ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Μαθιός Ρήγας (Energean): Η αποθήκευση CO2 δεν είναι δικαιολογία για να παράγονται υδρογονάνθρακες, αλλά μια λύση για να επιβιώσουν οι βιομηχανίες
Η απανθρακοποίηση με τη δέσμευση και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα (CO2) δεν αποτελεί μια δικαιολογία για να συνεχίζεται η παραγωγή υδρογονανθράκων, αλλά μια λύση για να επιβεβαιώσουν οι βιομηχανίες και να συνεχιστεί η οικονομική δραστηριότητα και η καθημερινότητα στις κοινωνίες. Αυτό είναι και το νόημα της μεγάλης επένδυσης που θα επιτρέψει στον Πρίνο την ασφαλή αποθήκευση CO2 και θα διατηρήσει τη βιομηχανική δραστηριότητα στον Κόλπο της Καβάλας για τις επόμενες δεκαετίες.
Το σαφές αυτό μήνυμα έστειλε ο κ. Μαθιός Ρήγας, Διευθύνων Σύμβουλος του ομίλου Energean μιλώντας στη διάρκεια συζήτησης που διοργανώθηκε στο ελληνικό περίπτερο, στο πλαίσιο της Διάσκεψης COP29 για το κλίμα. Ο ίδιος τόνισε ότι η Energean υπήρξε η πρώτη εταιρεία έρευνας και ανάπτυξης υδρογονανθράκων στον κόσμο, η οποία ήδη από τον Δεκέμβριο του 2019 δεσμεύθηκε για το NetZero, για την επίτευξη μηδενικού ισοζυγίου εκπομπών αερίων των θερμοκηπίων έως το 2050. «Έκτοτε, με άξονα την στροφή μας από το πετρέλαιο στο φυσικό αέριο, επιτύχαμε να μειώσουμε το ανθρακικό μας αποτύπωμα κατά 85%, πολλαπλασιάζοντας, παράλληλα, την παραγωγή μας», τόνισε χαρακτηριστικά. Για να προσθέσει ότι ο όμιλος είναι απολύτως διαφανής σε όλες του τις επιχειρησιακές λειτουργίες και, επομένως, οιεπιδόσεις του με βάση τα κριτήρια για το Περιβάλλον, την Κοινωνία και την Εταιρική Διακυβέρνηση δημοσιεύονται στις Εκθέσεις Βιωσιμότητας και ελέγχονται από ανεξάρτητους οίκους, αποσπώντας, μάλιστα, κορυφαίες διακρίσεις και αξιολογήσεις.
Ανάγκη για αξιόπιστη ενέργεια, σταθεροτητα και γρήγορες αποφάσεις
Ο ίδιος επεσήμανε ότι η ανάγκη για αξιόπιστη ενέργεια, με επίκεντρο την παραγωγή φυσικού αερίου, εντείνεται, αναφέροντας χαρακτηριστικά το παράδειγμα της Αιγύπτου, η οποία ταλαιπωρείται από διακοπές στην ηλεκτροδότηση ακριβώς λόγω της έλλειψης φυσικού αερίου που την χαρακτηρίζει. «Η Energean καλύπτει πάνω από το 50% των αναγκών του Ισραήλ σε φυσικό αέριο», είπε ο Διευθύνων Σύμβουλος της Energean, χαρακτηρίζοντας την περίπτωση της χώρας ως επιτυχημένο παράδειγμα απεξάρτησης από τις εισαγωγές και επίτευξης ενεργειακής αυτάρκειας, με άξονα τη λήψη έγκαιρων αποφάσεων. «Για να προχωρούν οι επενδύσεις, απαιτούνταιγρήγορες αποφάσεις από τις κυβερνήσεις, μακριά από γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, όπως ισχύει στο Ισραήλ. Επίσης, πρέπει να υπάρχει ξεκάθαρο και σταθερό φορολογικό και θεσμικό πλαίσιο.Χαρακτηριστική εδώ είναι η περίπτωση της Αιγύπτου όπου οι φορολογικοί συντελεστές παραμένουν αμετάβλητοι εδώ και περίπου 100 χρόνια», ανέφερε ο κ. Ρήγας. Για να προσθέσει ότι, όταν υπάρχει όραμα, όπως στην περίπτωση του έργου για την αποθήκευση CO2 στον Πρίνο, οι αρμόδιες αρχές ανταποκρίνονται και φροντίζουν για την έγκαιρη αδειοδότηση και την διασφάλιση των απαραίτητων χρηματοδοτήσεων για την υλοποίηση.
Κλείνοντας ο κ. Ρήγας ανέφερε χαρακτηριστικά ότι η μέριμνα για το Κλίμα ουσιαστικά δίνει στις επιχειρήσεις την άδεια για να συνεχίσουν να υπάρχουν. «Ωστόσο, απαιτούνται από εμάς αποτελέσματα προκειμένου οι επιχειρήσεις να αναπτύσσονται,οι μέτοχοι, οι επενδυτές και οι χρηματοδοτικοί οργανισμοί να έχουν αποδόσεις, αλλά και τα κράτη να έχουν φορολογικά έσοδα», τόνισε ο κ. Μαθιός Ρήγας.
