ΑΜΥΝΑ

Ο πόλεμος στη Λιβύη κι ο ρόλος της Ελλάδας και της Τουρκίας

Πώς διαμορφώνεται η κατάσταση στην περιοχή – Πώς αυτό επηρεάζει τις κινήσεις Αθήνας και Άγκυρας

Οι δυνάμεις του στρατηγού Χαφτάρ βρίσκονται πολύ κοντά στην Τρίπολη, μία εξέλιξη που θέτει υπό αμφισβήτηση τη συμφωνία που υπέγραψε η Τουρκία με τον πρωθυπουργό της Λιβύης, Αλ Σαράζ.

Το ζήτημα ανέλυσε στο news.gr ο γνωστός διεθνολόγος Κωνσταντίνος Φίλης Εκτελεστικός Διευθυντής Ερευνητικών Προγραμμάτων του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων.

«Η Τουρκία βρίσκεται αυτή την στιγμή στη θέση να υποστηρίζει μια κυβέρνηση στη Λιβύη που μπορεί μεν να είναι αναγνωρισμένη διεθνώς από ΟΗΕ και ΕΕ, αλλά η στήριξη προς αυτή ακολουθεί μια φθίνουσα πορεία.

Βλέπουμε ακόμα και κράτη όπως η Ιταλία που φαίνεται πως στήριζαν περισσότερο την Τρίπολη από ότι το Τομπρούκ (έδρα του Χαφτάρ) να έχουν κάνει μια μεταστροφή.

Βλέπουμε ακόμα πως το τουρκολιβυκό σύμφωνο που έχει να κάνει με τον ορισμό της ΑΟΖ και στρατιωτική συνεργασία, έχει αφυπνίσει πάρα πολλές χώρες οι οποίες είχαν μέχρι σήμερα είτε έναν ουδέτερο ρόλο είτε ήταν αμφιταλαντευόμενες.

Βέβαια η κατάσταση στην Λιβύη είναι πολύ επισφαλής για τα σχέδια της Τουρκίας. Μπορεί να αλλάξει ώρα με την ώρα. Γιατί μπορεί να αλλάξει; Γιατί υπάρχουν πάνω από 1.500 πολιτοφυλακές που δρουν στη Λιβύη που μπορούν ανάλογα τα συμφέροντά τους πότε να στηρίζουν την μια παράταξη και πότε την άλλη.

Οπότε η αλλαγή συσχετισμών μπορεί να αλλάξει πολύ εύκολα.

Αυτή την στιγμή οι χώρες που συντάσσονται με τον Χάφταρ είναι σίγουρα περισσότερες και μπορεί να το κάνουν και με πιο δυναμικό τρόπο.

Ρωσία, Αίγυπτος, Ηνωμένα Αραβικά που είναι πολύ σημαντικός παίχτης.

Οι ΗΠΑ φαίνεται πως είναι σε μια σύγχυση. Μια σύγχυση που επιτρέπει σε άλλες δυνάμεις να ενεργοποιούνται θέλοντας να εξυπηρετήσουν τα δικά τους συμφέροντα. Από την άλλη όμως δεν φαίνεται να δίνουν κάποιο πράσινο φως στην Τουρκία για τις δικές της δράσης στη Λιβύη. Μάλλον το αντίθετο δείχνει η τηλεφωνική επικοινωνία Τραμπ με τον Αλ Σίσι στην Αίγυπτο.

Η Ρωσία έχει πλέον ισχυρό πάτημα στη Λιβύη, το οποίο και προφανώς δεν επιθυμούν οι ΗΠΑ.

Αυτό λέει πως ο αμερικανικός παράγοντας δύσκολα θα στηριχθεί στην Τουρκία ώστε με την σειρά της αυτή να στηρίξει το καθεστώς Αλ Σαράζ.

Ένα καθεστώς που στην παρούσα φάση δείχνει αρκετά εύθραυστο.

Ποιοι είναι οι στόχοι της Τουρκίας;

Θέλοντας να αναβιώσει εν μέρει την Οθωμανική Αυτοκρατορία με βάση και το νεοοθωμανικό δόγμα του Ερντογάν, επιζητά την δημιουργία φιλικών προς αυτήν καθεστώτων σε μια ακτίνα δράσης πολύ πέρα από τα σύνορά της. Κάτι που επιχείρησε και στις αραβικές εξεγέρσεις. Ήθελε να δημιουργήσει μια ακτίνα ελέγχου κρατών από τη Τυνησία μέχρι την Συρία, μέσω της μουσουλμανικής αδερφότητας με την οποία συνδέεται οργανικά η Τουρκία, πράγμα το οποίο δεν κατάφερε αλλά προσπαθεί να το επαναλάβει τώρα στην περίπτωση της Λιβύης.

