Ο σημερινός Γερμανός καγκελάριος Friedrich Merz χαρακτηρίζεται ως ο πιο εχθρικός προς τη Ρωσία ηγέτης που έχει γνωρίσει ποτέ η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, σύμφωνα με τον γνωστό πολιτικό αναλυτή και πρώην κυβερνητικό σύμβουλο Alexander Rahr.

Μέσα από ανάλυσή του στο κανάλι του στο Telegram, ο Rahr εστιάζει στη συντηρητική πολιτική διαδρομή του Merz, επισημαίνοντας ότι ο καγκελάριος ανδρώθηκε στο δυτικό τμήμα της ΟΔΓ, σε ένα περιβάλλον όπου η Σοβιετική Ένωση θεωρούνταν διαχρονικός εχθρός.

Πολιτική σκέψη εμποτισμένη από τον Ψυχρό Πόλεμο

Ο Merz, σύμφωνα με τον Rahr, βλέπει τη σημερινή Ρωσία ως άμεση συνέχεια της Σοβιετικής Ένωσης, υιοθετώντας τις διατλαντικές αντιλήψεις της εποχής του Ψυχρού Πολέμου. Αυτό τον τοποθετεί ιδεολογικά κοντά στους Πολωνούς, Βαλτικούς και Σκανδιναβούς πολιτικούς, αλλά και στους νεοσυντηρητικούς των ΗΠΑ.

Επιπλέον, χαρακτηρίζεται από πλήρη στοίχιση με την Ursula von der Leyen, ενώ βλέπει τον εαυτό του ως ηγέτη της Ευρώπης και θεματοφύλακα των δυτικών αξιών.

Στρατηγική σύγκρουσης με Ρωσία και όχι μόνο

Ο Merz φέρεται αποφασισμένος να:

• Ενισχύει διαρκώς την Ουκρανία με εξοπλισμό και πολιτική υποστήριξη

• Συντονίζεται στενά με τις ΗΠΑ και ειδικά με τον πρόεδρο Donald Trump, βλέποντας τη συνεργασία με την Ουάσιγκτον ως αναγκαία για τη γεωπολιτική επιβίωση της Γερμανίας

• Επιβάλλει αυστηρές κυρώσεις κατά της Ρωσίας, στοχεύοντας σε οικονομικό «στραγγαλισμό» της χώρας

Παράλληλα, θεωρεί το Ισραήλ και την Ουκρανία «ήρωες της δημοκρατίας», και δηλώνει έτοιμος να στραφεί και κατά της Κίνας, ή άλλων χωρών που θεωρεί εχθρούς του φιλελευθερισμού.

Παλαιά Δύση, νέο πρόσωπο

Ο Alexander Rahr καταλήγει στο συμπέρασμα πως ο Friedrich Merz είναι απόλυτα προσηλωμένος στο παλαιό μονοπολικό μοντέλο του δυτικού κόσμου, εκείνο που διαχωρίζει αυστηρά τις «φιλελεύθερες δημοκρατίες» από τα αυταρχικά καθεστώτα. Μια πολιτική προσέγγιση σκληρή και δυτικοκεντρική, η οποία, κατά τον αναλυτή, ενδέχεται να εντείνει τις παγκόσμιες εντάσεις.

Σε μια εποχή πολυπολικής γεωπολιτικής ισορροπίας, η θέση του καγκελάριου Merz επιβεβαιώνει πως η Γερμανία επανατοποθετείται στρατηγικά, όχι μόνο ως οικονομική δύναμη, αλλά και ως πολιτικός πυλώνας της δυτικής γραμμής αντιπαράθεσης με τα ανερχόμενα «ανταγωνιστικά» κέντρα εξουσίας.

Σοκ και θλίψη έχει προκαλέσει η τρομοκρατική επίθεση αυτοκτονίας που σημειώθηκε την Κυριακή στον ελληνορθόδοξο Ναό του Προφήτη Ηλία στη Δαμασκό, με νεότερο απολογισμό τουλάχιστον 22 νεκρούς και δεκάδες τραυματίες.

Πρόκειται για την πρώτη επίθεση αυτού του είδους στην πρωτεύουσα της Συρίας μετά την ανατροπή του Μπασάρ αλ Άσαντ, τον Δεκέμβριο του 2024, και σηματοδοτεί μια ανησυχητική κλιμάκωση της αστάθειας στη χώρα.