Η συζήτηση στην οποία συμμετείχε ο κ. Ρήγας είχε ως αντικείμενο την «Επανίδρυση της βιομηχανίας φυσικού αερίου και προσαρμογή της στην ενεργειακή μετάβαση». Τον συντονισμό είχε ο CarlosPascual, Αντιπρόεδρος της S&P, ενώ συμμετείχαν και η Αλεξάνδρα Σδούκου, Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο OsamaMobarez, Γενικός Γραμματέας του EastMediterraneanGasForum, και ο SagiGanot–Shachar, Επικεφαλής Ρυθμιστικού Πλαισίου και Εμπορικών Υποθέσεων στο Υπουργείο Ενέργειας και Υποδομών του Ισραήλ.
ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Ν. Ρήγας (EnEarth): Από τα πιο προωθημένα έργα στην Ευρώπη το Prinos CO2 Storage, κρίσιμη η οικονομική βιωσιμότητα όλης της αλυσίδας»
To έργο της αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα (CO2) στον Πρίνο βρέθηκε στο επίκεντρο της συζήτησης με θέμα «Άμβλυνση της κλιματικής αλλαγής και απανθρακοποίηση της βιομηχανίας με δέσμευση και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα» που πραγματοποιήθηκε στο ελληνικό περίπτερο, στο πλαίσιο της Διάσκεψης COP29 για το Κλίμα.
Στο πάνελ συμμετείχε ο κ. Νικόλας Ρήγας, Επικεφαλής του Τομέα Αποθήκευσης CO2 της EnEarth, θυγατρικής της Energean, ο οποίος και τόνισε ότι «χωρίς τη δέσμευση και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα (CCS), δεν είναι δυνατό να υπάρξει βιώσιμη ανάπτυξη και βιομηχανικοί κλάδοι, όπως το τσιμέντο, ούτε και προϊόντα απαραιτητα για την πράσινη ενεργειακή μετάβαση να συνεχίσουν να παράγονται». Το έργο στον Πρίνο αποτελεί ένα από τα πλέον προωθημένα projects αποθήκευσης CO2 στην Ευρώπη. Έχει ενταχθεί στα Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος (Projects of Common Interest – PCI) της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχει ήδη εγκεκριμένη χρηματοδότηση 150 εκατ. ευρώ για την πρώτη φάση του έργου στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Recovery & Resilience Fund – RRF). Επιπλέον, έχει επιβεβαιωθεί η δυνατότητα αποθήκευσης 1 εκατ. τόνων CO2 ετησίως με απόλυτη ασφάλεια, καθώς ο ταμιευτήρας του Πρίνου θεωρείται ιδανικός για την διαδικασία αποθήκευσης CO2.
Η EnEarth έχει καταθέσει στην Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονονθράκων και Ενεργειακών Πόρων αίτηση για την απόκτηση Άδειας Αποθήκευσης CO2 για 1 εκατ. τόνους ετησίως, ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη οι απαραίτητες γεωφυσικές και τεχνικές μελέτες που θα επιβεβαιώσουν την δυνατότητα αποθήκευσης 3 εκατ. τόνων ετησίως με την υλοποίηση της δεύτερης φάσης. Ο κ. Ρήγας επεσήμανε ότι «αυτό θα είναι μια πολύ καλή αρχή, έστω και αν δεν επαρκεί για την κάλυψη των αναγκών της βιομηχανίας στην Ελλάδα και στις γειτονικές περιοχές». Ο ίδιος πρόσθεσε, ωστόσο, ότι θα απαιτηθεί σειρά γεωτρήσεων για να επιβεβαιωθεί στην πράξη η δυναμικότητα αποθήκευσης και η ιδανική συχνότητα έγχυσης CO2. Επένδυση πάνω από 1 δισεκ. ευρώ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει καταστήσει σαφές ότι τα έργα δέσμευσης και αποθήκευσης CO2 γίνονται όχι για να συνεχιστεί η παραγωγή υδρογονανθράκων, αλλά για να απανθρακοποιηθούν και να συνεχίσουν να λειτουργούν οι βιομηχανίες που δεν έχουν δυνατότητα να μειώσουν τις εκπομπές CO2 μέσω υποκατάστασης καυσίμου (hard to abate industry). Το έργο της αποθήκευσης CO2 στον Πρίνο θα απαιτήσει επένδυση που θα υπερβεί το 1 δισεκατομμύριο ευρώ και, όπως επεσήμανε ο Επικεφαλής του Τομέα Αποθήκευσης CO2 της EnEarth, για την υλοποίηση του έργου είναι κρίσιμο να διασφαλισθεί η οικονομική βιωσιμότητα συνολικά της αλυσίδας, από τη δέσμευση έως την αποθήκευση. «Το βασικότερο θέμα συζήτησης στο COP 29 είναι η διασφάλιση των οικονομικών πόρων που απαιτούνται για τα έργα που χρειάζεται να εκτελεσθούν στο πλαίσιο των δράσεων για το Κλίμα», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Ρήγας. Σημειώνεται ότι η EnEarth έχει ήδη υποβάλει πρόταση στο πλαίσιο του προγράμματος Connecting Europe Facility για χρηματοδότηση της β΄ φάσης του έργου που αφορά την κατασκευή του σταθμού παραλαβής υγροποιημένου φυσικού αερίου, ο σχεδιασμός του οποίου έχει ολοκληρωθεί. O σταθμός ειναι απολυτα αναγκαίος για να εξυπηρετήσει τις ποσότητες CO2 που θα φτάνουν προς αποθήκευση στον Πρίνο.
Κλείνοντας, ο κ. Ρήγας στάθηκε στο ότι το έργο της αποθήκευσης CO2 στον Πρίνο αποτελεί ένα μέρος μιας «πράσινης» αλυσίδας μεγάλης σημασίας για τη βιομηχανία, την οικονομία αλλά και την καθημερινότητα όλων μας.