Δεύτερο είναι ότι η Τουρκία θέλει να εγκαθιδρυθεί και στρατιωτικά στην περιοχή για να έχει ισχυρό πάτημα την επόμενη μέρα.

Θέλει να έχει λόγο και ρόλο στις εξελίξεις την επόμενη μέρα. Αν δεν έχεις παρουσία είτε διπλωματική είτε στρατιωτική δεν μπορείς να επηρεάσεις τις εξελίξεις.

Από την άλλη η Λιβύη είναι αρκετά διαφορετική περίπτωση από την Συρία. Στην Συρία η Τουρκία λόγω της γειτνίασης είχε επιχειρησιακές διευκολύνσεις. Στην Συρία επίσης η Τουρκία είχε εμπλοκή από την αρχή του πολέμου το 2011 έστω και αν αυτή απέτυχε, μέχρι που αποφάσισε να κάνει την κυβίστηση και να στραφεί στο καθεστώς Άσσαντ μέσω Ρωσίας και Ιράν. Στη Συρία επίσης το διακύβευμα για την Τουρκία ήταν επίσης πολύ μεγαλύτερο. Ήταν η αναχαίτιση των Κούρδων που ήταν ζωτικής σημασίας για την Τουρκία. Στη Συρία υπήρχε και ομοθυμία των κομμάτων στο εσωτερικό της Τουρκίας πλην του φιλοκουρδικού, κάτι που δεν ισχύει για την Λιβύη.

Στη Λιβύη, με κάθε επιφύλαξη, όπως τα πράγματα εξελίσσονται δείχνουν πως είτε η Τουρκία θα πρέπει να εμπλακεί στρατιωτικά στη Λιβύη με πιο ενεργό τρόπο από ότι το έχει κάνει μέχρι τώρα, με αποστολή στρατιωτών για να μπορέσει να σώσει ένα καθεστώς που είναι μαριονέτα της και χωρίς το οποίο τα συμφέροντά της θα τεθούν σε μεγάλο κίνδυνο ή θα πρέπει να περιμένει τις εξελίξεις με τον κίνδυνο να ανατραπεί ο Αλ Σαράζ. Για μένα το ιδανικό σενάριο για την Τουρκία θα είναι να γίνει μια ισοπαλία στο πεδίο των μαχών της Λιβύης και μέσω αυτής να παρέμβει η διεθνής κοινότητα και να αποσταλεί ακόμα και ειρηνευτική δύναμη από τον ΟΗΕ στην οποία θα ήθελε να συμμετάσχει και η Τουρκία με δικές της δυνάμεις. Δεν ξέρω όμως κατά πόσο αυτό μπορεί να γίνει πραγματικότητα.

Στο θέμα του πολέμου δι’ αντιπροσώπων, αυτό που μπορούμε να πούμε είναι ότι υφίσταται μεταξύ Τουρκίας και Αιγύπτου.

Η Ελλάδα δεν έχει ακόμα και πρέπει προφανώς να αποκτήσει τα δικά της ερείσματα που αυτή την στιγμή έχει περισσότερο μέσω των συμμάχων της και των εταίρων της.

Πρέπει κανείς να δει πως θα εξελιχθούν όλα σε σχέση και με το Ιντλίπ μια περιοχή που είναι συμφωνημένο πως είναι μια περιοχή αποκλιμάκωσης των εντάσεων, κάτι που τώρα παραβιάζεται.

Από την άλλη έχουμε και το ταξίδι του Ερντογάν στην Ρωσία κατά το οποίο θα προσπαθήσει να αποτρέψει την επιδείνωση των σχέσεων με την Μόσχα γιατί μετά οι επιλογές για την Άγκυρα θα είναι ακόμα πιο συρρικνωμένες

Ως προς το θέμα της στάσης της Ελλάδας και την αποστολή τουρκικών στρατευμάτων στην Λιβύη δεν είναι προς το συμφέρον της Αθήνας να κάνει κάποιες ενέργειες από μόνη της. Αυτό που κάνει η Τουρκία μας διευκολύνει ως χώρα σε αυτό να κερδίζουμε επιχειρήματα απέναντι στην Άγκυρα. Για να πείθει η Αθήνα την Διεθνή κοινότητα και τους ενδιαφερόμενους για τα τεκτενόμενα στην Ανατολική Μεσόγειο για τον αντιπαραγωγικό ρόλο της Τουρκίας.