Ο τρόμος μέσα στον ιερό χώρο

Σύμφωνα με το συριακό Υπουργείο Εσωτερικών, ο δράστης ήταν μέλος του Ισλαμικού Κράτους και εισήλθε στην εκκλησία κατά τη διάρκεια της λειτουργίας, άνοιξε πυρ αδιακρίτως και στη συνέχεια ανατίναξε το γιλέκο με τα εκρηκτικά που φορούσε. Πληροφορίες από τις Αρχές αναφέρουν ότι στην επίθεση συμμετείχαν δύο άνδρες, με τον δεύτερο να διαφεύγει.

Εικόνες φρίκης και απώλειας

Οι εικόνες που έφτασαν από το σημείο είναι συγκλονιστικές. Συντρίμμια, αίματα και εικονίσματα γεμίζουν τον ιερό χώρο, την ώρα που τραυματιοφορείς μετέφεραν εσπευσμένα τραυματίες. Η Ουμ Τζορτζ, μητέρα ενός νεαρού πιστού, αναζητούσε συντετριμμένη τον γιο της που προσευχόταν εκείνη την ώρα. «Φοβάμαι πως δεν θα ακούσω ποτέ ξανά τη φωνή του», δήλωσε με δάκρυα.

Αυτόπτες μάρτυρες περιγράφουν τη φρίκη: «Κάποιος μπήκε μέσα με όπλο και άρχισε να πυροβολεί. Όταν προσπάθησαν να τον σταματήσουν, ανατινάχτηκε», ανέφερε ο Λόρενς Μααμάρι.

Διεθνής καταδίκη – Αντίδραση της Ελλάδας

Η επίθεση προκάλεσε διεθνή κατακραυγή, με τον ΟΗΕ, τις ΗΠΑ, τη Γαλλία, την Ελλάδα και άλλες χώρες να καταδικάζουν απερίφραστα το αιματοκύλισμα.

Το Υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας εξέδωσε σκληρή ανακοίνωση, επισημαίνοντας ότι οι θρησκευτικοί χώροι δεν πρέπει ποτέ να είναι στόχοι τρομοκρατίας και κάλεσε τις μεταβατικές αρχές της Συρίας να αναλάβουν δράση για την προστασία των θρησκευτικών κοινοτήτων.

«Ο καθένας έχει το δικαίωμα να ασκεί την πίστη του με απόλυτη ειρήνη και ασφάλεια», αναφέρει χαρακτηριστικά το ΥΠΕΞ, το οποίο εξέφρασε τα ειλικρινή του συλλυπητήρια στις οικογένειες των θυμάτων.

Ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης πρόκειται να ενημερώσει αύριο τους Ευρωπαίους εταίρους στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, τονίζοντας την ανάγκη λήψης άμεσων μέτρων προστασίας των μειονοτήτων στη Συρία.

Σκιά πάνω από την πολιτική μετάβαση

Η επίθεση αναδεικνύει τις τεράστιες προκλήσεις ασφάλειας για τις νέες αρχές της Συρίας και εντείνει την ανησυχία για το μέλλον της πολιτικής μετάβασης στη χώρα. Η διεθνής κοινότητα καλεί σε επαγρύπνηση και στήριξη των θρησκευτικών και εθνοτικών μειονοτήτων, ενώ η επιστροφή της βίας στην πρωτεύουσα καταρρίπτει κάθε αίσθηση σταθερότητας.

Η Δαμασκός πενθεί, και μαζί της η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με φόβο την επιστροφή του τυφλού θρησκευτικού μίσους, σε μια χώρα ήδη πληγωμένη από δεκαετίες πολέμου.

Μετά τις αμερικανικές επιθέσεις σε τρεις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένης της μονάδας εμπλουτισμού ουρανίου στο Φορντό, η ένταση μεταξύ ΗΠΑ, Ιράν και Ισραήλ εισέρχεται σε νέα, πιο επικίνδυνη φάση. Πρόκειται για την πρώτη άμεση εμπλοκή της Ουάσινγκτον στον πόλεμο Ισραήλ–Τεχεράνης, γεγονός που προκαλεί διεθνή ανησυχία και πυροδοτεί ερωτήματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα των επιθέσεων και τις επόμενες κινήσεις της Τεχεράνης.