«Απαιτείται στενή συνεργασία όλων των κρίκων της αλυσίδας, των ρυθμιστικών και αδειοδοτικών αρχών, των βιομηχανιών που θα δεσμεύουν CO2, των οργανισμών που θα αναλάβουν την υγροποίηση και την μεταφορά και, φυσικά, των επιχειρήσεων που θα διαχειριστούν την αποθήκευση. Η στενή συνεργασία είναι ο μόνος τρόπος για να επιτύχουμε την γρήγορη και με το χαμηλότερο δυνατό κόστος αποθήκευση CO2. Αν ένας κρίκος δεν ανταποκριθεί, δεν υπάρχει αλυσίδα και, άρα, ούτε και βιώσιμη ανάπτυξη», επεσήμανε με έμφαση ο κ. Νικόλας Ρήγας.
Τη συζήτηση συντόνισε ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΔΕΥΕΠ κ. Αριστοφάνης Στεφάτος, ενώ συμμετείχαν ο Διευθύνων Σύμβουλος του Global CCS Institute κ.Jarad Daniels, o Επικεφαλής του Τομέα Πολυμερών Σχέσεων της Γενικής Διεύθυνσης Δράσης για το Κλίμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης κ. Δημήτρης Ζευγωλής καθώς και ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας και μέλος του δ.σ. του ΔΕΣΦΑ κ. Θεόδωρος Τσακίρης.
ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Οι μηδενικές τιμές στις ΑΠΕ | Τα “απόνερα” στα τιμολόγια και οι “ριπές” ενεργειακής δημοκρατίας
Απέναντι στο “γόρδιο” δεσμό της ενέργειας βρίσκεται η κυβέρνηση, με δεδομένο το χρηματιστηριακό τρόπο τιμολόγησης, προσπαθώντας αφενός να κρατήσει το ενδιαφέρον για επενδύσεις στις ΑΠΕ, να βρει ισορροπίες σε χωροταξικά θέματα αλλά και να περάσει τον τελικό καταναλωτή ένα σχετικό μέρισμα από τα οφέλη της πράσινης ενέργειας.
Βασικό χαρακτηριστικό της αγοράς ενέργειας, που δημιουργεί “εστίες” προβληματισμού για τη βιωσιμότητα των έργων αλλά και για την “ασυμμετρία” που καταγράφεται με τις χρεώσεις στον τελικό καταναλωτή είναι οι μηδενικές τιμές ή σχεδόν μηδενικές. Από την άλλη, οι καταναλωτές βλέπουν έντονη μεταβλητότητα στα τιμολόγιά τους, ενώ έχουν να αντιμετωπίσουν προβλέψεις για “ακριβό” ρεύμα για μια ακόμη διετία, παρά την άνοδο της διείσδυσης των ΑΠΕ στο μίγμα παραγωγής και τα προαναφερθέντα φαινόμενα των μηδενικών τιμών, που ωστόσο εκτοξεύονται τις ώρες αιχμής, το μεσημέρι και το βράδυ, λόγω του χρηματιστηριακού τρόπου διαπραγμάτευσης, με “βάση” τη λεγόμενη “οριακή τιμή”, που προσφέρεται καλύπτοντας τη ζήτηση, είτε από θερμικές μονάδες φυσικού αερίου και λιγνιτών, από εισαγωγές ή τα υδροηλεκτρικά.
Mε δεδομένο το πλαίσιο της ΕΕ η κυβέρνηση προσπαθεί, αφενός να κρατήσει το ενδιαφέρον για επενδύσεις στις ΑΠΕ, να βρει ισορροπίες σε χωροταξικά θέματα αλλά και να περάσει τον τελικό καταναλωτή ένα σχετικό μέρισμα από τα οφέλη της πράσινης ενέργειας.
Οι μηδενικές τιμές
Να σημειωθεί ότι τις Κυριακές 13 και 20 Οκτωβρίου οι τιμές καταγράφηκαν μηδενικές ή σχεδόν μηδενικές ακόμη και κατά τις βραδινές ώρες στο Χρηματιστήριο Ενέργειας, ενώ την 28η Οκτωβρίου το κόστος ανά MWh ήταν στο 1 ευρώ για δύο ώρες για να εκτοξευθεί στα 145,90 ευρώ στις 4 το απόγευμα, σημειώνοντας ποσοστιαία αύξηση 14.590%.
Αξίζει, επίσης, να επισημάνουμε ότι σύμφωνα με τα στοιχεία του ευρωπαϊκού οργανισμού των διαχειριστών συστημάτων ηλεκτρικής ενέργειας ENTSO-e, η Ελλάδα το πρώτο τρίμηνο του 2024 είχε για 33 ώρες μηδενικές ή σχεδόν μηδενικές (κάτω από 1 € /MWh) τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στη χονδρεμπορική αγορά της επόμενης μέρας (DAM), εκ των οποίων οι 31 ώρες ήταν τον Μάρτιο. Την ίδια περίοδο του 2023 αυτό συνέβη για 10 ώρες, ενώ το πρώτο τρίμηνο του 2022 κάτι τέτοιο δεν συνέβη ποτέ.