Δηλαδή η Τουρκία δεν την ενδιαφέρει αν θα προκληθεί αναστάτωση αρκεί να είναι παρούσα στις διαπραγματεύσεις.

Το δεύτερο είναι πως με την αποστολή τζιχαντιστικών δυνάμεων στην Λιβύη υπάρχει ο κίνδυνος επανάκαμψής τους. Ήδη υπάρχουν και αποτελούν ένα από τα μέρη που εμπλέκονται στον πόλεμο εκεί.

Όλος αυτός ο αντιπαραγωγικός ρόλος της Τουρκίας μας δίνει ως χώρα ένα καλό επιχείρημα να λέμε ότι η Άγκυρα δεν λειτουργεί μόνο παραβατικά αλλά και πολλές φορές και αποσταθεροποιητικά. Πέραν αυτού η Ελλάδα δεν χρειάζεται να κάνει περισσότερα. Η Τουρκία έχει εγκλωβιστεί στην ρητορική με τις υποσχέσεις του προέδρου της σε σχέση με την Λιβύη και δύσκολα μπορεί να απεμπλακεί».

ΑπάντησηΑκύρωση απάντησης

ΑΜΥΝΑ

ΥΠΕΘΑ Ν. Παναγιωτόπουλος: «Οι 2+2 κατευθύνσεις της επόμενης ημέρας»

Του Νικόλαου Ι. Παναγιωτόπουλου,

Υπουργού Εθνικής Αμύνης

«Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας της επόμενης μέρας, όποιος και να είναι αυτός πρέπει να αφιερωθεί με όλες του τις δυνάμεις στο έργο της ενίσχυσης των Ενόπλων Δυνάμεων. Είναι έργο εθνικής σημασίας και ακόμα κατεπείγον γιατί οι γεωπολιτικές συνθήκες περιπλέκονται.

Πρώτα είναι η ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων με οπλικά συστήματα, αλλά και η συνέχεια της προσπάθειας για συντήρηση και αναβάθμιση των υπαρχόντων. Και στους δύο τομείς έχουν γίνει σπουδαία πράγματα κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες. Η προσπάθεια όμως σίγουρα δεν διακόπτεται, εντατικοποιείται, διότι οι ανάγκες υπάρχουν και παραμένουν. Σε αυτό το πλαίσιο καλούμαστε να κινηθούμε με ταχύτητα, διαφάνεια και αποτελεσματικότητα για να ολοκληρώσουμε τις μεγάλες αποφάσεις για την πρόσκτηση των νέων οπλικών συστημάτων, αλλά και να υλοποιήσουμε τις αποφάσεις που ήδη έχουν ληφθεί.

Δεύτερον η εντατική αμυντική διπλωματία. Ανοίξαμε δρόμους που ούτε μπορούσαμε να διανοηθούμε ότι υπάρχουν όλα αυτά τα χρόνια, αναπτύσσοντας στρατηγικές σχέσεις και συμμαχίες όχι μόνο με τις ΗΠΑ και τη Γαλλία που είναι προφανείς ισχυροί συμμαχικοί εταίροι, αλλά και με άλλες χώρες όπως το Ισραήλ, η Αίγυπτος, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Σαουδική Αραβία και άλλες.

Σε επίπεδο Ε.Ε. προσωπικές σχέσεις με τους εταίρους Υπουργούς είναι απολύτως επιβεβλημένες. Εκτός από αυτούς τους δύο άξονες εκτιμώ ότι η κατάσταση στην Ουκρανία και οι απαιτήσεις που έχουν δημιουργηθεί, αποτελούν μια πρώτης τάξης ευκαιρία για την εγχώρια αμυντική βιομηχανία.

