H Ελλάδα ήταν μία από τις 20 χώρες που πήρε χθες από την Κομισιόν πράσινο φως για το Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Διαρθρωτικό Πρόγραμμά της και μία από τις μόλις οκτώ χώρες της Ευρωζώνης με προϋπολογισμό που συμμορφώνεται πλήρως προς τις δημοσιονομικές συστάσεις της.

Παρόλα αυτά, σημειώνει ρεπορτάζ της Καθημερινής,  η μνημονιακή κληρονομιά και οι χρόνιες  αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας εξακολουθούν να αποτελούν πηγή ανησυχίας για την Κομισιόν, που ανέδειξε στο πλαίσιο του χθεσινού Ευρωπαϊκού Εξαμήνου το υψηλό έλλειμμα του ισοζυγίου πληρωμών, καθυστερήσεις στις ρυθμίσεις κόκκινων δανείων, αποκλίσεις από τον στόχο για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές, αργή υποχώρηση του πληθωρισμού, υστέρηση στην παραγωγικότητα.

Ακόμη, μεταξύ των κινδύνων για το μέλλον, εκτός από το εξωτερικό περιβάλλον των πολέμων, αναφέρεται και η διαχείριση της μετάβασης στην περίοδο μετά το τέλος πληρωμών από το Ταμείο Ανάκαμψης. Ειδικότερα, στην πέμπτη μεταπρογραμματική αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας επισημαίνεται η στέρεη αναπτυξιακή προοπτική της χώρας με προβλεπόμενη αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,1% φέτος, 2,3% το 2025 και 2,2% το 2026.

Ωστόσο, η έκθεση προσθέτει ότι οι καθαρές εξαγωγές θα αποτελούν αρνητική παράμετρο στην ανάπτυξη, καθώς οι εισαγωγές αυξάνονται, μεταξύ άλλων για να καλύψουν τις ανάγκες των επενδύσεων σε κεφαλαιουχικά αγαθά.

Στο θέμα των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου επισημαίνει ότι ενώ σχεδόν μηδενίστηκαν οι καθυστερήσεις στην έκδοση κύριων συντάξεων, αυξήθηκαν αυτές  στις πληρωμές εφάπαξ, καθώς και της τοπικής αυτοδιοίκησης. Σε κάθε περίπτωση με βάση τα στοιχεία του Ιουλίου η απόκλιση από τον στόχο φαίνεται σημαντική, φτάνοντας στα 542 εκατ. ευρώ.

Ο πληθωρισμός προβλέπεται να υποχωρήσει μόλις το 3% κατά μέσον όρο φέτος, με την Κομισιόν να προβλέπει ότι η αποκλιμάκωση θα είναι αργή, στο 2,4% το 2025 και στο 1,9% το 2026.

Ως αιτίες για φέτος αναφέρονται οι τιμές των υπηρεσιών, η αύξηση στα τρόφιμα, εξαιτίας των πλημμυρών του προηγούμενου έτους, καθώς και η αύξηση στις τιμές του ηλεκτρισμού.

Ακόμη επισημαίνει αδυναμία στην αγορά εργασίας, που εμποδίζουν την αύξηση της προσφοράς: αναντιστοιχία δεξιοτήτων με ανάγκες της αγοράς, σημαντικά φορολογικά αντικίνητρα, καθώς και έλλειψη υποδομών για την φροντίδα παιδιών και ηλικιωμένων.

Μετεξεταστέα τα «γεράκια» της Ευρωζώνης

Η επαναφορά της δημοσιονομικής «πειθαρχίας», για πρώτη φορά μετά την πανδημία, φαίνεται να «στοιχειώνει» τα πάλαι ποτέ δημοσιονομικά «γεράκια» της Ευρωζώνης, καθώς –σύμφωνα με την αξιολόγηση της Κομισιόν– Ολλανδία, Αυστρία και Γερμανία μένουν «μετεξεταστέες» σε ό,τι αφορά είτε τα σχέδια προϋπολογισμών τους, είτε τα μεσοπρόθεσμα δημοσιονομικά τους σχέδια. Αντιθέτως, χώρες όπως η Ιταλία, η Γαλλία και η Ελλάδα –χώρες με υψηλό χρέος– πήραν το πράσινο φως από τις Βρυξέλλες σε ό,τι αφορά την αξιολόγηση των σχεδίων των προϋπολογισμών τους.