Τα στοιχεία για την αγορά και τις ΑΠΕ το 2024
Συνολικά, δε, αποκλιμάκωση των τιμών χονδρικής ρεύματος, συνοδευόμενη από μεγάλη αύξηση της παραγωγής ΑΠΕ, χαρακτήρισε την ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας το β’ τρίμηνο του 2024, με το φαινόμενο ωστόσο των αρνητικών τιμών να γίνεται συχνότερο.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την έκθεση τριμήνου της ΕΕ για την αγορά ηλεκτρισμού, η μέση τιμή στη χονδρική αγορά διαμορφώθηκε στα 60 ευρώ/MWh, υποχωρώντας κατά 33% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023 και 11% συγκριτικά με το πρώτο τρίμηνο του 2024.
Σε ότι αφορά τις τιμές λιανικής, διαμορφώθηκαν κατά μέσο όρο στα 239 ευρώ/MWh, καταγράφοντας ετήσια μείωση 8% και 3% σε σχέση με το α’ τρίμηνο. Έτσι, το πρώτο εξάμηνο του 2024, η μέση λιανική τιμή ήταν στα 243 ευρώ/MWh, 10% χαμηλότερα από την ίδια περίοδο το 2023.
Η πτωτική αυτή τάση στη χονδρική είχε ως αποτέλεσμα οι ώρες που καταγράφηκαν αρνητικές τιμές να αυξηθούν σημαντικά. Συγκεκριμένα, κατά το τρίμηνο αυτό έφτασαν τις 4.166 ώρες, με μια άνοδο 189% σε σχέση με το 2023. Οι περισσότερες καταγράφηκαν τον Μάιο (1.573), στο μεγαλύτερο μέρος των ευρωπαϊκών αγορών. Όπως σημειώνει η Κομισιόν, σηματοδοτούν την ανάγκη για ευελιξία, περισσότερες διασυνδέσεις και κίνητρα για λύσεις απόκρισης ζήτησης και αποθήκευσης ενέργειας.
Υπενθυμίζεται, δε, ότι οι αρνητικές τιμές στην Αγορά Επόμενης Ημέρας επιδεινώνουν τα έσοδα των μονάδων ΑΠΕ σε συμβάσεις Feed-in-Premium (Συμβάσεις Ενίσχυσης Διαφορικής Προσαύξησης – ΣΕΔΠ).
Μάλιστα ακόμα και όταν υπάρξουν μηδενικές (και όχι αρνητικές) τιμές για τουλάχιστον 2 ώρες, αναστέλλεται η καταβολή λειτουργικής ενίσχυσης από τον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ) για τις μονάδες με συμβάσεις Λειτουργικής Ενίσχυσης Διαφορικής Προσαύξησης (ΣΕΔΠ) (δηλαδή αποζημιώνεται και από τις αγορές ενέργειας και από τον Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης – ΔΑΠΕΕΠ), με αποτέλεσμα να προκύπτει πρόβλημα αποζημίωσης και βιωσιμότητας των εν λόγω μονάδων, που αποτελούν το 50% περίπου του εν λειτουργία εγχώριου «πράσινου» χαρτοφυλακίου.
Παράλληλα, οι μηδενικές και οι αρνητικές τιμές ενέργειας στην Αγορά Επόμενης Ημέρας επιδεινώνουν τις εισροές του ΕΛΑΠΕ και, κατά συνέπεια, το ισοζύγιό του. Πάντως, ο πολλαπλασιασμός των μηδενικών τιμών συμβάλει στην περαιτέρω αποκλιμάκωση της μέσης χονδρεμπορικής τιμής στην αγορά επόμενης ενέργειας, γεγονός που εν γένει δύναται να αποβεί σε όφελος του τελικού καταναλωτή.
Τα μηνύματα για τη χονδρική
Ωστόσο το φαινόμενο αυτό των “απόνερων” των μηδενικών τιμών δεν είναι διαρκές και κυρίως εμφανίζεται περιόδους με χαμηλή ζήτηση και υψηλή παραγωγή από αιολικά, κυρίως, αλλά και φωτοβολταϊκά, δηλαδή το φθινόπωρο και την άνοιξη. Δεν μπορεί όμως να “κουρέψει” σε μόνιμη βάση την τιμή στη χονδρεμπορική αγορά αλλά και να διαμορφώσει ένα πλαίσιο ασφαλούς προβλεψιμότητας, καθώς η έλλειψη υποδομών αποθήκευσης ενισχύει τη λεγόμενη “στοχαστικότητα” των ΑΠΕ, δηλαδή τις αυξομειώσεις στην συμμετοχή στο εθνικό μείγμα παραγωγής.
‘Ετσι, δεν είναι τυχαίο ότι εν όψει χειμώνα στην Ευρώπη, τις τελευταίες εβδομάδες, η άνοδος των τιμών του φυσικού αερίου, που είναι και το βασικό καύσιμο για τις θερμικές μονάδες, που εξασφαλίζουν ευστάθεια στο σύστημα, εν μέσω προβλέψεων για αύξηση της ζήτησης στην Ευρώπη, δημιουργεί ανατιμητικές πιέσεις για τη χονδρική ρεύματος για τον επόμενο μήνα.
Έτσι, οι τιμές για τα γερμανικά futures το Νοέμβρη κινούνται στα 92,5 ευρώ η μεγαβατώρα, όταν τον Οκτώβρη (18/10) γίνονταν συναλλαγές στα 86,6 ευρώ. Για την Ουγγαρία που επηρεάζει και τη δική μας αγορά λόγω της σύνδεσής της με το «βαλκανικό διάδρομο», τα futures month δείχνουν 112 ευρώ, έναντι συναλλαγών στα 100 ευρώ για τον τρέχοντα μήνα. Στη Ρουμανία,, οι τιμές για το Νοέμβρη κινούνται στα 177 ευρώ έναντι 88 ευρώ τις τελευταίες μέρες. Ανάλγη εικόνα και στην Ιταλία, όπου τα προθεσμιακά συμβόλαια για τον επόμενο μήνα δείχνουν τιμές 124 ευρώ η μεγαβατώρα (από 113 ευρώ στις 18/10), 125 ευρώ για το Δεκεμβρη και το Γεναρη και 128 ευρώ για το Φλεβάρη.