Ασφαλώς πρέπει να συνεχιστούν οι προσπάθειες της μέριμνας προς το προσωπικό. Λύσαμε κάποια προβλήματα, δεν δεχθήκαμε ποτέ ότι τα λύσαμε όλα, εκτιμώ στο κέντρο αυτής της προσπάθειας βρίσκεται η ολοκλήρωση και υλοποίηση του νέου Μισθολογίου για τις Ένοπλες Δυνάμεις, το οποίο εδώ και αρκετούς μήνες είναι υπό επεξεργασία από τα Επιτελεία. Γιατί είναι σωστό και δίκαιο το προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων να αμείβεται ανάλογα με τις υπηρεσίες που πρόσφερε αποδεδειγμένα και συνεχίζει να προσφέρει στην Πατρίδα και αυτό είναι το κεντρικό σημείο της παρέμβασης της επόμενης ημέρας».

ΑΜΥΝΑ

Παναγιωτόπουλος (ΥΕΘΑ): Δεν πιστεύω ότι οι στρατηγικοί στόχοι της Τουρκίας θα αλλάξουν

Τα F-35 είναι το μέλλον της Πολεμικής Αεροπορίας

Ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις βρίσκονται σε καλύτερο σημείο από παλιότερα, αλλά και πως «δεν θα ακυρώσουμε καμία παραγγελία επειδή τώρα είμαστε καλύτερα με τους Τούρκους» ανέφερε ο υπουργός Άμυνας, Νίκος Παναγιωτόπουλος μιλώντας στο 8ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών που διεξάγεται στους Δελφούς μεταξύ 26 και 29 Απριλίου και τελεί υπό την Αιγίδα της Α.Ε της Προέδρου της Δημοκρατίας, Κατερίνας Σακελλαροπούλου.

Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος του MEGA και της Βραδυνής, Ιορδάνης Χασαπόπουλος.

Για τις σχέσεις με την Τουρκία, ο υπουργός ανέφερε πως «Υπάρχουν κανάλια επικοινωνίας. Θεωρώ ότι αυτή η κατάσταση ίσως μπορούσε να οδηγήσει σε καλύτερη συνεννόηση των δύο πλευρών. Όμως δεν πιστεύω πως μακροπρόθεσμα οι στρατηγικοί στόχοι της Τουρκίας στην περιοχή θα αλλάξουν.

Δεν θα ακυρώσουμε καμία παραγγελία επειδή τώρα είμαστε καλύτερα με τους Τούρκους.

Όλη η προσπάθεια αναβάθμισης και ενδυνάμωσης της αποτρεπτικής ισχύος της χώρας συνεχίζεται με αμείωτους ρυθμούς. Το δόγμα της «γαλάζιας πατρίδας» ζει και βασιλεύει». Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να συνεχίσουμε την προσπάθεια να είμαστε μια χώρα άκρως αποτρεπτική».

Περιγράφοντας τους τέσσερις βασικούς άξονες της επόμενης ημέρας για το υπουργείο Άμυνας, ο Νίκος Παναγιωτόπουλος σημείωσε: «Αμυντική διπλωματία και εξοπλισμοί και αμυντική βιομηχανία και προσωπικό».

Ενώ ερωτώμενος σχετικά με τις αποδοχές του προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων, δήλωσε:

«Το προσωπικό έδειξε μέσα από σειρά αποστολές αποτελεσματικότητα. Έδειξε ότι αξίζει να αμειφθεί γι αυτό δεδομένου ότι και στα χρόνια της οικονομικής δυσκολίας οι περικοπές ήταν αναλογικά περισσότερες από αλλού. Αυτή η αδικία πρέπει να αρθεί και να προσελκύσουμε έμψυχο δυναμικό στις Ένοπλες Δυνάμεις. Κάναμε ό,τι μπορούσαμε με δεδομένο ότι η προτεραιότητα ήταν οι εξοπλισμοί. Δόθηκε μια σχετική οικονομική ενίσχυση. Ο πρωθυπουργός εξήγγειλε και υλοποιούμε κάποια οικονομικά κίνητρα.

Το νέο μισθολόγιο είναι υπό επεξεργασία.

Σύντομα ο πρωθυπουργός θα έχει την τελική πρόταση. Θα την υποβάλλουμε στο υπουργείο Οικονομικών. Θεωρώ ότι την επόμενη μέρα σύντομα θα είμαστε σε θέση κάνουμε ανακοινώσεις. Είναι ένα ειδικό ζήτημα που αφορά το νέο μισθολόγιο των Ενόπλων Δυνάμεων. Αποκαθιστά αδικίες, στρεβλώσεις και το δίκαιο».