Τραμπ μιλά για «θεαματική επιτυχία» – Οι ειδικοί είναι επιφυλακτικοί

Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ενθουσιασμένος από τη στρατιωτική επιχείρηση, υποστηρίζοντας ότι οι βασικές πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν έχουν καταστραφεί πλήρως. Ωστόσο, ειδικοί στον πυρηνικό τομέα κρατούν επιφυλάξεις: δορυφορικές εικόνες δείχνουν κινητικότητα πριν τις επιθέσεις, γεγονός που αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο μεταφοράς εμπλουτισμένου ουρανίου σε άγνωστες τοποθεσίες, εκτός του πεδίου παρακολούθησης της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (IAEA).

Η Heloise Fayet από το Ifri σημειώνει πως καμία επιθεώρηση πλέον δεν είναι δυνατή, ενώ η τεχνογνωσία των Ιρανών δεν μπορεί να διαγραφεί, καθώς «χιλιάδες επιστήμονες» εμπλέκονται στο πρόγραμμα.

Ο Andreas Krieg του King’s College χαρακτηρίζει την επίθεση ως «υψηλού ρίσκου με απρόβλεπτα αποτελέσματα», ενώ ο Ali Vaez του International Crisis Group επισημαίνει πως το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα έχει εξαπλωθεί σε άγνωστες τοποθεσίες, με προηγμένες φυγοκεντρητές που δεν καταστράφηκαν.

Η ιρανική απάντηση: Υπολογισμένη αλλά επικίνδυνη

Η αντίδραση του Ιράν θεωρείται αναπόφευκτη, αλλά το είδος και η έκτασή της παραμένουν ασαφή. Ο Krieg προβλέπει μια σφοδρή αλλά ελεγχόμενη απάντηση, ενώ ο Michael Horowitz απαριθμεί πιθανές κινήσεις όπως το κλείσιμο των στενών του Χορμούζ, ή επιθέσεις κατά ενεργειακών υποδομών στον Περσικό Κόλπο. Ωστόσο, θεωρεί ότι αυτές οι ενέργειες θα έχουν περισσότερο συμβολικό χαρακτήρα.

Δεν αποκλείονται περιορισμένα αντίποινα κατά των ΗΠΑ, αλλά και κλιμάκωση κατά του Ισραήλ, με στόχο την επαναφορά σε διαπραγματεύσεις υπό ευνοϊκότερους όρους για την Τεχεράνη.

Προς μια παρατεταμένη κρίση;

Ο Renad Mansour του Chatham House προειδοποιεί ότι η ιρανική ηγεσία βρίσκεται πλέον σε φάση επιβίωσης, παραλληλίζοντας την κατάσταση με τον πόλεμο Ιράν–Ιράκ (1980–1988). Παρά την πιθανότητα ενός αιματηρού σεναρίου μακράς διάρκειας, δεν αποκλείει και το ενδεχόμενο μιας «ελεγχόμενης αποκλιμάκωσης».

Η ταπεινωμένη Τεχεράνη ίσως επιδιώξει να διατηρήσει την Ουάσινγκτον εκτός σύρραξης, κατευθύνοντας την οργή της αποκλειστικά στο Ισραήλ. Αυτό θα επιβάρυνε τον Τραμπ με πολιτικό κόστος σε περίπτωση νέας επέμβασης «χωρίς πρόκληση».

Η συμβολική νίκη και το επικίνδυνο μέλλον

Ο Hamidreza Azizi από το Γερμανικό Ινστιτούτο Διεθνών Υποθέσεων εκτιμά ότι το Ιράν μπορεί να παραχωρήσει μια «συμβολική νίκη» στον Τραμπ, παραμένοντας όμως στρατηγικά ενεργό. Μια παρατεταμένη ένταση ίσως οδηγήσει την Τεχεράνη εκτός της Συνθήκης Μη Διάδοσης Πυρηνικών, με πλήρη διακοπή των επιθεωρήσεων της IAEA.

Το συμπέρασμα των αναλυτών είναι ξεκάθαρο: η αμερικανική στρατιωτική νίκη μπορεί να αποδειχθεί πολιτική παγίδα. Αντί για το τέλος του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν, οι εξελίξεις ίσως οδηγήσουν σε μια νέα, πιο σκοτεινή φάση ενός ήδη πολύπλοκου γεωπολιτικού παιγνιδιού.