Σε ό,τι δε, αφορά την Ελλάδα, οι τιμές στα παράγωγα για τον Νοέμβρη κινούνται πέριξ στα 116 ευρώ, έναντι 104 ευρώ τον Οκτώβρη, πάντα για τις ίδιες ημερομηνίες (18/10), ώστε να είναι συγκρίσιμα τα μεγέθη. Να σημειωθεί ότι στο πεδίο του φυσικού αερίου, το συμβόλαιο παράδοσης του φυσικού αερίου για τον Νοέμβρη (TTF), έχει καταγράψει άνοδο εσχάτως που ξεπερνά το 22%.
Προφανώς οι ενδεχόμενες αυξήσεις στη χονδρική Νοεμβρίου δεν σημαίνει ότι αναγκαστικά θα αποτυπωθούν και στα τιμολόγια λιανικής του Δεκεμβρίου, ωστόσο παραπέμπουν σε μια “τάση”.
Οι τιμές
Να σημειωθεί ότι με βάση τα στοιχεία της Eurostat που δημοσιεύτηκαν πρόσφατα, η Ελλάδα βρίσκεται μεταξύ των χωρών με την τελική τιμή ενέργειας χαμηλότερα από τον μέσο όρο των 27 χωρών της ΕΕ. Ειδικότερα, με βάση τα σχετικά στοιχεία που αφορούν στο πρώτο εξάμηνο του 2024 η Ελλάδα βρίσκεται στην 18η θέση της λίστας των 27. Στο ίδιο διάστημα οι μέσες τιμές οικιακής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ε.Ε. κατέγραψαν μικρή άνοδο σε σύγκριση με το δεύτερο εξάμηνο του 2023, από 28,3 ευρώ ανά 100 KWh σε 28,9 ευρώ ανά 100 KWh.
Παρά τις μειώσεις στο κόστος της ενέργειας, της προμήθειας και των υπηρεσιών δικτύου (-2% σε σύγκριση με το δεύτερο εξάμηνο του 2023), οι συνολικές τιμές αυξήθηκαν ελαφρά (+2%), καθώς οι κυβερνήσεις μείωσαν τις επιδοτήσεις, τα επιδόματα και τις φορολογικές περικοπές για τους καταναλωτές (συνολικοί φόροι αυξήθηκε κατά 16%, από το δεύτερο εξάμηνο του 2023). Σε σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο του 2023 (29,4 ευρώ ανά 100 kWh), οι τιμές παρουσίασαν μικρή πτώση.
Οι υψηλότερες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των φόρων, για τους οικιακούς καταναλωτές το πρώτο εξάμηνο του 2024 εντοπίζονται στη Γερμανία (39,5 ευρώ ανά 100 KWh), ακολουθούμενη από την Ιρλανδία (37,4 ευρώ ανά 100 KWh) και τη Δανία με 37,1 ευρώ ανά 100 KWh.
Στην Ελλάδα η τιμή διαμορφώθηκε στα 21,5 ευρώ ανά 100 KWh ενώ χωρίς τους φόρους η τιμή ήταν στα 18,3 ευρώ ανά 100 KWh. Όμως αυτό αφορά, κύρια, τον οικιακό καταναλωτή, που έχει και ως “ανάχωμα” επιδοτήσεις, ενώ οι βιομηχανικοί αντιμετωπίζουν τιμές ανάλογες, μεν, αλλά με τους ανταγωνιστές τους να έχουν ως “σύμμαχο” τις κρατικές ενισχύσεις, αντιμετωπίζουν ζητήματα βιωσιμότητας.
Να σημειωθεί ότι η Ουγγαρία είναι η πιο φθηνή με τιμή κάτω από τα 20 ευρώ ανά 100 KWh ενώ στην ίδια άκρη της κλίμακας βρίσκονται και τα νοικοκυριά στη Βουλγαρία με 11,9 ευρώ ανά 100 KWh όπως και στη Μάλτα με 12,6 ευρώ ανά 100 KWh.
Οι επόμενες κινήσεις
Τούτων δοθέντων, η κυβέρνηση επιχειρεί το επόμενο διάστημα, να απαντήσει στις νέες προκλήσεις που καταγράφονται στην αγορά ενέργειας, προωθώντας αλλαγές στη λιανική αγορά, κύρια, αφήνοντας τη βιομηχανία, όπως αναφέρουν στελέχη της “εκτός”.
Ουσιαστικά η κυβέρνηση επιχειρεί, να προωθήσει την αναμόρφωση του μηχανισμού για τις έκτακτες κρίσεις, με έννοια κύρια τον οικιακό καταναλωτή, θέλοντας να “χτίσει” τη λιανική σε μια νέα βάση, όπου θα γίνεται βέλτιστη χρήση του φτηνού “πράσινου’ ρεύματος, με την έλευση, σταδιακά, των “έξυπνων” μετρητών, αλλά και θα “ενεργοποιείται” ο πολίτης – καταναλωτής στο να αναζητά βέλτιστες λύσεις στην αγορά, ως προς την επιλογή τιμολογίου.
