI και στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας αναζητούνται πιστώσεις για την παραγγελία ακόμη μίας, με κόστος το οποίο υπολογίζεται στα 930 εκατ. ευρώ.
Ανάλογες πιστώσεις αναζητούνται και για την αναβάθμιση των φρεγατών τύπου ΜΕΚΟ, όπου, όπως εκτιμούν αρμόδιες πηγές, στην καλύτερη περίπτωση εκείνο που μπορεί να γίνει για τα τέσσερα πλοία είναι να εκσυγχρονιστούν τα ηλεκτρονικά συστήματά τους. Το ζήτημα της αγοράς νέων κορβετών έχει κλείσει και η Ελλάδα σχεδιάζει την περίοδο μετά το 2030 με βάση το πρόγραμμα της ευρωκορβέτας (δηλαδή της συνεργασίας με την Ε.Ε. για συμπαραγωγή πλοίων). Και, βεβαίως, η συμμετοχή στην αμερικανική φρεγάτα κλάσης «Constellation» έχει ακόμη πολύ δρόμο, έως ότου αποδειχθεί αν όντως η Ελλάδα διαθέτει τη δυνατότητα να επενδύσει τους απαιτούμενους πόρους.
Στον τομέα της Αεροπορίας η κατάσταση είναι στην παρούσα φάση ξεκάθαρα υπέρ της Πολεμικής Αεροπορίας (Π.Α.), η οποία είναι ανταγωνιστική τόσο σε επίπεδο αριθμών μαχητικών αεροσκαφών όσο και σε επίπεδο ποιότητας στόλου (διαθέτει F-16, Rafale, Mirage 2000-5 Mk2, Phantom και μελλοντικά F-35).
Η Τουρκία διαθέτει αυτή τη στιγμή έναν σημαντικό στόλο κυρίως F-16 και Phantom (συνολικά 263), ενώ εκσυγχρονίζοντας κάποια σε μορφή Viper και αγοράζοντας κάποια αυτού του τύπου φιλοδοξεί να μικρύνει την ψαλίδα. Στο πεδίο της Π.Α. η Αθήνα σχεδιάζει ορισμένες ακόμη κινήσεις, όπως η πώληση των Mirage 2000-5 όχι τόσο προκειμένου να ενισχυθεί η ισχύς, όσο για να υπάρξει εξισορρόπηση σε έναν στόλο, η συντήρηση του οποίου αποτελεί μεγάλο βάρος για έναν προϋπολογισμό με το ελληνικό μέγεθος.
Την ίδια στιγμή, πάντως, η Τουρκία αναπτύσσει σημαντικές εγχώριες δυνατότητες. Πλέον γνωστή είναι αυτή των μη επανδρωμένων αεροχημάτων (UAV) που αποτελούν μια οικονομική λύση για την επιτήρηση αλλά και την εμπλοκή σε επιχειρήσεις, αν χρειαστεί. Αυτή τη στιγμή η Τουρκία διαθέτει περίπου 220 UAV, ενώ η Ελλάδα 37, κυρίως με απαρχαιωμένα συστήματα.
Το Π.Ν. σχεδιάζει το μέλλον με βάση το πρόγραμμα της ευρωκορβέτας, ενώ η συμμετοχή μας στο αμερικανικό πρόγραμμα για τη φρεγάτα «Constellation» εκκρεμεί.
Βαλλιστικοί πύραυλοι: Η Τουρκία αναπτύσσει ευρύ οπλοστάσιο βαλλιστικών πυραύλων με εμβέλεια από 80 έως και 280 χιλιόμετρα. Κάποιοι από αυτούς τους μέσου βεληνεκούς πυραύλους βρίσκονται στο οπλοστάσιο των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων για αρκετά χρόνια (όπως τα συστήματα TOROS, YILDIRIM και BORA). Η πλέον μοντέρνα εκδοχή είναι οι πύραυλοι τύπου Cruise KARA ATMACA (κατά στόχων στην ξηρά) και ATMACA (κατά στόχων στη θάλασσα), που εκτιμάται ότι εντός του 2025 θα είναι πλήρως επιχειρησιακά αξιοποιήσιμοι. Η γκάμα μικρότερων πυραύλων της τουρκικής αμυντικής βιομηχανία είναι εκτεταμένη.
Η Τουρκία ανακοίνωσε ότι τον Αύγουστο οι εξαγωγές άμυνας και αεροδιαστημικής αυξήθηκαν κατά 12,6% σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του 2023, με τζίρο 423 εκατ. δολαρίων.
«Ατσάλινος Θόλος»: Πρόκειται για ένα πρότζεκτ της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας το οποίο φιλοδοξεί να αντιγράψει τον «Σιδερένιο Θόλο» του Ισραήλ (Iron Dome), που προσφέρει αεράμυνα πολλαπλών επιπέδων στη χώρα. Το συγκεκριμένο έργο έχει αναλάβει σειρά τουρκικών εταιρειών (Aselsan, Roketsan, Tubitak SAGE, MKEK) και έχει στόχο τη δημιουργία τεσσάρων επιπέδων αεράμυνας, που θα ξεκινάει από τα χαμηλού βεληνεκούς (5-10 χιλιόμετρα) και θα φθάνει μέχρι τα μεγάλου ύψους (πάνω από 60 χιλιόμετρα). Υπολογίζεται ότι έως το 2030 η Τουρκία θα έχει κατορθώσει να αναβαθμίσει τις εγχώριες δυνατότητες αεράμυνας, αντιγράφοντας βεβαίως, ως συνήθως, επιτυχημένα συστήματα που ήδη υπάρχουν στη διεθνή αγορά. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Τουρκία με το σύστημα SIPER (Aselsan/Roketsan) φιλοδοξεί να εξουδετερώνει στόχους σε ύψος 30 χιλιομέτρων και απόσταση άνω των 120 χιλιομέτρων, δυνατότητες, δηλαδή, παρόμοιες με εκείνες των αμερικανικών Patriot ή των ρωσικών S-400.
Οι εξαγωγές
Οι παραπάνω δραστηριότητες της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας έχουν έναν σημαντικό ρόλο και στην οικονομία της γειτονικής χώρας, καθώς αποτελούν εξαγωγικό βραχίονα. Πριν από λίγες ημέρες η γραμματεία των τουρκικών αμυντικών βιομηχανιών (SSB) ανακοίνωσε ότι τον Αύγουστο του 2024 καταγράφηκε αύξηση στις εξαγωγές άμυνας και αεροδιαστημικής κατά 12,6% σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του 2023, με τζίρο 423 εκατ. δολαρίων. Το πρώτο οκτάμηνο του 2024 οι εξαγωγές είχαν αυξηθεί συνολικά κατά 9,8% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023, αγγίζοντας τα 3,73 δισ. δολάρια. Σε ετήσια βάση το ποσοστό αύξησης των εξαγωγών προς συνολικά 171 χώρες αγγίζει το 13,4%, σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της SSB.
www.kathimerini.gr
![Γιατροί ΕΟΠΥΥ ΚΑΒΑΛΑΣ](https://www.enanews.gr/uploads/2018/11/giatroi-eopyy.png")