Για τα 2+2 C-130 από τις ΗΠΑ, ο υπουργός Άμυνας, σημείωσε:

«Τα C-130 είναι ένας στόλος που εξαιτίας της αδυναμίας επαρκούς υποστήριξης, είχαν μειωθεί πολύ σε διαθεσιμότητες. Αναζητήσαμε και δρομολογήσαμε λύσεις, για να δούμε κατά πόσο υπήρχε η δυνατότητα απόκτησης κάποιων τέτοιων αεροσκαφών μέσω του προγράμματος πλεονάζοντας υλικού των ΗΠΑ. Βελτιώνουμε τους αριθμούς μας. Όταν οι ΗΠΑ σου προσφέρουν δύο από το απόθεμά τους δεν έχεις παρά να δεχθείς».

Όσο για τα F- 35, ο Νίκος Παναγιωτόπουλος σημείωσε:

«Τα F-35 είναι 5ης γενιάς. Είναι το μέλλον της Πολεμικής Αεροπορίας με φοβερές δυνατότητες, ηλεκτρονική αναβάθμιση αυτών των αεροσκαφών και κάποια στοιχεία stealth. Βρισκόμαστε σε μια φάση που έχοντας πάρει το “πράσινο φως” για να μπούμε στο πρόγραμμα, έχει κατατεθεί η προσφορά και περιμένουμε την απάντηση για να ξεκινήσουμε την τελική διαπραγμάτευση, ώστε να τα πάρουμε το 2028 – 2029».

Τέλος, για το ρόλο της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας στο πλαίσιο των εξοπλιστικών προγραμμάτων που τρέχουν, για το οποίο έχει γίνει αρκετή κριτική, ο υπουργός ανέφερε: «Η Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία είναι το κύριο ζήτημα σε ό,τι αφορά την ατζέντα της Άμυνας την επόμενη ημέρα.

Μέσα από τις δουλειές που κλείσαμε και τα καινούργια συστήματα και την προσπάθεια αναβάθμισης των υπαρχόντων μεγάλο κομμάτι είναι η ύπαρξη εξωστρεφούς ανταγωνιστικής παραγωγικής εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας. Αν τόσα χρόνια δεν υπήρχε έντονο αντικείμενο τώρα με όλα αυτά που γίνονται θεωρώ ότι η αναβάθμιση της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας είναι αναγκαία προϋπόθεση».

ΑΜΥΝΑ

Επίσκεψη ΥΠΕΘΑ Ν. Παναγιωτόπουλου με Χαρδαλιά, Φλώρο και Μητσοτάκη στην ΔΥΚ και ΚΕΕΔ

Ο Υπουργός Εθνικής Αμύνης κ. Νικόλαος Παναγιωτόπουλος, ο Υφυπουργός Εθνικής Αμύνης κ. Νικόλαος Χαρδαλιάς και ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος συνόδευσαν τον Πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη κατά τις επισκέψεις του στη Διοίκηση Υποβρυχίων Καταστροφών (ΔΥΚ) στον Σκαραμαγκά και το Κέντρο Εκπαιδεύσεως Ειδικών Δυνάμεων (ΚΕΕΔ) στο Μεγάλο Πεύκο.

Παρόντες ήταν επίσης ο Αρχηγός ΓΕΣ Αντιστράτηγος Άγγελος Χουδελούδης, ο Αρχηγός ΓΕΝ Αντιναύαρχος Ιωάννης Δρυμούσης, ο Διοικητής Διοικήσεως Ειδικού Πολέμου του ΓΕΕΘΑ Αντιστράτηγος Δημήτριος Χούπης, ο Διοικητής της ΔΥΚ Πλοίαρχος Κωνσταντίνος Νασσόπουλος και ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας κ. Θάνος Ντόκος.

Στην έδρα της ΔΥΚ πραγματοποιήθηκε μικρής κλίμακας άσκηση επιδείξεως με τη συμμετοχή εννέα τελειοφοίτων της Σειράς 197 – 198 ενώ στο ΚΕΕΔ έγινε επίδειξη με την ανάπτυξη ελικοπτέρων, εξωλέμβιων Zodiac, jet ski και αλεξιπτωτιστών με Αντικειμενικό Σκοπό την κατάληψη ακτής και τη διάσωση ομήρου.