Κλείνοντας, πάντως, χθες τη συζήτηση για το πολυνομοχέδιο του ΥΠΕΝ ο κ. Σκυλακάκης, και απαντώντας στην κριτική της Αντιπολίτευσης, η οποία αμφισβήτησε την αποτελεσματικότητα των στόχων του νομοσχεδίου και έκανε λόγο για έλλειψη ενεργειακής δημοκρατίας, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας αντέτεινε ότι “πραγματική ενεργειακή δημοκρατία υπάρχει όταν επιτυγχάνουμε χαμηλές τιμές”.
“Εμάς δεν μας ενδιαφέρουν οι επιχειρηματίες. Μας ενδιαφέρουν οι καταναλωτές και πως θα εξασφαλίσουμε χαμηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στους παρόχους. Υιοθετούμε κύκλους, εν γένει, στη πράσινη ανάπτυξη. Πάμε με σωφροσύνη να αμβλύνουμε τα προβλήματα που υπάρχουν στην ενεργειακή αγορά και να εξασφαλίσουμε χαμηλές τιμές”, τόνισε ο κ. Σκυλακάκης και συμπλήρωσε:
“Η μεγαλύτερη αλλαγή που γίνεται με το νομοσχέδιο είναι ότι εμείς λέμε στους επενδυτές, ελάτε χωρίς επιδοτήσεις. Κάντε αποθήκευση, βάλτε μπαταρίες. Έτσι θα πέσουν οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας”. Έμφαση έδωσε ο κ. Σκυλακάκης, στη τροπολογία που θα κατατεθεί την ερχόμενη Πέμπτη, η οποία θα ρυθμίζει το ζήτημα των τηλεθερμάνσεων στη Δυτική Μακεδονία, τονίζοντας ότι “κανένα κόμμα δεν έχει φέρει καμία πραγματική εναλλακτική πρόταση και δεν υπάρχει μέχρι αυτή τη στιγμή, εναλλακτική λύση από το φυσικό αέριο”.
Όπως τόνισε, από το βήμα της επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου. πραγματική ενεργειακή δημοκρατία υπάρχει όταν επιτυγχάνονται χαμηλές τιμές για τους καταναλωτές:
“Αν έχουν υψηλές τιμές, τότε προφανώς δεν υπάρχει κάτι το δημοκρατικό. Το net metering που πλέον καταργείται στέλνει το λογαριασμό στους καταναλωτές. Μπορούσε να λειτουργήσει στην πρώτη φάση της μετάβασης όσο οι ΑΠΕ δεν είχαν την πλειοψηφία της παραγωγής. Οι τιμές δεν ακολουθούσαν τότε τη καμπύλη την τωρινή και πράγματι ήταν ένας εύκολος και γρήγορος τρόπος για τη διείσδυσή τους. Όταν περνάς το 50% ΑΠΕ, και εμείς περνάμε το 60% σήμερα, τότε δημιουργείται το φαινόμενο των πολύ χαμηλών τιμών το μεσημέρι και με το net metering στέλνεις ακριβό λογαριασμό στον καταναλωτή”, εξήγησε.
ΑΠΕ και βίαιοι κύκλοι
Σε σχέση με την αγορά των ΑΠΕ εν γένει, ο υπουργός είπε ότι “θα έχουν βίαιους κύκλους, τους οποίους θα πρέπει να απαλύνουμε”.
“Όμως, οι κύκλοι αυτοί είναι εγγενείς στην πράσινη μετάβαση και οφείλονται στο σχεδόν μηδενικό οριακό κόστος. Συνεπώς, πρέπει να τους αμβλύνουμε, αλλά μην ξεχνάμε ότι σημαίνουν πολύ χαμηλές τιμές για τους καταναλωτές. Θα πρέπει να κινηθούμε σε μια μέση οδό για αυτό και το νομοσχέδιο ανταποκρίνεται στην ανάγκη των επενδυτών να έχουν περισσότερο χρόνο. Μειώνουμε 70% τις εγγυητικές επιστολές και επιταχύνουμε την αποθήκευση. Οι μπαταρίες χωρίς επιδοτήσεις είναι το κλειδί αυτού του νομοσχεδίου”, πρόσθεσε ο κ. Σκυλακάκης, εκτιμώντας ότι με το συνδυασμό μεγάλων ποσοτήτων ΑΠΕ και μπαταριών θα πέσουν οι τιμές.
Μιλώντας για το ενεργειακό κόστος, ο υπουργός είπε ότι η Ελλάδα έχει χαμηλότερες λιανικής από το μέσο όρο Ε.Ε. “Στη χονδρική είμαστε ακριβοί από το 2015 γιατί είχαμε το λιγνίτη και σήμερα είναι απολύτως απαγορευτικός σε όρους κόστους”.
Καθώς η λύση είναι περισσότερες ΑΠΕ, ο κ. Σκυλακάκης δήλωσε ότι “την περίοδο ως το 2019 παραλάβαμε μια TWh ανανεώσιμης παραγωγής ετησίως, πλέον έχουμε αύξηση στις 2 TWh και πάμε ολοταχώς για 2,5-3 TWh. Αυτό μας έχει βοηθήσει να κρατήσουμε την τιμή σε λογικά επίπεδα. Το μοντέλο του ΕΣΕΚ δεν πιάνει αυτή τη δυναμική. Οι τιμές θα είναι χαμηλότερες από ότι προβλέπει”, επανέλαβε.