Σύμφωνα με τους νέους κανόνες, η Κομισιόν καλείται να αξιολογήσει όχι μόνο τον προϋπολογισμό κάθε κράτους-μέλους για το επόμενο έτος, αλλά και μια αξιόπιστη μακροπρόθεσμη πορεία για το έλλειμμα, που πρέπει να παραμένει κάτω από το 3% του ΑΕΠ. Στην τελευταία του δημόσια «παρέμβαση» ο απερχόμενος πλέον επίτροπος Πάολο Τζεντιλόνι ανέφερε συγκεκριμένα χθες ότι από τα 20 κράτη-μέλη της Ευρωζώνης υποβλήθηκαν 17 σχέδια προϋπολογισμών για το 2025, εκτός της Αυστρίας, του Βελγίου και της Ισπανίας, με τις δύο πρώτες να «δικαιολογούνται» λόγω της εσωτερικής πολιτικής τους κατάστασης και την τελευταία να ζητεί αναθεώρηση λόγω των καταστροφικών πλημμυρών στη Βαλένθια. Από τα 20 κράτη-μέλη, οκτώ –ανάμεσά τους και η Ελλάδα– θεωρείται ότι συμμορφώνονται με τις δημοσιονομικές συστάσεις, ενώ τα σχέδια προϋπολογισμών επτά χωρών –ανάμεσά τους Γερμανία και Φινλανδία– δεν συνάδουν με τις δημοσιονομικές συστάσεις της Κομισιόν, λόγω υπερβολικής αύξησης δαπανών.

«Η αλήθεια είναι ότι η συνεργασία μας με χώρες με υψηλό χρέος είναι εξαιρετική», διαπίστωσε ο Πάολο Τζεντιλόνι, συμπληρώνοντας ότι «αποδεικνύεται από την πορεία τους, που είναι πλέον αρκετά ισχυρή», ενώ σε μια ευθεία κριτική έναντι των λεγόμενων «φειδωλών χωρών» –χωρίς να τις κατονομάζει– ανέφερε ότι «κάποιοι ζήτησαν την επαναφορά αυτών των αυστηρών κανόνων. Δεν ήμουν πάντως εγώ».

Στην περίπτωση, ωστόσο, της Γερμανίας ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις δήλωσε ότι το μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό σχέδιο θα κατατεθεί από τη νέα κυβέρνηση, μετά τις εκλογές του Φεβρουαρίου, ενώ την ίδια στιγμή, η Αυστρία βρίσκεται αντιμέτωπη με ενδεχόμενη απόφαση για εκκίνηση διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος, γεγονός που θα τη φέρει στην ίδια κατάσταση με άλλα οκτώ κράτη-μέλη της Ευρωζώνης – ανάμεσά τους Γαλλία και Ιταλία. «Το έλλειμμα στην Αυστρία αναμένεται να παραμείνει πάνω από το 3% τα επόμενα χρόνια. Η Κομισιόν θα εξετάσει το άνοιγμα διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος», ανέφερε ο Ντομπρόβσκις, με την τελική απόφαση να λαμβάνεται στη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ε.Ε. τον Ιανουάριο.

Η χώρα όμως που είναι σε «ευθεία σύγκρουση» με την Κομισιόν –σύμφωνα με Ευρωπαίους αξιωματούχους– είναι η Ολλανδία, καθώς δεν ευθυγραμμίζεται με τις δημοσιονομικές συστάσεις, με τις καθαρές δαπάνες να ξεπερνούν το ανώτατο όριο. Η Κομισιόν προέβλεψε ότι το έλλειμμα θα φτάσει από 0,2% φέτος στο 2,4% το 2026 εν μέρει λόγω των περικοπών του φόρου εισοδήματος και της αύξησης των δημοσίων επενδύσεων. Η ολλανδική κυβέρνηση δηλώνει ότι διατηρεί το δικαίωμα κατάθεσης αναθεωρημένου σχεδίου, αντί να αποδεχθεί τις συστάσεις της Κομισιόν, ανέφερε ο Ντομπρόβσκις. Αντιθέτως, στη Γαλλία δόθηκε περίοδος «χάριτος» επτά ετών για να ελέγξει το έλλειμμα, καθώς η Κομισιόν πείστηκε από το σχέδιο που κατέθεσε η κυβέρνηση Μπαρνιέ, που ωστόσο κινδυνεύει με πρόταση μομφής από την ακροδεξιά Μαρίν Λεπέν.

moneyreview.gr