Νέα τιμολόγια
Ήδη, επανειλημμένα, σε συνεντεύξεις του, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θεόδωρος Σκυλακάκης έχει δώσει το στίγμα για την αλλαγή, από το σημερινό σύστημα με το νυχτερινό ρεύμα σε ένα νέο διζωνικό τιμολόγιο, όπου τις μεσημεριανές ώρες και το Σαββατοκύριακο, το ρεύμα θα είναι πιο φτηνό. Συγκεκριμένα, ο κ. Σκυλακάκης έχει εξηγήσει ότι το σύστημα με το νυχτερινό τιμολόγιο, δεν ανταποκρίνεται πλέον στα δεδομένα της αγοράς, δεδομένου ότι τις ώρες εκείνες το ρεύμα είναι πια ακριβότερο. Η όλη μετάβαση, βέβαια, κρίνεται από την αντικατάσταση των αναλογικών μετρητών, που επιτρέπουν την ύπαρξη δύο ζωνών, με τους “ψηφιακούς και έξυπνους” μετρητές.
«Αυτό, νομίζω, μέχρι την αρχή του χρόνου θα μπορέσουμε να το εισάγουμε» πρόσθεσε ο υπουργός. «Θα περάσουμε από το λεγόμενο νυχτερινό ρεύμα σε ένα διζωνικό τιμολόγιο. Έχουμε αυτή τη στιγμή ένα απομεινάρι του παλιού ηλεκτρικού συστήματος, που όταν δεν υπήρχε ζήτηση το βράδυ έδινε η τότε ΔΕΗ το νυχτερινό τιμολόγιο. Τώρα το βράδυ είναι η πιο ακριβή ώρα της ημέρας, και οι πιο φθηνές είναι τα μεσημέρια, όταν δουλεύουν τα φωτοβολταϊκά, και τα Σαββατοκύριακα, προπαντός τις Κυριακές.
Έχει λοιπόν νόημα να μετακινήσουμε τη ζήτηση εκεί που υπάρχει η φθηνή τιμή, γιατί αυτό θα επιτρέψει να είναι φθηνότερα τα τιμολόγια που θα δίνουν οι πάροχοι. Έχουμε αυτή τη στιγμή αναλογικούς μετρητές, που δεν είναι «έξυπνοι», αλλά έχουν δύο ζώνες. Με αυτό το δεδομένο, θα πάμε σε δύο ζώνες, μία τις μεσημεριανές ώρες και τα Σαββατοκύριακα -όλο το Σαββατοκύριακο. Αυτό, νομίζω, μέχρι την αρχή του χρόνου θα μπορέσουμε να το εισάγουμε» δήλωσε ο Θεόδωρος Σκυλακάκης.
www.news247.gr
ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Ενημερωτική συνάντηση για την επένδυση υπόγειας αποθήκευσης CO2 στον Πρίνο
Ενημερωτική συνάντηση ενόψει της δημόσιας διαβούλευσης για την επένδυση υπόγειας αποθήκευσης CO 2 στον Πρίνο που υλοποιεί η εταιρεία EnEarth, θυγατρική του ομίλου Energean, πραγματοποιήθηκε σήμερα στο κτήριο της Π.Ε. Καβάλας στην αίθουσα ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΑΡΤΗΣ.
Στην συνάντηση συμμετείχαν ο Περιφερειάρχης ΑΜΘ κ. Χριστόδουλος Τοψίδης, ο Αντιπεριφερειάρχης Καβάλας Δρ Θεόδωρος Μαρκόπουλος, οι Θεματικοί Αντιπεριφερειάρχες, κ.κ. Αλέξανδρος Ιωσηφίδης, Αργύρης Πατακάκης, Παναγιώτης Αρχοντής, Γιώργος Δαλακούρας και ο Εντεταλμένος Σύμβουλος κ. Στέλιος Ιγνατιάδης
Ξεκινώντας την διαδικασία ο Περιφερειάρχης ΑΜΘ κ. Χριστόδουλος Τοψίδης σημείωσε μεταξύ άλλων ότι «Θέλω να ευχαριστήσω, εκ μέρους όλων, την Energean για την πρόθεσή της να ενημερώσει την Περιφέρεια και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς της Καβάλας για το νέο της εγχείρημα, το CCS (Carbon dioxide Capture System – CCS) .
Εισαγωγικά, θέλω να πω ότι παρακολουθούμε με ενδιαφέρον την προσπάθεια αυτή καθώς είναι πρώτον καινοτόμα, με την έννοια ότι δεν έχει προηγούμενο εφαρμογής της ίδιας μεθόδου τουλάχιστον στην χώρα μας και επίσης, η σύλληψη της ιδέας αυτής έρχεται να δώσει μία απάντηση σε αυτό που ορίζουμε, παγκόσμια ως «φαινόμενο του θερμοκηπίου» και ως κλιματική αλλαγή. Μία έμπρακτη απάντηση, η οποία εάν εφαρμοσθεί με επιτυχία ίσως μπορεί να συμβάλλει σε ένα καλύτερο μέλλον για τον πλανήτη μας αλλά και για τα παιδιά μας.
Η φιλοπεριβαλλοντική διάσταση αυτής της επιχειρηματικής προσπάθειας αλλά και η υποστήριξη της Ε.Ε. σε αυτή αποτελούν δύο εγγυήσεις, οι οποίες σηματοδοτούν, ίσως, μία εξαιρετική προοπτική. Την προοπτική αυτή περιμένουμε να μας αναλύσετε.
Με την ευκαιρία αυτή θέλω να τονίσω πως η Energean και ο όμιλός της έχει αναπτυχθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια σε διεθνές επίπεδο. Για εμάς, όμως, είναι προτεραιότητα να μην σταματήσει η παραγωγή πετρελαίου στον κόλπο της Καβάλας παράλληλα με την νέα δραστηριότητα. Δεν χρειάζεται να επαναδιατυπώσω πως εάν η χώρα μας συμπεριλαμβάνετε στις πετρελαιοπαραγωγές χώρες, συμπεριλαμβάνεται εξαιτίας των κοιτασμάτων στον κόλπο της Καβάλας.
Απαράγραπτη επισήμανσή μας παράλληλα με την προστασία του περιβάλλοντος είναι και η ασφάλεια των εγκαταστάσεων, των ανθρώπων που εργάζονται και της παραγωγικής διαδικασίας. Και στους δύο αυτούς τομείς η επιχείρησή σας και οι άνθρωποί της έχουν πάρει «άριστα» όλες αυτές τις δεκαετίες. Θέλω να αρκεστώ σε αυτές τις σκέψεις και να σας παρακολουθήσω με ενδιαφέρον. Η Περιφέρεια παραμένει ο κορυφαίος αναπτυξιακός θεσμός της περιοχής και μαζί με όλες τις αρμοδιότητες που έχουμε αλλά και με την δυναμική και την διάθεση της συνεργασίας που μας χαρακτηρίζει έχουμε διάθεση να στηρίξουμε κάθε προσπάθεια που οδηγεί στην ανάπτυξη της περιοχής μας».
Από την πλευρά του ο Αντιπεριφερειάρχης Καβάλας κ. Μαρκόπουλος ευχαρίστησε την Energean που επέλεξε να ενημερώσει με υπευθυνότητα και εμπεριστατωμένο τρόπο την Περιφέρεια και
τους φορείς της ΠΕ Καβάλας & της ΠΕ Θάσου για την ενδιαφέρουσα επένδυση που σχεδιάζει. Επίσης αναφέρθηκε στην σπουδαιότητα της λειτουργίας της επιχείρησης πετρελαίων στην Καβάλα αναπτυξιακά αλλά και με υπευθυνότητα και απόλυτη προσήλωση στην προστασία του περιβάλλοντος και στην ασφάλεια των εγκαταστάσεων.
Στη συνέχεια η κ. Σοφία Σταματάκη, τ. Καθηγήτρια της Σχολής Μεταλλειολόγων – Μεταλλουργών Μηχανικών του Ε.Μ.Π. παρουσίασε εκτενώς τον τρόπο λειτουργίας του έργου αποθήκευσης CO2 στον Πρίνο και αναφέρθηκε στα περιβαλλοντικά και κοινωνικοοικονομικά οφέλη που αυτό συνεπάγεται.
Από την πλευρά του, ο κ. Κωστής Νικολόπουλος, επικεφαλής του ομίλου LDK στους Τομείς Περιβάλλοντος και Υδάτων παρουσίασε τις παραμέτρους και το σύνολο των προβλέψεων και των μέτρων που διασφαλίζουν την ομαλή λειτουργία του έργου, που περιλαμβάνονται στην Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, η οποία πρόκειται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση από την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου της πληρότητας του σχετικού φακέλου από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Στη διάρκεια της ενημερωτικής συνάντησης που διήρκεσε περίπου τρεις ώρες, οι εισηγητές καθώς και αρμόδια στελέχη του ομίλου Energean απάντησαν σε σειρά ερωτήσεων που τέθηκαν από τους συμμετέχοντες. Πέραν των εισηγητών, από τον όμιλο Energean παρέστησαν οι κ.κ. Βασίλης Τσέτογλου, Διευθυντής Υγείας, Ασφάλειας και Περιβάλλοντος του ομίλου Energean και Διευθυντής του συγκροτήματος του Πρίνου, Πασχαλιά Κιομουρτζή, Επικεφαλής του τμήματος Υπεδάφους του Πρίνου, Ευστάθιος Σκαρβελάς, Διευθυντής Εκτέλεσης Γεωτρήσεων, Γιάννης Χαραλαμπίδης, Επικεφαλής του Νομικού Τμήματος για την Ελλάδα, και Αρτέμης Μπαρμπούνης, Διευθυντής Εταιρικών Υποθέσεων για την Ελλάδα.
Τέλος να σημειώσουμε ότι στην ενημερωτική συνάντηση συμμετείχαν επίσης ο Δήμαρχος Καβάλας κ. Θ. Μουριάδης, ο Κεντρικός Λιμενάρχης Καβάλας Πλοίαρχος ΛΣ κ. Αθ. Βρύζας , ο Διοικητής της Πυροσβεστικής Καβάλας Πυραγός κ. Κυριάκος Μανδρανής. , ο πρόεδρος του ΤΕΕ ΑΜ κ. Σ. Λαζαρίδης, ο πρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ κ. Ζ. Μυστακίδης, ο εκπρόσωπος του ΟΕΕ κ. Γ. Χριστοδουλίδης, η εκπρόσωπος της Ένωσης Ελλήνων Χημικών και ιτου Τμήματος Χημείας του ΔΠΘ, επίκουρος καθηγήτρια κ. Αθ. Τόλκου, καθώς και τα εμπλεκόμενα υπηρεσιακά στελέχη της ΠΕ Καβάλας.